Nieuwe bezems in Brussel

Het wordt spannend de komende weken in Brussel. Het Europees Parlement houdt hoorzittingen met de kandidaat-commissarissen die Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen heeft voorgedragen. De onderzoekscommissie kan een kandidaat ongeschikt verklaren of er kunnen flinke wijzigingen in het takenpakket worden gevraagd. De kandidaten moeten schriftelijke vragen beantwoorden en een openbare mondelinge overhoring van drie uur doorstaan. Daarna kan de kandidaat nog gevraagd worden om aanvullende, schriftelijke vragen te beantwoorden of uitgenodigd worden voor een tweede ronde met mondelinge vragen. Alle 27 lidstaten hebben één kandidaat geleverd. Ze worden ondervraagd door de commissie(s) uit het parlement die gaat(n) over het takenpakket dat Von der Leyen voor hen heeft bedacht. Na afloop van de hoorzittingen stemt het Parlement tijdens een plenaire zitting over de goedkeuring of afwijzing van de Europese Commissie als geheel. Als alles goed gaat kan de nieuwe Europese Commissie per 1 december van start. In de voorbereiding op de hoorzittingen hebben de kandidaten al een en ander moeten inleveren. Ook dat is allemaal openbaar. Zo lezen we dat de kandidaat voor de portefeuille 'Klimaat, Nettonul en Schone Groei' Wobke Bastiaan Hoekstra onder meer lid is van de Friese Elfstedentocht Vereniging en dat hij een stuk land heeft geërfd in Drenthe. Maar voor Hoekstra, die het spel vorig jaar na het vertrek van Timmermans al eens eerder speelde, zal het nu niet zo spannend zijn. Várhelyi Vuurwerk kan wel verwacht worden bij de ondervraging van een andere zittende commissaris, de Hongaar Olivér Várhelyi. Hij is nu nog commissaris voor Nabuurschap en Uitbreiding en wordt door Von der Leyen voorgedragen voor de post Gezondheid en Dierenwelzijn. Várhelyi is in het EP minder populair sinds een microfoon in het parlement hem erop betrapte dat hij mompelde dat Europarlementariërs “idioten” zijn. De fractie van de Groenen drong tevergeefs aan op zijn ontslag. Dat hij nu door Orbán opnieuw wordt voorgedragen als EU-commissaris valt niet goed in Brussel, vermoedelijk ook niet bij Von der Leyen. Volgens betrokken ambtenaren en een analyse van interne documenten heeft Europees Commissaris Olivér Várhelyi leiding gegeven aan een poging om de zorgen over de rechtsstaat en de mensenrechten bij kandidaten voor het EU-lidmaatschap te bagatelliseren. Dit zou vooral ook gelden voor Servië, een met Hongarije bevriend kandidaat-lid. Voor zijn beoogde portefeuille in de nieuwe Commissie kreeg hij ter voorbereiding van de hoorzitting onder meer schriftelijke vragen over gezond voedsel. Volgens Politico gaf hij in de beantwoording geen blijk van grote betrokkenheid bij dit onderwerp. 'De vooruitgang op het gebied van verplichte etiketten op voedsel en drank in Europa is gestagneerd en het lijkt onwaarschijnlijk dat de beoogde commissaris voor volksgezondheid hier prioriteit aan zal geven.' Fitto Spannend wordt het zeker ook voor de Italiaanse extreemrechtse kandidaat Raffaele Fitto, een nauwe medewerker van premier Giorgia Meloni. Von der Leyen heeft hem voorgedragen als vice-voorzitter van de Commissie. Dat kan hem veel meer macht geven dan alleen op de post die hem is toegewezen 'Cohesie en Hervormingen'. Hij wordt met die portefeuille verantwoordelijk voor het omvangrijke coronaherstelfonds. Meloni beschouwt deze zware portefeuille als „een belangrijke erkenning voor de opnieuw centrale rol die Italië binnen de Europese Unie speelt.” Ze kent Fitto al jaren, vanaf de tijd dat ze beide als jonkies minister waren in een van de kabinetten van Silvio Berlusconi. Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen zou er met de keuze van Fitto voor willen zorgen dat de relatie met Meloni’s regering en haar verwante extreemrechtse bondgenoten in Europa in stand blijft. Liberalen en socialisten zijn niet blij met Fitto. Maar oud-commissaris Gentiloni heeft zijn socialistische partijgenoten in het parlement voorgehouden dat ze toch voor Fitto moeten stemmen om Italië bij de EU te houden. Kennelijk vreest Gentiloni voor een Orbán-scenario in zijn land, een van de oprichters van de Europese Gemeenschap. Het volledige programma van de hoorzittingen met de kandidaat-commissarissen van 4-12 november 2024 is online te volgen.

Olijven oogsten op de Westbank is dodelijk

Israëlische kolonisten vormen al tientallen jaren een gewelddadige plaag voor de lokale Palestijnse bevolking.

Vooral tijdens de olijvenoogst, die voor de Palestijnen daar van levensbelang is. Dit jaar bereikt het kolonistengeweld een piek, blijkt uit een rapportage van de VN-organsatie OCHA.

Zo werden tussen 1 en 24 oktober 180 aanvallen van kolonisten op negentig Palestijnse gemeenschappen geregistreerd, waarvan 60 procent gerelateerd aan de olijfoogst. De VN waarschuwt voor het gevaarlijkste oogstseizoen ooit. In de eerste week van oktober alleen al werden negen Palestijnen gedood. Het weekoverzicht van 15-21 oktober beschrijft de dood van een 59-jarige vrouw, moeder van zeven kinderen, die tijdens de olijfoogst zonder aanleiding met kogels werd doorzeefd. In die ene week werden 41 aanvallen van kolonisten geregistreerd, waarvan 24 gericht op de olijfoogst. Een van de beschreven voorbeelden speelde zich af bij het dorp Yatma, waar drie groepen van circa tweehonderd kolonisten Palestijnse boeren aanvielen. Daarop werden de boeren door Israëlische militairen met geweld verwijderd. Toen zij terugkwamen bleek duizend kilo geoogste olijven gestolen, naast 18 ladders en vijftig matrassen (die bij de oogst de olijven opvangen). Tien families raakten alles kwijt. Sinds 7 oktober 2023 werden er elf ontvolkt. Tegelijkertijd werden 43 nieuwe Israëlische ‘buitenposten’ (beginnende nederzettingen) gesticht. Dit naast de uitbreiding van ‘officiële’ nederzettingen, die in hoog tempo plaatsvindt. Ziehier het doel van het almaar toenemende geweld.

Foto: bobbsled (cc)

Vrij verkeer van personen

ESSAY - Het terugbrengen van de grenscontrole naar de grens doet geen afbreuk aan de teneur van Schengen, dat altijd al was gericht op controle, identificatie, registratie, data-uitwisseling en (geheime) politiesamenwerking rond het verkeer van personen. Een gastbijdrage van Hugo Durieux

‘In navolging van Duitsland voert nu ook Frankrijk grenscontroles aan zijn hele grens in. Wat blijft er over van het vrije verkeer van diensten en personen? “Schengen erodeert”’, schrijft de NRC (betaalmuur) op 19 oktober 2024. ‘Het wordt gezien als één van de grote verworvenheden van de Europese Unie dat douanegebouwtjes bij de grenzen zijn vervangen door welkomstbordjes. Maar aan die Europese openheid lijkt rap een einde te komen: vrijdag kondigde de Franse premier Michel Barnier grenscontroles aan over de hele Franse grens. Dat deed hij in navolging van de Duitse bondskanselier Olaf Scholz die een maand eerder eenzelfde maatregel aankondigde om irreguliere migratie, grensoverschrijdende criminaliteit en terrorisme te voorkomen. Diezelfde redenen motiveren het Franse besluit.’

Dat de douanegebouwtjes bij de grenzen zijn vervangen door welkomstbordjes, dat klopt. Maar dat Schengen de grenscontroles ter bestrijding van irreguliere migratie, grensoverschrijdende criminaliteit en terrorisme had doen verdwijnen, dat is een fabel. De grenscontroles bestonden nog steeds en hebben altijd bestaan, maar heetten sinds de inwerkingtreding van het verdrag in Nederland bijvoorbeeld ‘binnenlands gericht vreemdelingentoezicht’. En dat kan, net zoals ook in Frankrijk, plaatsvinden op onder meer de internationale treinen, tot in Amsterdam of Paris zelf, maar ook op de autosnelwegen.

Foto: Dylan Shaw, via Unsplash. Flower Thrower (Love is in the Air), Banksy, mural in Beit Sahour (West Bank) in 2020

Is er een nieuwe tijd aangebroken voor Hamas?

ACHTERGROND - door Pien Barnas

Onlangs werd bekend dat Hamas-leider Yahya Sinwar door het Israëlische leger is gedood. Wat betekent dit voor de positie van Hamas? Islamoloog Joas Wagemakers is gefascineerd door deze groepering en legt ons uit welke belangen Hamas had en heeft in de oorlog met Israël. Maar daarvoor moeten we wel eerst een kleine veertig jaar terug in de tijd.

Fataal verkeersongeluk

Om de rol van Hamas in het Israëlisch-Palestijns conflict beter te begrijpen, moeten we terug naar het jaar 1987, toen een Israëlische vrachtwagenchauffeur op 8 december een verkeersongeluk veroorzaakte met de dood van vier Palestijnen als gevolg. De jaren voorafgaand aan dit moment bestonden uit toenemende Israëlische onderdrukking van de Palestijnen, onder andere in de vorm van landonteigening en de bouw van illegale nederzettingen in de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. De fatale aanrijding was de druppel die de emmer deed overlopen. De Palestijnse bevolking kwam in reactie op het incident massaal in opstand. De zes jaren die hierop volgden worden de Eerste Intifada genoemd, wat in het Arabisch “afschudden” betekent en in Palestijnse context staat voor “burgeropstand”.

Toen de opstand uitbrak bestond Hamas nog niet, legt islamoloog dr. Joas Wagemakers uit. Hamas is als een zijtak ontsproten uit de Moslimbroederschap; een internationale islamitische beweging, opgericht in Egypte, die veel terughoudender was in het voeren van een gewapende strijd. Zij onderhielden een werkbare relatie met Israël en wilden die niet overboord gooien. Voor hen was niet Israël de grootste vijand, maar waren dat seculiere Palestijnse fracties, zoals communistische en socialistische partijen, vervolgt Wagemakers. Voor Israël was de samenwerking met de Moslimbroederschap een “mooie manier om de wind uit de zeilen te halen bij nationalistische groepen”, aldus de islamoloog.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Monolith

Als je het accent hoort, zou je toch niet denken dat deze heren uit Brownsville Texas komen. Laat staan dat je zou raden dat het twee Latino’s betreft. Luis Navarro werd zelfs even over de grens in Mexico geboren. Joel Niño in Los Fresnos.

Inmiddels heeft het duo alweer vier studioplaten achter de kiezen.

Foto: Bert Kaufmann (cc)

Zelensky heeft óók een binnenlands actieplan nodig

ANALYSE - In de afgelopen maand is duidelijk geworden dat Oekraïne is verzwakt en dat het aan het front moet inleveren. Rusland maakt langzaam maar gestaag vorderingen. Guido van de Leemput van de actiegroep ‘Stop de Oorlog’ gaf afgelopen donderdag ter gelegenheid van de maandelijkse herdenking van de oorlog een beeld van de stand van zaken, 32 maanden na de Russische inval.

Volgende week wordt een nieuwe Amerikaanse president gekozen en wie het ook wordt de verhoudingen in het Westen zullen veranderen. In die tijd wil Zelensky een positieve beslissing van de Amerikaanse regering over zijn overwinningsplan. Het wachten is echter eerst op een nieuwe president.

Minstens zo belangrijk voor de wereldpolitiek is de oorlog in het Midden-Oosten die de afgelopen maand in een stroomversnelling terecht is gekomen. Na de raketaanval van Iran op Israël op 1 oktober beloofde Israël wraak, nog voor de Amerikaanse verkiezingen. De situatie in het Midden-Oosten heeft voor de regering van de VS meer aandacht en belang dan in Oekraïne. Het gevaar van internationalisering van de oorlog dreigt.

Ten slotte is afgelopen maand de Nieuwe Vredesbeweging gestart met een sterk hoopgevend voorbeeld in Duitsland.

Dat brengt me op de volgende onderwerpen

Foto: Palestinian News & Information Agency (Wafa) in contract with APAimages, CC BY-SA 3.0 , via Wikimedia Commons.

Noord-Gaza wordt ”ontvolkt” met steun van de VS en niemand die er iets aan kan doen

Wat gebeurt er in Noord-Gaza? Er vindt daar een etnische schoonmaak (ethnic cleansing) plaats, die gepaard gaat aan een hongersnood. En dat terwijl de provincie onder vuur ligt van constant doorgaande bombardementen, beschietingen door tanks, of door quadcopter drones en door gewone soldaten.

Mensen worden uit hun huizen gejaagd of gehaald, bijeengedreven, de mannen en jongens worden van hun families gescheiden, de vrouwen en kinderen worden een kant op gewezen. Volgens Israël zijn er zo’n 200 gearresteerd en geblinddoekt, handen en voeten gebonden, en per vrachtauto naar Israël vervoerd. Mogelijk gaat het om meer. Het zou gaan om soldaten van Hamas, jawel.

Uithongeringspolitiek

Maar ook voor hen die wel weg mochten ziet het er evenmin gunstig uit. Er is geen brood meer en ook geen bakker. Groente is ook niet voorhanden. Er is ook niets meer te koop en er is al 16, 17 dagen geen enkele vrachtauto meer gezien in Beit Lahiya, Beit Hanoun, Jabalia, het Shati-kamp, of Gaza-stad. De mensen overleven op … ja, op wat? Ze hebben vaak al schade opgelopen door maandenlang veel te weinig te eten te hebben gehad. En nu was er dus ruim twee weken ongeveer niets. Vergeet de leugen van de Amerikanen dat ze Netanyahu zover hebben gekregen om voedselhulp te sturen, maar dat er meer nodig is. Gewoon helemaal niets van waar. Zoals het hele Amerikaanse rapport dat er geen sprake is van een uithongeringspolitiek ook gelogen is. Er trad niet voor niets en regeringsmedewerkster af.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Twin Flame

De regisseur van deze clip heeft goed naar de vormgeving van gothische horrorfilms uit de vroege jaren ’70 gekeken. Nu nog een paar uitgeholde pompoenen en Halloween kan beginnen.

Closing Time | A Forest

Misschien klinkt A Forest na al die jaren akoestisch wel beter dan bemiddeld via elektrische gitaren en versterkers. Wist u trouwens dat The Cure 1 november een nieuw studioalbum uitbrengt?

Closing Time | Bloodsucker

Onlangs kwam ik twee fascinerende trailers tegen voor vampierenfilms die hun inspiratie ontlenen aan het verleden. ‘Le Vourdalak’ uit 1923 en de binnenkort te verschijnen ‘Nosferatu’ van Dave Eggers.

Wat is uw favoriete vampierenfilm?

Vorige Volgende