Veel landen worstelen nu al met de gevolgen van klimaatverandering

De impasse lijkt doorbroken: eindelijk is de urgentie van maatregelen tegen de klimaatverandering erkend. Voor veel mensen elders op de wereld komt "Parijs" echter te laat. De onverwacht positieve resultaten van COP21 in Parijs worden overal toegejuicht als een omslag  van grote betekenis voor de toekomst van onze planeet. Na de mislukking van de vorige conferentie in Kopenhagen is er nu een verdrag waaraan 195 landen zich binden. De inzet is een maximale temperatuurstijging van 1,5 graad. De gezamenlijke inspanningen worden elke vijf jaar geëvalueerd en zo nodig onderweg aangescherpt. En vanaf 2020 is er minstens 100 miljard beschikbaar voor ontwikkelingslanden om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. De fossiele brandstoffen hebben hun langste tijd gehad.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Waan van de dag

195 landen tekenen het klimaatverdrag van Parijs

, door

Voor het eerst sinds Kyoto tekent een groot deel van de wereld een ambitieus klimaatplan. 195 landen, inclusief de VS en China, hebben hun handtekening gezet.
Uiteraard had er veel meer ambitie in het akkoord kunnen zitten, maar dit is toch wel een belangrijke stap voorwaarts.

Een analyse van het laatste voorstel voor het verdrag, vlak voor het tekenen.
En een analyse van wat er nu gaat gebeuren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: William Warby (cc)

Simon Rozendaal – nu even op de inhoud

, door

ANALYSE - Dit is een gastbijdrage van Willemijn Kadijk, Gjalt Annega & Femke Nijsse. Tevergeefs werd dit artikel eerder aangeboden aan Elsevier als repliek op het antwoord van dhr Rozendaal. Zij besloten het niet te publiceren omdat volgens hen de discussie wel klaar was. Lees en oordeel zelf.

Afgelopen vrijdag stonden wij even in de aandacht met onze reactie op een klimaatartikel van Simon Rozendaal. Een hoop discussie op Twitter en een repliek van Simon Rozendaal verder stonden wij voor het dilemma: reageren wij hier nog op of laten we het zitten? Omdat wij toch graag een aantal dingen wilden rechtzetten, besloten we aan de slag te gaan.
Onze complimenten aan meneer Rozendaal dat hij op ons artikel heeft gereageerd; dit siert hem. Voor deze reactie nemen wij een wat meer beschouwende rol. Tegelijkertijd willen we ons stuk ook iets breder trekken naar retorische en inhoudelijke fouten die vaak voorkomen in beschrijvingen van klimaatverandering en de wetenschap eromheen.

Ten eerste willen wij even iets verduidelijken. In zijn reactie beklaagt meneer Rozendaal zich dat hij wel eens onheus wordt bejegend of wordt uitgemaakt voor “klimaatontkenner”. Echter, nergens in ons artikel wordt het woord ‘klimaatontkenner’ genoemd of wordt meneer Rozendaal uitgescholden. Wij begrijpen niet welke relevantie dit heeft voor ons artikel. Wij spreken ons graag uit tegen het onjuist bejegenen van mensen met wie je het oneens bent.

Wat betreft de andere auteurs, bij publicatie stond alleen de naam van Willemijn Kadijk omdat de anderen door Elsevier niet op de auteurslijst waren gezet. Student Space Exploration (o.a. planeetonderzoek) Gjalt Annega heeft aan het vorige en huidige artikel meegeschreven voor de wetenschappelijke argumenten. Studente klimaatwetenschap Femke Nijsse heeft de wetenschappelijke argumenten gecontroleerd en becommentarieërd. Alle bronnen van het vorige en huidige artikel zijn aan het eind van dit artikel te vinden. In het kader van goede wetenschap en journalistiek doen we meteen een kleine rectificatie: in ons oorspronkelijke stuk stond dat de temperatuurstijging aan de hoge kant van de voorspellingen zit, maar dit woord had zeespiegelstijging moeten zijn.

Foto: William Warby (cc)

Klimaatalarmisme

, door

In Parijs probeert men met veel compromissen een klimaatakkoord te sluiten omdat men schoorvoetend gelooft dat het misschien een beetje opwarmt. In Nederland doet men nog een poging zoveel mogelijk twijfel te zaaien over die opwarming. Maar het andere uiterste blijft onderbelicht. Want het is taboe echt alarm te slaan in deze.

De onderhandelingen in Parijs hebben voor het weekend een conceptversie voor een akkoord opgeleverd. Maar daar staat nog een hoop niet in vast en het is onduidelijk of er echt krachtige afspraken gemaakt kunnen worden. Parijs lijkt net als Kopenhagen een paar jaar geleden op een teleurstelling uit te draaien. De urgentie wordt kennelijk niet echt ervaren.

In Nederland wordt intussen een bijna afgesproken barrage van twijfelberichten voor de Nederlanders geplaatst. Media geven ruimschoots podium aan artikelen en opiniestukken in een vreemde reflex om “balans” in het debat te brengen.

Uiteraard is er een heel kleine kans dat het met die opwarming niet zo hard zal gaan als 97% van de klimaatwetenschappers nu denken. Maar als je aan die kleine kans zoveel ruimte biedt, moet je dat ook doen voor die andere kleine kans. Namelijk de kans dat het veel ernstiger, heel veel ernstiger uitpakt dan we nu te horen krijgen.
Maar daar zit een taboe op. Want wat het grootste deel van de wetenschap nu al als de te verwachten opwarming ziet, met alle gevolgen erbij, krijgt al het label “klimaatalarmisme”.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: OccupyReno MediaCommittee (cc)

‘Bricks’ versus ‘clicks’, slachtoffer: het milieu

, door

Gastredacteur Kees Kodde, Programmaleider Greenpeace, ziet met lede ogen aan hoe door webwinkels het terugdringen van de verkoop van schadelijke producten, zoals glyfosaat, wordt teniet gedaan. 

Het aantal Nederlanders dat zijn boodschappen online doet, groeit razendsnel. De omzet van online winkels neemt navenant toe. Maatschappelijk verantwoord ondernemen dreigt het slachtoffer te worden van de bikkelharde strijd tussen fysieke winkels en virtuele shops, tussen ‘bricks’ en ‘clicks’. Waar steeds meer bekende winkelketens hun verantwoordelijkheid nemen en de verkoop van schadelijke producten als glyfosaat in de ban doen, vinden diezelfde producten online nog gewoon hun weg naar de consument. De regering staat erbij en kijkt ernaar.

In het eerste halfjaar van 2015 hebben Nederlanders bijna 8 miljard euro uitgegeven via webwinkels. Dat is een stijging van maar liefst 18 procent ten opzichte van een jaar eerder. Webwinkelverkopen maken inmiddels 8,5 procent uit van alle detailhandelverkopen. De concurrentiestrijd is hard; veel winkelketens proberen een graantje mee te pikken van de snelle groei online. Dit geldt niet minder voor winkels die handelen in glyfosaat, de werkzame stof in het omstreden product Roundup van Monsanto. Ook bedrijven als HG, Syngenta, Bayer en Pokon verkopen onkruidmiddelen met glyfosaat.

Producten die glyfosaat bevatten zijn zeer schadelijk voor het milieu. Wetenschappers wijzen op negatieve gevolgen voor bijvoorbeeld bodemleven, vissen, kikkers en padden. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft glyfosaat bestempeld als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’. Drinkwaterbedrijven dringen al jaren aan op een verbod op glyfosaathoudende middelen; zij zijn regelmatig genoodzaakt de drinkwaterwinning stop te zetten vanwege te hoge concentraties glyfosaat en afbraakproducten daarvan die worden aangetroffen.

Foto: South Bend Voice (cc)

Transitie en belangen, het gelijk van Machiavelli

, door

Belangen, Lobby, Invloed en Macht. In het energiedebat werd altijd een beetje met een boog om die factoren heen gelopen. Het moest immers gaan over energiebesparing en windturbines, over emissiehandelssystemen en energielabels, en over doelstellingen en subsidieregelingen.

Ook onderzoeksprogramma’s bleven liefst een beetje weg van de BLIM (Belangen, Lobby, Invloed, Macht). Weinig aandacht, een enkeling daargelaten. Geen geld voor. Griezelig. Niet in het belang van grote sponsoren. Geen onderzoekstraditie. Wel geld voor onderzoeken naar de vraag hoe Hendrik en Ina ertoe zouden kunnen worden verleid hun autobanden goed op spanning te houden, welk effect, zo dat er al was, onmiddellijk wordt opgevreten door de mogelijkheid 130 km/u te rijden dankzij een hobby van een Minister-zonder-portefeuille.

Maar er is amper geld voor onderzoek naar de vraag hoe het nou kon dat die Minister er zo’n maatregel doorheen wist te jassen, terwijl haar Staatssecretaris-met-portefeuille en de Minister van Economische Zaken zich met de handen in het haar afvragen hoe ze in hemelsnaam aan de klimaateisen van de rechtbank in de Urgenda-rechtszaak kunnen voldoen. En terwijl gemeenten, GGD’s en actiegroepen wijzen op de gezondheidseffecten van een toenemende luchtverontreiniging door stikstofoxiden en fijnstof en voor extra ongevallen in het verkeer. Maar die krijgen geen poot aan de grond, hun waarschuwingen vervliegen als fijnstof in de wind. Hardrijders hebben hun BLIM duidelijk beter voor elkaar dan astmalijders.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

De valse lokroep van klimaatalarmisten

, door

Dirk-Jan van Baar weet het even niet meer in de Volkskrant. Ontkennen van de klimaatverandering kan met goed fatsoen niet meer. Ontkennen dat het door de mens komt kan ook al niet meer. Wat moet je dan nog? Dan maar een warrig betoog over dat het allemaal toch onhaalbaar is, en dat we dus maar gewoon door moeten gaan met na-ons-de-zondvloed en potverteren-zolang-het-nog-kan.

Waarom zijn er toch zoveel klimaatsceptici? Het feit dat een flink deel uit een soort van intellectuele gemakzucht graag de eigen “nestgeur” uitdraagt, en daarom maar bij voorbaat van leer trekt tegen alles wat “eco” is, lijkt me niet een afdoende verklaring. Er zijn toch zat anderszins uiterst intelligente mensen die nog steeds een anti-klimaatstandpunt betrekken dat logisch en wetenschappelijk gezien allang niet meer houdbaar is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022

Rechtspreken voor toekomstige generaties

, door

ELDERS - Regeren is vooruitzien. Zegt men. Kan de overheid ook ter verantwoording worden geroepen als ze dat niet doet? Hongarije heeft als een van de weinige landen een ombudsman die de verantwoordelijkheid van de overheid voor toekomstige generaties in de gaten houdt.

De rechtszaak van Urgenda tegen de Nederlandse staat heeft wereldwijd de aandacht getrokken van juristen die gespecialiseerd zijn in milieurecht. De uitspraak van de rechter dat Nederland tekort schiet wordt gezien als een bevestiging van de algemene verplichting tot het treffen van voorzorgsmaatregelen als er sprake is van een voldoende reëel risico, een verplichting die niet alleen voor alle burgers en bedrijven geldt, maar zeker ook voor de staat. Roger Cox, een van de advocaten van Urgenda, ziet daarnaast ook aanknopingspunten in het Europees mensenrechtenverdrag, omdat de consequenties van klimaatverandering zodanig groot zijn dat mensenrechten zoals het recht op leven en het recht op een ongestoord gezinsleven geschonden zullen worden. Hij verwijst naar de begin dit jaar door experts geformuleerde Oslo Principles On Global Climate Change Obligations. Dit initiatief zou volgens The Guardian de impasse kunnen doorbreken in de aanpak van de klimaatverandering wanneer, zoals gevreesd wordt, de resultaten van de VN-conferentie volgende week onvoldoende blijken te zijn . De juristen brengen daarvoor een groot aantal wetten en verdragen in stelling. Als de politici niet tot actie te bewegen zijn:  See you in court!

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende