Volgeld negeert vijfduizend jaar geschiedenis geld

De afgelopen weken zijn op Sargasso vier artikelen verschenen over volgeld. Uit de discussie onder de artikelen blijkt dat er veel onduidelijkheden zijn over de aard van geld. Dit bleek ook uit de documentaire die de VPRO zondag 1 nov uitzond over een andere geldvernieuwing, de bitcoin. Ik wil in dit laatste deel daarom ingaan op de aard van geld: hoe is het ontstaan en hoe werkt het eigenlijk? Het antwoord op deze vragen werpt een ander licht op de noodzaak van geldhervorming. Uiteraard heeft de redactie van Sargasso aan Van Houts en Ons Geld om een reactie gevraagd, en anders dan het Financieel Dagblad zouden wij die zeker geplaatst hebben als wij er een hadden ontvangen. Helaas hebben zij niet gereageerd. Omdat Sargasso wel graag ruimte geeft voor hun perspectief, hebben we twee sympathisanten bereid gevonden om het voorstel van Ons Geld toe te lichten. In Rente, crisis en groeidwang legt Gerben Nap uit waarom rente het sturingsmechanisme is dat leidt tot groeidwang die uiteindelijk eindigt in een crisis en in deel drie van deze miniserie werd door een sympathisant van Ons Geld, Niels Verduijn, in Burgerinitiatief Ons Geld verdient eerlijke discussie, het voorstel van Ons Geld toegelicht.

Door: Foto: De geldwisselaar en zijn vrouw (1514) Quentin Matsys copyright ok. Gecheckt 06-11-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitwisseling bestuurders binnen 50 grootste bedrijven Nederland

DATA - Waar hebben de huidige bestuurders van de 50 grootste bedrijven in Nederland in het verleden gewerkt? Vorige week lieten we zien hoe de 50 grootste bedrijven momenteel bestuurders delen. Maar we hebben ook de data over hun eerdere betrekkingen. Als we hiermee een nieuwe netwerkanalyse maken, ontstaat er een stevige kluwen.
top50_vorigv5_475

Veel bestuurders hebben er al een hele loopbaan op zitten. Het is dan ook niet verwonderlijk dat veel van hen in het verleden bij een ander top 50 bedrijf hebben gewerkt.
De toegevoegde waarde van de analyse is dan ook beperkt. Het levert echter wel een fascinerend plaatje op.

Een interactieve versie, die zich helaas slecht laat opmaken, vindt u hier.
Als u op een bol klikt, ziet u de uitgaande lijnen van dat bedrijf. Dat wil dus zeggen dat mensen die ooit bij dat bedrijf werkten inmiddels bij die andere bedrijven zitten (daar waar de pijl in het plaatje eindigt). En hoe dikker de lijn, hoe meer mensen.

Data en analyse via Datagraver.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Voedselkeuzes voorspellen sociale keuzes

COLUMN - De resultaten van sociaal-wetenschappelijke experimenten liggen de laatste tijd flink onder vuur. Twee derde van de uitkomsten, als die al niet verzonnen blijken te zijn, zijn niet te repliceren. Maar soms is er onverwacht goed nieuws: een model dat bedoeld was om oogbewegingen bij voedselkeuzes te modelleren, blijkt ook sociale beslissingen aan de andere kant van de wereld te kunnen voorspellen.

Dat is de verbazingwekkende strekking van een artikel dat deze week werd gepubliceerd. In de ogen van een econoom vallen onze statische voorkeuren samen met onze keuzes: als we in een restaurant fazant bestellen in plaats van hutspot, houden we blijkbaar meer van fazant. Maar die voorkeuren van ons zijn veranderlijk en inconsistent (misschien wil je in volgende keer wel hutspot) en afhankelijk van de omstandigheden (als er kippensoep vooraf geserveerd wordt, kies je daarna geen fazant meer). Daarom zijn hersenwetenschappers niet alleen geïnteresseerd in observeerbare keuzes, maar ook in de duur van de beslissing. De reactietijd geeft een indicatie voor de route en het aantal afwegingen dat bij de beslissing nodig was.

Ik stel me voor dat de onderzoekers, neurowetenschappers en economen, bij een biertje hebben bedacht dat het reactietijdenmodel van de eerste weleens breder toepasbaar zou kunnen zijn. De types beslissingen die beide partijen modelleren liggen ver uit elkaar: de parameters werden gebaseerd op experimenten waarin mensen tussen etenswaren moesten kiezen, in de VS, terwijl ze in een fMRI-scanner lagen. Daarna werden die parameters gebruikt om keuzes over geldverdelingen te voorspellen, in Zwitserland. De overeenkomst was dat het steeds om keuzes ging tussen twee opties. In de VS moesten mensen 100 keer kiezen tussen variaties van “wil je 3 M&Ms of 1 stroopwafel?”, en in Zwitserland ging de keuze tussen een egoïstische verdeling (5 dollar voor jou en 1 voor de ander) of een eerlijkere (3 voor jou, 2 voor de ander).

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Raad van State vernietigt gaswiningsbesluit Groningen

NIEUWS - De Raad van State heeft vandaag zowel het instemmingsbesluit van de minister van Economische Zaken van januari 2015 als zijn wijzigingsbesluit van juni 2015 vernietigd. Daarnaast heeft de rechter een voorlopige voorziening getroffen waardoor de NAM voorlopig niet meer dan 27 miljard kubieke meter gas mag winnen uit het Groningenveld. Overschrijding tot maximaal 33 miljard kubieke meter is alleen toegestaan als het gasjaar 2015-2016 een relatief koud jaar blijkt te zijn. Ook mag voorlopig nog steeds geen gas worden gewonnen in en rond Loppersum. Dit blijkt uit een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State van vandaag (18 november 2015).

Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Burgerinitiatief Ons Geld verdient eerlijke discussie

OPINIE - Dit is deel 3 in de miniserie over volgeld, geschreven door een sympathisant van stichting Ons Geld (naam bij redactie bekend). Hierna volgt nog een artikel van Michel Verbeek

Op 14 oktober 2015 was het zover. Voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis werd binnen de muren van het Parlement het geldscheppende privilege van commerciële banken ter discussie gesteld. Dit alles naar aanleiding van het Burgerinitiatief Ons Geld.

In het eerste blok was het woord aan de initiatiefnemers van het burgerinitiatief, bestaande uit Luuk de Waal Malefijt, Martijn Jeroen van der Linden en Edgar Wortmann van de stichting Ons Geld én George van Houts, namens de theatergroep De Verleiders. In het tweede blok was het woord aan de ‘experts’. Opmerkelijk daarbij was de boeiende discussie die ontstond tussen Klaas van Egmond (Hoogleraar Geowetenschappen en SER-lid), die het volmondig opnam voor het burgerinitiatief, en een aantal overige deelnemers, die kritischer waren over de voorstellen van de initiatiefnemers.

De initiatiefnemers kregen helaas niet de gelegenheid om te reageren op de geventileerde kritiekpunten. En dat is jammer. Er werden door een aantal critici namelijk behoorlijk wat twijfelachtige opmerkingen gemaakt:

Financiële ongeletterdheid

‘’De huidige schuldenproblematiek is iets wat we met z’n allen hebben gebouwd, niet alleen de banken.’’ (Reinier Pollman, AFM)
Het spits werd afgebeten door dhr. Pollman van de AFM, die stelt dat we de overmatige schuldenproblematiek met elkaar gecreëerd hebben, niet alleen de banken. Deels een terecht punt. Alhoewel je je daarbij kunt afvragen in hoeverre de gemiddelde burger zich realiseert wat er op macro-economisch niveau gebeurt wanneer men collectief geld leent bij de bank.

Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Rente, crisis en groeidwang

ACHTERGROND, ANALYSE - Gerben Nap is medewerker van Stichting STRO, een organisatie die al jaren werkt aan ideeenvorming over groei, crisis, armoede en milieuproblematiek. