Overzicht

dossier

Coronacrisis

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Al onze berichtgeving over de crisis die het coronavirus COVID-19 in 2019 en 2020 veroorzaakt.


Closing Time | DDDD The deer’s cry

, door

13 dansers gefilmd door 13 verschillende telefoontoestellen, op 22 locaties in Den Haag, Lille, Niort en Parijs, tijdens de corona-virus pandemie maart 2020.

Dabs: De Dutch Don’t Dance Division, choreopgraaf Thom Stuart. Muziek: The Deer’s Cry van Arvo Pärt uitgevoerd door kamerkoor Kwintessens o.l.v. Raoul Boesten.

Choreograaf Thom Stuart maakte een indeling gemaakt van alle gezongen ‘zinnen’, op tijd-code en gaf de dansers de opdracht op hun zin(nen) een korte frase te choreograferen, die op te nemen op hun telefoon en te mailen. Rinus Sprong, mede artistiek leider van de DDDD monteerde het tot de korte film die je hierboven ziet.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

De nippertjeseconomie

, door

COLUMN - De druk neemt toe. Het moet af. Nog een paar uurtjes extra doorwerken, dan krijg je het vast voor elkaar. Uitpuffen komt later wel. Toch maar op zondag aan de slag. Weer geen tijd om te ontspannen. Verdorie, zo laat al? Kom zeg, gewoon doorpakken, nog even de schouders eronder. Op het nippertje. Klaar, toch weer gelukt!

Zo gaat het al jaren. Bij mij, bij u, op het werk, thuis, op kantoren, scholen, in de zorg, op de werkvloer, in productieprocessen. De eindjes aan elkaar knopen. Beetje schuiven, beetje uitrekken, beetje dun smeren. Hier een uurtje van een proces afsnoepen en daar de productielijnen verkorten. Minder voorraad houden, dan ligt je kapitaal niet op de plank stof te vergaren. We bestellen wel bij als de spoeling dun dreigt te worden. Maakt niet uit, het is er toch morgen al. Uiterlijk overmorgen, als het uit een ander land moet komen. Wat? U kunt het dezelfde dag al bezorgen? Dat bedoel ik!

Dit hier kan best geautomatiseerd worden, en kijk, daar kunnen we een efficiencyslag maken, geen man overboord, nee hoor, echt niet. Huren we wel een flexwerker in om af en toe bij te springen. Is ook goedkoper. We kunnen echt met minder bedden toe. De overhead kan ook gerust omlaag. Koffiedrinken en bijkletsen doe je maar in je eigen tijd. Kun je niet gaan multitasken? Scheelt je echt uren! Veel goedkoper om het in een lagelonenland te laten maken, we zijn toch geglobaliseerd met z’n allen? Nou dan.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Privacy vs. corona: hoe ver mag de overheid gaan?

, door

REPORTAGE - Uit de persconferentie van de regering gisterenavond werd duidelijk dat men kijkt naar het gebruik van apps om het contactonderzoek te ondersteunen. Dit riep nogal wat vragen op over de privacy. Vorige week maakte Nieuwsuur daar de volgende reportage over:

Ben je vandaag al naar buiten geweest? Hoe ver? Wie kwam je tegen? Het zijn vragen die normaal alleen jij kunt beantwoorden. Maar sommige overheden kennen het antwoord inmiddels ook. Zij gebruiken locatiegegevens van burgers in de strijd tegen het coronavirus. Zo kregen Israëliërs een sms’je nadat ze contact hadden met coronapatiënten, en worden besmette Zuid-Koreanen gevolgd om zeker te weten dat ze hun quarantaine niet doorbreken.

Noodzakelijk, of gaat dit te ver? De Europese Unie roept lidstaten op om het gebruik van locatiegegevens te overwegen. Onder meer België, Slowakije en Oostenrijk zijn al overstag. Nederlandse telecomproviders zijn bereid de overheid te helpen, maar de Tweede Kamer ziet dat voorlopig niet zitten.

De Autoriteit Persoonsgegevens zegt ondertussen de situatie scherp in de gaten te houden. Op dit moment is het volgens de Autoriteit Persoonsgegevens niet volledig onmogelijk, maar kan het eigenlijk alleen als er een wettelijke regeling voor wordt gemaakt.

Voormalig huisarts Wim Jongejan vraagt zich ondertussen af of het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Autoriteit Persoonsgegevens wel het hele verhaal vertellen over een corona-opt-in voor het Landelijk SchakelPunt (LSP):

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Afwijken van de WHO richtlijnen

, door

ANALYSE - In de discussie of Nederland zich aan de WHO richtlijnen houdt met betrekking tot het testen van verdachte gevallen in de Coronapandemie, wordt nogal eens de stelling ingenomen dat Nederland sterk afwijkt van die richtlijnen.

Als je je alleen op de persconferenties van de WHO baseert, dan kun je inderdaad concluderen dat Nederland (sterk) afwijkt. De kern van het advies van de WHO is namelijk testen, contactonderzoek en bewezen gevallen isoleren. Echter, de oproep van de WHO is volgens Marion Koopmans (hoogleraar viologie en adviseur van de WHO) een eigen leven gaan leiden:

‘Geloof me, binnen de WHO heeft dat tot veel discussie geleid’, zegt Koopmans, die als WHO-adviseur dicht op het vuur zit. ‘De oproep was goed bedoeld, maar is daarna viraal gegaan en een heel eigen leven gaan leiden in het publieke domein.’

Meer detail in WHO richtlijnen

Om de adviezen van de WHO echt op waarde te kunnen en de Nederlandse situatie daarmee te vergelijken moet je je niet alleen baseren op persconferenties, maar ook (of zelfs: met name) op de adviesdocumenten van de WHO. Zo onderscheid de WHO vier scenario’s:

  • landen met geen gevallen,
  • landen met sporadische gevallen,
    • Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Broodnodige beroepen

    , door

    COLUMN - Gisteren opende het UWV het NOW-loket. De Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid is één van de steunmaatregelen voor bedrijven die schade oplopen ten gevolge van de coronacrisis. Er zouden al 35.000 aanvragen binnen zijn gekomen.

    Ruim een week eerder opende het loket voor de TOGS (Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren), bedoeld voor bedrijven met niet meer dan 250 mensen aan personeel. De tegemoetkoming bedraagt 4000 euro.

    Als alle bedrijven met 1 tot 250 mensen in dienst hier een beroep op zouden doen, zou er 7,4 miljard euro mee gemoeid zijn. Het kabinet heeft echter een selectie gemaakt.

    De regeling is vooral bedoeld voor bedrijven die te maken hebben met “gedwongen sluiting van eet- en drinkgelegenheden en evenementen, het verbod op contactberoepen op het gebied van uiterlijke verzorging en annuleringen in de reisbranche vanwege het ‘alleen-noodzakelijke reizen’ advies voor Nederlanders en bepaalde groepen ondernemers in de non-food sector”.

    RTLnieuws heeft uitgezocht dat van alle ruim 1,8 miljoen bedrijven met 1 tot 250 personeelsleden, er tot nu toe 268.280 voldoen aan de selectie die het kabinet heeft gemaakt. Als zij allemaal die 4000 euro krijgen, kost dat 1,1 miljard euro.

    Zo’n 62.500 bedrijven en ondernemers hebben zich al gemeld voor de TOGS en ongeveer 2200 bedrijven hebben de 4000 euro al ontvangen. Er is al rond de 9 miljoen euro uitgekeerd.

    Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Wereldgezondheidsdag: we gaan in het wit

    , door

    Morgen is het Wereldgezondheidsdag. Nog voor het coronavirus thema van alle dag werd, was het thema voor dit jaar al vastgesteld. Dit jaar staan de verpleeg- en verloskundigen centraal.

    Natuurlijk staan de verpleegkundigen extra in de spotlights. Misschien een beetje sneu voor de verloskundigen, maar ook zij werken nu in aangepaste omstandigheden. Tekorten aan beschermende materialen moesten worden opgelost, consulten werden anders georganiseerd en in een enkel geval is in een hotel een ‘noodbevalcentrum’ ingericht, zodat de werkdruk in een Brabants ziekenhuis enigszins verlicht kon worden.

    Het ontbreekt in Nederland absoluut niet aan waardering voor wat zorgmedewerkers momenteel doen. De vraag is wel of dat ook zal worden vertaald naar een sterke verpleegkundige zorg in de toekomst.

    Dat is waar de Wereldgezondheidsdag dit jaar voor staat.  Op tal van manieren kan iedereen hier aan bijdragen. Bijvoorbeeld door petities op te starten. In Nederland lopen er al een paar in het kader van de coronacrisis.

    Eén petitie pleit voor een structurele loonsverhoging van 10% en een bonus van ‘drie dubbele maandsalarissen’ als beloning voor het werk in coronatijd.

    Een andere petitie streeft er naar om boetes die zijn opgelegd aan mensen die zich niet aan de coronamaatregelen hebben gehouden, in een aparte pot ter stoppen en uit te keren aan de zorgmedewerkers als de coronacrisis voorbij is.

    Waan van de dag

    Duitse viroloog: niet bang zijn voor elke deurklink

    , door

    De Duitse viroloog Hendrik Streeck constateert na uitgebreid sociaal-epidemiologisch onderzoek onder patiënten van Covid-19 dat het coronavirus in de praktijk niet of nauwelijks wordt overgedragen via oppervlakten, maar vooral wanneer mensen samen urenlang in dezelfde ruimten verblijven.

    Er is volgens Streeck ook geen enkele bewezen besmetting bij het inkopen, bij kappers of in restaurants.

    Dat stelt Streeck na onderzoek in de zwaar getroffen gemeente Gangelt, vlak naast de Limburgse grens, in de buurt van Brunssum en Sittard.

    Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Coronavirus versnelt bestaande ingrijpende ontwikkelingen

    , door

    COLUMN - door Marc Schuilenburg

    Wereldwijd treffen landen verregaande maatregelen om de verspreiding van corona te voorkomen, van het verzamelen van locatiedata via telefoons tot het bestraffen van ‘coronahoesten’. Leven we daardoor straks  in een surveillancestaat? In plaats van kristallen bollen te raadplegen, kunnen we voor de toekomst beter kijken naar wat nu relevant is.

    Er wordt dezer dagen veel geschreven hoe de wereld eruit zal zien ná de coronacrisis. Zo zou de crisis het einde zijn van de geglobaliseerde wereldeconomie en kansen bieden om duurzamer te leven. Anderen menen dat we ná de crisis terechtkomen in een surveillancestaat-nachtmerrie. Mij lijkt het veel te vroeg om voorspellingen te doen.

    Drie paradoxen rondom corona

    Wat we wel kunnen doen, is het virus gebruiken om een aantal ontwikkelingen in onze samenleving te bekijken, zelfs als de uitkomsten daarvan nog niet helemaal helder zijn. Op die manier krijgen we een breder begrip van de coronacrisis en de manier waarop ze doorwerkt in onze samenleving. Zo worden langzaam maar zeker drie paradoxen zichtbaar die in verband kunnen worden gebracht met het virus en de manier waarop we onze samenleving hebben ingericht.

    Paradox 1: Corona is democratisch én discrimineert

    Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Alleen evacuatie kan ramp op Lesbos voorkomen

    , door

    Ruim twee weken geleden was er de eerste coronabesmetting op het Griekse eiland Lesbos. Als de vluchtelingen uit het daar gelegen kamp Moria niet snel geëvacueerd worden, ligt er een drama in het verschiet. De Nederlandse regering is vooralsnog gekant tegen hervestiging. De Europese Commissie is vooral machteloos.

    n het voormalig detentiecentrum kamp Moria op Lesbos – gebouwd voor 3000 gedetineerden – verblijven ongeveer 22 duizend vluchtelingen, voornamelijk afkomstig uit Syrië en Afghanistan. De toch al abominabele gezondheidssituatie in het kamp dreigt volkomen uit de hand te lopen. In het Engelse dagblad The Guardian zei de Griekse minister van Migratie Notis Mitarachis onlangs nog dat het ‘slechts een kwestie van tijd is voordat het virus de kampen bereikt’.

    Wanhoop en ellende troef

    Gynaecoloog Sanne van der Kooij werkte dit jaar en vorig jaar enkele weken als vrijwilliger op Lesbos. In kamp Moria, met een bevolking van 26 duizend veruit het grootste vluchtelingenkamp op de Griekse eilanden.

    ‘Gewoonlijk schuw ik grote woorden, maar het kamp en de olijfbomgaarden erom heen vormen een zee van allerhande, vooral krakkemikkige tentjes, waarin meerdere gezinnen bijeen wonen. Op elke duizend mensen is er één wc-hokje en overal tref je plastic zakjes met uitwerpselen, flessen met urine en rondslingerend vuil aan.’

    Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Politiek gewin gaat blijkbaar boven alles

    , door

    COLUMN - Informaticus Carl Bergstrom helpt al sinds de eeuwwisseling mee een infrastructuur te bouwen die infecties, epidemieën en pandemieën in een vroeg stadium kan onderkennen. Hij is ook de drijvende kracht achter de leus ‘flatten the curve’. Tot nu toe konden alle aanzwellende ziektes – zoals Sars, Mers en de vogelgriep – nog worden bedwongen, schrijft Bergstrom, al was het soms ternauwernood. En altijd was er het gevoel dat iedereen er samen de schouders onder zette.

    Maar nu het echt mis is, resteert er weinig van dat gevoel. Waar wetenschappers elkaar eerder ondervraagden, corrigeerden en bijstuurden, ze hypothesen, modellen en prognoses aanpasten, instanties en overheden adviseerden, en ook instanties en politici beleid herzagen naarmate er meer (en betere) kennis verzameld was, ziet Bergstrom nu vooral een ‘gotcha’-mentaliteit: wetenschappelijke bevindingen en aanbevelingen worden door beleidsmakers niet getoetst op hun degelijkheid, maar op hun politieke effect. Komt dit in mijn straatje te pas? Is dit populair? Win of verlies ik zo steun?

    Onderzoekers die hun standpunt bijstellen, krijgen op hun donder, soms ook van collega’s: alsof je standpunt herzien na evaluatie je onbetrouwbaar maakt, in plaats van een deugdelijk wetenschapper.

    Bergstrom ontvangt dagelijks tientallen mails waarin hij wordt uitgescholden, gesmaad, en waarin wordt aangedrongen op zijn ontslag. Hij wordt bedreigd. Mensen wensen hem dood. Hij ziet hoe onderzoek moedwillig uit de context wordt gerukt, feiten worden vervalst, en hoe deugdelijk advies wordt zwartgemaakt. Alles vanuit politiek gewin.

    Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Virus valt rechtsstaat aan (2)

    , door

    COLUMN - En daar was dan de eerste: een demonstratie van taxichauffeurs werd verboden. Om er zeker van te zijn dat het verbod gehandhaafd zou worden stonden extra mensen en materiaal paraat, maar het kwam niet tot verdere burgerlijke ongehoorzaamheid.

    Waarom is dat interessant? Op 24 maart verduidelijkte de Rijksoverheid zichzelf: Veelgestelde vragen over de aanpak in Nederland. Daar viel deze vraag op: “Zijn demonstraties nu ook verboden?”
    Het antwoord: “Nee. Voor demonstraties geldt een ander wettelijk kader en de normale procedure.”

    Inmiddels, bij het verlengen van de maatregelen tot en met 28 april, blijkt de tekst iets gewijzigd. We lezen nu:

    “Zijn demonstraties nu ook verboden?
    Demonstraties  zijn ook samenkomsten, maar daarvoor geldt de Wet openbare manifestaties en de normale procedure. Informeer bij uw gemeente naar de regels.”

    Iets langer geleden werden demonstraties allemaal door de organisatoren afgelast. In enkele gevallen zijn ze vervangen door online initiatieven. Maar, zoals de taxichauffeurs wilden laten zien, wat als men zich ongelijk behandeld voelt door de crisismaatregelen, welke actie is nu dan wel te ondernemen?

    Eerdere protesten van marktkooplui, die zich overvallen voelden door plotselinge sluiting van weekmarkten, bleven beperkt. Maar waarom werd hun handel gesloten en de winkels niet?

    Foto: Yuri Samoilov (cc)

    Thuiswerken (2): kloteklus

    , door

    COLUMN - De eerste thuiswerkdag is geen onverdeeld succes. Behalve de technische problemen – ik krijg het dock in eerste instantie ook niet aan de praat – kijk ik als een berg op tegen de kloteklus die me wacht. Baas M. is niet zo’n held met tijdschrijven, maar ik moet zo langzamerhand wel de uren van vorige maand gaan factureren. Dus hij heeft me gevraagd met behulp van agenda en mail uit te pluizen waar hij vorige maand zoal mee bezig is geweest. Als je weet hoeveel mail er in de support-e-mail binnenkomt, en hoe weinig betrokken ik meestal ben bij alle puur technische perikelen, bij uitstek zijn domein, dan snap je dat dat wel een dingetje wordt.

    Eerst maar eens boodschappen doen, dan ben ik er vroeg bij en grijp ik niet weer mis bij het brood en de zuivel. Voor mij zeer essentiële voedingsmiddelen. Ben ik er meteen even uit…zodra de gedachte op komt, besef ik hoe belachelijk die is, het is potjandorie de eerste dag. Aansteller. Nou ja, het is ook een begin zonder duidelijk eind, dus het gevoel is best gerechtvaardigd.

    Ik heb tegenstrijdige stemmetjes in mijn hoofd. “Wat een toestand, verschrikkelijk, hoe gaan we dit ooit overkomen? Ik voel me nu al eenzaam. Ik voel me nooit eenzaam!” “ Jezus mens, je gaat niet dood of zo. En al ging je wel, nou en? Dood gaan we allemaal.” “Ja maar…” Ik zet de stemmetjes op mute, en slenter op mijn dooie gemakkie door ’t park waar ik woon. En ik geniet van de lente, al is ’t wel verdomd koud. De vele bloesems en de belofte van de opkomende tulpen, maken de bijna uitgebloeide narcissen helemaal goed. Na meer dan 15 jaar ben ik nog elke dag blij dat ik hier mag wonen.

    Vorige Volgende