“We hebben al 65 jaar landelijke kunstsubsidies. Die hebben we te danken aan een linkse politieke partij, een socialistische organisatie, namelijk de NSB.”
Martin ‘Butthead’ Bosma van de PVV godwint de kunstsubsidie. Jammer genoeg noemt hij geen bron, terwijl de rest van zijn betoog voor PVV-begrippen juist zo keurig onderbouwd is.
Reacties (63)
Interessante stelling, de NSB een linkse partij. Dat is dan vanuit de PVV geredeneerd, neem ik aan.
Jammer dat hij met zo’n opening komt. Daardoor ben ik niet echt geneigd om verder te lezen, terwijl ik op zich best wel eens wil weten wat het (on)nut van kunstsubsidies is. De opmerking werkt dus nogal contraproductief.
@1 Nee, dat is vanuit de premisse dat alles wat slecht is, links is. Als het rechts was, zou het immers goed zijn.
Maar de hamvraag is dus: heeft iemand enig idee waarop Bosma baseert dat kunstsubsidies zijn ingevoerd door de NSB, nota bene een oppositiepartij?
De Nederlandse overheid bemoeit zich sedert 1875 met de cultuur. Maar dat is natuurlijk iets anders dan subsidies verstrekken.
@4: Als het waar is dat de kunstubsidies 65 jaar geleden zijn ingevoerd, dan heeft hij misschien gelijk op dat punt. In 1943 was de NSB niet in de oppositie, maar zelfs de enige toegestane politieke partij in Nederland. Daar staat tegenover dat de NSB ook toen geen feitelijke regeringsmacht had. De vraag is of ze op het terrein van zoiets triviaals als kunst wel wat in de pap te brokkelen had.
De oorsprong van het Rijksmuseum ligt zelfs in 1798. Maar of je het in beslag nemen en tentoonstellen door de Bataafse Republiek van de kunstverzameling van de Oranjes als ‘subsidie’ kan beoordelen is een beetje twijfelachtig.
@1, 2 en 3
Simpel, toch? Socialisten zijn voor meer staatsbemoeienis en dat wordt ‘links’ genoemd. En alle stromingen van het socialisme zijn voor meer staatsbemoeienis, ook de nationaal-socialisten.
En wat betreft de onderbouwing van Bosma’s stuk; hij had het beste naar het verkiezingsprogramma van de NSB kunnen verwijzen. Dat wordt hier met een leuk stijlfiguur aangehaald.
Mijn God, de eeuwige internetdiscussie ‘fascisten waren links’ wordt naar de kamer gebracht. Ze lezen teveel HVV, bij de PVV. Het is toch totaal oninteressant wie kunstsubsidies heeft verzonnen (de PVV valt de PvdA ook niet aan op de AOW).
Zoals Bismarck zegt: zin en onzin van kunstsubsidies is een hele gerechtvaardigde vraag. Jammer dat het door zon betoog waarschijnlijk niet de aandacht krijgt die het verdient.
Daar sluit ik me eigenlijk volledig bij aan. Godwins leiden de aandacht af van de essentie van de discussie, en dit is een nuttige discussie die zeker gevoerd moet worden.
LOL@3
@8: Incorrect.
Verder is staatsbemoeienis an sich niet “links”, denk aan de vele fascistische dictaturen in Latijns-Amerika en het Iberisch schiereiland, waar grote staatsbemoeienis en rechtse politiek prima samengingen.
@8: Dat het nationaal socialisme zich aanvankelijk ook op min of meer socialistische principes baseerde, kan nog wel beargumenteerd worden, maar het linkse deel van de NSDAP bestond na 1934 niet meer.
Ik vind het niet zo’n gek voorbeeld. Als je vervolgens de essentie van de discussie zo belangrijk vindt, ga je niet eindeloos miepen over iemand als Martin Bosma.
@4: Misschien vanwege de kultuurkamer, geleid door NSB’er Goedewaagen, die de overgebleven kunstwereld financieel goed gezind was.
Oh, maar wat lees ik nou? Bosma collaboreert met de voortzetting ban dat NSB-beleid: “Ik voel me altijd een beetje schuldig als ik in het theater zit en ik denk aan al die mensen die er die avond niet zijn, maar wel moeten meebetalen aan mijn kaartje”.
