Is Nederland een Particratie?

"Een onderdeel van de Nederlandse consensusdemocratie is dat de verdeling van posten als de vice-voorzitter van de Raad van State, de voorzitter van de Eerste Kamer en de voorzitter van de Tweede Kamer gebeurt op basis van een proportionele verdeling tussen partijen. Het is niet zo dat de coalitie alle posten bezet, maar dat dit soort functies tussen alle partijen worden verdeeld, waarbij rekening wordt gehouden met hun onderlinge grootte." Dat leren standaard-politicologieboekjes ons: eerlijke verdeling van belangrijke functies. De Nederlandse verzuilde democratie zou daarmee aansluiten bij wat in Oosterrijk Proporz-demokratie heet en in Belgie particratie wordt genoemd. Belangrijke functies worden verdeeld onder alle partijen. Dat is verkieslijker dan het Amerikaanse winner takes it all systeem, waarbij de grootste partij alle benoemingen controleert: van voorzitter van het Huis van Afgevaardigden tot postrondbrenger op het ministerie van Health en Human Services. To the victor the Spoils. Maar is dit echt zo? Laten we eens kijken naar de vier centrale voorzittersfuncties in ons politieke systeem: de voorzitter van de ministerraad (de premier), de voorzitter van de Eerste Kamer, de voorzitter van de Tweede Kamer en de vice-voorzitter van de Raad van State (de belangrijkste adviseur op het gebied van kabinetsformaties en wetgeving).

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Mij is de mond niet gesnoerd

[qvdd]

Dit is niet zozeer een overwinning voor mijzelf, maar een overwinning voor de vrijheid van meningsuiting. […] Je mag islamkritiek hebben, mij is de mond niet gesnoerd. Er valt een enorme last van me af […] Zo’n proces kost heel veel energie, geld. Ik kan me nu weer helemaal op de politiek gaan richten.

Geert Wilders is even vergeten dat hij zelf het proces flink gerekt heeft na zijn – totaal onverwachte, kuch -vrijspraak.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ruttes roede

Terwijl bijna alle belangengroep argumenten aandragen waarom juist zij gespaard moeten blijven van Ruttes bezuinigingen, raakt de discussie over de eigenlijke noodzaak op de achtergrond.  Juist in die discussie zouden al die verschillende belanghebbenden de gemeenschappelijke noemer tegen de bezuinigingen kunnen vinden. Er wordt immers nog steeds verwezen naar de kredietcrisis? Dat is het verhaal waarmee Rutte zijn mega-operatie verdedigd. Maar klopt dat wel helemaal?

In dagblad Trouw betoogden de economen Harm Schelhaas (CDA) en Teunis Zuurmond (VVD) dat de regering een crisissfeer creëert, terwijl het nog steeds heel goed gaat in Nederland. Ze vinden dat “vergeleken met vele andere landen de overheidsschuld met circa 66 procent van het nationaal inkomen niet groot is”.
De economen zijn niet tegen bezuinigen, maar niet op Ruttes manier. Ze opperen het idee om de Zalm-doctrine (meevallers niet gebruiken om bezuinigingen te verlichten) vier jaar lang niet toe te passen bij bepaalde posten. Ze noemen als voorbeeld btw-meevallers, winsten op hulp aan banken en hogere gasbaten, waardoor de staatsschuld zal dalen van 66 naar 64 procent. De meevallers kunnen ook worden gebruikt “om de bezuinigingsplannen voor de zwakste groepen bij te sturen en te investeren in projecten die voor de toekomst waardevol zijn”, aldus deze CDA- en VVD-economen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Voyager 1 bereikt heliopause

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland

Heliosfeer (klik voor vergroting img/Nasa, public domain)Het is weer tijd voor onze twee-jaarlijkse Voyager-update. De Voyager 1 en 2 werden beiden in 1977 gelanceerd met als ‘ongoing mission’ de verkenning van de buitenste regionen van ons zonnestelsel, en verder. In 1998 passeerde de Voyager I de eerder gelanceerde, maar tragere Pioneer 10 en werd daarmee het verst van de aarde verwijderde door mensen gemaakte object. En dus verschijnt eens in de zoveel tijd een bericht dat een nog nooit eerder bereikte ruimte-grens gepasseerd is.

En met iedere gepasseerde grens leren we -dankzij de sensoren waar Voyager I mee is uitgerust- weer wat bij over hoe die grenzen in de heliosfeer er daadwerkelijk uitzien. De heliosfeer is het gebied in de ruimte waar de invloed van de zon overheersend is. Binnen de heliosfeer is de zonnewind aanwezig, erbuiten overheerst de invloed van het interstellair medium (de naam die gegeven wordt aan alle deeltjes die in het heelal rondzweven). Waar aanvankelijk gedacht werd dat de heliosfeer een druppelvorm had, lijkt recente analyse van data van de Cassini-sonde aanwijzingen te geven dat deze een bolvorm heeft.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Houden partijen zich aan hun verkiezingsmandaat?

