Plato (15): De ideeënleer, of vormenleer

Dit is de vijftiende aflevering van een reeks over de Atheense filosoof Plato, die veel mensen vooral kennen om zijn zogenoemde ideeënleer, om de Platonische liefde en om zijn ideale filosofenstaat. Dat is echter wat misleidend. Plato’s filosofie is breder en gaat dieper.  Wat betreft de onsterfelijkheid van de ziel meende Plato een rationeel bewijs te hebben gevonden. Zijn argumentatie gaat ongeveer als volgt: Wat maakt dat wij een mens als een mens zien, een paard als een paard, en een tafel als een tafel? Iedere individuele verschijning verschilt toch wel iets van het beeld dat we van die dingen bij ons dragen? En toch herkennen we al die voorwerpen meteen als dat wat ze zijn.

Door: Foto: bron: Livius.org
Foto: - Adam Reeder - (cc)

De vergeten klimaatcrisis

PODCAST - Journalist John Samson bezoekt in de podcast ‘De vergeten klimaatcrisis’ de zes Caribische eilanden en praat met lokale experts en bewoners over wat klimaatverandering daar betekent.

“Klimaatverandering kwam deze zomer dichtbij in Limburg”, hoorden we de Koning zeggen in zijn troonrede vorig jaar, maar hebben we het wel genoeg over hoe dichtbij klimaatverandering is in Caribisch Nederland, vraagt Samson zich af in de eerste aflevering. In zeven afleveringen, met steeds een ander thema, onderzoekt hij of en hoe klimaatverandering leeft op de eilanden zelf.

Samson is opgegroeid op Curacao en verbaast zich over hoe de eilanden recent zijn veranderd. Op Bonaire constateert hij dat het eiland helemaal is volgebouwd, wat niet alleen het zicht op de kust ontneemt maar het eiland ook kwetsbaar maakt voor de toenemende dreiging van orkanen, tsunami’s en extreme regenval. Volgens het KNMI is de kans dat een orkaan langs het benedenwindse eiland Bonaire trekt veel kleiner dan voor de bovenlandse eilanden, maar toch nog steeds “in de orde van eens in de 10 jaar.” Zoek online op ‘hurricane’ en Bonaire, en je vindt talloze (toeristische) sites die je vertellen dat je met een gerust hart op vakantie kunt naar de ABC-eilanden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Elvert Barnes (cc)

‘Sorry, not sorry’: Wat als excuses een PR-strategie worden?

We zeggen niet alleen maar sorry om verantwoordelijkheid te nemen voor onze daden. Van klassieke dichters, tot moderne Big Tech-bedrijven; al eeuwen worden mooie woorden gebruikt om er vooral zelf beter van te worden. Hoe werken die retorische excuses precies? En waarom slikken we ze?

Tijdens onze zoektocht naar de waarde van verontschuldigingen, hoorden wij steeds weer: Excuses moeten gericht zijn op verbroedering. In de praktijk lijkt het woord sorry soms ook nog een andere bedoeling te hebben. Een sorry kun je ook inzetten om je eigen positie veilig te stellen en je verantwoordelijkheid juist af te schuiven. Als PR-strategie om je eigen imago te redden. Zo kleedde Chris Wetherell, ontwerper van de retweet-knop zijn excuses aan met het poëtische “We might have just handed a 4-year-old a loaded weapon. Social media is broken. And the retweet is a big reason why.” Wetherell bekende weliswaar schuld, maar kaatst met deze zinnen in feite het echte probleem terug naar de macht van ongrijpbare algoritmes. En bovendien: de retweet-knop bestaat nog steeds. Wij gingen op zoek naar het hoe en wat van de retorische sorry. Wat blijkt: de PR-excuses van vandaag de dag maken gebruik van eeuwenoude trucjes.

Dichterlijke onvrijheid

‘Ik heb echt geprobeerd om een heldendicht over U te schrijven. Maar plots dook Cupido op en stal mijn zesde versvoet. En met slechts vijf voeten in het metrum, kan ik alleen nog maar over de liefde schrijven’. Dit is, grof vertaald, waar de ‘Amores’ mee openen, de liefdespoëzie van de Latijnse dichter Ovidius. “Zijn beste woordkunsten zette Ovidius in om zijn excuses aan te bieden aan keizer Augustus”, vertelt classica prof. dr. Antje Wessels (LEI). Zij is als hoogleraar Latijnse Taal en Literatuur verbonden aan het departement voor ‘Arts in Society’. “Ik vind dit éen van de mooiste voorbeelden van een recusatio”. Een poëtisch stijlmiddel waarin een dichter uitlegt waarom hij niet in staat is zich aan zijn oorspronkelijke schrijfplan te houden, maar in plaats daarvan een andere stijl kiest.

Foto: Flickr ianus raadzaal Gemeenteraad Werkendam CC BY-NC-SA 2.0.

Lokale kandidatenlijsten ingeleverd

Gisteren hebben politieke partijen die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in maart hun kandidatenlijsten ingeleverd. Vandaag controleren de centrale stembureaus van de gemeenten of de ingeleverde documenten in orde zijn.

Woensdag en donderdag kunnen partijen kunnen eventuele tekortkomingen (bijvoorbeeld het ontbreken van ondersteuningsverklaringen) corrigeren. Vrijdag maken de gemeentelijke stembureaus in en openbare zitting bekend welke kandidatenlijsten geldig zijn en worden de lijstnummers bepaald.

Dan staat nog niet helemaal vast welke partijen u in uw gemeente op het stembiljet zult aantreffen. Want partijen en ook individuele burgers kunnen bij de Rad van State in beroep gaan tegen het besluit van het lokale stembureau.

Vorig jaar gebeurde dat bij de Tweede Kamerverkiezing. Een nieuwe partij kreeg geen lijstnummer toegewezen omdat er te weinig ondersteuningsverklaringen waren ingeleverd. De betrokken partij ging hiertegen in beroep omdat “niet van haar ondersteuners verlangd kon worden voor het tekenen van een ondersteuningsverklaring naar het plaatselijke gemeentehuis te gaan. De partij vond dit in strijd met het coronabeleid.”

Een andere partij had in slechts enkele kieskringen te weinig ondersteuningsverklaringen ingeleverd. De partij ging ook in beroep en legde de schuld bij fouten van gemeenten, het ministerie van Binnenlandse Zaken en de Kiesraad. De partij was van mening dat gemeenten het, met de toen geldende coronamaatregelen in de hand, onnodig moeilijk hadden gemaakt ondersteuningsverklaringen in te leveren.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Amnesty: ‘Dit is apartheid’

Na de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem en Human Right Watch komt Amnesty International ook tot de conclusie dat Israël zich schuldig maakt aan apartheidspolitiek.

‘The events of May 2021 in Sheikh Jarrah were emblematic of the oppression which Palestinians have faced every day, for decades. The discrimination, the dispossession, the repression of dissent, the killings and injuries – all are part of a system which is designed to privilege Jewish Israelis at the expense of Palestinians.

Foto: Regionaal Archief Nijmegen (cc)

Mussert

ACHTERGROND - Je klikt een link aan en dan verschijnt….

In de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw zijn er kranten verschenen die zijn uitgegeven door nationaalsocialistische organisaties. De Koninklijke Bibliotheek onthoudt zich principieel van een inhoudelijk oordeel, maar wijst de gebruiker erop dat dit artikel uit een van deze kranten afkomstig is en discriminerende, beledigende of tot haat aanzettende uitlatingen kan bevatten. Verdere openbaarmaking en verspreiding van dergelijke uitlatingen, anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving, kan een strafbaar feit opleveren.
De Nederlandse Staat behoudt zich het auteursrecht op deze kranten voor.
[vinkje] Ik verklaar van bovenstaande mededeling kennis te hebben genomen.

Zo, daar zit je dan achter je laptop… Is er net een aardige twitteraar geweest die je een link heeft toegestuurd van het stuk van Anton Mussert – in Volk en Vaderland van zaterdag 7 december 1935 – waarin deze de katholieke schrijver Anton van Duinkerken “den zich katholiek noemenden Anton van Duinkerken” toevoegt – die daarop de Ballade van den Katholiek schrijft – omdat je in je blogpost daarover opmerkte dat je dat stuk nog wel eens wilt lezen (en daar natuurlijk over wilt bloggen), maar het niet kon vinden, en dan krijg je dit soort bedreigingen op je scherm.

Goed. Het hele stuk kunt u dus hier lezen. Wat dan voor mij het voordeel heeft dat ik het met citaten kan doen (volgens mij mag dat van het auteursrecht) en ruimte heb om hier en daar mijn observaties te verwoorden. Ieder nadeel heb z’n voordeel.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Portishead

Die mevrouw waar we het gister over hadden, die Beth Gibbons – die zingt dus bij Portishead. En dat is een ongelooflijk goede band – dat hoort zelfs een langharige hippie die normaal in heel andere sferen verkeert. Hoewel regelmatig genoemd hier op de site, vooral in lijstjes ‘goede muziek’, hebben ze nog nooit een Closing Time gehad. Dit gemis is bij deze gerepareerd, door middel van een alleraardigste liveversie van ‘Roads’.

Quote du Jour | Vergeten jongeren

Op de website van de ChristenUnie-jongeren, staat een mooi interview met GroenLinks-Kamerlid Lisa Westerveld, over haar werk in de politiek met betrekking tot onder andere onderwijs en jeugdzorg. Overkoepelend thema is door de politiek vergeten jongeren. Of het nu gaat over de praktisch opgeleide jongeren, die vaak vergeten worden in discussies over de oneerlijkheid van het afschaffen van de stufi, jongeren in de gesloten jeugdzorg of over uit huis geplaatste jongeren.

Closing Time | Black Sabbeth

Ohhhh, dit is zo mooi! GONGA, een Engelse stonerrockband, heeft een versie opgenomen van Black Sabbath’s ‘Black Sabbath’, met als clip beelden uit de jaren 60 horrorfilm Black Sabbath, met op zang Beth Gibbons van Portishead EN DAT HEBBEN ZE ‘BLACK SABBETH’ GENOEMD!!1! Snapt u, sabbeth, sa-Beth?

Woordspelingen daargelaten is het een feestje om deze gelauwerde triphopzangeres zich te horen wagen aan een (de?) metalklassieker. De band speelt heel verdienstelijk, wijkt weinig af van het origineel, maar dat moet je ook maar durven, bij een nummer als dit.

Socialisten blijven aan de macht in Portugal

António Costa heeft met zijn Postugese Socialistische Partij een grote overwinning behaald bij de parlementsverkiezingen.

In tegenstelling tot de voorspellingen van een nek-aan-nek-race tussen de PS en de centrum-rechtse PSD heeft Costa ruim gewonnen (van 36 naar 41 zetels, goed voor 117 zetels). Hij stevent nu volgens de laatste uitslagen op naar een absolute meerderheid en is niet meer afhankelijk van de beide andere linkse partijen, het Linkse Blok en de communisten, die zijn minderheidsregering afgelopen najaar bij de begrotingsbehandeling lieten vallen. Het Linkse Blok is gehalveerd, de coalitie van de communisten verloor ook, evenals PAN, de Partij voor Mensen, Dieren en Natuur. Aangenomen mag worden dat veel aanhangers van deze partijen nu voor de socialisten hebben gekozen om te verhunderen dat een centrum-rechtse regering met gedoogsteun van de extreem-rechtse Chega! aan de macht zou komen. Chega! won fors en stijgt van 1 naar 12 zetels. De PSD bleef gelijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende