Wij zijn ons

Hoog tijd voor een beetje sociologische verbeeldingskracht. Toen ik lang geleden aan de studie sociologie begon was de collegezaal bijna te klein. Sociologie was een van de populairste vakken in de jaren zestig en zeventig, de jaren van de dringend noodzakelijke maatschappijverandering, van de maakbaarheid, van de gelijkheid van kansen en van de torenhoge verwachtingen ten aanzien van de verzorgingsstaat. De universiteiten scheidden massa's doctorandussen af die onmiddellijk geplaatst konden worden in de uitdijende ministeries voor welzijn, volksgezondheid, onderwijs en huisvesting. In de loop van de tijd ben ik de band met het vak en de vakgenoten wat kwijtgeraakt. Ik begreep wel dat ik het hoogtepunt had meegemaakt en dat het in de jaren tachtig snel bergafwaarts ging met de populariteit van de sociologie. Dat de liefde niet geheel verdwenen is merkte ik bij het lezen van een alleraardigst boekje van Mark van Ostaijen (1984), een socioloog van een geheel nieuwe generatie, verbonden aan de Universiteit Tilburg en ook publicerend in landelijke dagbladen. Wij zijn ons; een kleine sociologie van grote denkers is een zeer publieksvriendelijk boek dat in deze tijd van 'polarisatie, segregatie en individualisering' aandacht vraagt voor de sociale kanten van ons gedrag. Van Ostaijen ergert zich aan de bovenmatige aandacht in de laatste jaren voor biologie en neurowetenschappen als eenzijdige verklaringsgronden voor menselijk gedrag. Wij zijn veel meer dan ons brein. 'Wie we zijn en wat we doen kan beter begrepen worden als sociaal gedrag dan als individuele handeling.' Het is tijd dat het eens klip en klaar gezegd wordt.

Door: Foto: Renaud Camus (cc)
Quote du Jour

Quote du Jour | Total fiasco

, door

“They had a very bad original concept. It was carried out poorly, and the cover-up was one of the worst in the history of cover-ups. There should have never been an execution or a cover-up, because it should have never happened. I would say it was a total fiasco from day one.”

Donald Trump laat zich voor het eerst helder uit over de zaak Jamal Khashoggi. Inmiddels gaat het al lang niet meer over de vermoorde journalist zelf, maar over touwtrekken om macht tussen Turkije, Saoedi-Arabië en de Verenigde Staten. Inzet is de positie van kroonprins Mohammad bin Salman als heerser van Saoedi-Arabië. Druk van buiten doet hem zelf niets, maar kan wel van invloed zijn voor zijn draagvlak binnen het koningshuis, met delen waarvan Kashoggi goed bevriend was.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Thoenes en Berkhout preken voor eigen parochie in Elsevier

, door

ANALYSE - Vanaf nu zullen we af en toe de uitstekende stukken van het Klimaatveranderingsblog van Bart Verheggen, Jos Hagelaars, Hans Custers en Bob Brand overnemen alhier. Deze stukken verdienen meer aandacht. Met stevige wetenschappelijke onderbouwing scheiden ze zin en onzin in het klimaatdebat. De eerste bijdrage die we overnemen is van Hans Custers.

De Global Warming Index: verloop van de mondiale temperatuur (in zwart en rood) en van menselijke (geel) en natuurlijke (blauw) factoren die het klimaat beïnvloeden

Ooit, jaren geleden, las ik vrijwel elke dag wel een verhaal van iemand die de menselijke invloed op het klimaat, of de wetenschap daar achter, bestreed. Dat was best leerzaam. Niet omdat er zo veel bruikbare informatie in die verhalen stond, maar omdat ik allerlei beweringen uit dat stuk ging controleren op waarheidsgehalte, logica, consistentie en wetenschappelijke onderbouwing. Natuurlijk bleef er van al die beweringen dan maar bar weinig overeind. En al factcheckend kwam ik beetje bij beetje meer te weten over het klimaat en begon ik ook wat te begrijpen van de wetenschap op dit onderwerp.

Na een tijdje begon die leermethode steeds minder goed te werken. Er bleven steeds minder dingen over om te checken, omdat ik ze allemaal al een keertje had gezien. Wel begon ik nu te leren hoe de mensen die zichzelf “sceptisch” noemen zich gedragen in discussies over het klimaat. Ze blijven simpelweg steeds nagenoeg hetzelfde repertoire aan beweringen en claims herhalen, zonder ooit serieus in te gaan op tegenargumenten. Waar ze vaak zeggen dat ze discussie willen, zijn ze in de praktijk juist steeds weer bezig met het ontwijken daarvan. Wat lijkt op een discussie is in werkelijkheid niet meer dan een eindeloze herhaling van (min of meer) dezelfde claims en weerleggingen. Een schijndebat. Van echte scepsis – niet alles wat er wordt gezegd klakkeloos voor waar aannemen – is ook geen sprake. Dit is pseudoscepsis: alles wat in strijd is met de vooraf bepaalde mening wordt niet alleen afgewezen, men neemt zelfs niet de moeite om er serieus naar te kijken. En wat wel overeenkomt met de eigen mening wordt kritiekloos omarmd.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Een onvermijdelijk afscheid

, door

COLUMN - Bestelt u wel eens een boek bij Amazon? Mooi, dan heeft u dus meebetaald aan het verlaten van de aarde. Want dat is waar Amazon-baas Jeff Bezos momenteel een miljard dollar in steekt. En wat hem betreft zullen er nog vele miljarden volgen. Het kan hem niet schelen; hij heeft zo’n 150 miljard op zijn bankrekening staan en is rotsvast van plan om het daaraan te besteden. Zolang de mensheid maar de aarde verlaat.

Bezos is een slachtoffer van het ruimtevaarttijdperk. Als jochie van vijf zag hij Neil Armstrong over de maan huppelen en vanaf dat moment was hij besmet met het ruimtevaartvirus. Zijn fantasieën  over de verovering van de ruimte kregen een bijzondere wending toen hij zes jaar later een tv-programma zag waarin SF-auteur Isaac Asimov en fysicus Gerard O’Neill er op los filosofeerden over de toekomst. O’Neill voorspelde dat de mensheid straks in ruimtestations zou leven, ver boven de aarde. Die blauwe bal, daar kwamen we dan alleen nog maar tijdens de vakantie. Asimov was het daar helemaal mee eens. Hij noemde het idee dat we altijd op aarde zouden wonen ‘planetair chauvinisme’. (Dat laatste was in 1975 een héél vies woord.)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

SG-café dinsdag 23-10-2018

, door

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 23-10-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | Zwarte Piet (2)

, door

COLUMN - In het eerste deel van dit artikel had ik het voornamelijk over de figuur van Zwarte Piet zoals die in 1850 door Jan Schenkman c.q. zijn illustrator J.W.A. Hilverdink is gecreëerd en hoe deze figuur zich tot op heden ontwikkeld heeft. In dit vervolg gaan we zoals toegezegd een heel andere kant op.

Ik sla de periode van de Middeleeuwen tot Schenkman, waarin het Sinterklaasfeest zoals we dat nu kennen zich heeft ontwikkeld, gemakshalve even over en ga terug naar oeroude tijden. De tradities die daaruit zijn voort gekomen, zijn karakteristiek voor volkscultuur: ze versmelten met elkaar, soms geheel en soms gedeeltelijk, ze gaan nieuwe verbintenissen aan, ze verdwijnen en ze worden heruitgevonden. En zo voort. Volkscultuur is wat dat betreft eigenlijk één grote promiscuïteit. Op deze plek kan ik, complex als de stof is, eigenlijk alleen enkele wegwijzers plaatsen en een paar deuren openzetten.

Er waren eens

In vroeger tijden maakte men zich niet druk om het wel of niet afschaffen van dividendbelasting. Sterker nog, in de Prehistorie had men maar twee zorgen: hoe blijf ik in leven en hoe plant ik mij voort (houd ik mijn soort in stand). Vooral in het Neolithicum, wanneer naast het jagen en vissen de landbouw en veeteelt opkomen, is de mens sterk afhankelijk van de seizoenen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Wende Snijders (2) – Vrij Me

, door

Niet zo lang geleden zat Wende Snijders ook al in Closing Times. Het is niet de gewoonte om een artiest zo snel alweer op te voeren in deze rubriek. Maar ja, het is wel Wende. Ik zou elke week wel een lichtje op haar willen schijnen, omdat ze zoveel moois heeft gemaakt. Haar zang is al zo prachtig*, maar de muziek die ze schrijft is werkelijk betoverend. Hoezeer waren wij in awe van Voor Alles, de tekst van Joost Zwagerman, die zij op muziek heeft gezet.

Waan van de dag

Kankerverwekkend gas in de Waal en Rijn

, door

NIEUWS - Het AD meldt: Ondanks een vorig jaar ingesteld verbod varen benzeentankers bij Lobith de grens over en lozen stiekem extreme hoeveelheden kankerverwekkend gas terwijl ze over de Waal en de Rijn in Gelderland varen.

De schadelijke import wordt ook wel ‘Het rondje vanuit Duitsland’ genoemd, aldus citeert het AD Krispijn Beek die voor weblog Sargasso onderzoek deed naar ontgastoerisme. Het hele dossier over ontgassen vindt u hier.

Waan van de dag

SG-café maandag 22-10-2018

, door

Dit is het Sargasso-café van maandag 22-10-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Marcus Mumford

, door

Marcus Mumford doet zonder Sons ook wel eens wat. En van artiesten die normaal niet samenwerken, die samenkomen om een lekker riedeltje te doen, kan ik echt warm worden. Daar gaat vaak een bijzondere, frisse energie van uit.

Marcus is te gast bij Chris Eldridge, die ook al zo’n genot is om naar te kijken. Niet vanwege zijn uiterlijk, maar omdat hij heel erg bezig is met de muziek en zijn medemuzikanten. Grappig om te zien hoe Chris met haast spastische bewegingen en grote ogen de band dirigeert. Terwijl Marcus vooral in zichzelf lijkt gekeerd en zijn ogen de hele tijd dicht knijpt. Twee totaal verschillende stijlen die prima samengaan. Het is ook een sympathiek liedje. Niet wereldschokkend, maar hier wordt ik best warm van.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende