Ok, een los ideetje..
Afrika komt waarschijnlijk niet blijvend uit de ellende zolang wij Westen onze markt beschermen, en landbouwproducten uit Afrika blijven tegenhouden om te voorkomen dat wij zometeen geen boer meer overhouden.
Raar he? Toch zie ik 1 goede reden om de landbouwsubsidies in stand te houden. Zelfvoorzienendheid. Ik moet er niet aan denken dat we zometeen niet of veel te weinig voedsel in Europa (of zelfs maar Nederland) produceren om onszelf een beetje in leven te houden. Want dat maakt ons buitengewoon kwetsbaar. Ieder land of regio waar wij ruzie mee krijgen, kan ons dan uithongeren zonder er al teveel moeite voor te doen.
Toch denk ik dat dit zwaarwegende argument om de landbouwsubsidies in stand te houden, op te lossen is.
We hebben een leger. Dat staat niet de hele dag te schieten op vijanden, want die hebben we momenteel niet. Het oefent een beetje om in vorm te blijven, denkt nog eens na over nog betere manieren om oorlog te voeren, en rookt sigaretjes in de barak. En als we zo nu en dan dijkdoorbraakje of overstrominkje hebben, leggen de mannen en vrouwen hun sigaretje in de asbak, en komen even helpen. Totdat er wel op ons geschoten wordt, dan komen ze en masse overeind, om het ding te doen waar ze zo nu en dan voor oefenen. Het kost wel even tijd om de hele boel overeind te krijgen en de stapels uzi’s af te stoffen, maar we zien een echte oorlog meestal wel even vantevoren aankomen, dus daar is wel wat tijd voor.
Maar waarom doen we dat niet met de agrarische sector? Het is een sector die op dit moment buitengewoon inefficient is; ze produceert veel duurder dan op andere plaatsen ter wereld, maar wordt wel voor bakken geld aan het werk gehouden om gigantische hoeveelheden te produceren. Waarom niet droog oefenen? Een paar agrarische scholen en universiteiten openhouden, en enkele warenhuizen met voldoende zaden om de akkerbouw zo weer op te kunnen starten. Maar alleen doen als we het nodig hebben. Niet zaaien, totdat er een indicatie is dat de voedselaanvoer bedreigd wordt. Net als het leger.
En dat is goedkoper. Voor ons, omdat een leger wat alleen oefent maar niet daadwerkelijk op oorlogspad is, stukken goedkoper is dan een leger in volle actie.
Ik geef toe, er is een probleem. Boeren houden van boeren, en vinden het vast niet leuk om achter de geraniums te wachten totdat ze nodig zijn. Maar een korte vakantie naar Afrika, waar ze als helden zullen worden onthaald, maakt een hoop goed..
Het is een los ideetje, dus schiet maar raak…
Reacties (26)
Ik moet even zoeken, maar volgens mij is de Nederlandse agrarische sector helemaal niet inefficient. Een paar specifieke stukken daar gelaten.
We zijn op heel veel gebieden exporteur, en niet alleen maar omdat er subsidie is (vaak helemaal niet).
Maar dat doet aan dit artikel niets af. Ik vind het een interessant punt.
Overigens hebben we op dat vlak al een voorbeeld in nederland.
De Linnen teelt wordt met een klein beetje subsidie in stand gehouden. De kennis daarvoor blijft behouden voor het geval we ineens weer op grote schaal zelf linnen (voor kleding) moeten gaan produceren.
Hmz, daar zullen de melkboeren, veevoerfabrikanten, trekkerdealers, zaadveredelaars, etc. niet blij mee zijn.
De agrarische sector is indirect wel een banenmotor.
Om dat af te bouwen gaat er ten eerste heel veel tijd (ik gok op langer dan 10 jaar)en geld aan op.
Op dit moment kunnen we beter proberen afrika stabieler te maken zodat er in ieder geval een betrouwbare bron is. Ook een meerjarenplan.
Nederland exporteerd voornamelijk (uit mijn hoofd)aardappels, zuivel en varkensvlees. Op zuivel na wordt er geen subsidie voor verstrekt.
Op deze punten zal je dus niet veel verdienen.
Qua granen verbouwen we het meeste voor onze koeien(hamburgers en biefstuk). Granen voor brood en bier komen uit frankrijk of polen want daar is de kwaliteit constanter.
Kortom, leuk plan, maar niet erg realistisch.
Blijf er wel over verder denken.
Geen slecht idee, ploegen met de howitzer.
Is reeds geprobeerd in WO I aan de ijzer, en gaf ’n prima resultaat. Papavertjes met bossen.
Ik ben het overigens eens met je, dat ‘subsidies afschaffen’ een veel te simpele kreet is.
Het rare is dat de landbouwer zelf in dat stuk van uit de ruif eten nauwelijks voorkomt.
Reken na: wie maakt er winst? Niet de boer, die precies moet opbrengen wat de groothandel, of beter, de distributieketen aan hem wil betalen.
Het is hemeltergend dat het beursgenoteerde sectoren zijn die uiteindelijk 90% van de subsidies in hun zak steken.
Sinds het idee van de Nederlandse Mansholt om in de jaren ’50 van landbouw een grootindustrie te maken, is het nooit meer goed gekomen.
Nergens worden mensen zo als nuttige idioten gebruikt als in de landbouw.
En nergens is de consument zo blind of ronduit hatelijk als tegenover de problemen van het produceren van voedsel.
Vroeg of laat zal men goedschiks terugmoeten (mogen?) naar het eten van lokaal gekweekte voeding. Zullen de kiwi’s en de doerians mogen blijven waar ze zijn.
Het is dan de vraag of men zal (her)inzien dat de ongelijkheid niet bestaat bij te dure subsidies, maar bij het mens- en grondstofverslindende systeem wat ‘vrije markt’ heet, neerkomend op bezitters die rijker worden.
De koek blijft even groot, dames en heren, en een steeds kleinere minderheid krijgt steeds meer.
Elke Nederlander een eigen volkstuintje, dat is veel goedkoper en leuker bovendien.
Leuk hoor, dat idee van kennis behouden en aut(ark)isme, maar meer dan een openluchtmuseum moet het niet worden. We kopen ons hout en graan al honderden jaren in het oosten, peper komt al honderden jaren uit het oosten, zout uit Malorca, olijven uit Spanje en Griekenland, tulpen komen ook al weer decaden uit Midden-Afrika, laten we alsjeblieft niet OPEENS aut(ark)istisch gaan doen. Zelfvoorziening leidt vooral tot armoede, vraag maar na bij Stalin en Mao.
@Franz: Je noemt en zegt nogal wat, te veel eigenlijk om te reageren maar toch.
Nederlandse agrarische sector inefficient? dacht het niet, hoe kom je op het idee. Geen land die zo hight tech bezig is met, soms geheel gesloten systemen waar geen drubbel verloren gaat voor (over) productie van voedsel. Kom maar eens met data, gaan we hier over de vloer rollen hoor.
Dat Europa probeert zijn eigen productie te beschermen met oneigenlijke subsidies OK, maar zeg niet dat er restricties zijn als er een Afrikaans product wordt aangeboden dat hier niet binnen kan komen, broodje aap, moet voldoen aan normen en dan wordt geen duimbreed in de weg gelegd. Uit eigen ervaring ken ik inmiddels (pakweg)een paar duizend Afrikaanse boeren die dat zo doen en er wel bij varen.
In Crachàts lange termijn visie, mits meersporen benadering en minder somber voorgesteld, kan ik me zeker vinden, behalve de Kiwi’s dan die groeien ook lokaal in de lage landen.
Wellicht is het nuttigen van lokaal voedsel beter afgestemd op het metabolisme van de lang op een regio blijvende mens denk ik wel eens, aanwijzingen genoeg.
De koek kan best groter worden als er wat aan gesleuteld mag worden en niet perse op DNA nivo. Rijst met stikstofknobbeltjes bijvoorbeeld, laat greenpies het maar niet horen.
Autarkie ja! Maar wel op Europees niveau.
Ik sluit me voor een groot deel bij Caprio aan als hij spreekt over graan dat al eeuwen uit de Polen en Tsjecho-Slowakije komt. En ook voor de meeste luxe producten die het leven kleur geven (olijven, citrusvruchten en zelfs een beetje rijst) kunnen we grotendeels terecht in onze eigen tuin op het Zuiden: Spanje, Italie en Turkije (ja ook daarom moeten die turken erbij!)
Maar het probleem zit ‘m in de groeiende afhankelijkheid van aanzienlijke stromen eiwit en vet uit overzeese gebieden. Soja uit Zuid-Amerika en palmolie uit Maleisie en Indonesie. Onze veeteelt en voedingsindustrie kunnen inmiddels niet meer zonder.
Het kost brandstof om die goederen hier te krijgen. Peak oil en een daarop volgende extreme stijging van de olieprijs en brandstofschaarste (of gewoon een wereldoorlogje) zal deze stromen naar Europa afknijpen en daar is onze agrarische sector niet op voorbereid.
Ok how’s this (ja ik ben schattig, naïf en grappig, ik ben dan ook een heidekonijn..) : strategische samenwerking.
Tenslotten hebben beide partijen (Afrika / de ontwikkel(en)de landen) een overvloed aan zaken die ze beiden willen.
Wat zou er mis zijn, met één land of regio uitkiezen, waar Europa al het ontwikkelingsgeld inpompt. Nu nog één land waar heel Noord Amerika zijn geld in stopt. Houd dit vijf jaren vol en bouw wat op, zodat het zichzelf in stand kan houden en structuren heeft opgebouwd. Hierna twee buurlanden. Bouw zo een netwerk op.
Of anders : hoe ver zouden wij staan als de US ipv een marshall plan elk jaar wat zakjes gesuikerd graan zou hebben gestuurd?
Geld hoef niet altijd het probleem te zijn, kan zelfs de oplossing vormen.
Btw Kolonialisme heeft zelden de gewone westerling verder geholpen, het zijn vooral de koningshuizen die er beter van werden, dus die guilt trip komt niet echt aan.
Afschaffen van de landbouwsubsidie is de enige manier om die arme landen een beetje op weg te helpen. Hulp geven werkt op de lange termijn niet. Het maakt overheden lui omdat ze hun verantwoordelijkheid niet hoeven nemen. India, China en Vietnam zijn voorbeelden van landen die door ondernemen beter zijn geworden in plaats van door ontwikkelingshulp. Maar dan moet het economische spel wel eerlijk worden gespeeld. Bijkomend voordeel is dat het heel veel belastinggeld bespaard dat veel beter kan worden besteeed en dat bovendien het eten een stuk goedkoper wordt.
Vietnam is zo arm als de nete Schimpie, China is een grote subsidiepot, de subsidie voor China komt zelfs voor een belangrijk deel uit het westen (middels de lage wisselkoers van de Chinese munt (a la gulden zeg maar)), India weet ik niet zo goed.
De Aziatische tijgers voerden een koers om de publieke sector vet te mesten, ze waren alleen te laat om het biggetje te privatiseren zoals China dat slimmer doet. Punt is dat de Wereldbank/IMF/WTO arme landen vaak verbied om een sterke publieke sector op te bouwen, of om protectionistische maatregelen te nemen. Wat dachten we ervan om de IMF en de wereldbank te nationaliseren en er staatsbanken op derde weg leest van te maken ipv kapitalistische bloedhonden? Maar nee, de EU koos als braafste jochie in de klas natuurlijk ervoor om een Republikeinse pro-Bush Amerikaan voorzitter te maken, lekker Europa.
Herstel: De nederlandse steden importeren al eeuwen graan uit het oosten. Maar in de zeventiende eeuw, toen Amsterdam de de facto graanoverslag van Europa was, leefde het platteland grotendeels zelfvoorzienend en woonde de meerderheid der nederlanders op het platteland.
Iedereen gaat er overigens van uit dat de global village en daardoor de wereldmarkt voor landbouwproducten een blijvend systeem is. Dat vind ik in het licht van Peak Oil nogal van naiviteit getuigen.
Tja. Toch begrijp ik Caprio’s opmerking over Stalin/Mao wel. Je kan zelfvoorzienendheid nou ook niet afdwingen, maar een tikje voorzichtigheid in afhankelijkheid van buitenlands graan lijkt me niet *geheel* onverstandig.
Caprio, zou Mugabe nu hetzelfde proberen met dat afbranden van die sloppenwijken? Eerst knettert de landbouw in elkaar omdat de blanke boeren weggejaagd zijn, en nu moet iedereen in Pol Pot achtige toestanden op het land gaan werken?
@Crachàt
Strakke analyse! Mansholt kwam ook uit een familie van rijke hereboeren.
Europese landbouwsubsidies leiden er nu nu toe dat de overschotten tegen dumpprijzen op de wereldmarkt worden aangeboden. Daardoor worden de lokale boeren in de ontwikkelingslanden uit de markt gedrukt met alle gevolgen van dien..
Afschaffen dus die subsidies, maar dat is voor mij gemakkelijk gezegd, ik ben geen boer.
Zelfvoorzienendheid, hier? Laat me lachen. Het elektriciteitsnet (Tennet) is al Amerikaans. Alle fossiele brandstoffen op Shell (50% Brits) na is in buitenlandse handen. En dan nu zeuren over dat afrikaanse landen onze voedselvoorziening zouden overnemen.
Het leger mag dan wel niet happig op oorlog zijn, maar onze minister van Defensie (…lees: Oorlog, zoals in 1984) wil het liefst overal knokken met zijn zogenaamde vredesmissie’s.
En nu het Vlaams (Blok) Belang hier over de vloer komt en rechts graag over Groot-Nederland nadenkt, heeft minister Kamp alweer een nieuwe missie: de fout van 1830 recht zetten.
Mansholt heeft overigens met lede ogen aangezien hoe het Europese subsidiegebeuren uit de klauwen liep en is 180 graden gedraaid en een milieu en natuuractivist geworden. U moet de Graanrepubliek van Frank Westerman er maar op nalezen. Landbouwbeleid in (noord) Nederlandsperspectief…
@praetoriaan
We nemen de leestip mee op de immer groeiende stapel nog te lezen boeken.
Die landbouwsubsidies ontaarden altijd in van die bizarre kromme toestanden.
Zelf zag ik midden jaren ’90 hoe iedere boer in Murcia/Andalusië amandelboompjes ging planten omdat ze 25 ecu (!) kregen voor ieder boompje. Resultaat: zelfs de meest steile en onstabiele hellingkjes werden omgeploegd en beplant, dit was vaak onsuccesvol, de grond spoelden weg en de boompjes stierven. Maar de spaanse boer had zijn centen…
In het NRC van zaterdag stond een artikel over de droogte in Frankrijk. Groot probleem is de subsidie op voedermaïs. God mag weten waarom de EU maïsteelt bevorderd? (ow… misschien wel om de soja importen te drukken?) Maar het resultaat is een grote toename van het waterverbruik. Terwijl graan met veel minder toe kan moet maïs bijna alle dagen van de week ‘snachts besproeid worden…
Cruciaal in de landbouwsubsidie-problematiek lijkt me dat er geen eenduidige visie aan ten grondslag ligt die handelt vanuit duurzaamheid en rechtvaardigheid met focus op Europa maar het hele wereldplaatje in ogenschouw nemend.
Carlos , je vraagt nu wel erg veel van politici: visie.
..en dan nu nog een linkje uit eigen doos:
Alles wat u altijd al wilde weten over de import en export van landbouwgoederen (maar nooit durfde te vragen).
http://www.fao.org/statistics/watf.asp (interactief kaartje)
..en waar gaat het merdendeel van het Poolse graan naartoe…?
juist Brazilië !!! (55,6%)
Nederland importeert vooral uit Frankrijk en Duitsland
Klinkt als een goed plan, maar als helden onthaald? In Zui-Afrika bijvoorbeeld hebben ze niet zoveel op met blanke boeren, die kans is geloof ik wel verkeken…
ZuiD-Afrika dus.
Uitreraard is er handel nodig en wenselijk.
Maar als met dumpingprijzen een genetisch gemodificeerd gewas in een bananenrepubliek wordt gekweekt en op de wereldmarkt gegooid, dan spreek je over iets anders.
Dat is dan nutriëntenimperialisme waar wat protectionistische subsidies als fooien tegen afsteken.
Mijn pleidooi gaat ‘m omtrent de vaststelling dat we sinds pas 50 jaar op een volkomen verslindende manier met de grondstoffen omgaan (neem enkel al de ridicuul dure omzetting van koemelk naar melkpoeder om water toe te voegen en aan een kalf te geven), en het triestig genoeg ondenkbaar/onbespreekbaar is om op tijd maatregelen te treffen.
Een iets grotere mentaliteitswijziging zou al flink zijn, maar dàt ouwerwetse begrip heeft z’n tijd blijkbaar gehad.
Kwaadschiks, zo ziet de toekomst er uit.
Wilt u die boeren dan in treinen of anderszins naar Afrika deporteren?
En komen daarvoor alleen beroepsboeren in aanmerking, of ook de onsympathieke, onbehouwen ‘boer’?
Overigens kunnen we onze boeren ook genetisch manipuleren.
Ik zou graag wat horden ondankbare, verwende en arrogante consumenten deporteren.
Een jaartje naar fort Europa mogen KIJKEN en de visie op werkelijkheid wordt meteen wat genuanceerder.
@Carlos Mais is een enorme varkensmestverslinder.
Volgens mij (en je mag me citeren) blijven nederlandse boeren ook zonder subsidie nog meer voedsel produceren dan de nederlanders eten. Los daarvan eten de nederlanders ook nog eens teveel. Ik stel dus voor de subsidies om te zetten in extra belastingen, zodat onze productie onder de consumptie daalt en vervolgens de oorlog te verklaren aan alle voedselexporterende landen. Heel misschien kunnen we dan de obesitas-epidemie keren… Er is altijd hoop!