De versplintering komt van rechts (2)

Gisteren registreerde de Kiesraad twee nieuwe politieke partijen: ‘Nieuw Sociaal Contract’ van Pieter Omtzigt en ‘Algemene Politieke Partij Nederland’. De laatste was ook in 2020 geregistreerd, maar werd na maart 2021 geschrapt omdat geen geldige kandidatenlijst werd ingediend. Daarmee is het aantal registraties gestegen van 51 naar 53 partijen. Lang niet alle geregistreerde partijen zullen in november meedoen aan de verkiezingen. Pas na 9 oktober zullen weten welke partijen kandidatenlijsten hebben ingeleverd. Het lijkt er wel op dat we dit jaar een wat overzichtelijker stembiljet krijgen dan bij de verkiezingen van 2021. Levendige, versplinterde democratie Afsplitsingen van politieke partijen die in de Tweede Kamer zitten, vormen één oorzaak van versplintering van het politieke speelveld. Een andere bijdrage aan de versplintering komen dan de talloze nieuwe partijen die bij verkiezingen een gooi naar Kamerzetels doen. Voor een deel zijn dat afsplitsers die als nieuwe partij meedoen (bijvoorbeeld Pieter Omtzigt), een ander deel bestaat uit nieuwe initiatieven. Die het soms wel een aantal verkiezingen achter elkaar weten vol te houden (o.a. Piratenpartij en Jezus Leeft). De vorige verkiezingen (2021) kende een record aan ‘nieuwe’ partijen: 65% van de partijen op het stembiljet was nieuw, in de zin van ‘niet eerder zetels gehaald’. Uiteindelijk valt het nog mee (of tegen?) hoeveel daarvan daadwerkelijk zetels halen. Ze dragen dus niet erg bij aan versplintering van de Tweede Kamer zelf. Ze kunnen wel bijdragen aan overvolle verkiezingsborden, drukke verkiezingsmarkten en onoverzichtelijke stembiljetten. Ofwel: een levendige, maar versplinterde democratie. In dit artikel lieten we zien dat afsplitsingen voor het grootste deel van politiek conservatieve signatuur zijn. In totaal viel er bij rechtse fracties 67% splitsingen te betreuren. De linkerflank haalde dat bij lange na niet en bleef steken op een 20% afsplitsingen. (De middengroepen 6%, de ongedefinieerden 7%). Conservatieve 'vernieuwingsdrang' Ook bij het totaal aan nieuw deelnemende partijen slaat de balans uit naar de conservatieve hoek. Van alle ‘nieuwe partijen’ (206) bij Tweede Kamerverkiezingen van 1948 tot en met 2021 bleek 43% van conservatieve huize en 28% van progressieve snit. Op een enkele uitzondering na is dat bij alle verkiezingen altijd zo geweest. In 1986 (einde reguliere zittingsduur kabinet Lubbers I) en 1989 (val van kabinet Lubbers II) waren er meer nieuwe progressieve deelnemers dan conservatieve. Vooral 1989 was een uitschieter met negen nieuwe progressieve initiatieven tegen slechts één conservatieve. Een reactie op een beleid van (onder andere) bezuinigingen, privatisering van staatsbedrijven en reorganisatie van de financiering van sociale zekerheid en studiefinanciering. We gaan er nu geen diepgaande analyses op los laten waarom juist in conservatieve hoek zo vaak nieuwe partijen ontstaan, maar mocht u na de komende verkiezingen minder versplintering willen, neem dan dit aspect ook mee in uw overwegingen.

Door: Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Closing Time | Cole Pulice

“Ambient jazz guru” Cole Pulice doet dingen met een tenorsax, wat hier ook te zien is. Even 22 minuten gaan zitten voor dit meditatieve stuk, in plaats van emails beantwoorden of scrollen door Instagram, was de suggestie van Pitchfork. En dan klinkt het zowaar niet zo gek als Pulice schrijft dat “listening rituals are forms of magic.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Recensie Zomergasten | Alida Dors en de draaglijke zwaarte van het bestaan

RECENSIE - Op 11 augustus van dit jaar, zo leerde de Volkskrant mij, bestond hiphop precies vijftig jaar. Op 3 juli van ditzelfde jaar, zo leerde Wikipedia mij, bestond Zomergasten precies 35 jaar. Hiphop is dus ongeveer precies 15 jaar ouder dan Zomergasten. Toch is de ‘invloedrijkste muziekstroming aller tijden’ (dixit Robert van Gijssel in eerder genoemde artikel van De Volkskrant) niet echt vaak aan bod gekomen in het invloedrijkste tv-programma van de Nederlandse zomer (dixit Max Molovich in deze zin). Ik heb aardig wat afleveringen gezien zo door de jaren heen, maar geen enkel fragment waarin hiphop een belangrijke rol speelde komt bij me op. (Wat natuurlijk ook iets over mijn geheugen zou kunnen zeggen, maar dat terzijde. Ik laat me graag bijpraten in de reactieruimte.)

Wat ik wil zeggen: goed dat Alida Dors te gast was in de laatste aflevering van Zomergasten om dit onrecht even recht te zetten. Dat deed ze niet alleen door fragmenten te laten zien waarin hiphop centraal stond, maar ook door over de cultuur te spreken die haar kijk op leven, werk en leiderschap heeft gevormd. Waardoor ze bijvoorbeeld nu als artistiek leider van Theater Rotterdam niet alleen op talent en ervaring vaart, maar vooral op de vraag wat iemand aan het geheel kan toevoegen. En dat je moet vieren wat er is, niet wat er niet is.

Foto: Schermafbeelding website VPRO Zomergasten 2023 Alida Dors foto © reinier van brummelen

Zomergasten 2023 met Theo en Alida

In VPRO’s Zomergasten gaan we vanavond kijken en luisteren naar Alida Dors, theatermaker, choreograaf en directeur van Theater Rotterdam (TR). Een voorbeschouwing. Sargasso’s recensie van deze uitzending vindt u hier.

Theo Maasen moest “echt hard huilen bij de voorstelling The Story of Travis”. Een toneelstuk onder regie van Romana Vrede (de eerste Zomergast in 2018) en met choreografieën van Alida Dors. Theo Maasen is van plan haar te vragen:

(…) wat haar drijft en hoe ze het voor elkaar heeft gekregen om mij zo aan het janken te krijgen

Multi-talent

Alida Dors is een multi-talent. Op jonge leeftijd was ze goed met kunstschaatsen, thaiboksen en turnen. Ze heeft twee studies op zak (Fiscale Economie en  master Sociologie). Werkte als danseres bij uiteenlopende groepen en artiesten. Ze is medeoprichtster van hiphopdansschool Solid Ground Movement en begon haar eigen dansgezelschap BackBone.

Hiphop waarden

Nu is ze, naast choreografe, ook artistiek directeur van Theater Rotterdam. In al dat werk is hiphop de grondwaarde van haar werkpraktijk. Dat verklaarde ze in ‘De Staat van het theater’, de toespraak die ze in 2022 hield bij de opening van het Nederlands Theaterfestival:

Mijn bronnen komen uit de hiphop. Mijn dans- en theatertaal staan in die traditie, en mijn leiderschap is erdoor gevormd. Hiphop, waar iedereen welkom is die beweegt vanuit urgentie. Hiphop, waar kleuren, disciplines en generaties elkaar ontmoeten en versterken

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Ghosted

Kan iets zich herhalen als het steeds verandert? De vier lange nummers van het album Ghosted vinden precies de juiste balans tussen herhaling en verandering, waardoor er een meditatieve cadans ontstaat die tegelijk de oren doet spitsen. Of zoals zij het zelf zeggen: “each tune settles into a deep groove, digging itself via continuous minimal adjustments into an ever-deeper, eternal groove.” Ghosted (2022) is het resultaat van een improvisatiesessie van multi-instrumentalist Oren Ambarchi, (bas)gitarist Johan Berthling and drummer Andreas Werliin.

Foto: Bron: Livius.org

De vroege Stoa (5): Logica

Tijdens het Hellenisme kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen, zoals het Cynisme, de Cyreense School en het Epicurisme. De bekendste was de Stoa. 

Als het gaat om logica en wetenschap verschilde de Stoa fundamenteel van insteek met eerdere filosofische scholen. Eerder waren de platoonse Academie en vooral het Lyceum van Aristoteles dé autoriteiten op het gebied van wetenschapsfilosofie en logica. Wat die beide scholen bindt, is dat zij geïnspireerd door hun voorganger Parmenides naar de essentie der dingen zochten, naar een onveranderlijke waarheid achter de veranderlijke verschijnselen.

Aristotelische logica

Plato vertrouwde daarbij vooral op de ratio, terwijl Aristoteles meer vertrouwde op de waarneming. Maar alle twee waren typische dualisten: volgens hen schuilt er een onveranderlijke geestelijke wereld achter de wereld van de materiële verschijnselen.

Het klassieke voorbeeld van de aristotelische logica was:

Uitspraak A: Alle mensen zijn sterfelijk. (een algemeen oordeel)
Uitspraak B: Sokrates is een mens. (een specifiek oordeel)
Conclusie: Sokrates is sterfelijk. (de conclusie)

Deze logica is gericht op het classificeren van zaken: ze richt zich op de relatie tussen het algemene en het bijzondere. Daarmee beschrijft zij het wezen der dingen. Het gaat er in deze vorm van logica om de dingen die er zijn te beschrijven door middel van hun kenmerken, door de onveranderlijke principes achter de verschijnselen te vatten.

Foto: Pedro (cc)

Top van politie en inlichtingendienst gearresteerd in Slowakije

In Slowakije zijn vorige week zeven topfunctionarissen van de politie en de inlichtingendienst gearresteerd op verdenking van corruptie, machtsmisbruik en deelname aan een criminele organisatie. Onderzoek naar corruptie zou door agenten gedwarsboomd zijn. De Slowaakse president Zuzana Čaputová heeft opgeroepen kalmte te bewaren. Volgens haar is er, anders dan voormalig premier Robert Fico suggereerde, geen sprake van een coup. Mogelijk is er wel een verband met de komende parlementsverkiezingen, eind september. Fico’s partij Smer-SD, nu in de oppositie, staat in de polls op een ruime voorsprong. Eerder arresteerde de politie al een hooggeplaatse kandidaat op de lijst van Smer-SD, voormalig politiechef Tibor Gašpar. Hij werd gedwongen om af te treden na de moord op de onderzoeksjournalist Jan Kuciak in 2018. Gašpar zou ook goede betrekkingen onderhouden met de omstreden oligarch Norbert Bödör, die in verschillende zaken wordt beschuldigd van corruptie en witwassen. Maandag werd een andere oud-politieman veroordeeld. Bernard Slobodník werd schuldig bevonden aan het aannemen van steekpenningen in drie verschillende zaken.

Opmerkelijk is het commentaar van de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Péter Szijjártó op de corruptieaffaires in zijn buurland. Op zijn Facebookpagina sprak hij van een “mondiale jacht op politici die zich verzetten tegen de ‘liberale mainstream’”. De Hongaarse regering ziet de Smer-SD van Fico kennelijk graag weer aan het bewind, ook als steun tegen de voortdurende druk uit Brussel. Net als Orbán neemt Fico ondanks de oorlog in Oekraïne geen afstand van Poetin. Hij is ook een tegenstander van wapenleveranties aan Oekraïne. Slowaakse politici hebben de inmenging van de Hongaarse minister in Slowaakse rechtszaken veroordeeld. Fico niet. Op een persconferentie op 13 augustus zei hij: “Ik wil minister Szijjártó feliciteren met hoe goed hij de situatie heeft beschreven”.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Panopticon

Het lijkt erop dat Peter Gabriel zijn nieuwe album I/O in stukje, singles en remixes publiceert.

Er was al een Bright-Side Mix van Pantopticom (een woordspeling op de beruchte panopticon, een gevangenis waarin je voortdurend bekeken kan worden), en nu dus ook een Dark-Side Mix.

Vorige Volgende