Grapperhaus neigt naar gelegenheidswetgeving

Wordt de haatimam een excuus voor inperking van de vrijheid van meningsuiting? De Haagse imam Fawaz Jneid heeft vrijdag bij de Raad van State zijn gebiedsverbod aangevochten. Jneid mag zich niet meer in de Schilderswijk vertonen op grond van de Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding. Daarmee willen de minister van Justitie en de burgemeester van Den Haag voorkomen dat hij bijdraagt aan de radicalisering van jonge moslims 'in een kwetsbare wijk'. Ze vinden dat ‘het verspreiden van de jihadistische boodschap van de imam het plegen van terrorisme kan bevorderen’. Jneid en zijn advocaat noemen het preventief ingrijpen van de overheid 'censuur'. Er is geen rechter aan te pas gekomen die uitspraken van de imam heeft kunnen beoordelen. Dat maakt de juridische basis voor de maatregel erg zwak. Het verbod is ook weinig effectief. Jneid bereikt de jongeren nog steeds via Facebook en moskeeën elders. Het verbod lijkt veel op een proefballonnetje van de voorstanders van een harde aanpak van radicale imams. En een poging tot het tonen van daadkracht bij de bestrijding van terrorisme van de kant van de overheid. De landsadvocaat bestrijdt dat er sprake is van censuur en noemt het optreden van de imam 'subtiele gedragsbeïnvloeding'. De Raad van State vindt het ‘een lastige materie, met een hoog niveau van abstractie’ en doet over zes weken uitspraak.

Door: Foto: EU2018BG Bulgarian Presidency (cc)
Foto: Chris Hunkeler (cc)

Korpschef Akerboom wil af van idee dat meubels erbij horen

, door

Korpschef Erik Akerboom van de Nationale Politie wil dat er in Europa meer wordt samengewerkt om de handel in meubels van illegaal hout te bestrijden. Niet alleen de politie heeft daarin een rol, maar ook bedrijven. Dat zei hij tijdens een internationale politietop in Rotterdam.

Akerboom denkt aan onder meer postbedrijven. Die zouden beter op pakketjes kunnen letten die ze bezorgen. Door die alertheid kunnen meer meubelzendingen worden onderschept, zei de korpschef in zijn toespraak.

Maar ook politiediensten kunnen meer dan ze nu doen. Volgens Akerboom is samenwerking op Europees niveau nu hard nodig, omdat houthandel niet ophoudt bij de grens. Er moet onder meer harder worden opgetreden tegen georganiseerde criminaliteit en corruptie.

“Er is geen andere optie, want we hebben allemaal hetzelfde probleem. We kunnen het niet alleen”, zei Akerboom.

Volgens de korpschef moeten ook consumenten een belangrijke rol gaan spelen bij de aanpak van criminaliteit.

“Je ziet nu veel twintigers en dertigers die doordeweeks biologische groenten eten en hun afval scheiden. Maar in het weekend gaan ze naar woonboulevards en kopen ze kasten en stoelen van fout hout. Op deze manier worden houten meubels genormaliseerd. Van dat imago moeten we af”, zei Akerboom.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

8 vragen aan Mark Zuckerberg

, door

Mark Zuckerberg will soon appear before Congress to address recent news that a company called Cambridge Analytica harvested the data of some 50 million Facebook users in the service of its influence and propaganda campaigns. Members should use this opportunity to press Zuckerberg on Facebook’s collection, use, and sharing of sensitive user data — including on why the company has not taken more steps to prevent discriminatory ads that may run afoul of our civil rights laws.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Ze weten alles van u, allang

, door

COLUMN - Zo, dus het Kabinet gaat de ‘sleepwet’ aanpassen. Het ‘slepen’ zal gerichter gebeuren (maar dat was al toegezegd), en ook belooft men dat de gegevens van de inlichtingendiensten alleen maar uitgewisseld met democratische bondgenoten. Dit laatste omdat sommigen vreesden dat de inlichtingendiensten het regime van Erdogan ter wille zouden willen zijn. Alles bij elkaar te weinig om tegenstanders tevreden te stellen, natuurlijk. Maar helaas, de strijd is gestreden.

Ik had het moeilijk met het referendum. Niet omdat de keuze tussen ‘veiligheid’ en ‘privacy’ zo moeilijk was. Zo werd het referendum wel gepresenteerd, maar dat is natuurlijk niet waar het om gaat. Het was van meet af aan een absurd referendum. Het wekte de indruk dat wij, burgers, de grenzen mogen vaststellen van wat de inlichtingendiensten gaan doen. En dat is natuurlijk een illusie. De inlichtingendiensten bepalen sinds jaar en dag hun eigen grenzen. En als daar iets van naar buiten lekt, moet de politiek het mediabrandje blussen met ‘wetgeving’. Nu ook weer.

De wereld van de inlichtingendiensten kent een dynamiek die zich aan alle controle onttrekt. Vijandige inlichtingendiensten jagen elkaar voortdurend op om de technologische en wettelijke grenzen te verleggen. En bevriende veiligheidsdiensten, die bereid zijn om gegevens uit te wisselen, doen niet veel anders. Uitwisselen heeft alleen zin als je hetzelfde onderzoekt, op dezelfde manier.

Foto: Giro 555 SHO (cc)

Moet het VN Vluchtelingenverdrag worden aangepast?

, door

ANALYSE - Is het verdrag achterhaald, is amendering geboden? Marjoleine Zieck, hoogleraar International Refugee Law aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam, analyseert de zaak voor Vice Versa.

In het regeerakkoord staat dat ‘het internationale asielrecht is gebaseerd op het VN Vluchtelingenverdrag uit 1951. Dat blijft ook het kader voor dit kabinet. Maar de aard en omvang van de wereldwijde asielmigratie is in de afgelopen decennia drastisch veranderd. Het kabinet laat daarom onafhankelijk onderzoek doen of en zo ja op welke wijze het verdrag bij de tijd moet worden gebracht om een duurzaam juridisch kader te kunnen bieden voor het internationale asielbeleid van de toekomst.’

Dit beleidsvoornemen volgt op twee soorten overwegingen. Ten eerste de feitelijke constatering dat het aantal migranten en vluchtelingen groot is en de wegen die zij zoeken naar met name Europa talloze menselijke drama’s tot gevolg hebben, waarbij mensensmokkelaars misbruik maken van de situatie. Ten tweede de voorgestelde respons: het reguleren van de ongecontroleerde migratiestroom naar Europa door middel van het creëren van veilige plaatsen in de regio en aldus het wegnemen van de noodzaak om verder te migreren, en het breken van het verdienmodel van mensensmokkelaars door te voorzien in overeenkomsten met veilige derde landen die het mogelijk maken om degenen die toch verder migreerden, terug te sturen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Racistische tirade levert Zuid-Afrikaanse drie jaar cel op

, door

Vicki Momberg uit Johannesburg moet twee jaar brommen vanwege een racistische tirade.

Momberg maakte zwarte agenten herhaaldelijk uit voor incompetente ‘kaffers’ nadat deze assistentie trachtten te verlenen vanwege een autodiefstal.

De vrouw kreeg drie jaar gevangenisstraf opgelegd, waarvan één jaar voorwaardelijk.

Foto: Philips Communications (cc)

Is uw gemeente al overgenomen door algoritmen?

, door

In de Canadese stad Toronto bestuurt Google een eigen wijk. De straten hangen vol met sensoren en camera’s die behalve het verkeer en de luchtkwaliteit ook de gedragingen van inwoners registreren. De stad wordt vergeleken met een Chinese surveillance-staat, maar zulke technologische toepassingen vinden in Nederland gretig aftrek.

De term ‘smart city’ duikt massaal op in verkiezingsprogramma’s. Slimme lantaarnpalen, social media meldkamers en zelflerende algoritmen beloven openbare ruimten efficiënter, groener en veiliger te maken. Mooie beloften maar moeten we ze ook geloven?

‘Living labs’ en ‘innovation hubs’ transformeren gemeenten in zelflerende computersystemen die doorlopend gevoed moeten worden met onze data. Terwijl we ons druk maken over randvoorwaarden zoals privacy, worden nergens de smart city-systemen zelf in twijfel getrokken.

Een smart city functioneert op basis van voorspellende algoritmen die beslissingen nemen. Deze algoritmen zijn niet transparant, kunnen verkeerde verbanden leggen en menselijke vooroordelen op grote schaal verspreiden. Steeds meer onderzoekers waarschuwen voor een blackbox-samenleving waar niemand meer weet op welke manier algoritmen besluiten nemen en op basis van welke data.

Om de samenleving daadwerkelijk veiliger en groener te maken, moeten we kritischer nadenken over de beslissingen die we aan algoritmen willen uitbesteden, voordat grote techbedrijven met uitsluitend een commercieel belang hiermee aan de haal gaan. Niet alleen in Toronto, maar ook in Nederland worden mensen steeds meer gereduceerd tot datamachines die door algoritmen worden aangepast aan de winstgevende datahandel van techbedrijven en economisch rendement van overheden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Wanneer gaan we het echt over mensenrechten hebben?

, door

OPINIE - Door het laatste (?) referendum over de Sleepwet hebben we de afgelopen maanden wat meer gehoord over de geheime diensten. Te weinig gaat het over het grote belang van mensenrechten zoals privacy en uitingsvrijheid. Gastredacteur Mr Robin Caron bepleit een sterke stem tegen de WIV, een in de kern fascistische wet.

Ondanks alle referendum-aandacht is de bescherming van onze ‘nationale veiligheid’ door AIVD en MIVD een vaag begrip gebleven. Vooral ‘heilige’ verhalen worden verteld, zonder de dirty details. Het meeste blijft geheim. Zichtbaar werden wel wat contouren van een wereld waarachter schimmige belangen schuilgaan. Informatie blijft macht. Toch vooral handig om bedrijven, diplomaten, politieke tegenstanders, klokkenluiders, activisten, journalisten, advocaten, medici ja in feite iederéén in de gaten te houden met de nieuwe vergaande, wettelijke bevoegdheden. En (niet-wettelijke) waarborgen schieten tekort.

Panopticon

Toen ik halverwege de jaren negentig mijn eerste mobiele telefoon en e-mail-adres kreeg, viel het me al meteen op. Inboxen van providers werden de ouderwetse postbus in het postkantoor: we zetten onze brievenbus en antwoordapparaat op flinke afstand van onszelf. En de inkomende berichten in mailboxen en antwoordapparaten werden daarmee ook doodeenvoudig van een afstand te onderscheppen. Hmmm. Niet OK!
Twintig jaar later is het zo ver. Ons hele leven is geleidelijk verschoven naar het internet, dat van oudsher een Amerikaans defensienetwerk is. In plaats van een democratisch utopia is het geleidelijk tot een surveillance-netwerk verworden, met het internet of things nog onderweg. Nu ons hele leven richting digitaal ‘gedwongen’ is, moet de Sleepwet de vervolmaking van het online ‘panopticon’ worden, zo lijkt het. Er is altijd een kans dat we in de gaten worden gehouden. Met ‘chilling effects’ tot gevolg.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Kaasschaaf op artikel 10 grondwet NL. CC0 Steeph copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Sleepwet: de privacy-kaasschaaf

, door

Met de ene na de andere wet en maatregel wordt de privacy in Nederland door de regering en het parlement al zeker 20 jaar stelselmatig als grondwettelijk recht weggeschaafd.

En nu we een referendum hebben over alweer een wet die alweer een stap verder gaat in het schaven aan uw privacy merk ik dat ik na ruim 11 jaar schrijven over dit onderwerp in herhaling verval en dat ik het opgeef. Maar omdat dit waarschijnlijk de eerste en laatste keer is dat u zich mag uitspreken over dit belangrijke onderwerp, heb ik toch nog maar weer eens mijn toetsenbord afgestoft.

Laat ik eerst kort even ingaan op de wet waar het in het referendum over gaat.

Ja, het werd de hoogste tijd dat de wet een update kreeg. En ja, de wet bevat veel noodzakelijke en goede verbeteringen. Maar tegelijk neemt de ruimte van de diensten enorm toe in het ongericht verzamelen van gegevens en DNA (ja, daar hoort u te weinig over) en het hacken van computers en mobieltjes in buurt verdachten.

Intussen laat de aanpassing van de controle op al dit werk veel te veel ruimte voor interpretatie van wie er dan ook op de bestuurlijke of ministeriële stoel zit. Misschien gaat dat nu goed, maar het is en blijft gevaarlijk naar de toekomst.

Vorige Volgende