Door de opmars van satire gaan steeds meer mensen denken dat serieus bedoeld fake news een grap is. Complottheoretici en andere makers van nepnieuws luiden de noodklok: 'Straks gelooft niemand ons meer.' 'Nepnieuws is een traditionele vorm van journalistiek die bescherming verdient tegen satirici', zegt George Houtmöller, woordvoerder van de Koninklijke Nederlandse Vereniging van Nepnieuwsmakers (KNVN), die naar eigen zeggen onder bescherming staat van prinses Beatrix. 'Wij werken hard om het publiek te misleiden met geloofwaardige verdraaiingen van de feiten of complete verzinsels. Daar hebben we politieke of ideologische motieven voor. Denk bijvoorbeeld aan de strijd van de Britse tabloids tegen de Europese Unie waarmee Boris Johnson tot grootse hoogten is gestegen.'
Het lag al even op de plank, maar blijkt nu ook effectief in het neutraliseren van het Coronavirus COVID-19.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
COLUMN - ‘Hoeveel waren het er ook alweer?’ vroeg ik de goede vriend die mijn halfslachtig ziekbed was komen verlichten. ‘Zeven, toch?’
Hij schudde gedecideerd zijn hoofd: ‘Tien.’ Uit het blote hoofd somde hij er zo vier of vijf op. Die had-ie goed, maar de rest moesten we opzoeken. Toen gingen we zelf tellen.
De veepest: check, meermalen zelfs: van varkens- en vogelpest tot aan de gekkekoeienziekte. Overslaan op mensen is, gezien de grote populaties van mens en dier en hun innige nabijheid gekoppeld aan toenemende mobiliteit, steeds makkelijker. Dus nu zitten we met q-koorts en covid-19.
Water dat bloed werd hadden we nog niet gezien, maar wel tragische, eindeloos veel beelden van bomen en struiken die in een rode vuurzee vuur veranderden: dat telde ook, vonden we eensgezind. Australië dus.
Hadden we de duisternis ook meteen gehad, want het is in delen van Australië door de dikke rookwolken dagen achtereen zo donker geweest, dat het overdag op z’n best permanent schemerde, al is was het er hoogzomer.
Sprinkhanen: makkelijk. Die vreten momenteel half Oost-Afrika kaal: Kenia, Somalië, Zuid-Soedan, Oeganda, Ethiopië. Ze zijn ook in Pakistan neergestreken. China stuurt Pakistan hulptroepen: het land vaardigt honderdduizend eenden af om de insecten op te vreten. Dat zijn biologische wapens die effectiever zijn dan bestrijdingsmiddelen,’ zei onderzoeker Lu Lizhi. Eén eend kan dagelijks circa 200 sprinkhanen op, maakt 20 miljoen sprinkhanen per dag. Beat that, Monsanto.
Overgenomen van het weblog Jans.je, waar Jansje van Middendorp schrijft over ervaringen met onder andere hulpvragende mensen met financiële problemen.
De coördinator van de dienst thuisadministratie waar ik vrijwilliger ben, belt of ik een nieuwe hulpvrager wil ondersteunen, samen met een andere vrijwilliger. Het gaat om een alleenstaande man die zijn post al een tijdje niet meer open maakt. Hij heeft zichzelf aangemeld, want hij maakt zich zorgen. Hij heeft schulden, maar hoe hoog? Welke en hoeveel schuldeisers er zijn? Het is onbekend. Het lijkt me een mooi traject voor een vrijwilliger thuisadministratie. Of ik er bezwaar tegen heb dat mijn nieuwe hulpvrager een puppy heeft, vraagt de coördinator. In het begin heb ik aangegeven dat ik bang ben voor honden.
Ach een puppy moet kunnen, dus ik zet m’n bezwaar aan de kant. “Wat dapper van je! En een goede casus om vooroordelen aan de kant te zetten,” zegt de coördinator. Heb ik zoveel vooroordelen? Ik ga toch altijd onbevangen een traject in? En wat voor vooroordelen zou ik hebben over een man met een puppy? Ja, oké, een hond kost geld. Vaak meer dan iemand van tevoren inschat. Niet alleen aan eten, maar ook aan de dierenarts. Voor iemand met schulden is het misschien niet verstandig om een puppy te nemen. Maar aan de andere kant heb ik geleerd hoeveel een hond voor iemand kan betekenen. Onvoorwaardelijke vriendschap, een luisterend oor, geen vooroordelen… Ik neem de casus aan en bedenk dat het me misschien over mijn angst voor honden heen kan helpen; een lieve, speelse, jonge pup.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Nachtburgemeester, spartafan en allround bijzonder mens
Bij zoiets als een wereldwijde virusuitbraak is het moeilijk om het juiste moment te kiezen om hardop te zeggen dat er een crisis aanstaande is. Doe je het te vroeg, heb je mogelijk veel paniek veroorzaakt en misschien zelfs de economie voor niets op zijn gat gekregen. Doe je het te laat, heb je onvoldoende tijd om de samenleving voor te bereiden om goed met de crisis om te gaan, mogelijk met veel onnodige doden en ook weer onnodige economische schade tot gevolg.
Maar nu blijkt dat COVID-19 toch over de Chinese muur heen gesprongen is en in heel veel landen voet aan de grond krijgt, waaronder gisteren 4 nieuwe Europese landen, is het moment toch daar om met de voorbereidingen te starten. En ik vind het een beetje jammer dat het aan de kant van de regering en Brussel nog zo stil blijft. Alleen het obligate “er is een verhoogd risico en we houden het in de gaten en we praten gezellig extra veel met elkaar”.
Nu zou ik kunnen roepen: Het is bijna te laat!!! Sla NU voor een jaar voedsel en medicijnen in, bouw een bunker en sluit je familie op want straks is half Nederland een zombie en de rest dood!!!! Paniek!!!
Maar dat is niet mijn punt.
SATIRE - Tijdens de carnavalsoptocht in Oss viel een praalwagen op die pedofielen toonde terwijl ze zich vergrepen aan jonge kinderen. Moet kunnen, aldus vereniging De Zuuptoeters, die de wagen maakte.
‘We maakten altijd racistische praalwagens, maar daar was na al die jaren de sjeu wel een beetje af’, zegt Shirley Marijnissen (geen familie), voorzitter van De Zuuptoeters. ‘Dus we dachten: laten we eens een ander oernederlands thema pakken om de spot mee te drijven. Dat is gelukt, blijkt uit de reacties.’
De praalwagen bevatte onder andere levensgrote beelden van een naakte Sinterklaas en Pim Fortuyn die jongetjes in hun kruis duwen. Marijnissen: ‘Je hebt natuurlijk altijd van die gevoelige types die vinden dat dit niet kan. Die begrijpen onze cultuur niet. Carnaval is bij uitstek het moment om spot te drijven met alles en iedereen. Wie hierover valt, is onvoldoende starnakel om te begrijpen dat het draait om de leut. Je moet gewoon lachen om zo’n wagen. Het is onschuldig vermaak.’
Ook burgemeester Wobine Marijnissen (geen familie) van Oss begrijpt niet waar de commotie vandaan komt: ‘Aanstootgevend bestaat helemaal niet tijdens carnaval. Pedofilie past bovendien uitstekend in de Rooms-Katholieke traditie waar het carnaval oorspronkelijk uit voortkomt. Iedereen die dit smakeloos vindt, raad ik aan nog een paar biertjes te pakken. Dan ga je dingen vanzelf genuanceerder zien, of in elk geval minder scherp.’
Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.
De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
SATIRE - De antifastiese actiegroep Linksbuiten heeft Twitter verlaten, omdat er ook fascisten actief zijn op het sociale netwerk. Door Twitter te deplatformen hoopt Linksbuiten de nazi’s een podium te ontmenen.
‘Wanneer we blijven Twitteren, werken we mee aan de normalisering van het fascisme’, legt woordvoerder Florine Leftink van Linksbuiten uit. ‘Dat willen we niet. Onze actiestrategie is er juist op gebaseerd iedere interactie met fascisten verdacht te maken. Wie het daar niet mee eens is, deugt zelf niet. Echt, zodra je iets hoort wat je niet bevalt, moet je je aandacht volledig daarop richten. Doe je dat niet, dan ben je medeplichtig. Dat je er in de Tweede Kamer af en toe niet aan ontkomt in te gaan op rechtse argumenten, snappen we, maar daar houdt het echt op.’
De actiegroep kwam tot het besluit toen ze zich realiseerde dat er buiten zijzelf eigenlijk alleen nog maar fascisten op Twitter zaten. Het laatste GroenLinks-kamerlid dat nog niet geblockt was, Lisa Westerveld, moest eind december uit de volglijst geschrapt worden na een dubbelinterview met FvD-Europarlementariër DJ Eppink in De Gelderlander.
Als Westerveld volstaan had met een stevige scheldpartij, was er niks aan de hand geweest, maar volgens Linksbuiten leek het interview teveel op een gesprek. Leftink: ‘Een nazi sla je op zijn muil, daar ga je niet mee in discussie. Fascisten zijn een splijtzwam. Wij willen juist meer eenheid en verzoening in Nederland.’
OPROEP - Verandering: er is geen ontkomen aan. Niet alleen omdat uzelf een en al verandering bent (anders lag u nu nog luiers vol te plempen), ook omdat externe factoren ons leventje veranderen. Mensen die tegen verandering vechten, knokken tegen de bierkaai.
Tot zo ver de huis-tuin-en-keuken overdenking. We hebben twee vragen voor u.
Eén van de externe factoren die veranderingen kunnen betekenen is de wet- en regelgeving. Soms raakt het u persoonlijk, soms alleen het bedrijf of organisatie waar u werkt.
Elk jaar treden er wel een paar in werking. In 2019 waren het er 518.
Vraag 1: hoe hebben wetten en andere regels uw leven in 2019 veranderd?
Ook de nabije toekomst heeft verandering voor u in petto.
Vraag 2: Welke nieuwe en veranderde regels gaan uw leven in 2020 veranderen?
Voor beide vragen geldt: om welke regelgeving gaat het en wat is de verandering die u er van hebt ondervonden. Viel het mee, viel het tegen? Kunt u er aan wennen? En wat u er maar over kwijt wil. (Voor 2020 gaat het natuurlijk om uw verwachtingen).
Het moet niet zo heel lastig zijn die vragen te beantwoorden. Voor de hand liggende veranderingen: belastingregels die uw maandelijks inkomen raken. Maar misschien werkt u bij een werkgever die per 1 juli 2019 gedwongen werd maatregelen te treffen om het energieverbruik te verminderen. Volgens de overheid hebben ruim 44.000 bedrijfslocaties gemeld welke energiebesparende maatregelen zijn uitgevoerd.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
ESSAY - door Govert den Hartogh (Emeritus hoogleraar Universiteit van Amsterdam).
Zelfmoord. We komen het woord dagelijks tegen, in de krant, in het journaal. Maar is iemand die zijn eigen leven beëindigt eigenlijk wel een moordenaar?
Volgens het strafrecht is moord het doden met voorbedachten rade. En het is zeker zeldzaam dat iemand zichzelf zo impulsief doodt dat je niet van voorbedachten rade kunt spreken. Maar aan ‘moord’ zitten meer connotaties vast. In het Duitse wetboek van strafrecht is in de Hitler-tijd de volgende definitie van ‘moordenaar’ opgenomen: iemand die een mens doodt uit moordlust, ter bevrediging van de geslachtsdrift, uit hebzucht of uit enige andere minderwaardige beweegreden, heimelijk of gruwelijk of met middelen die gevaarlijk zijn voor anderen of om een misdrijf mogelijk te maken of te verdoezelen. Ja, de Nazi’s wisten waar ze het over hadden. Juristen kunnen weinig met deze definitie maar als opsomming van betekeniselementen van ‘moord’ in de dagelijkse taal is zij heel herkenbaar.
Ga het maar na, van bijna geen enkel van die elementen is normaal sprake bij ‘zelfmoord’.
Het belangrijkste verschil is wel dat iemand die zichzelf doodt in elk geval op dat moment denkt dat de dood voor hem te verkiezen is boven het leven. Hij heeft geen ‘minderwaardige beweegreden.’ We associëren zelfmoord weliswaar met het gebruik van gruwelijke middelen: jezelf ophangen, verdrinken, van een hoog gebouw of voor de trein werpen, of door het hoofd schieten. Maar oude en zieke mensen kunnen ook een eind maken aan hun leven door op te houden met eten en drinken, en dat is bij voldoende voorbereiding en begeleiding een humane dood. De middelen die de dokter gebruikt voor hulp bij zelfdoding kun je ook zelf via internet in Mexico bestellen. Ook dat zijn geen gruwelijke middelen.