Hoe we van de universiteit weer een intellectuele werkplaats kunnen maken

Na zoveel jaar moet er op 14 december eindelijk weer eens een grote demonstratie komen tegen het regeringsbeleid voor het hoger onderwijs. Studenten, docenten en bestuurders lijken een hechte coalitie te vormen. Hun maat is vol, want zowel docenten als studenten zouden onder toenemende werkdruk lijden. Het moet allemaal radicaal anders volgens gastredacteur Hein Vrolijk. In september waren er al wat ludieke acties om het academische protest in de media te krijgen. De eensgezindheid werd toen verstoord door Willem Schinkel, hoogleraar sociologische theorie in Rotterdam. “Waarom ik niet actievoer voor de universiteit” schreef hij in een brief, die op de website van De Groene Amsterdammer verscheen. Zijn belangrijkste boodschap: meer geld vragen aan Den Haag betekent meer van hetzelfde terwijl we juist een andere universiteit moeten nastreven. Prompt kreeg hij uiterst kritische reacties. Hoogleraren Ido de Haan en Ingrid Robeyns vonden dat Schinkel de actievoerders “een dolk in de rug steekt door ze als een ‘onfris’ en reactionair gezelschap weg te zetten”. Hun standpunt: voordat we praten over hoe het beter kan, moet er eerst geld bij. De universiteit is immers “een publieke instelling, waarin taken worden verricht die op grond van democratische besluitvorming van essentieel belang worden geacht. Als goede wetenschap een publiek belang is, moet daar ook toereikende publieke financiering voor zijn.” Drie keer hameren op ‘publiek’ maakt echter niet duidelijker wat zij daaronder verstaan. Wat wij doen is belangrijk en daarom moet Den Haag meer geld voor ons vrijmaken, daar komt het eigenlijk op neer. Maar waarom zouden hun goedbetaalde baantjes op de universiteit meer recht hebben op gemeenschapsgeld dan zeg een club met free lance onderzoeksjournalisten zoals Follow the Money? Ook Schinkel excelleert niet in duidelijkheid, behalve dan zijn schets van de sfeer op de huidige universiteit: “een institutie waar haat en nijd onderdeel zijn van de dagelijkse organisatie van het werk, waarbij zo vaak ‘feedback’ en ‘peer review’ met een overschot aan venijn geserveerd wordt”. Misschien moet hij proberen W.F. Hermans te evenaren met een “Onder professoren, in de 21e eeuw”. Zodra het gaat om een betere universiteit komt hij helaas niet veel verder dan “het vormgeven van publieke relaties, het opgaan in publieken, het gezamenlijk componeren van werelden in plaats van het uitleggen hoe de wereld eruitziet aan ‘het publiek’ “. Ook hij is dus dol op het woord ‘publiek(en)’ en laat een nadere uitleg achterwege. Wat jammer is want zijn actie heeft mijn sympathie. In dit artikel kom ik met een paar radicale voorstellen over hoe het anders kan en moet. Ze zijn vooral bedoeld om de creativiteit aan te zwengelen die we zo hard nodig hebben om van de universiteit weer een intellectuele werkplaats te maken, en (daardoor) de werkdruk bij docenten en studenten te verminderen. Zo pleit ik ervoor om organisatorisch en arbeidsrechtelijk een scheiding aan te brengen tussen onderzoek en onderwijs.

Door: Foto: Lucas Berrini (cc)
Quote du Jour

Quote du Jour | Tientallen procenten

, door

Als die malle doelstellingen niet gehaald worden, komt er een CO2-heffing. Dan wordt alles – biertje in de kroeg, jaarkaart op de staantribune, loodgieter – tientallen procenten duurder. Wat zouden de #gelehesjes daarvan vinden?

Simon Rozendaal voorspelt prijsstijgingen van vele tientallen procenten als gevolg van de invoering van een CO2-heffing. Gelukkig zijn er nog oplettende lezers als Pol Knops die het gebazel van Simon corrigeren:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | David Pinto

, door

In mijn column van 3 september had ik het over de tweedeling binnen culturen, zoals die met name na de Middeleeuwen zichtbaar werd. Zo stelde de Amerikaans antropoloog en ethnolinguïst Robert Redfield (1897-1958) in de jaren dertig een dualistisch model voor waarbij hij onderscheid maakte tussen de ‘great tradition’ van de meer intellectuelen en geletterden, de bovenlaag van de bevolking, en de ‘little tradition’ van de overigen. Tegenwoordig spreekt men van ‘elitecultuur’ en ‘volkscultuur’ of een aantal varianten zoals ‘high brow and low brow culture’ die in feite op hetzelfde neerkomen. Deze indeling is in feite te simplistisch – ze negeert de wisselwerking tussen beide en het feit dat er veelal sprake is van een glijdende schaal – maar wel helder.

Op het begrip ‘cultuur’ ben ik destijds niet ingegaan. Er bestaan talloze definities van cultuur die in de regel afhankelijk zijn van de discipline waarbinnen de term wordt gehanteerd: de geschiedeniswetenschappen, de antropologie, de sociologie en zo voort. De meest abstracte wijze om ‘cultuur’ te definiëren is om het simpelweg te plaatsen naast ‘natuur’: het verwijst dan naar menselijke activiteit en de symbolen die deze activiteit betekenis geven. In Interculturele communicatie (1990) geeft de Amsterdamse emeritus David Pinto de volgende (sociologische) definitie van cultuur:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Toename antisemitisme

, door

ANALYSE - In het nieuws vandaag een rapport vanuit de Europese Commissie over antisemitisme in de EU. Negen op de tien mensen met een Joodse achtergrond geven aan dat antisemitisme in de laatste vijf jaar is gegroeid. Dat duidt op een stevig probleem. Maar er zijn de nodige kanttekeningen te maken bij dit onderzoek.

Vooraf voor de duidelijkheid: de kanttekeningen zijn niet bedoeld om antisemitisme te bagataliseren of goed te praten. Antisemitisme past niet in Nederland of elders en dient bestreden te worden. Maar voor de bestrijding is het wel nodig dat de onderbouwing klopt.

Uit het onderzoek halen we figuur 2:


Ook vanuit Nederland wordt aangegeven dat 90% een stijging van antisemitisme ervaart in de laatste 5 jaar. En daar ontstaat de verwarring. Want twee gerenommeerde onderzoeken naar antisemitisme die dit jaar hun recente cijfers hebben gepubliceerd, laten deze trend niet zien.

Het Verwey-Jonker Instituut:

Het CIDI:

Ook uit de cijfers van het Openbaar Ministerie valt, los van de uitschieter in 2017, geen trend op te maken.

Dat roept de vraag op waar de beleving van groeiend antisemitisme dan vandaan komt. Twee zaken kunnen daarbij een rol spelen. Als eerste een afnemende wil om meldingen te doen. Gegeven rapportages zijn op basis van werkelijke meldingen of zaken. Maar als men dat niet meer doet, dan kan een ontwikkeling niet goed in beeld gebracht worden. Zover bekend zijn er geen specifieke cijfers over afnemende meldingsbereidheid bij deze groep.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

SG-café maandag 10-12-2018

, door

Dit is het Sargasso-café van maandag 10-12-2018. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Groep rondom Thomas Piketty komt met plan voor een eerlijker Europa

, door

A group of progressive Europeans led by the economist and author Thomas Piketty has drawn up a bold new blueprint for a fairer Europe to address the division, disenchantment, inequality and rightwing populism sweeping the continent.

The plan, crafted by more than 50 economists, historians and former politicians from half a dozen countries, includes huge levies on multinationals, millionaires and carbon emissions to generate funds to tackle the most urgent issues of the day, including poverty, migration, climate change and the EU’s so-called democratic deficit.

Quote du Jour

Quote du Jour | Apenheul

, door

Hij is hier geboren. Om de politie is hij weg uit dit land.

De politie doet aan etnisch profileren. In een documentaire vanavond laat Nan Rosens zien wat dat echt betekent voor mensen die hierdoor vaak staande gehouden worden. Tijdens voorvertoningen in het land delen meer mensen hun ervaringen.

In Almere heet het plein bij het station bij politie-agenten “de Apenheul”.

De politie heeft een structureel probleem.

Waan van de dag

‘No-deal’ brexit kost Nederland komende jaren € 2,3 miljard

, door

De Algemene Rekenkamer heeft onderzocht hoe het kabinet zich voorbereidt op de mogelijke gevolgen en scenario’s van een brexit.

Als het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie verlaat en het akkoord dat daarover klaar ligt niet aanvaardt, kost dat Nederland de komende twee jaar € 1,6 miljard. Bij een ‘no-deal’ brexit bedragen de extra uitgaven voor de rijksoverheid nog eens bijna € 700 miljoen, in totaal dus € 2,3 miljard tot en met 2023.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende