Wereldtemperatuur | update augustus 2012

Hadcrut3 was weer eens laat, daarom nu pas de maandelijkse update van de afwijking in temperatuur op de wereld. Ook deze maand zet het 11-jaarsgemiddelde weer een nieuw record. Angstvallig saai verschijnsel. Nu de Noordpool weer gewoon groeit, kunt aan dit dit filmpje zien hoe groot het verschil tussen max en min was dit recordjaar. Hier valt wat meer te lezen of de mogelijke gevolgen van aanhoudende minima. Goed nieuws voor de kinderen van Nederland, de kans op veel sneeuw in de winter neemt toe. En als je het hebt over een krimpende Noordpool, piept er gelijk iemand over een "groeiende" Zuidpool. Daarom dit artikel om dat ook weer in perspectief te plaatsen.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022
Foto: seeingimonkey (cc)

Rammelende zaadleiders?

ACHTERGROND - Een studie in IJsland heeft aangetoond dat mannen die op latere leeftijd kinderen krijgen, meer mutaties doorgeven aan hun nageslacht. Met een verhoogde kans op bijvoorbeeld autisme of schizofrenie als gevolg.

Steeds meer vrouwen willen carrière maken voordat ze aan kinderen gaan denken. Jarenlang voelt het voor velen alsof ze alle tijd hebben om aan zelfontplooiing te doen en gewoon een leuke tijd te hebben. Maar dan zijn daar opeens die spreekwoordelijk rammelende eierstokken. Het is algemeen bekend dat de kans op een gezonde baby afneemt als de moeder richting veertig gaat. Voor mannen is dit anders, zij kunnen tot op late leeftijd vader worden. Maar is dit werkelijk zonder risico’s?

Een recente in Nature gepubliceerde studie onder een groep IJslandse ouder-kind-trio’s toont aan dat de leeftijd van de vader bij de conceptie gevolgen heeft voor het aantal nieuwe mutaties in het nageslacht. Mutaties zijn veranderingen in de volgorde van de nucleotiden, de bouwstenen van ons DNA. De nucleotidenvolgorde bepaalt welke eiwitten gemaakt worden en is dus cruciaal voor het goed functioneren van ons lichaam. Sommige mutaties hebben geen merkbare gevolgen. Andere mutaties kunnen nuttig zijn voor de evolutie van een soort: door veranderingen raakt een soort mogelijk beter aangepast aan de omgeving. Als een nieuwe eigenschap de overlevingskansen vergroot, zal dit tot selectie voor die mutatie leiden. Maar een mutatie kan ook nadelige gevolgen hebben wanneer het eiwit waarvoor de DNA-nucleotidenvolgorde waarin de mutatie zich bevindt codeert, niet meer goed functioneert of zelfs niet meer gemaakt wordt.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: zzkt (cc)

Wanneer is geweld gerechtvaardigd?

OPINIE - Wanneer is het gebruik van geweld legitiem? Daarover debatteerden Ruud Welten en Hans Achterhuis vorige week in Utrecht. Ook schreven zij essays om hun standpunt duidelijk te maken, die verschenen in Trouw en hier op Sargasso. Maar zowel Welten als Achterhuis zaten fout, denkt Mihai Martoiu Ticu.

Ruud Welten en Hans Achterhuis debatteren over geweld. Ze zijn allebei fout. In mijn masterscriptie in filosofie betuigde ik dat we een Internationaal Hof voor Mensenrechten moeten oprichten. In deze rechtbank moeten alle individuen alle staten kunnen aanklagen.

Waarom? Om twee redenen: Ten eerste omdat een rationeel concept van rechtvaardigheid dit vereist. Ten tweede, zonder rechtbank is iedereen vrij om te doen wat hij wil, inclusief geweld gebruiken.

Een voorbeeld

Neem bijvoorbeeld de Duitser Khalid El-Masri. De CIA heeft hem ontvoerd, naar Afghanistan gevlogen, verkracht en maandenlang gemarteld. Daarna ontdekte men dat ze de foute persoon hadden: hij had dezelfde naam als iemand op hun lijst. Ze hebben El-Masri inmiddels in Macedonië gedumpt.

El-Masri heeft oneindig in Amerikaanse rechtbanken gevochten, maar de Amerikaanse rechters mogen geen oordeel geven over buitenlandse politiek. El-Masri kan de VS ook niet in Duitsland of elders aanklagen, want staten zijn immuun in de rechtbanken van andere staten.Er bestaat geen internationaal hof waar individuen staten kunnen aanklagen. Maar waarom niet? Australië knokte vanaf 1946 vijf jaar lang voor het oprichten van een Internationaal Hof voor Mensenrechten, maar het werd afgekeurd door de veto-nomenklatoera: de Sovjets, de Britten, de Fransen en de Amerikanen.

