Asielopvang: Verdeel en beheers – de Spreidingswet

Nog drie dagen en dan vallen de leden van de VVD elkaar ruziënd in de haren over de spreidingswet voor asielopvang. Het wetsvoorstel namens staatssecretaris Van der Burg, dat door tegenstanders de ‘dwangwet’ wordt genoemd. Officieel heet het wetsvoorstel ‘Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen’. Het is sinds 8 november in Internetconsultatie en tot en met 21 november kan er nog op worden gereageerd. VVD gespleten De voorzitter van de VVD-fractie in de gemeenteraad van Groningen (Ietje Jacobs-Setz) is “heel teleurgesteld in wat andere gemeenten en provincies doen om de opvangcrisis te bezweren” (Trouw, 7 november). Ze is van plan op het partijcongres een motie in te dienen waarin de Tweede Kamerfractie wordt opgeroepen vóór de spreidingswet te stemmen. Wel met de toevoeging ideeën te bedenken hoe de instroom van asielzoekers kan worden afgeremd (Dagblad van het Noorden, 15 november / betaalmuur). VVD-raadslid Klaas Buigel (gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt) vindt dat de spreidingswet er moet komen en steunt dan ook de motie van Ietje Jacobs-Setz.  Toch vreest hij dat de motie van ‘Klassiek Liberaal’ kans maakt aangenomen te worden. Met die motie willen conservatief-liberale activisten dat de VVD zich expliciet uitspreekt tegen de "asieldwangwet", zoals ze de wet noemen (NOS, 5 november). Gemeenten in beweging De wet is er nog lang niet. Maar in de aanloop er naar toe zien steeds meer gemeenten de bui al hangen en hebben besloten alvast wat aan asielopvang te doen. Het staat ook niet zo fraai vermeld te worden op lijstjes met gemeenten die niets aan vluchtelingenopvang deden en doen. Dat maakt de kans misschien groter als eerste aan de beurt te zijn om een aanwijzing uit Den Haag te krijgen. Er is dus wat beweging her en der. Een paar voorbeelden, waarin we gemeenten met en zonder reguliere asielopvang met elkaar vergelijken. We nemen twee variabelen. Voor de grootte van een gemeente nemen we de bevolkingsdichtheid (aantal inwoners per km2). Voor de mogelijke opvangcapaciteit nemen we het aantal opvangplekken als percentage op het aantal inwoners. Westerwolde – Zeewolde – Borger-Odoorn Gemeente Westerwolde, aantal inwoners per km2: 97. De COA-locatie (Ter Apel) heeft een capaciteit van 2000 plaatsen. Dat is 7,49% op het totaal aantal inwoners (per 1 januari 2022). Vergelijkbare gemeenten, zonder COA-locatie: Zeewolde (aantal inwoners per km2: 95). Als deze gemeente eenzelfde percentage plekken beschikbaar stelt als Westerwolde, zou dat neer komen op 1.754 plaatsen. Het gaan er 600 worden (2,56% op het aantal inwoners). Een voormalig azc, nu in gebruik voor huisvesting van arbeidsmigranten, zal volgend jaar april beschikbaar komen voor asielzoekers (Omroep Flevoland, 16 november). Borger-Odoorn (aantal inwoners per km2: 95). Als Borger-Odoorn hetzelfde percentage opvangplekken zou hebben als Westerwolde, zou dat neer komen op 1.923 plaatsen. Daar is nog lang geen sprake van. In mei werden 100 vluchtelingen (0,39% op het aantal inwoners) voor vijf dagen opgevangen in 2e Exloërmond. In september werden twee opvanglocaties ingericht: 139 plekken (0,54% op aantal inwoners). Momenteel zijn er drie opvanglocaties met totaal 50 plekken. Twee locaties blijven open tot en met januari 2023. Een derde locatie blijft open tot 7 februari 2023 (bron: Gemeente Borger-Odoorn). Het Hogeland – Midden-Drenthe Gemeente Het Hogeland (99 inwoners per km2) vangt 500 Afghaanse vluchtelingen op in Winsum en Uithuizen. Dat is 1,04% op het aantal inwoners. De doorstroomlocatie in Zoutkamp (600 plekken) laten we buiten beschouwing. Die locatie dient om mensen op te vangen als het in Ter Apel weer eens overloopt. In de gemeente Midden-Drenthe (ook 99 inwoners per km2) werden in juni/juli 100 vluchtelingen opgevangen (0,30% op het aantal inwoners). Zou de gemeente eenzelfde percentage gescoord hebben als Het Hogeland, dan zouden er 350 plekken moeten zijn. Midden-Drenthe is nog zoekende. Noordoostpolder – Ommen In de gemeente Noordoostpolder (105 inwoners per km2) heeft het azc 1000 opvangplekken, ofwel 2,08% op het aantal inwoners. Een gemeente van een bijna vergelijkbare grootte is Ommen (103 inwoners per km2). Als ook deze gemeente een opvang zou hebben met capaciteit gelijk aan 2,08% op het aantal inwoners, zouden er 384 plekken moeten zijn. In juni/juli werden er voor twee weken 75 mensen (0,41% op het aantal inwoners) opgevangen in een sporthal. Tot eind dit jaar mogen 40 asielzoekers verblijven in een daarvoor geschikt gemaakte vleugel van het gemeentehuis. De gemeente wil het COA in gesprek over noodopvang voor 100 asielzoekers (0,54% op het aantal inwoners) voor de duur van twee tot drie jaar (De Stentor, 24 oktober). Vooralsnog blijft het beperkt tot een crisisnoodopvang in een hotel voor 48 alleenstaande minderjarige vluchtelingen (start 7 november, open tot 1 maart 2023). Hoger dan 0,26% op het aantal inwoners komt de gemeente Ommen dus nog niet. Structurele opvang nodig De wet zoals die nu voorligt beoogt structurele asielopvang, evenwichtig verdeeld over gemeenten. Zo wil het kabinet de asielopvang beheersbaar zien te krijgen. Hopelijk lukt dat en komt er een eind aan een telkens overlopend Ter Apel. Ook moeten we af van gesleep met groepjes asielzoekers van sporthallen naar vakantieparken en weer door naar hotelboten. Maar als het staatssecretaris Van der Burg (niet al te lafhartig gesteund door Rutte) het lukt de wet er definitief door te krijgen, duurt het nog even voor er ook daadwerkelijk opvangplekken bij zijn gekomen. En gemeenten die nu al een beetje voorsorteren moeten niet dwars gaan liggen met smoesjes dat ze al genoeg doen, terwijl dat aantoonbaar onjuist is.

