Wetenschap & Onderwijs Archives - Pagina 55 van 137

Waan van de dag

The Great Philosophers

29 augustus 2015 , 19:45 , door Krekel

Goeie tip voor wie zich wil verdiepen in filosofie of haar kennis ervan wil opfrissen/uitdiepen: ‘The Great Philosophers‘, een serie van de BBC uit 1987, waarin Bryan Magee (filosoof) elke aflevering een onderwerp (meestal een filosoof) bespreekt met een gast (ook al een filosoof).

Tip van Rob Wijnberg (filosoof) …

P.S. Enkele afleveringen van het soortgelijke (of identieke) programma ‘Men of Ideas‘ (1978) zijn via hier ook te vinden op hetzelfde YouTube-account …

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Resultaten onderwijsprogramma Rotterdam

29 augustus 2015 , 11:00 , door Reinout van Brakel

DATA - De gemeente Rotterdam publiceerde onlangs de vierde “Staat van het Onderwijs”, een rapport het nieuwe Rotterdamse onderwijsbeleid “Leren Loont” cijfermatig ondersteunt. Ook staan er gegevens in over het bereiken van doelstellingen van twee programma’s.

In Rotterdam is in 2010 het actieplan “Beter Presteren” gestart. Daarin stonden streefcijfers voor de cito-eindscores, waarover resultaatafspraken zijn gemaakt met scholen en besturen. Dat lijkt een beetje linke soep, want cito-schoolgemiddelden bewegen zich binnen een smalle brandbreedte.

In 2010 was de gemiddelde cito-score landelijk 535,4, en in Rotterdam 531,2. Streefcijfer voor eind 2014 was 534. Dat is niet gehaald: de score in 2014 was 532,2. De hoogste score werd behaald in 2012, met 532,5. In 2013 was de score weer een stuk lager.

Verbeteringen in het onderwijs bereik je niet van een op andere dag, en de cito-scores zijn nooit bedoeld geweest als streefcijfer voor een gehele stad. Is er wel wat bereikt dan in Rotterdam? Ja, gelukkig wel. Als je kijkt naar meer gedetailleerde prestaties van leerlingen, op bijvoorbeeld taal en rekenen, dan is te zien dat de kloof ten opzichte van het landelijk gemiddelde kleiner is geworden. Dat is in ieder geval hoopgevend.

Bron: Staat van het Rotterdams onderwijs 2014, Gemeente Rotterdam (2015).

Foto: Wesley Fryer (cc)

Kenniseconomie met een snelheid van 8 Mbps

26 augustus 2015 , 08:00 , door Erik Bouwer

OPINIE - In de jaarlijkse Knowledge Economy Index ranking van de Wereldbank neemt ons land wisselende plaatsen in de top tien in. Nederland heeft de ambitie om bij de beste 5 kenniseconomieën van de wereld te behoren. Een gebrekkige ICT-infrastructuur zorgt echter voor een slecht fundament.

Een jaar geleden liet SER-kroonlid Hans Kamps zien dat hij er weinig van begreep, die kenniseconomie. “We hebben het in Nederland steeds over een kenniseconomie, terwijl 60 procent van de jongeren naar het vmbo gaat,” aldus Kamps in dagblad Trouw. De kenniseconomie is een ecosysteem dat uit veel meer dan alleen hoger onderwijs en onderzoek bestaat. Een kenniseconomie impliceert weliswaar dat een belangrijk deel van de economie op de productiefactor kennis drijft, maar deze kan niet bestaan zonder de andere productiefactoren (arbeid, kapitaal, natuur). Evenmin is er een onder- of bovengrens: wanneer is je economie een echte kenniseconomie?

Typisch een containerbegrip dus, die kenniseconomie. Wel is duidelijk te bepalen wat een kenniseconomie nodig heeft. Zonder ‘ecosysteem’ blijft een kenniseconomie slechts een idee. Het fundament van een kenniseconomie begint bij goed primair en voortgezet onderwijs, waar kennis en informatie vrij kunnen stromen. Mensen moeten zowel in onderwijs als daarna in werk verbonden zijn – met elkaar en met informatie. Een robuuste technologische infrastructuur, ook in het onderwijs, is daarbij uitermate belangrijk. Uiteraard gaat een kenniseconomie pas echt werken als de arbeidsmarkt voldoende flexibel en divers is en het bedrijfsleven in staat is innovaties te vermarkten. Maar het begint bij het onderwijs.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Is de uitkomst van klimaatsceptisch onderzoek reproduceerbaar?

26 augustus 2015 , 21:57 , door Krispijn Beek

Dat is de vraag die een groep klimaatwetenschappers zichzelf heeft gesteld. Ze hebben 38 studies van klimaatsceptici genomen met als hypothese dat de conclusies van deze 38 studies juist zijn. Om vervolgens te kijken of ze de resultaten van het onderzoek konden reproduceren en de hypothese konden falsifiëren. Kortom, de goede oude combinatie van de wetenschappelijke basisprincipes reproduceerbaarheid en falsifieerbaarheid.

Om een lang verhaal kort te maken:

It didn’t go well for the contrarian studies.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

700 milliseconden voor je ‘nee’ zegt

22 augustus 2015 , 08:00 , door Marc van Oostendorp

COLUMN - In de categorie Kleine bevindingen die desalniettemin grote bevrediging schenken vandaag een onderzoekje dat Sara Bögels en een aantal andere Nijmeegse onderzoekers volgende week op een congres in Göteborg presenteren, en waaruit onomstotelijk is aangetoond dat mensen een schokje in hun hoofd krijgen als op een vriendelijk verzoek onmiddellijk ‘nee’ volgt. Dat schokje blijft weg als je onmiddellijk ‘ja’ zegt, of als je even wacht met antwoorden.

Uit een groot aantal uit het ware leven geplukte en voor de wetenschap opgenomen echte conversaties tussen willekeurige Nederlanders en Vlamingen hadden de onderzoekers een aantal minidialoogjes geknipt waarin iemand een verzoek deed, of een uitnodiging, of een aanbod, en waarop een ander reageerde met ja of nee. Het geluidsbestand van die dialoogjes werden met de computer zodanig gemanipuleerd dat er ofwel 300 ms ofwel 1000 ms pauze lag tussen het einde van de vraag en het begin van het antwoord. 1000 ms is een hele seconde en dat is een lange tijd (probeer het maar); 300 ms voelt daarentegen als een onmiddellijk antwoord.

De zo gemanipuleerde bestandjes werden vervolgens voorgelegd aan taalgenoten die in een hersenscanner lagen.
En toen bleek dus dat er een verschil is bij 300 ms, zoals uit het bovenstaande grafiekje blijkt. Een schokje door de hersengolven is groter bij nee dan bij ja (de rode lijn ligt enige tijd boven de stippellijn), terwijl het verschil bij 1 seconde verdwenen is. Het is het soort schokjes dat onderzoekers meestal observeren als iemand iets onverwachts meemaakt (iemand zegt ‘ik at een boterham met sokken’: zie je, nu heb jij het schokje net gevoeld).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tien stellingen over het ontstaan van de islam

13 augustus 2015 , 15:00 , door Marcel Hulspas

Weg met het cliché van de geniale godsdienststichter. Het traditionele westerse beeld dat de islam ontstaan zou zijn nadat een karavaandrijver genaamd Mohammed openbaringen begon te ontvangen, is naïef.

Mohammed berijdt Buraq – India, 18e eeuw

Grote godsdiensten ontstaan niet louter en alleen dankzij de prediking door een enkeling. Ze zijn het resultaat van een samenspel van maatschappelijke en religieuze krachten. Mohammed was simpelweg onderdeel van een brede ontwikkeling – maar ook de juiste man op de juiste plaats.

Weg met het cliché van de simpele, woeste Arabier. Mohammed was geen ‘simpele’ karavaandrijver met een geniaal idee. Hij en zijn medestanders waren uitstekend op de hoogte van de politieke en religieuze tegenstellingen in hun tijd, binnen én buiten de Arabische wereld. Daar zouden ze uiteindelijk dankbaar gebruik van maken. Het traditionele beeld dat de opmars van de islam te danken is woeste horden onwetende, barbaarse Arabieren, opgestookt door hun profeet, is niet alleen foutief, het is ook racistisch.

Er was behoefte aan een nieuwe profeet. Dankzij eeuwenlange contacten met Joden en christenen kenden de Arabieren de Bijbelse traditie dat zijn zouden afstammen van de aartsvader Abraham. Zij beschouwden zichzelf daarom als verwant aan de Joden en de christenen. Het probleem met die traditie was echter dat God hun voorouders (de kinderen van Hagar) zou hebben vervloekt en dat zij daarom in de woestijn moesten leven. Dat was in hun ogen waarschijnlijk ook de reden waarom de Arabieren, in tegenstelling tot de Joden en Christenen, nooit een eigen profeet hadden ontvangen die hen kon uitleggen wat de ware religie (de oorspronkelijke religie van Abraham) was. Maar de Joden en christenen waren die religie ook kwijtgeraakt. De voortdurende bittere strijd tussen beide religies gaf aan dat geen van beide de ware religie bezat. Het wachten was dus op een nieuwe profeet die dat zou onthullen. En wellicht zou deze profeet aan de Arabieren worden gezonden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour

Quote du Jour | Lichtende nachtwolken

26 augustus 2015 , 11:50 , door P.J. Cokema

Ik durf niet te zeggen of de menselijke invloed tot zo hoog in de atmosfeer reikt, Het zou ook kunnen dat het fenomeen bij steeds meer mensen bekend is doordat mensen foto’s ervan op internet delen. Dat mensen misschien meer opmerkzaam zijn moeten we niet verwarren met werkelijk vaker voorkomen.

zegt Hattinga Verschure, expert op het gebied van lichtende nachtwolken en redacteur optische verschijnselen voor de Vereniging voor Weerkunde en Klimatologie, in het AD.

Foto: Post-Atheïst

Post-atheïst | Adelaar

10 augustus 2015 , 15:30 , door Jona Lendering

COLUMN - De stad Apamea in Syrië, die genomineerd is voor de UNESCO-werelderfgoedlijst, is de afgelopen jaren geplunderd. Misschien kent u de foto’s, waarop is te zien dat het hele opgravingsterrein is veranderd van een nette archeologische site in een eindeloos veld vol kuilen. Een interessante observatie is dat de plundering zich heeft beperkt tot het eigenlijke opgravingsterrein. De antieke stad strekte zich echter daarbuiten uit – hier werden de overledenen bijgezet, met allerlei grafgiften – maar de akkers zijn niet veranderd in kuilenvelden. Dit moet betekenen dat de plundering van de opgraving is georganiseerd door de eigenaar van het terrein: de Syrische overheid, die zich er keurig van heeft onthouden land te doorzoeken dat ze niet bezat.

De betrokkenheid van de Syrische overheid doet het ergste vrezen voor het museumpje even verderop. De collectie was al vrij armzalig, maar het had wat aardige mozaïeken – voor het echte werk moet u overigens naar Brussel – en wat grafstenen van Romeinse soldaten, waarvan het gros lijkt te zijn omgekomen in militaire crises in 218 en 244 n.Chr. Toen ik er in 2008 kwam, wachtten enkele van deze monumentjes nog op een wetenschappelijke publicatie. Op de recente luchtfoto’s zijn ze niet meer zichtbaar, dus u zult deze grafstenen vroeg of laat wel tegenkomen op eBay of Marktplaats.

De profeet Mohammed historisch ontleed

7 augustus 2015 , 11:00 , door Gastauteur

Arabiste en Marokko-kenner Sietske de Boer las voor Sargasso de Mohammedbiografie van Marcel Hulspas

RECENSIE – Deze dikke pil van meer dan zeshonderd pagina’s puilt uit van vele gedetailleerde verhalen over het ontstaan van de islam en de profeet Mohammed. In een vlotte stijl beschrijft de auteur uitvoerig de periode die voorafging aan de geboorte en het leven van Mohammed, de stichter van de islam (gestorven 632 na Chr.)

Ik las over de gewelddadige strijd tussen het inmiddels christelijk geworden Byzantijnse rijk tegen het Perzische, en leerde dat er complete oorlogen gevoerd zijn over de kwestie of Jezus nu god, mens, dan wel beide tegelijk is geweest. Volgens auteur Marcel Hulspas kwam de islam niet zomaar uit de hemel neergedaald, in de vorm van openbaringen aan de profeet Mohammed, maar is het veel aannemelijker dat de bevolking van het Arabisch Schiereiland, klemgezet tussen de strijdende Byzantijnen en Perzen, vooral om geopolitieke redenen behoefte had aan een eigen, Arabischtalige godsdienst, met een profeet uit de eigen gelederen.

Dat is op zich geen nieuws, en het is ook geen nieuwe opvatting – diverse islamgeleerden gingen Hulspas voor in een kritische, historische benadering van het ontstaan van de islam en betekenis van Mohammed. Zoals de Franse islamoloog Maxime Rodinson, al in 1961, en in Nederland bijvoorbeeld de in mei van dit jaar overleden arabist Hans Jansen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Vorige Volgende