Complottheorieën: van alle tijden en toch nieuw

Met wereldberoemde samenzweringstheorieën als het 9/11-complot en flat-earth-gedachtegoed lijkt complotdenken een symptoom van dit tijdperk. Toch zijn complottheorieën van alle tijden, al is de focus veranderd, schrijft Jonas van Diepen naar aanleiding van een lezing van de Leuvense onderzoeker Stef Aupers. Het internet is een podium voor complotdenkers om absurde en minder absurde theorieën te delen. Het lijkt alsof complottheorieën steeds populairder worden. Onderzoek van politicoloog Joe Uscinski toonde echter aan dat het complotdenken niet is toegenomen tussen 1890 en 2010. De hoofdrolspelers in de theorieën zijn echter wel veranderd zegt prof. dr. Stef Aupers, hoogleraar Media en Cultuur aan de Universiteit van Leuven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Torentje

Een handvol gele hesjes mocht op bezoek bij de premier in het torentje. Een van hen weigerde hem de hand te schudden. Vervolgens ging het daarover, niet over het onderwerp van gesprek. Anderen vroegen zich af waarom een handvol boosburgers wel werd toegelaten tot het epicentrum van onze regering en serieuze demonstranten niet. Men rekende dit de premier aan.

Ik snap het wel. Dit soort gesprekken zijn voor de premier een verzetje. Serieus georganiseerde demonstranten willen een serieus gesprek. Daarvoor moeten ze bij de vakminister zijn. Die gaat de premier niet passeren door in zijn torentje verwachtingen te wekken. Wat wel kan: gezellig een beetje babbelen met hardnekkige hesjes of begeesterde scholieren. Staat leuk qua stukje contact naar de burger toe. En daarna weer aan het werk.

Foto: Jrwooley6 (cc)

‘Dit is mijn land niet meer’

RECENSIE - De Turkse schrijfster en journaliste Ece Temelkuran woont sinds 2016 in Kroatië. Ze is haar land ontvlucht nadat vrienden en collega’s het slachtoffer werden van Erdogan’s jacht op dissidenten. In Zagreb werkte ze aan een nieuw boek dat bedoeld is als waarschuwing voor de sluipende opkomst van een rechtspopulistische dictatuur. Het boek is onder de titel ‘Verloren land, de zeven stappen van democratie naar dictatuur’ onlangs in het Nederlands vertaald. In Turkije hebben we te laat ingezien wat er gebeurde, we hadden eerder in actie moeten komen, schrijft Temelkuran. Ze hoopt dat het in de Verenigde Staten, Engeland, Duitsland en andere landen niet zo ver komt. Want hoezeer ze ook verschillen van Turkije, overeenkomstige tendensen zijn ook in het westen duidelijk aan te wijzen.

Verloren land is geen boek dat de opkomst en machtsovername van Erdogan en de AKP in stappen beschrijft. Het gaat over Turkije in de afgelopen decennia, maar vooral over de maatschappelijke en culturele tendensen die het succes van een autoritair regime beïnvloeden en die evengoed waarneembaar zijn in Brexit-Engeland, Trump’s VS, Orbáns Hongarije, Poetins Rusland en het Duitsland van de AfD. De ondertitel is dan ook minder goed gekozen. Het boek gaat niet over een welbewust plan voor machtsovername, maar vooral over fasen waarin mensen zich door autoritaire leiders en maffia-achtige structuren laten meeslepen en bedonderen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

SG-café dinsdag 07-05-2019

Dit is het Sargasso-café van dinsdag 07-05-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: Dominick D (cc)

Misdaad en haat

DATA - Aangiften van haatmisdrijven worden in weinig landen nauwkeurig bijgehouden. In de Verenigde Staten, Engeland en Wales gebeurt dat wel, en in ons land ook. De gegevens variëren enorm per land. Wie zijn in Nederland vaak slachtoffer, en van welke soorten haatmisdrijven?

In april was ik in Streeterville, Chicago. Die wijk is vernoemd naar George Streeter, die berucht was om zijn leugens en geweld. Streeterville kwam eind januari in het nieuws door de mishandeling van Jussie Smollett, acteur in de Chicagoan dramaserie Empire. Twee mannen met skimasker en rood petje herkenden de “Empire nigger”, overgoten hem met bleekmiddel en deden een strop om zijn nek.

“Een hedendaagse lynchpoging,” zo betitelde Amerikaans presidentskandidaat Cory Booker het incident in een tweet op 29 januari. Zijn rivale Kamala Harris noemde Smollett in een tweet diezelfde dag “één van de aardigste, zachtmoedigste mensen die ik ken (..) Niemand zou voor zijn leven hoeven te vrezen vanwege zijn seksuele geaardheid of huidskleur. We moeten deze haat het hoofd bieden.”

President Donald Trump was in verlegenheid gebracht vanwege het rode MAGA-petje dat één van de daders droeg. Daarnaast schreeuwden Smolletts belagers “This is MAGA country,” verwijzend naar Trumps campagneslogan Make America Great Again (MAGA). Tegenover journalisten veroordeelde Trump de daad: “Erger kan het niet worden.” Ruim drie weken lang zochten agenten naar de daders.

De glijdende schaal

OPINIE - Ik schaam me kapot, na het lezen van “Pas op! Vertrouw het niet. Werken in Nederland is niet wat je je ervan voorstelt.” Je staat internationaal natuurlijk gigantisch voor lul, als een bevriende ambassade haar werkloze onderdanen adviseert om vooral niet in jouw land te gaan werken. Omdat het via een glijdende schaal min of meer normaal is geworden, dat werknemers als een soort horigen behandeld worden. Wat een gaaf land, wat een superieure cultuur!

Geweten gesust

Natuurlijk wist ik wel van de idiote werkomstandigheden in bijvoorbeeld grote distributiecentra van on- en offline retailers. De nul-uren-contracten, bizarre roosters en slechte huisvesting, waarmee met name Oost-Europeanen geconfronteerd worden. De Groene had er vorig jaar al een uitgebreide reportage over gemaakt, en ik was toen heus wel verontwaardigd. Ik overwoog zelfs om mijn trouwe klandizie bij Albert Heijn te beëindigen. Mijn overweging om dat niet te doen, was dat Appie het in elk geval wel redelijk doet op gebied van duurzaamheid, een geweldige klantenservice heeft (eigenlijk gênant dat dit een criterium is, maar elke consument kent de frustratie van de kastje-muur-service) en de alternatieven…nou ja, die zijn geen haar beter. Versproducten en andere kleine dingen haal ik sowieso zoveel mogelijk op de markt of bij de lokale MKB-er. Bovendien vinden de meeste werknemers het blijkbaar wel prima, het gaat ze vooral om het  – voor hun hoge – salaris. En klaar, geweten gesust.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Closing Time | Xavier Rudd

Als je eerste tonen van dit liedje hoort herken je het meteen van de reclame van die reisorganisatie. Een van de weinige reclames die bij mij destijds meteen een glimlach op mijn gezicht bracht. En waardoor ik nieuwsgierig werd naar het hele nummer. Xavier Rudd was volslagen onbekend, en sindsdien is er weinig veranderd. Maar dit pareltje luister ik nog altijd graag. De bijbehorende clip vind ik trouwens ook ontroerend.

Quote du Jour | Europa verdedigen

“Today, Europe is under pressure; it is on the defensive. Europe must be defended against the nationalists and the egoists.”

Manfred Weber, de christendemocratische kandidaat voor het voorzitterschap van de Europese Commissie, betrekt stelling tegen de nationalisten. Viktor Orbán, wiens partij nu nog lid is van dezelfde fractie in het Europarlement, reageerde woedend. Zijn partij zal Weber niet steunen in zijn ambitie en waarschijnlijk de fractie verlaten. Webers harde toon, op een congres van CDU/CSU, kan echter ook een teken zijn dat de Duitse christendemocraten besloten hebben in eigen land één lijn te trekken tegen de AfD.

SG-café maandag 06-05-2019

Dit is het Sargasso-café van maandag 06-05-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Vorige Volgende