En niks tomaten gooien omdat-ie vindt dat het anders moet of voor het theater met een protestbordje gaan staan.
Bosma roept aan het eind “weg met Mussert”.
Die blijkt in 1941 een toespraak (zie het 7e fragement in de link) gehouden te hebben in de haagse Pulchri Studio (nu bolwerk van kunstenaars) over Volkse Kunst en Kultuur.
Kan helaas de hele toespraak niet vinden. Maar hij schijnt het dus over “volkse” kunst en kultuur gehad te hebben.
Bosma betreurt het dat “de kunst”, ondans het subdidiestelsel, niet voor “het volk” bereikbaar is. Nu wordt ik wel erg nieuwsgierig naar de verschillen tussen Mussert en Bosma.
@16: dus omdat jan-met-de-pet nu mee betaalt aan het kaartje van Bosma, wil hij het theaterbezoek voor jan-met-de-pet totaal onbetaalbaar maken, zodat hij nooit meer met jan in één zaal hoeft te zitten?
“Kunstenaars werden verplicht zich aan te melden bij de Kultuurkamer. Joodse kunstenaars waren niet welkom. Ook werd in november 1940 het Departement voor Volksvoorlichting en Kunsten (DVK) ingesteld, geleid door een NSB?er. De DVK verstrekte vrijgevig subsidies omdat de bezetters via kunst hun invloed wilden doen gelden, meer dan de kunstenaars gewend waren.”
@18: Zou Bosma dat zelf nou ook doorhebben?
dit is pas het begin wat nu uit de doofpot komt. weet dat de linksche partijen dit helemaal niet fijn vinden, maar de PVV doet tenminste zijn werk: controleren en geheime zaken openbaar maken
@21: wat is er nu uit de doofpot gekomen dan? Iedereen weet, dat al vanaf het moment dat overheden bestaan, overheden kunst aanschaffen en zo doende subsidiëren. Zonder overheidssubsidies hadden we nu geen Parthenon, geen Pyramides, enz, enz, enz.
@22
Het parthenon en de piramides zijn niet ontstaan door iedere stinkende dreaddrager die zichzelf “kunstenaar” noemt een zak geld te geven voor een beetje te zitten blowen in een “atelier”.
@23: In tegenstelling tot?
Eh, Wout? Het Parthenon en de pyramiden waren 100% overheidsgesubsidieerd hoor?
Ivo ten Hove, Reinbert de Leeuw, Wim Pijbes: typische blowende stinkende dreaddragers
Socialisten zijn toch altijd links, waarom nationaal socialisten niet dan?
Het Parthenon en de pyramiden waren 100% overheidsgesubsidieerd hoor?
Dat zijn de Erasmusbrug en het Paleis op de Dam ook. Maar nog steeds niet ontstaan door iedere stinkende dreaddrager die zichzelf “kunstenaar” noemt een zak geld te geven voor een beetje te zitten blowen in een “atelier”.
(ik moet mijn eigen geld uitgeven om een keer te kunnen blowen en heb trouwens ook geen atelier)
Sinds ik 28 van Kropotkin gelezen en begrepen heb is Hero Brinkman mijn favoriete kunstenaar: altijd onbegrijpelijk, altijd netjes geknipt, en nadat hij jaren belastinggeld heeft verbrand als wijkagent verbrandt hij nu ons geld als hetzemaker in de Tweede Kamer.
@27: omdat nationalisten altijd rechts zijn. Hoewel er ook wel linkse nationalisten en rechtse socialisten zijn, en rechtse mensen, die linkse maatregelen nemen (Bush´overheidssteun), en linkse mensen, die rechts beleid voeren (Kok).
@28: er kan idd ook misbruik van subsidies gemaakt worden, maar zo lang maar incidenteel is, is dat geen groot probleem. Lang niet iedere kunstenaar is een stinkende dreaddrager en geen enkele kunstenaar kan een heel jaar lang alleen maar gaan zitten blowen in het atelier (of ben je niet goed op de hoogte van de regels, waaraan een kunstenaar volgens de WWIK moet voldoen?).
‘Kunstenaar’ is trouwens al veel te suggestief. Je bent beeldhouwer, schilder, macraméër o.i.d. Laat de rest van ons nou maar bepalen of het kunst is of niet.
Een drol kleien en er een leuk maatschappelijk verantwoord verhaaltje omheen verzinnen is geen kunst, ook niet als je jezelf kunstenaar noemt.
Leuk wetenswaardigheidje over het parthenon trouwens: de beeldhouwers kregen precies even veel betaald als de steenhouwers. ’t Was namelijk hetzelfde soort werk volgend de Grieken. Uitzonderingen werden alleen gemaakt voor de allergrootste (leidinggevende) talenten, zoals Pheidias.
@25
Er is verschil tussen werken in opdracht van de overheid en werken met subsidie van de overheid.
@26
Reinbert de Leeuw? Heeft die subsidie nodig? De anderen ken ik niet, barbaar als ik ben.
@32: met subsidie van de overheid in opdracht van de overheid werken is heel goed mogelijk en gebeurt heel erg vaak.
@27: Jezelf socialist noemen, betekent nog niet dat je er eentje bent. Zie bijvoorbeeld ook de partijen in ons parlement die “voor vrijheid” in hun naam hebben en daarnaast als speerpunt langere en meer gevangenisstraffen, of partijen die democraten/democratie in hun naam dragen, maar tegelijk tegen bindende referenda zijn en de uitslagen van gehouden referenda naast zich neerleggen.
Daarnaast is hetgeen onder het begrip “nationaal socialisme” verstaan wordt in conflict met hetgeen onder het begrip “socialisme” verstaan wordt. In die zin is de eerste term nogal misleidend.
@32: Reinbert de Leeuw is de Hummer onder de subsidiegebruikers. Hij krijgt ? 1.155.563 per jaar en daar is hij kwaad over, want hij wilde ? 2.990.079.
Wim Pijbes is de directeur van het Rijksmuseum, Ivo ten Hove is de keizer van Toneelgroep Amsterdam, voor al uw klassieke Griekse tragedies opgeleukt met extra naaktscenes.
Kijk het is duidelijk dat de PVV alle linkse mensen het liefst zou afvoeren naar de guillotine en alle turken en marokkanen naar de kuilen met ongebluste kalk, eigenlijk is de PVV gewoon de Nederlandse Hutu partij en in plaats van een radiostation hebben zij gewoon wat parlementszetels waar ze ongestoord den debielen Vaderlander kunnen aansporen tot haat, moord en doodslag. Ja wat dat betreft zijn ze lekker bezig.
@36 Zeg, houd je je een beetje in.
@33
Lijkt me sterk. Of je werkt in opdracht voor de overheid en krijgt daarvoor betaald dan wel een budget, òf je werkt voor “het algemeen belang” en krijgt daarbij steun van de overheid (=subsidie).
@35
Oké, je hebt gelijk. Mijn uitlating over dreaddies ging eigenlijk over de WIK. Desalniettemin zijn deze “supersubsidieslokkers” mensen die hun kunnen al lang geleden hebben bewezen, zij krijgen dus steun voor een bekend product. Toch wel wat anders dan de WIK (die blijkbaar al niet meer bestaat, die WWIK is al een stuk beter). Neemt niet weg dat juist die Reinhart zichzelf wel zou moeten kunnen bedruipen.
Nou ik nog ff.
Ik meen er oets van te kunnen zeggen, omdat ik een paar jaartejs van die subsidies heb mogen “genieten”.
Ook binnen de kunstwereld zijn er regelmatig oprispingen over de wijze en de aard waarop honoraria, stipendia en beurzen worden verstrekt.
Daar bij wordt nogal eens een vingertje opgestoken naar de “Hummers”.
Enige nuancering: de meesten van die Hummers hebben hun sporen ruimschoots verdiend en hun prestaties krijgen wereldwijd de complimenten.
Dar betekent dat hun werken overal te horen of te zien zijn.
Ondanks die roem, brengt dat niet genoeg geld in het laatje om selfsupporting te worden.
Waar veel kunstenaaars liever op hun atelier schilderen of op zolderkamertjes muziek componeren, dan ook nog eens tiojd steken in commissies en besturen, die moeten beslissen hoe het karige geld verdeeld moet worden, zijn er gelukkig een paar die dat wel willen en daarvan weer een paar die dat redelijk goed doen.
Het is een klein wereldje dus men kent elkaar wel. Dat wekt de schijn van elkaar geld toeschuiven. De kritiek komt meestal van de kwalitatief mindere artiesten.
Ik heb er zelf geen enkele moeite mee dat op een gegeven moment de betalingen stop werden gezet. Mijn produktie was laag en, hoewel aardig, het haalde maar nooit de kwaliteiten van een Andriessen, Schat, Wagemans, de Vries of die van mijn toenmalige studiegenoten, Rob Zuidam en Hans Koolmees.
Met subsidies is het Concertgebouworkest numero uno van de wereld geworden, geldt Reinbert de Leeuw als een van de beste verrtolkers en ambassadeurs van de contemporaine muziek en zou Rob Zuidam nooit enige poot aan de grond gekregen hebben in de USA.
Allemaal mensen die hun dagelijks brood verdienen met docentschappen of uitvoeren van andermans werken en voor hun eigen creaties wat geld krijgen om daar tijd voort vrij te maken.
Natuurlijk: we kunnen er voor kiezen alleen commerciële kunst te willen. Niks mis mee. Er blijven echter altijd stromingen die een handje geholpen moeten worden. Niet omdat ze kwaliteit ontberen, maar omdat de produkties kostbaar zijn en er te weinig publiek voor is.
Elk subsidiestelsel moeten wel kritisch gevolgd worden. Het gevaar dat kunstenaars er lui en gemakzuchtig van worden is niet eens de balngrijkste reden, daarvoor is de spoeling veel te dun.
Het gevaar zit eerder in dat de overheid zou kunnen bepalen wat wel of niet gefinancierd moet worden.
Tot op heden is dat in Nederland niet het geval. Houen zo.
Met excuses voor de lengte.
@37 PVV begon.
Behalve kunstsubdidie komt de ontslagregeling ook van de Nazies.
En ook de gezondheidszorg. En nog andere.
J, moeilijk te geloven voor linkse suffertjes, maar het Nazisme had ook zijn goed kanten.
Eigenlijk voldoet Adolf Hitler aan het utopoisch ideaalbeeld van onze socialistische onderburgers.
Welk utopisch ideaalbeeld zou dat dan zoal zijn? Laatste keer dat ik keek had het socialisme nogal weinig op met moordpartijen op willekeurige bevolkingsgroepen.
@41/42: Je bedoelt misschien dat jij een utopisch beeld hebt van het nazisme ofzo. Ik weet niet waar je vandaan haalt dat de gezondheidszorg van hun af komt. Dat is een uitvinding van de katholieken (en al veel ouder dan het nazisme).
@38: sub·si·die de, het; v en o -s geldelijke ondersteuning van overheidswege.
“je werkt in opdracht voor de overheid en krijgt daarvoor betaald dan wel een budget” valt gewoon onder de definitie hoor.
@45 Sorry, maar nu rek je het begrip subsidie toch echt teveel op.
Je stelling dat het onder de ‘woordenboekdefinitie’ valt is betwistbaar, omdat het staat of valt met de interpretatie van het woord “ondersteuning”.
Voorbeeld: ik werk voor een bedrijf dat regelmatig in opdracht van de overheid projecten (IT) uitvoert. De overheid betaalt mijn werkgever daarvoor, uiteraard. Maar dat wil niet zeggen dat mijn bedrijf gesubsidieerd wordt – de overheid is gewoon een klant die ons inhuurt, en die betaalt voor een specifieke dienst of een specifiek product.
Wat je vergeet mee te nemen is het doel van de overeenkomst: subsidie is een stimulatiemiddel waarmee de overheid bepaalde algemene maatschappelijke effecten hoopt te bereiken (“meer cultuur” bijvoorbeeld).
Maar als de overheid ons inhuurt om een beter zoeksysteem te bouwen (ik noem maar een dwarsstraat), dan willen ze niet een maatschappelijk effect (“meer zoeksystemen”), dan willen ze gewoon een beter zoeksysteem voor zichzelf.
@46: “betwistbaar”. Dat is waar. Ik ga juist van een heel erg ruime definitie uit om te proberen duidelijk te maken, dat er een heel groot grijs gebied bestaat. Je voorbeeld grijpt daar eigenlijk heel goed op in.
Als jouw bedrijf een nieuw zoeksysteem ontwikkelt en de overheid stopt daar geld in, kun je niet zeggen, of dat subsidie is of niet, wanneer je niet de gehele situatie kan overzien. Als het bedrijf zelf om het geld gevraagd heeft, is het nagenoeg zeker subsidie. Als de overheid geld in het project stopt en het product zelf als enige afneemt, is het gewoon een aankoop. Als ook andere bedrijven het product af kunnen nemen en de overheid het geïnvesteerde geld niet terug krijgt, is het echter weer wel subsidie. Op dat moment werkt het bedrijf in opdracht van de overheid en tegelijk met overheidssubsidies.
#45 was wellicht wat kort door de bocht, maar dat was #38 imho ook.
Je bedoelt het waarschijnlijk wat anders, maar je verwoordt het hier toch niet zo handig:
“Wat je vergeet mee te nemen is het doel van de overeenkomst: subsidie is een stimulatiemiddel waarmee de overheid bepaalde algemene maatschappelijke effecten hoopt te bereiken”
Stel de overheid koopt van een PR-bedrijf een eet-fruit-campagne, dan geeft de overheid dat bedrijf geld in de hoop daarmee een algemeen maatschappelijk effect te bereiken. Toch neem ik aan dat jij dit voorbeeld niet bedoelt met subsidie.
Ik denk dat het wat moeilijk is om onderscheid te maken tussen wat je subsidie noemt en wat inkopen. Denk bijvoorbeeld aan de consistente inkoop van de Franse overheid van Franse automobielen. Doel daarvan is ondersteuning van de Franse werkgelegenheid (maatschappelijk effect, dus subsidie), maar tegelijk kopen ze ook auto’s voor zichzelf.
@48
Aha! Dus door Goudse kaas in de kantine te leggen subsidieerd de overheid de Nederlandse boer dubbel! Ik zeg, dat is geen subsidie meer, maar concurrentievervalsing!
Over onhandige verwoording gesproken.
Heel Nederland, ondernemers, particulieren, overheidsinstellingen, en weet ik wat, is teveel gebouwd op subsidies.
Eerst de aanpak bijstellen, creatief zijn, vrijwilligers, zelfstandig marktdenken, en dan kan je eventueel kijken of er subsidie nodig is.
Mijn God, denk niet steeds in hetzelfde paadje! Luiheid, risicoloosheid, ideeënloosheid en plannen maken zonder enig initiatief worden bevorderd. Borrelen en academische betwetigerheid, klagen en meeloperig gedrag. Eindeloos polderen. Zoek de grenzen, kijk over het hekje!
Juist op cultureel gebied. Denk niet in GELD.
Het grootste volume aan subsidies in Nederland gaat naar dat wat veelal geroemd wordt als exponenten van zelfstandig marktdenken: de rentekostensubsidie voor alle investerende bedrijven en de rentekostensubsidie voor alle particulieren met een hypotheek. Voor bedrijven is het fiscaal belachelijk om de voorkeur te geven aan eigen vermogen boven geleend ‘pseudo-eigenvermogen?, en een hypotheek aflossen doen alleen dummies. We geloven hier allemaal in door de voortdurend ronddreinende mantra over de intrinsieke goedheid van marktdenken: elke vorm van maatschappelijk gedrag kan men uitsluitend netjes regelen door HEBZUCHT.
@49: “Dus door Goudse kaas in de kantine te leggen subsidieerd de overheid de Nederlandse boer dubbel!”
In ieder geval zit het er dik in dat het (ook) subsidie betreft.
“Over onhandige verwoording gesproken. “
?
@50
Niets is voor ‘cultuur’ zo belangrijk als geld. Het vereist namelijk een bepaalde mate van surplus productie en mogelijkheid tot herverdeling van goederen om bezig te kunnen zijn met praktisch nutteloze taken als ‘cultuur’.
@51
Inderdaad, en daarom is het achterlijk om het op een andere manier te willen doen. Leer er gewoon mee omgaan.
@52
Tsja, die laatste sneer was overbodig. Maar er is een reden waarom mensen het één subsidie noemen en het andere ‘verkapte vorm van subsidie’. Het is onzinnig om alle overheidsuitgaven subsidie te gaan noemen, omdat er altijd wel iemand profijt aan heeft.
@53: “Niets is voor ‘cultuur’ zo belangrijk als geld”??? Arme volkeren hebben geen cultuur? Grottekeningen en andere kunstzinnige uitingen uit een ver verleden hebben niets met cultuur te maken?
“daarom is het achterlijk om het op een andere manier te willen doen”? Andere opvattingen zijn niet toegestaan? Of: we constateren fouten, maar omdat het al jaren fout gaat, is het achterlijk daar iets aan te willen doen?
“Het is onzinnig om alle overheidsuitgaven subsidie te gaan noemen”. Zie reacties 38 en 45 t/m 47.
@54
We hebben het hier over Cultuur met de grote “C”, niet over de cultuur van witte of zwarte peniskokers. Nee, Cultuur die je laat nadenken. Cultuur die ons blijkbaar naar zodanig hoog niveau tilt, dat de overheid er graag miljoenen aan spendeert. En ja, dat kost geld, want als het geen geld kost, kan het ook geen goede Kunst zijn.
Kunst moet worden gemaakt door een kunstenaar (het liefst een excentrieke), en die kunstenaar mag geen praktisch werk doen, want dat doet af aan de “K”. En iemand die geen praktisch werk doet is afhankelijk van praktisch werk van anderen. In deze maatschappij is geld de uitdrukking van die afhankelijkheid.
En wat de grottekeningen en andere “kunstzinnige uitingen” betreft, dat is geen “art pour l’art” maar een vorm van magie. Die had volgens de “kunstenaars” een heel duidelijk praktisch doel, bijvoorbeeld oerossen helpen vangen.
Het gekke van kunst is, dat de grootte van de “K” toeneemt naarmate het object ouder wordt.
Mag je mij uitleggen wat het verschil is tussen “subsidie” en “een verkapte vorm van subsidie”. Volgens mij is het tweede een deelverzameling van het eerste.
Verder betoog ik nergens dat alle overheidsuitgaven subsidie genoemd moeten worden. Wat ik wel zeg is dat elke overheidsuitgave (ook) subsidie kan zijn.
@55: waar ging jouw reactie #23 dan over?
@57
Het ging over jouw notie dat een tweetal monumentale gebouwen, vroeger voornamelijk megalomane expressies van status, volgens de huidige opvattingen echter kunstobjecten van grote waarde, het resultaat waren van overheidssteun aan kunstenaars. Kunstenaars die in hun dagen overigens slechts werden gezien als vakmensen, van wie het aanzien was gebaseerd op hun technisch kunnen. In tegenstelling tot veel ‘kunstenaars’ van nu, die geen technische vaardigheden bezitten, en dit maskeren met de zogenaamde ‘betekenis’ van hun geklad en gefrommel.
@56
Nee, als Frankrijk besluit Franse auto’s te kopen dan kan de steun voor de Franse industrie meetellen in de beslissing. De aankoop is evenwel geen subsidie, omdat tegenover het bedrag een evenredige tegenprestatie staat. Tegenover financiële steun kan geen tegenprestatie staan, want dan is het een transactie. Als de Franse regering willens en wetens duidelijk meer betaald dan de Franse auto’s waard zijn in vergelijking met andere merken, dan is dàt deel van het bedrag subsidie, en alleen dàt deel.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Subsidie
Het heeft geen zin om begrippen zover te devalueren totdat ze uitwisselbaar worden met andere.
En ik maak weer een d/t-fout. Zijn daar prijzen voor?
De (hoofd)prijs is (hoofd)redacteur van een weblog.
@60
Als in Weesie II?
@58: In dat geval zijn de meeste overheidsuitgaven deels subsidies.
@62
a dicto secundum quid ad dictum simpliciter