Afgelopen maart was ik in Iran, een land waar ik voor mijn werk wel vaker kom en waarvoor ik een zekere sympathie heb gekregen. Dat wil niet zeggen dat ik het echt begrijp en ik was blij dat ik dit keer eens naar het oosten kon reizen, van Teheran naar Mashhad. Dat is ruwweg het Iraanse equivalent van de christelijke pelgrimsweg naar Santiago de Compostella: Mashhad is waar de achtste imam ligt begraven en vormt voor elke Iraniër, religieus of niet, een lieu de mémoire. Zoals je langs de wegen naar Santiago wel eens mensen ziet wandelen, zo zie je ook richting Mashhad wandelaars die de elementen trotseren. Dat die elementen niet altijd meewerken, bleek uit het feit dat de pelgrims nogal eens regenponcho’s droegen. Toch is regen zeldzaam. De weg loopt namelijk langs de zuidelijke hellingen van het Elburzgebergte, dat zich verheft tussen de Kaspische Zee en de Iraanse hoogvlakte. De vochtige noordenwind regent leeg op de noordelijke hellingen, waardoor er op de hoogvlakte nauwelijks regen valt. Het is een grote zandwoestijn, met alleen in het uiterste noorden, tegen de Elburz aan, een lijn van artesische bronnen. De weg van Teheran naar Mashhad voert van bron naar bron en vormt zo de smalle verbinding tussen enerzijds westelijk Iran, Mesopotamië en het Middellandse Zee-gebied en anderzijds Centraal-Azië, China en India. Dat maakt de fragiele lijn van bronnen tussen de Elburz en de Grote Zandwoestijn van historisch belang: dit was eeuwenlang een van de voornaamste routes van oost naar west. Een flessenhals in de Zijderoute.
VISUALISATIE - Wat doe je als je niet meer mag demonstreren? Dan zoek je andere manier om je ongenoegen duidelijk te maken.
Vrijdagavond protesteerde de actiegroep holograms for freedom in Madrid tegen de zogenaamde ‘muilkorfwet’ die het recht op demonstratie in Spanje aanzienlijk beperkt en torenhoge boetes in het vooruitzicht stelt bij overtreding.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
COLUMN - Treinreizigers die koperdieven uit bovenleidingen verjagen. Defect materieel weer in elkaar schroeven. Aangereden herten verzorgen. Vastgevroren wissels ontdooien en omgevallen bomen van de rails slepen. Bijstandsontvangers die verplicht worden de kaartjes te knippen.
Beelden die in me opkwamen toen ik tijdens mijn dagelijkse treinreis Amsterdam – Den Haag vernam dat wij, treinreizigers, conducteurs moeten gaan helpen bij het beteugelen van de agressie van medepassagiers. Aan te leren middels een cursus van een half uur, volgens Stichting Maatschappij en Veiligheid-voorzitter Pieter van Vollenhoven. Nuttig tijdverdrijf tijdens voorziene vertragingen. Een anti-agressie-coach met een clubje gestrande forenzen en een EHBO-pop op een winderig perronnetje. Voorschoten ofzo. Lekker in de weer met pepperspray en wapenstok, voorbereid op de volgende stap. Burgermoed stroomt door mijn aderen.
Als burgermoed nodig is voor een veilige treinreis, laat de overheid echt een steekje vallen. Het lijkt de zoveelste verantwoordelijkheid die doorgeschoven wordt naar de participerende burger.
En toch vind ik het idee van Van Vollenhoven niet zo gek.
Het ontging mij laatst volkomen dat iemand naast me wilde zitten. Mijn noise-cancelling koptelefoon werkte net iets te goed. Betreffende jongeman pakte daarop mijn tas en kiepte de inhoud over mijn schoot. Yoghurtbakje, iPad, mascara, de hele mikmak rolde op de grond. In een propvolle trein. Ik schrok me te pletter. Dat niemand in actie kwam, kan verklaard worden door het omstandereffect, hoorden we deskundigen deze week zeggen. Mensen zijn minder geneigd in te grijpen als er veel omstanders zijn, dan wanneer er niemand in de buurt is. Een enkele medeforens keek de jongen verbouwereerd aan, de rest keek inderdaad weg.
Over waardigheid spreekt men vooral bij afwezigheid daarvan. Het is wat gedwongen prostituees, verwaarloosde dementerenden en de meest brutale paparazzi met elkaar gemeen hebben. Er is geen waardigheid. Het is de prostituees ontnomen, de dementerenden hebben het verloren en de paparazzi hebben er een gebrek aan.
Waardigheid vinden we belangrijk. Het speelt een belangrijke rol in het handvest van de Verenigde Naties en in dat van de Europese Unie. Toch is het moeilijk de vinger te leggen op de essentie van dit brede begrip. In zijn nieuwste boek, Een manier van leven. Over de vele vormen van menselijke waardigheid, doet filosoof Peter Bieri een poging: “It isn’t an abstract concept, it is a way of life.”
Een mix van stijlen
Bieri ziet waardigheid niet als een eigenschap die op zichzelf bestaat. Het is niet is waarover je wel of niet beschikt. Het is iets wat ontstaat in de interactie tussen mensen, in de manier waarop we met elkaar en onszelf omgaan. Waardigheid kent vele vormen volgens Bieri en het onttrekt zich aan een strikte definitie.
In zijn boek streeft hij dan ook niet naar een uitputtende, beargumenteerde theorie, maar maakt hij de verschillende facetten van het fenomeen voelbaar. Hierbij maakt hij dankbaar gebruik van zijn kwaliteiten als romanschrijver: naast analyses en beschrijvingen komen er fictieve dialogen en verhalen in voor. Hij mengt conceptuele en poëtische schrijfwijzen. Het is voor Bieri de beste manier om door te dringen tot het wezen van waardigheid en haar samenhang met andere begrippen te tonen: “The conceptual story has to be close to our experience, and literature represents what we experience in the most clear, and vivid ways,” aldus Bieri.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Een oud protestlied in een nieuw jasje.
HT Alper.
Het raam in de kunst is spel met licht en donker. Het is verlangen, uitkijken en rusten. Het is het kader voor lucht, wolken en landschappen. Het ligt voor de hand dat vele kunsttechnische aspecten en de vele betekenissen en emoties die een raam kunnen oproepen, menig kunstenaar heeft geïnspireerd.
Rembrandt – Philosopher Reading, 1631.
Peter Ilsted – Girl Reading a Letter in an Interior, 1908.
Salvador Dali – Woman at the Window, 1925.
Juan Gris – The painter’s Window, 1925.
Marc Chagall – America Windows, 1977.
Fons Heijnsbroek – Landscape & Window, 1991.
Karen Hollingsworth – Connected, 2010.
Alice Porto – Arte no Porto III.
Banksy – Window.
Zit u zich voor het venster te vervelen? Ga dan er uit en op zoek naar de vele andere ramen in de kunst.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Günter Grass overleden op 87-jarige leeftijd
Dit is het Sargasso-café van zondag 12-04-2015. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.
ANALYSE - Dit gaat over TPP (de Pacifische TTIP) maar is voor ons van belang omdat het net zo goed over TTIP had kunnen gaan.
_________
(Voor een linksdraaiende kritiek op TPP, zie bijvoorbeeld Noam Chomsky hier, en merk op dat de bezwaren identiek zijn aan die bij TTIP: het is geheimzinnig, on- en antidemocratisch, en slecht voor milieu en (gemiddelde) werknemer en consument.)
¯¯¯¯¯¯¯¯¯
In The New York Times mogen Roger C. Altman en Richard N. Haass (investeringsbankier en CFR-president, respectievelijk) de allengs toenemende volksvrees voor TPP proberen weg te nemen, en doen dit door drie ‘mythes’ recht te zetten die volgens hen ten onrechte afbreuk doen aan de populariteit van TPP:
Voordat hij het zelf uitlegt, mag u zelf proberen te raden op welk instrument Gabriel Mayers zich hier begeleidt bij het zingen van een Dylan-klassieker. Klik vooral door naar meer van ’s mans werk, want het is in zijn eenvoud allemaal even mooi.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.