Virus valt rechtsstaat aan (2)

Foto: nyghtowl (cc)
Dossier:

COLUMN - En daar was dan de eerste: een demonstratie van taxichauffeurs werd verboden. Om er zeker van te zijn dat het verbod gehandhaafd zou worden stonden extra mensen en materiaal paraat, maar het kwam niet tot verdere burgerlijke ongehoorzaamheid.

Waarom is dat interessant? Op 24 maart verduidelijkte de Rijksoverheid zichzelf: Veelgestelde vragen over de aanpak in Nederland. Daar viel deze vraag op: “Zijn demonstraties nu ook verboden?
Het antwoord: “Nee. Voor demonstraties geldt een ander wettelijk kader en de normale procedure.”

Inmiddels, bij het verlengen van de maatregelen tot en met 28 april, blijkt de tekst iets gewijzigd. We lezen nu:

“Zijn demonstraties nu ook verboden?
Demonstraties  zijn ook samenkomsten, maar daarvoor geldt de Wet openbare manifestaties en de normale procedure. Informeer bij uw gemeente naar de regels.”

Iets langer geleden werden demonstraties allemaal door de organisatoren afgelast. In enkele gevallen zijn ze vervangen door online initiatieven. Maar, zoals de taxichauffeurs wilden laten zien, wat als men zich ongelijk behandeld voelt door de crisismaatregelen, welke actie is nu dan wel te ondernemen?

Eerdere protesten van marktkooplui, die zich overvallen voelden door plotselinge sluiting van weekmarkten, bleven beperkt. Maar waarom werd hun handel gesloten en de winkels niet?

De Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel (CVAH) besloot een kort geding aan te spannen tegen de gemeente Dordrecht en stelde dat veel gemeenten wachten met het treffen van maatregelen tot de uitspraak van de rechter er is.

Of dat is doorgegaan (zou omstreeks 20 maart plaats hebben moeten vinden( is momenteel nergens online terug te vinden. Hoogstwaarschijnlijk is het kort geding niet meer nodig geweest omdat op veel markten zodanige maatregelen zijn getroffen dat de boodschappen daar nog gedaan kunnen worden.

De taxichauffeurs voelen zich benadeel ten opzichte van andere beroepsgroepen om dat ze niet in aanmerking komen voor de € 4.000 Tegemoetkoming Ondernemers Getroffen Sectoren COVID-19 (TOGS).

Eén van de voorwaarden om voor die compensatie in aanmerking te komen is dat men op 15 maart van dit jaar met een SBI-code in het handelsregister van de Kamer van Koophandel staat. De overheid heeft uit alle bedrijven met zo’n code een selectie gemaakt van beroepen die een aanvraag kunnen indienen. Taxichauffeurs staan daar niet bij. Afdwingen bij de rechter?

In geval van demonstratie zal elk bezwaar tegen een verbod snel sneuvelen op bepalingen in geldende wetten en verordeningen waarmee, op grond van bescherming van de volksgezondheid, het demonstratierecht terzijde kan worden geschoven.

Of het nu om een demonstratieverbod of een bijstandsbesluit gaat, tegen elk overheidsbesluit kan natuurlijk bij de rechter bezwaar worden gemaakt. De vraag is alleen of een rechtbank een zaak ontvankelijk zal verklaren om in behandeling te nemen.

Zoals het er nu naar uitziet is alleen al artikel 9, lid 2 uit de Grondwet voldoende om een zaak kansloos te maken: De wet kan regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.

De rechtbanken zijn gesloten en hebben hun werkwijze aangepast, maar een kort geding blijft mogelijk, alleen zal die niet op de gebruikelijke manier worden gehouden.

De taxichauffeurs hadden aangekondigd in hun wagens te blijven zitten en zo de vereiste afstand te bewaren. Toch werd hun demonstratie niet toegestaan. De marktkooplui werden op tijd gered en zolang het winkelend publiek gedisciplineerd blijft, valt er geen marktverbod te vrezen.

Het laat wel zien dat enige alertheid geboden is. We schreven het hier al: De uitzonderlijke noodsituatie is niet alleen een testcase voor het vermogen van regering én burgers hoe een gezondheidscrisis te boven te komen, het is tevens een testcase voor de rechtsstaat.

Zeker als het lang gaat duren of als maatregelen strenger worden.


Lees ook deel 1
.

Reacties (12)

#1 KJH

‘welke actie is nu dan wel te ondernemen?’

Nou, dat blijkt toch wel? De gang naar de rechter. Die was toch al gewend geraakt aan Nederland besturen, de laatste tijd, dus dat komt mooi uit.

  • Volgende discussie
#2 Co Stuifbergen

Is enige alertheid geboden? Verontwaardiging lijkt mij meer op z’n plaats.

Ik kan mij moeilijk voorstelen dat een demonstratie in auto’s een gevaar voor de volksgezondheid oplevert (afgezien van de gebruikelijke gevaren van auto’s natuurlijk).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 beugwant

Ik las dat de politie de toegang tot het Malieveld had geblokkeerd en dacht: “Waarom kon dat niet bij die boeren?”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Rigo Reus

IK vertrouw er steeds maar op dat als het virus weg is, dat dan die tijdelijke maatregelen (controlerende drones boven ons hoofd, geen samenscholingen, ook niet thuis), opgeheven worden.
Toch? Toch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Le Redoutable

Maak je geen zorgen de rechtstaat vanwege Corona, dat gaat vanzelf een keer over en dan mag iedereen weer massa bijeenkomsten houden op het Malieveld. De echte aanval op de rechtstaat komt vanuit Brussel:

https://nos.nl/artikel/2329050-klimaatplannen-timmermans-strijdig-met-eu-verdrag.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Co Stuifbergen

@5: Vóór de Corona-crisis hebben lokale overheden ook wel eens moeite gehad om te begrijpen wat vrijheid van demonstratie inhoudt, dus vertrouw er maar niet op dat het vanzelf goed komt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Co Stuifbergen

@5: “strijdig met EU-verdrag?”
Dat wordt beweerd door een paar juristen van de EU.

Wil je zien dat zo’n gekozen benoemde politicus straks weer door zo’n D66-rechter teruggefloten wordt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 beugwant

Al die camera’s die ter ere van het huwelijk van Wimlex en Maxima in de Amsterdamse binnenstad werden opgehangen zijn blijven hangen. En intussen mogelijk vervangen door nieuwere exemplaren, terwijl WimLex bij mijn weten geen nieuwe trouwplannen heeft.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Frank789

@5: De echte aanval op de rechtstaat komt vanuit Polen en Hongarije.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Bismarck

@0: “Zoals het er nu naar uitziet is alleen al artikel 9, lid 2 uit de Grondwet voldoende om een zaak kansloos te maken: De wet kan regels stellen ter bescherming van de gezondheid, in het belang van het verkeer en ter bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden.”
Ik betwijfel dat, gezien je volgende alinea, ten zeerste. Dikke kans dat de taxichauffeurs wel degelijk voor de rechter mogen verschijnen en ook nog eens in het gelijk worden gesteld.

@1: Kun je eens stoppen met die nonsens?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 KJH

@10: Welke nonsens? Ik heb nu al drie keer in de afgelopen week van jou, in oneliners in de gebiedende wijs en anders wel vol dedain en in ieder geval zonder enige vorm van argumentatie, te horen gekregen dat je mijn reacties niet op prijs stelt. Het lijkt me duidelijk dat we van mening verschillen over dingen, ja, maar dat is toch geen reden om je zo te gedragen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bismarck

@11: Doe niet boehoe en pas je eigen gedrag beter eerst eens aan. Je bent al meerdere malen onderbouwd op je leugens terechtgewezen, maar je blijft ze keer op keer herhalen zonder enige onderbouwing (zie #1). Dan hoef je op een gegeven moment ook geen onderbouwing meer te verwachten in de zoveelste terechtwijzing op je zoveelste herhaling van je leugens.

  • Vorige discussie