Foto: Simon Cockell (cc)

Overheidssturing in een netwerksamenleving

ACHTERGROND - Hoe kan de overheid in de huidige netwerksamenleving beleid maken dat werkt? Door te kiezen voor netwerksturing, zou je zeggen. Maar de spanning die dan ontstaat met hiërarchische sturing laat zich niet eenvoudig oplossen. Hoe valt het best met die spanning om te gaan, vragen Mark van Twist en Martijn van der Steen van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur zich af.

De hedendaagse samenleving kenmerkt zich door maatschappelijke arrangementen die de vorm hebben van verbonden netwerken. Filosoof Gilles Deleuze spreekt in dit verband over een rizoom: ‘een niet-hiërarchisch en niet-betekenisdragend systeem dat uitsluitend wordt bepaald door een circulatie van toestanden, zonder Generaal, zonder een organiserend geheugen of centrale automaat.’ Voorbeeld bij uitstek is het internet – geen centrum, geen centrale leiding, geen overzicht, geen afbakening en geen eenduidigheid.

In de beleidstaal van de de overheid is de omgang met het maatschappelijk rizoom enigszins misleidend ‘vermaatschappelijking’ gaan heten; alsof het een beleidskeuze betreft die van overheidswege maakbaar is. In de praktijk is vermaatschappelijking, in de zin van burgers en bedrijven of instellingen die ruimte claimen in het publieke domein, publieke taken ter hand nemen en publieke verantwoordelijkheden naar zich toe trekken, geen beleidsoptie of overheidskeuze, maar iets wat die maatschappelijke partijen vanzelf doen – deels daartoe uitgelokt door beleidsmakers, maar zeker ook deels ongestuurd en ongevraagd, op eigen initiatief en ingegeven door eigen ambities.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lasagne van geroosterde aubergine met amandel en bloemkool

Lasagne van geroosterde aubergine met amandel en bloemkool
veganistisch hoofdgerecht, 4 personen

4 grote aubergines, in dunne plakken
5 el zonnebloemolie
1 liter amandelmelk (natuurwinkel of zelfgemaakt)
75 g fijngemalen amandel
1/2 bloemkool
1 tl gerookt paprikapoeder
2 el amandelschaafsel
2 el gepelde pistachenoten

grove rasp
grote bakplaat, ingevet
ovenschaal (20 x 30 cm), ingevet

Verwarm de oven voor op 200 °C. Dep de aubergine goed droog. Bestrooi de aubergine met zout en peper naar smaak en bestrijk dun met olie. Leg de plakken op een bakplaat en bak in 20 minuten goudbruin, keer halverwege. Verwarm 3 el olie in een pan en roer de gemalen amandel hierdoor. Schenk er al roerende, in gedeelten, de amandelmelk bij, voeg de volgende scheut pas toe als de vorige geheel is gebonden, breng op smaak met zout en peper. Rasp de bloemkool fijn. Bedek de ovenschaal met een laagje geroosterde aubergine. Strooi hierover wat geraspte bloemkool met een mespunt gerookt paprikapoeder en zout en peper naar smaak. Schenk er wat amandelsaus over. Maak enkele laagjes met aubergine, bloemkool en amandelsaus, eindig met een laagje aubergine. Bestrooi het gerecht met geschaafde amandel en de pistachenoten en bak het in 30-40 minuten in het midden van de oven gaar. Lekker met een groene salade.

Foto: Jesper2cv (cc)

Eén minister voor Internationale Samenwerking

ANALYSE - De wereld heeft Nederland veel te bieden – en vice versa. Een minister voor Internationale Samenwerking zou daarom op zijn plaats zijn, schrijft internationaal redacteur en publicist Jeroen van Gerven.

Het eerste uitgelekte bericht uit de kabinetsformatie was deze week dat in het beoogde PvdA/VVD-kabinet de ministerspost voor Immigratie, Integratie en Asiel zal worden vervangen door een minister voor Buitenlandse Handel, de wens van de VVD, óf een minister voor Ontwikkelingssamenwerking, die de PvdA terug zou willen.

Laten de onderhandelaars vooral niet hun tijd verspillen met gesteggel over de vraag of de minister ontwikkelingssamenwerking of buitenlandse handel in zijn portefeuille krijgt. Ze kunnen heel goed samengevoegd worden tot één minister voor Internationale Samenwerking. Dat ligt eigenlijk voor de hand, omdat ontwikkelingssamenwerking gemakkelijk kan leiden tot zakelijke contacten en arme landen zich juist ook via handel met Westerse landen sneller kunnen ontwikkelen. De twee beleidsterreinen versterken elkaar dus eerder dan dat ze een tegenstelling in de onderhandelingen zouden moeten vormen.

De nieuwe minister kan vrij eenvoudig dwarsverbanden leggen. In het buitenland heeft hij altijd iets te bieden. Waar mogelijk kan hij sterke Nederlandse economische sectoren, zoals watermanagement en ict-technologie, onder de aandacht te brengen en aanprijzen. Waar nodig en gewenst kan hij (aanvullend) ontwikkelingsgeld- en expertise inzetten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Het Regeerakkoord | Over Europa en de normen

ACHTERGROND - In een nieuwe serie behandelt Sargasso enkele thema’s die in het regeerakkoord zouden moeten staan. Redacteur Tom van Doormaal kijkt naar Europa en de begrotingsnormen. Maar hij weet het zelf ook nog niet helemaal. Wie het verlossende antwoord biedt, krijgt een fles wijn.

De politiek heeft een uitermate mager verhaal over Europa. Daar heb ik me wel vaker druk over gemaakt. De gulden moet terug, de bureaucratie in Brussel moet teruggedrongen, het democratisch tekort moet kleiner. Het is op het randje van onzin. Waar is het verhaal?

Is er een constructiefout geslopen in de euro? Wie is daar verantwoordelijk voor? Hoe repareren we die fout? Is er een probleem met de financiële markten? Of is het een manifestatie van dezelfde constructiefout? Moet het begrotingstekort overal onder de 3% zijn? Of leidt juist dat tot een diepere en langere recessie?

In het bos van politieke retoriek, zie ik geen bomen van oplossingen meer staan. Bij mij groeit het gevoel dat men maar wat kletst over  begrotingsdiscipline en democratische controle, maar eigenlijk ook geen flauw idee heeft, waar het naar toe moet. Vervelend thema? Integendeel: democraten denken mee met de publieke zaak, dus ik bericht over mijn zoektocht.

Foto: Harjit Singh Gill (cc)

De Grote Verwenning | Grillz

DOCUMENTAIRE - Het hele najaar draait in De Balie en op Sargasso de filmserie De Grote Verwenning – op zoek naar antwoorden op de vraag wat welvaart met ons doet. Met elke maand een film-met-voorgesprek in De Balie Cinema en elke week korte films met bijschrift op Sargasso. Deze week: Grillz (2009).

Aan het begin van de zeventiende eeuw lieten de nog maar net schatrijke Hollanders zich bescheiden portretteren. Zwart laken, zwarte hoeden, slechts de witte kanten kragen suggereerden dat dit geen arme sloebers waren, maar juist rijken die de weelde konden dragen. Die houding: leven in overvloed, maar het net niet tonen, heeft drie eeuwen overleefd. Een rijke stinkerd stinkerd zijn is niet erg, als je maar ‚altijd gewoon bent gebleven’.

De documentaire Grillz, van Boris Everts & Sander Kerkhof, gaat over gouden tanden – grills zijn sieraden voor op je gebit. Ze gaan op zoek naar de roots van het fenomeen, de hiphopscenes van Houston en Texas. En ze zoeken natuurlijk ook de Nederlandse variant op.

The Opposites claimen de grills-trend naar Nederland te hebben gebracht. In Amsterdam Zuidoost spreken de documentairemakers een homeboy, die ons op het hart drukt dat dit ZIJN cultuur is – ‚Geen geintjes’. In Nederland onderscheid je je niet met lang haar, maar goud in je mond.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Gestage stijging prijs kaartjes pop- en rockconcerten

DATA - In de afgelopen 35 jaar zijn met name de concerten van populaire pop- en rockartiesten aanzienlijk duurder geworden. Gecorrigeerd voor inflatie zijn de prijzen van een concertkaartje over de hele linie genomen ruim verdubbeld.

Sargasso heeft ruim 300 concertkaarten van de periode 1976 tot en met nu gevonden en alle cijfers op een rij gezet. De volledige prijs voor de consument, dus inclusief servicekosten, is voor inflatie gecorrigeerd en in euro’s uitgedrukt.

Dan blijkt dat er drie perioden te onderscheiden zijn. In de periode tot 1987 bleef het kaartje onder de 30 euro hangen. Ook grote acts als Abba, Queen en The Police kwamen meestal niet boven de 25 euro uit. In de periode tussen 1987 en 1997 lag de bovengrens al op 40 euro. Acts als U2, Madonna en Prince vroegen die prijs.
Na 1997 is er sprake van een gestage stijging van de prijs bij met name de grotere acts. Tegenwoordig is het niet vreemd meer als je 70 euro voor een kaartje moet betalen, met uitschieters tot boven de 100 euro bij acts als Madonna en Lady Gaga.

We hebben voor u de data in een interactief overzicht gezet:

Ontwikkeling prijs concertkaarten NL van 1976 t/m 2012 (in 2012 euro's)
Vorige Volgende