De Europese Commissie heeft de artikel 7 procedure tegen Polen ingetrokken. Het land loopt niet langer het gevaar op schorsing van het EU-lidmaatschap en intrekking van zijn rechten. Nu is dat gevaar nooit echt dichtbij geweest. Schorsing vereist instemming van alle lidstaten en Hongarije, waar eenzelfde procedure loopt, zou er nooit mee hebben ingestemd. Maar eind vorig jaar is er een nieuwe regering gekomen in Polen onder leiding van Donald Tusk. En die heeft hard gewerkt aan herstel van de rechtsstaat in Polen. In februari presenteerde de Poolse minister van Justitie Adam Bodnar de Commissie en de Raad een actieplan bestaande uit negen wetten om de veranderingen van de PiS-regering ongedaan te maken en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te garanderen. Dat was voldoende voor de Commissie om de artikel 7 procedure in te trekken. Maar PiS lijkt allerminst uitgerangeerd, niet in Polen en ook niet in Europa. In Polen is de regering-Tusk voor veel belangrijke besluiten nog wel afhankelijk van president Duda die trouw blijft aan het oude regime. Begin dit jaar botsten premier en president over het lot van twee van corruptie beschuldigde politici van PiS, Mariusz Kamiński en Maciej Wąsik. Zij zijn door een rechtbank in Warschau veroordeeld tot twee jaar celstraf om ambtsmisbruik. Duda had de twee in 2015 al gratie verleend, maar het Hooggerechtshof verklaarde dit in december vorig jaar onwettig. Tusk beschuldigde Duda er van de twee in bescherming te nemen door ze onderdak te bieden in het presidentiële paleis. Ze werden uiteindelijk toch gearresteerd. Maar Duda verleende hen voor de tweede maal gratie. PiS noemt hen 'politieke gevangenen' en zette beiden op de kandidatenlijst voor de komende Europese verkiezingen. De partij hoopt op winst met deze kandidaten die zich profileren als 'politieke slachtoffers' van een wraaklustige Tusk. Volgens de laatste peilingen gaan het Burgerforum van Tusk en PiS gelijk op met elk 32% van de stemmen. Fraude Over slachtoffers gesproken: de coalitiepartner van PiS Suwerenna Polska (Soeverein Polen) van voormalig minister van Justitie Zbigniew Ziobro is deze week door zijn opvolger Bodnar beschuldigd van grootschalige fraude met overheidsgeld dat bestemd was voor slachtofferhulp. Justitie publiceerde een kaart waaruit moet blijken dat het geld uit dit fonds voor 90% toegekend is aan districten waar de partij van Ziobro actief was. Tussen 2019 en 2023 zou 201 miljoen zloty van de 224 miljoen uit het fonds daar terecht zijn gekomen. “De onderzochte gegevens tonen aan dat de fondsen niet werden verdeeld volgens goed geanalyseerde behoeften en objectieve criteria, en dat sommige gemeenten van het proces werden uitgesloten”, zei het ministerie van Justitie gisteren in een verklaring. De fraude kwam aan het licht door een verklaring van de voormalige directeur van het fonds Tomasz Mraz. Hij zei dat voormalig Justitieminister Ziobro de hoofdverantwoordelijke was voor het misbruik van het fonds. Ziobro is een extreem conservatieve nationalistische katholiek die zich keert tegen abortus, euthanasie, de LGBTI-gemeenschap en immigranten. Zijn partij had twee van de 52 Poolse vertegenwoordigers in het Europarlement. Net als PiS waren zij aangesloten bij de ECR, waar Polen met 27 leden verreweg de grootste delegatie heeft. Liberaal Polen moet nog steeds voorzichtig omgaan met het rechtsnationalistische sentiment in Polen. Deze week kondigde Tusk een verdere versterking van de oostgrens met Belarus aan. Niet als antwoord op agressie van de kant van Poetin. Maar om te verhinderen dat migranten via die weg Polen binnenkomen. Tusk zei dat er een bufferzone van 200 meter zou worden ingesteld langs de grens, die tevens de oostgrens van de Europese Unie is, een aanvulling op de metalen barrière van 190 kilometer die al is geplaatst om een toestroom van migranten die vanuit Wit-Rusland oversteken te voorkomen. Het was een reactie op een incident waarbij een migrant een soldaat verwondde. Hij zou hem door de spijlen van het vijf meter hoge hek een mes in de ribben hebben gestoken. Er worden nu meer agenten en militairen naar de grens gestuurd om de immigranten 'met alle middelen' tegen te houden. Volgens de Poolse regering zitten Rusland en Wit-Rusland achter de migrantenstroom in een poging om Europa te destabiliseren. [op de foto het eerste provisorische hek langs de Poolse oostgrens in 2021]
Alan Wilder was jarenlang toetsenist bij New Wave band Depeche Mode. In 1995 verliet hij de groep om zich geheel aan zijn muziekproject Recoil te wijden.
Op het album Liquid werkt hij onder meer samen met spoken word-artieste Nichole Blackman. Dat levert duistere, sensuele en ritmisch meeslepende nummers op.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
In de alweer vijfde aflevering in de reeks over de Europese canon gaan we kijken naar de overgang van Middeleeuwen naar Nieuwe Tijd.
Periode: Vanaf 1419
Vanaf 1419 organiseerden de Portugezen systematische verkenningstochten langs de westelijke kust van Afrika. Die werden steeds ambitieuzer. Bartolomeu Dias passeerde in 1488 Kaap de Goede Hoop, Vasco da Gama bereikte in 1497 India. In de tussentijd was Columbus namens de reyes católicos de Atlantische Oceaan overgestoken. Rond 1500 begonnen de Europeane nte begrijpen dat Columbus niet in India was aangekomen, zoals hij dacht, maar een nieuwe wereld had ontdekt.
Vroege kaart van Amerika
We spreken van “de grote ontdekkingen”, namelijk de ontdekking van de al bestaande handelsnetwerken rond de Indische Oceaan en de Caribische Zee. Maar de grootste ontdekking was dat er een nieuwe wereld was, met bewoners die niet stonden vermeld in de Bijbel. De vraag naar hun herkomst speelt nog altijd, maar rond 1500 was er een veel belangrijkere vraag: wat was de informatie uit de Bijbel nog waard?
Collegium Trilingue, Leuven – foto Jona Lendering
Periode: Rond 1516
De vraag naar de compleetheid van de Bijbel kwam niet uit de lucht vallen. Al een eeuw waren er geleerden, ze zogeheten “humanisten”, die probeerden antieke teksten zo wetenschappelijk mogelijk te bestuderen. Erasmus van Rotterdam paste de nieuw ontwikkelde technieken toe op de Bijbel. Om christenen in contact te brengen met het Woord van God, ontdaan van alle onvolkomenheden die kopiisten er (ondanks alle goede intenties) in het voorgaande anderhalve millennium in hadden laten sluipen, publiceerde hij in 1516 een nieuwe, zo betrouwbaar mogelijke editie van het Nieuwe Testament. Dat betekende echter ook dat hij botste met de christelijke traditie.
COLUMN - Vorige maand uitte ik hier mijn frustratie over de tactieken van Wilders en zijn aanhang. Sindsdien heb ik me bijna dagelijks zitten opwinden over het getreiter, gedraai en gelieg. Met name ook van de (semi-)fans (van alle coalitiepartijen) in de reactiepanelen van Joop, waar een hele schare van die lui rondhangt. Niet omdat ze geïnteresseerd zijn in het linkse verhaal, maar om daar op zijn Wilders tegenin te gaan. Ik ga daar steeds minder vaak inhoudelijk op in, ik zet ze liever zo grof mogelijk voor gek. En dat helpt enorm, ik heb grote lol in het verzinnen van domme bijnamen en het uitvergroten van de hypocrisie en/of stupiditeit. Oké, af en toe schiet ik ook wel scheldend uit mijn slof, als het me echt te gortig wordt. Maar humor helpt dus echt!
Op 29 mei stond een artikel in Trouw over de Hongaarse Tweestaartige Hondenpartij (helaas achter een betaalmuur) – die bestaat dus echt. Zij bestrijden Orbán met absurdistische en ludieke acties, zoals deze twee voorbeelden*:
Naar aanleiding van de anti-immigratiecampage:
“De partij begon een inzamelingsactie voor een eigen billboardcampagne, een ‘anti-anti-immigratiecampagne’, en haalde tot haar eigen verbazing binnen één dag genoeg geld op om net zoals de regering-Orbán billboards en posters door heel Hongarije heen op te kunnen hangen. Op hun posters stonden teksten als ‘Sorry voor onze premier’ en ‘Kom maar naar Hongarije hoor, wij werken toch al in Engeland’ – een knipoog naar het feit dat Hongarije eerder kampt met een emigratieprobleem (jonge mensen die naar West-Europa verhuizen) dan een immigratieprobleem.”
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
She Past Away is een Turkse post-punk band met een gotische darkwave esthetiek. Volgens de bandleden zelf is die vooral geïnspireerd door erotische horror.
De goedkoop ogende, korrelige videoclip past prima bij het jaren ’80 retrosfeertje.
In deze vierde aflevering van mijn reeks over de Europese canon belandden we in de tijd die we, afhankelijke van het gekozen perspectief, kunnen aanduiden als het herfsttij der Middeleeuwen of de vroege Renaissance.
Periode: Late Middeleeuwen
De filosofie van de Late Oudheid, waarin het christendom zijn boodschap moest uitdrukken, staat bekend als het Neoplatonisme. Ook in de Arabische wereld was deze stroming lange tijd dominant, maar gaandeweg ontdekte men het belang van Aristoteles.
Scholastiek onderwijs (Benozzo Gozzoli), via Wikimedia.
Europa volgde. Aanvankelijk was men sceptisch over het aristoteliaanse denken, maar in de dertiende eeuw wist Thomas van Aquino, profiterend van de vertalingen van Willem van Moerbeke, de christelijke theologie uit te leggen in de termen van Aristoteles’ filosofie. Daarmee was hij de grote representant van de laatmiddeleeuwse filosofie, de scholastiek. Zo werd Aristoteles in heel Europa de “meester van alle wijzen”, zoals Dante hem typeert. In de Arabische wereld bleef Aristoteles’ populariteit daarentegen beperkt; de commentaren van Ibn Rushd waren invloedrijker in Latijnse vertaling dan in het Arabische origineel.
Illustratie uit de Hamburgse stadsrechten met Hanze-handel, via Wikimedia.
Periode: 1356
Alternatief: Ommelandvaart
In de loop van de veertiende eeuw begonnen de landen van Noordwest-Europa steeds vaker hun voedsel te importeren uit de gebieden ten oosten van de Elbe, zoals Pruisen en Polen. Dit had vérstrekkende gevolgen. De westerse steden ontgroeiden hun ommeland en zagen hun macht toenemen. Op het platteland kon men zich toeleggen op andere producten, waarop meer rendement viel te behalen. In het oosten profiteerden rijke tussenhandelaren, die later zouden opgaan in de lage adel. De boeren zagen zich echter gedwongen voor de westerse markt te produceren. De regio neigde naar monocultuur; innovatie werd gewantrouwd; de ooit vrije boerenklasse verloor steeds meer rechten.
COLUMN - van Carla Joosten
Menige Nederlander die begin mei een stempas op de mat vond, schrok. Verkiezingen? Was de kabinetsformatie alsnog mislukt? Dat het om Europese verkiezingen gaat, had niet iedereen in de gaten.
Intussen dringt door dat de verkiezingen voor het Europees Parlement donderdag 6 juni plaatshebben. Maar menig burger weet weinig over de Europese Unie. Kennis van de instellingen en hun vertegenwoordigers ontbreekt vaak net als over het besluitvormingsproces. Het onderwijs besteedt er minimale aandacht aan.
Enige ontvangers van de stempas besloten, nadat duidelijk was dat het om de Europese verkiezingen ging, niet te gaan stemmen. ‘Ik heb er geen verstand van,’ klonk het.
Het blijft behelpen met Europa. Zes weken voor het referendum over de Europese Grondwet in 2005 informeerde ik bij de Rijksvoorlichtingsdienst wanneer de campagne zou beginnen om kiezers naar de stembus te lokken. ‘Als jullie journalisten erover beginnen. Een week of drie voor het referendum,’ was het antwoord.
Uiteindelijk was de opkomst met 63,3 procent niet eens slecht. Onder meer toenmalig Volkskrant– en Buitenhof-columnist Ronald Plasterk – tegenstander van de grondwet – had het thema geagendeerd. De uitslag kwam hard aan. Ruim 61 procent van de kiezers wees de Europese Grondwet af. Toenmalig premier Jan Peter Balkenende (CDA) trok het zich niet aan. Het was aan de politiek om de bevolking beter bij Europa te betrekken. Maar wie is ‘de’ politiek?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Ruim 20 jaar geleden maakte de EO een portret van onze toekomstige premier, die toen baas was bij de IND. Een portret dat misschien verklaart waarom Wilders fan is van de man.
Geweten is altijd een zwaar woord, zeker in dit soort discussies
Voilà: de derde aflevering van de reeks over de Europese canon. Nu we de Late Oudheid en de verantwoording hebben gehad, kunnen we beginnen met de Volle Middeleeuwen.
Periode: vanaf ca. 1000
Alternatieven: Althing, Magna Carta, Staten-Generaal, Defensor Pacis.
Priester Hendrik, een van degenen die de rechten van de Hollandse boeren hielp overbrengen naar oostelijk Europa
Het principe was simpel, daar in de landen langs de Noordzee: wie water deert, die water keert. Dat gaf iedereen een verantwoordelijkheid in de landverdediging en dus een stem. Nu was dat wat bewerkelijk en daarom kwamen er waterschappen en hoogheemraadschappen. Het was het begin van de representatieve democratie. Later namen de bewoners van de Lage Landen hun rechten mee naar het oosten, toen ze voorbij de Elbe nieuwe gronden ontgonnen.
Ik zou hier ook de IJslandse Althing, de Engelse Magna Carta, de eerste Staten-Generaal en de Defensor Pacis hebben kunnen noemen, maar de verspreiding van het rechtenpakket van de Lage Landen richting Oost-Europa geeft de doorslag. Het zou niet lang bestaan, zoals we nog zullen zien.
Het graf van Hendrik IV in Spiers
Periode: 1075-1122
Vanouds stelden de wereldlijke heersers bisschoppen aan, die ook wereldlijke taken uitvoerden en aanzienlijke macht bezaten. Het was niet vreemd dat de kerkelijke verplichtingen er weleens bij inschoten en er was kritiek. In de loop van de elfde eeuw zwol die steeds verder aan, tot uiteindelijk paus Gregorius VII in 1075 de verhoudingen op scherp zette en koning Hendrik IV van Duitsland excommuniceerde nadat die een bisschop had aangewezen voor Milaan. De Duitse rijksgroten eisten dat de koning die excommunicatie ongedaan maakte, wat hij deed door een boetetocht te maken naar de paus, om vervolgens een nieuwe paus aan te wijzen die hem tot keizer kroonde.
Alison Lewis (alias Zoè Zanias) heeft duidelijk goed geluisterd naar het werk van Alan Wilder (Depeche Mode). Van de EP To the Core’ uit 2016.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
_-_WGA10290.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}