Foto: Stefan Müller (climate stuff, 2 Mio views) (cc)

Blokkades in Berlijn tegen het stilzwijgen over de klimaatcatastrofe

Elke dag blokkeren klimaatactivisten in Berlijn een druk kruispunt. Tot grote woede van de automobilisten. De politie klaagt ook. Elke dag is een peleton agenten nodig om met zonnebloemolie de aan het plaveisel vastgelijmde demonstranten af te kunnen voeren. Het gaat ten koste van de criminaliteitsbestrijding, zegt een woordvoerder. De activisten van de groep Letzte Generation hebben andere zorgen. Ook in München vond gisteren een blokkade plaats onder het motto ‘Stilzwijgen of eindelijk de dodelijke noodsituatie van het klimaat serieus nemen’. Net als hun collega’s die hier en in omringende landen actie voeren in musea zeggen ze dat alleen dit soort acties de wereld wakker maakt. Voordat het te laat is. Het gaat allemaal veel te langzaam. Zelfs het Duitse Hooggerechtshof meent dat de Duitse klimaatwet niet ver genoeg gaat. De demonstranten eisen onder andere een snelheidslimiet van 100 kilometer op snelwegen en voortzetting van het in de zomermaanden geldende 9 euro ticket voor het openbaar vervoer.

Energie gaat voor klimaat

Voor dat laatste heeft de regering nu een nieuwe maatregel genomen: de introductie van een maandelijks vervoerbewijs van € 49, waarmee reizigers tegen lagere kosten gebruik kunnen maken van het openbaar vervoer over de korte en middellange afstand in het hele land. Dat kan iets betekenen voor het klimaat, maar het is vooral bedoeld om een dreigend tekort aan energie af te wenden. De meer door Poetin dan door de klimaatopwarming afgedwongen maatregel is onderdeel van een 200 miljard euro kostend pakket aan energiemaatregelen waarin ook compensatie voor hogere energieprijzen is opgenomen en een prijsplafond. De maatregelen hebben zowel in het binnenland als in de EU de nodige kritiek opgeroepen. Ze zouden vooral gunstig zijn voor het Duitse bedrijfsleven. Andere EU-lidstaten, zoals Spanje en Frankrijk, die aandringen op veel verdergaande Europese maatregelen ter beperking van de gasprijzen bekritiseerden Duitsland voor zijn ‘alleingang’ in de aanpak van de energiecrisis. Duitsland mag wel wat harder werken aan het onderling vertrouwen binnen de EU, zeker gezien de nauwe relaties die het land de afgelopen jaren heeft onderhouden met de veroorzaker van de huidige crisis, volgens Pawel Zerka van European Council on Foreign Relations. Op de laatste top in Praag kwamen de regeringsleiders nog niet verder dan een road map voor verdere besluitvorming door de energieministers.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Matt Kieffer (cc)

We gaan naar Qatar

COLUMN - We gaan naar Qatar. Nou ja, “we”? U misschien niet, maar de regering wel.

Dinsdag werd in de Tweede Kamer gestemd over de motie van D66 en ChristenUnie waarin het kabinet nog een keer werd opgeroepen geen delegatie naar het WK in Qatar te sturen.

‘Nog een keer’ want in 2021 werd een motie SP, D66, PvdA en ChristenUnie met eenzelfde boodschap al door de Tweede Kamer aangenomen. Omdat op 19 oktober jl.  bleek dat het kabinet die motie niet gaat uitvoeren. Er gaat wél een delegatie naar het WK. Welke bewindslieden afreizen zal later bekend worden gemaakt.

D66 en CU kwamen daarom nogmaals met een motie. Met een tweetal toevoegingen:

verzoekt de regering, indien de keuze wordt gemaakt toch te gaan, de delegatie zakelijk en sober vorm te geven door deze te beperken tot de minister van Buitenlandse Zaken en de mensenrechtenambassadeur

en

verzoekt de regering deze delegatie in te zetten om Qatar aan te spreken op de mensenrechten en te bewegen tot een royaal compensatiefonds voor de slachtoffers en nabestaanden van omgekomen arbeidsmigranten

De eerste motie (25 februari 2021) werd aangenomen met 96 stemmen voor en 53 tegen. Dit was de uitslag:
Voor: PVV (20), D66 (19), SP (14), GroenLinks (14), PvdA (9), ChristenUnie (5), PvdD (4), 50PLUS (3), SGP (3), DENK (3), Krol (1), Van Kooten-Arissen (1)
Tegen: VVD (32), CDA (19), FVD (2)

Foto: SP Groningen (cc)

Gemeenten zonder vluchtelingen

In april zagen we dat in 264 gemeenten geen reguliere asielopvang is. Op 20 oktober bracht de Volkskrant het nieuws dat zeven gemeenten helemaal niets aan vluchtelingenopvang deden. In de tussenliggende periode verschenen nog wat ander onderzoeken. Een overzicht en meer over die zeven gemeenten.

Sargasso onderzocht in een viertal artikelen (6 en 7 april, 19 en 20 april) hoe gemeenten omgingen met de opvang van asielzoekers. Later kwamen NOS (21 april), RTL Nieuws (17 september), het AD (30 september) en de Volkskrant (20 oktober) met soortgelijke onderzoeken.

Weinig structurele opvang

Sargasso 6 april:

Een onderzoekje via de locatiezoeker van het COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) leert dat in  slechts 23,5% van de 345 gemeenten COA-vestigingen zijn.

Sargasso 7 april:Als gemeenten die nog geen  opvang hebben evenveel opvang zouden creëren als gemeenten van gelijke grootte (= zelfde aantal inwoners) al doen, zouden er ruim 26.600 bedden meer beschikbaar zijn geweest“.

Waar had een deel van die extra capaciteit ontwikkeld kunnen worden? Misschien lag het antwoord bij de NOS op 21 april:

Van de vijftig grootste gemeenten zijn er drie die de afgelopen twaalf jaar geen asielzoekers hebben opgevangen. Het gaat om Roosendaal, Delft en Westland.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Jerome Bon (cc)

Franse regering passeert het parlement

Is Frankrijk nog een democratie? De Franse regering heeft vorige week het parlement verhinderd om de begroting voor 2023 vast te stellen. Premier Elisabeth Borne gebruikte daarvoor artikel 49.3 van de grondwet dat bedoeld is om in uitzonderlijke omstandigheden een wet door te voeren zonder stemming in het parlement. Borne gaf de schuld aan de oppositie die op geen enkele wijze wilde samenwerken. Zowel de linkse als de rechtse oppositie had al aangekondigd sowieso tegen de begroting te stemmen. Met verschillende motieven. Links vindt de regering te zuinig en niet actief genoeg in de strijd tegen de klimaatopwarming. Het extreem-rechtse Rassemblement National is tegen het hele regeringsbeleid. Sinds de verkiezingen van juni is de regering van president Emmanuel Macron afhankelijk van parlementaire compromissen nadat zijn partij de absolute meerderheid kwijtraakte. Premier Borne zei eerder dat de oppositie duizenden amendementen had ingediend, waardoor de behandeling van de begroting te lang zou duren. Na het opmerkelijke eenzijdige besluit van de regering dienden de oppositiepartijen twee moties van wantrouwen in, die het echter niet haalden.

Macron werd gered door de 62 zetels van Les Républicains, traditioneel rechts. Hij richtte zich woensdag dan ook vooral op deze partij toen hij aankondigde door te gaan met het pièce de resistance van zijn regering: de pensioenhervorming. De pensioenleeftijd moet omhoog van 62 naar 65, vindt Macron al veel langer. Massale demonstraties in 2019 blokkeerden de doorvoering van dit plan. De Covid pandemie leidde tot uitstel. Nu hij voor een tweede termijn is gekozen wil Macron de hervorming doorzetten, maar nu mist hij de comfortabele meerderheid van zijn eigen partij in het parlement. Het is daarom niet onmogelijk dat hij ook in dit geval artikel 49.3 gaat inzetten om zijn plannen te realiseren. Als deze veranderingen niet worden doorgevoerd, zou de regering de pensioenen moeten verlagen, zei Macron. In Frankrijk krijgen alle werknemers een staatspensioen.

Foto: Tim Reckmann (cc)

Oorlogsnotities | Een rode lijn van elastiek

ANALYSE - Er is angst voor de rode lijn van Poetin. Wordt die overschreden dan zou een nucleaire reactie en mogelijk een wereldoorlog dichtbij zijn. Maar niemand weet precies waar die rode lijn loopt. En Poetin vergroot vooral de onduidelijkheid. Hebben we dan wel met een rode lijn te maken? Behoedzaam kunnen we ons er maar beter niet teveel van aantrekken. Wel zou de Navo zelf nog een rode lijn moeten trekken.

Wapens

Die rode lijn van Putin is het afgelopen jaar verschillende keren voorbij gekomen. Al voor de oorlog dreigde hij Navo-landen met een sterke reactie, als ze wapens of troepen in Oekraïne zouden inzetten. Met name noemde hij luchtafweergeschut, dat als dekmantel zou kunnen dienen voor raketten die Moskou kunnen bereiken. De Russische reactie zou kunnen bestaan uit het afschieten van (misschien wel supersonische) raketten richting Europa.

Maar al voor 24 februari leverde de Amerikanen wapens en sinds de Russische invasie hebben talloze landen steeds zwaardere wapens geleverd. Op 1 juli autoriseerde de Amerikanen een wapenpakket met daarin 2 NASAMS – geavanceerd luchtafweergeschut. Ondertussen staat er Duits IRIS-T luchtafweergeschut in het zuiden van Oekraïne. Die NASAMS worden dezer dagen geleverd. Spaanse Hawks en de Franse Crotale volgen. Van die rode lijn horen we niets meer en van supersonische Russische raketten boven Navo-grondgebied is nog niets vernomen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

Ongemak over gedragscode Tweede Kamer

COLUMN - van Prof. Dr. Joop van den Berg.

Sinds april 2021 kent de Tweede Kamer een gedragscode voor zijn leden, die voorziet in een procedure ter handhaving inclusief mogelijke sancties. Daarvan is nu voor het eerste gebruik gemaakt tegen (intussen) drie leden van Forum voor Democratie. Zijn fractievoorzitter, Thierry Baudet, is met een sanctie geconfronteerd, bestaand in schorsing als lid van de Kamer voor zeven dagen. Hij mag alleen deelnemen aan stemmingen. Daarmee laat de Kamer zien dat zij haar nog jonge gedragscode serieus neemt, al heeft het wel moeite gekost haar zo ver te krijgen. Meer dan eens heeft mijn collega columnist, Bert van den Braak, moeten attenderen op de grote aarzeling in de Kamer de gedragscode daadwerkelijk te handhaven. (1)

Vraag is overigens hoe het nu verder moet gaan. Niets wijst erop dat de sanctie van schorsing op Baudet indruk zal maken en dat hij alsnog opgave zal doen van nevenfuncties en neveninkomsten, zoals art. 15.7 van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer (RvOTK) voorschrijft. Desnoods kan de Kamer besluiten hem maximaal dertig dagen te schorsen, maar dan houdt het op. De Tweede Kamer noch enige andere instantie heeft de bevoegdheid hem als lid te ontslaan. Dat is terecht, want er is maar één instantie die een volksvertegenwoordiger van zijn ambt kan beroven: de kiezer. Dat geldt uiteraard ook voor zijn beide fractiegenoten die intussen zijn berispt (een van de mogelijke sancties), omdat ook zij niet voldoen aan het voorschrift van art. 15.7 van het RvOTK.

Foto: Xavi (cc)

Denemarken versplintert (ook)

De Denen gaan op 1 november vervroegd naar de stembus. De polls tonen een versplinterd landschap. Achter de sociaaldemocraten van zittend premier Mette Fredriksen die op 27% staan zien we een lange reeks partijen en partijtjes die rond de 10% of lager scoren. Daaronder enkele nieuwe partijen van afgesplitste parlementariërs. De nieuwste noemt zich naar de succesvolle Zweedse extreemrechtse partij Danmarksdemokraterne. Partijleider is Inger Støjberg, een voormalige liberale minister voor immigratie en wonen. Zij is eind 2021 uit de partij en het parlement gezet nadat ze was veroordeeld voor het illegaal scheiden van asielzoekende koppels waarvan één partner jonger was dan 18 jaar. Støjberg werd schuldig bevonden in een zeldzaam afzettingsproces en veroordeeld tot 60 dagen gevangenisstraf. Afgelopen zomer richtte ze een nieuwe partij op waarbij zich ook enkele afgesplitste parlementsleden aansloten van de populistische anti-immigrantenpartij Dansk Folkeparti (DF) die inmiddels niet hoger dan scoort dan 3%. Danmarksdemokraterne nadert  de 10%.

Een andere nieuwkomer is de partij van voormalig premier en ex-voorzitter van de liberale partij Venstre Lars Løkke Rasmussen. Hij noemt zijn vorig jaar opgerichte partij Moderaterne. Of hij met dat etiket zijn Zweedse geestverwant Kristersson van de gelijknamige partij, de kersverse premier van het buurland, kan navolgen is hoogst onzeker. De Deense Moderaterne komen nog niet verder dan 6%. Alles hangt af van de blokvorming na de verkiezingen. Rasmussen heeft nog niet gekozen. Zoals het er nu uitziet ‘zou het linkse Rode Blok 87 zetels winnen en het conservatieve Blauwe Blok 76, maar 88 met de steun van Moderaterne. Mochten de Faeröer en Groenland (elk twee zetels) hetzelfde stemmen als in 2019, dan zou het Rode Blok met 90 tegen 89 winnen.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Tweede Kamer Schermafbeelding Debat gemist stemmingen 18-10-2022

Grote variatie in stemgedrag oppositie tijdens Rutte-IV

ANALYSE - gastbijdrage van Tom Louwerse, eerder verschenen bij Stuk Rood Vlees

In het publieke debat is terecht aandacht voor de ruwe omgangsvormen in het parlementaire debat. Persoonlijke beledigingen en verdachtmakingen gelden als een teken van sterke politieke polarisatie. Dat biedt echter maar een gedeeltelijk beeld van de verhouding tussen coalitie en oppositie. Allereerst omdat het parlementaire debat slechts een gedeelte van het representatieve werk betreft, maar ook omdat de retorische polarisatie zich toch vooral laat gelden door en ten aanzien van enkele van de rechtse oppositiepartijen – met Forum voor Democratie als meest bekende voorbeeld.

In dit stuk kijk ik niet naar wat de parlementariërs zeggen, maar hoe ze stemmen. Dat biedt een zicht op een ander, maar belangrijk, deel van het parlementaire werk. Uit een analyse van hun parlementaire stemgedrag komt naar voren dat oppositiepartijen onder Rutte-IV heel uiteenlopend stemmen. Niet alleen inhoudelijk, maar ook in de mate waarin hun stemgedrag onderscheidend is van de regering en de coalitiepartijen.

Steun voor wetgeving

Allereerst kunnen we kijken naar de wetsvoorstellen van de regering die onder Rutte-IV in stemming zijn gebracht. Ik laat de begrotingswetten daarbij buiten beschouwing. Het verwerpen van wetsvoorstellen van de regering is een duidelijk manier voor oppositiepartijen om zich af te zetten tegen het regeringsbeleid. Toch zien we over het algemeen veel steun voor wetgeving onder oppositiepartijen. Partijen als Volt, PvdA en GroenLinks en ook de eenpitters Den Haan en Gündoğan steunen ruim 9 op de 10 wetsvoorstellen van de regering. Bij DENK, SP en PvdD gaat het om ongeveer 8 op de 10, en voor BIJ1 iets minder dan 7 op de 10. Bij de oppositiepartijen die je rechts van de regering zou kunnen plaatsen zien we iets lagere percentages, vooral bij Forum (steun voor minder dan de helft van de wetsvoorstellen). PVV, JA21 en Van Haga steunen zo’n 7 op de 10 wetsvoorstellen. Bij Omtzigt, SGP en BBB betreft het pakweg 8 op de 10 wetsvoorstellen. Ter vergelijking staan in onderstaande figuur ook de cijfers voor Rutte-III, waarbij we redelijk vergelijkbare patronen terugzien.

Vorige Volgende