Vandaag hoop ik te promoveren tot doctor in de politicologie. Bij het onderliggende proefschrift ‘Political Parties and the Democratic Mandate’ behoren twaalf stellingen. In deze serie een korte toelichting op enkele van de meest prikkelende. De laatste aflevering: ‘De mate waarin partijen hun mandaat vervullen is in de afgelopen 60 jaar niet achteruitgegaan en wat betreft issue saliency in Nederland zelfs verbeterd’

Veel mensen zijn sceptisch over het functioneren van politieke partijen. Ruim 90 procent van de ondervraagden uit het Nationaal Kiezersonderzoek zegt te geloven dat politici meer beloven dan ze waar kunnen maken. Als ik als onderzoeker naar het verkiezingsmandaat aan kennissen uitlegde waar mijn onderzoek over ging, kortweg of partijen zich aan hun verkiezingsmandaat houden, was een veelgehoorde reactie: “Dat zal dan wel een heel kort onderzoek zijn, want we weten toch allemaal dat partijen hun beloftes breken.” Een systematisch onderzoek naar de politieke stellingname van partijen tijdens verkiezingen en in het parlement laat echter zien dat het met dat verkiezings- of partijmandaat helemaal niet zo slecht gesteld is. De afgelopen zestig jaar is er geen sprake van een verslechtering van de mate waarin partijen zich aan hun mandaat houden.

Uit voorgaand onderzoek van Robert Thomson was al bekend dat Nederlandse regeringspartijen ongeveer 60% van hun beloftes geheel of gedeeltelijk weten om te zetten in beleid. Dat is niet perfect, maar toch een redelijk percentage. Mijn analyse is breder en kijkt naar de politieke stellingname voor en na verkiezingen. Het kan namelijk zo zijn dat partijen hun beloftes wel nakomen, maar ook een hele hoop andere dingen doen die niet in lijn met hun verkiezingsprogramma zijn. Door te kijken naar het belang van onderwerpen voor partijen (issue saliency) en hun politieke posities heb ik een meer omvattende analyse van het partijmandaat gemaakt. Daarbij zijn verkiezingsprogramma’s vergeleken met parlementaire debatten. Op die manier kan namelijk ook gekeken worden naar het partijmandaat van oppositiepartijen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Slecht gesteld met angst voor de inspectie

Quote van de Dag: Slecht gesteld met angst voor de inspectie

[qvdd]

De inspectie zal moeten transformeren tot een organisatie die gevreesd wordt in plaats van niet serieus genomen

Aldus Fleur Agema (PVV), die een motie indiende om nog dit jaar de inzet van een mystery guest toe te passen bij verpleeghuizen. Angst levert tenslotte mooie dingen op, nietwaar?
Er heerst wellicht meer angst onder de bewoners van verpleeghuizen, dan onder het personeel.  Overigens wordt de inspectie wel serieus genomen. Zodra een bezoek is aangekondigd worden papieren, hygiëne, veiligheidsmaatregelen snel in orde gemaakt. Een undercover-inspecteur kan  daarom iets beter de vinger op kwetsbare plekken leggen.

Maar hoe moeten we ons dat voorstellen? Worden er inspecteurs aangesteld, die minstens 65 jaar en ouder zijn en al  behoorlijk dementeren?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (22): De slang en het konijn

Ik zal het maar eerlijk toegeven: ik heb de afgelopen jaren vaak op de Partij voor de Dieren gestemd. Ik vond het wel sympathiek: meer natuur, meer milieu en fatsoenlijker omgaan met dieren. Zo had ik toen ik een jaar of zes was een konijn. Ik was echt dol op Snuffel. Wie wenst het gemiddelde konijn geen goed leven toe?

Elke dag dierendag
De Partij voor de Dieren is een echte trendsetter geweest. Sinds de partij in de Tweede Kamer kwam is het aantal dierenonderwerpen extreem toegenomen. Er worden enorme hoeveelheden Kamervragen over dieren gesteld en het voormalige ministerie van Landbouw schijnt er zelfs extra ambtenaren voor aangenomen te hebben. En inmiddels is er een tweede partij die dieren ook heel belangrijk vindt: de PVV. Volgens Trouw is het iedere dag dierendag in de Tweede Kamer.

Maar ik ben inmiddels afgehaakt. Natuurlijk blijft het goed als mensen minder vlees eten, maar daar houdt het ook wel mee op. De vraag is natuurlijk: waarom zouden mensen goed moeten omgaan met dieren als dieren onderling beestachtig met elkaar omgaan? Een voorbeeld is de slang. Er bestaan veel verschillende soorten slangen, waaronder een aantal soorten die je niet graag tegenkomt omdat ze je wurgen of bijten. Mensen komen ze niet graag tegen, en konijnen al helemaal niet.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende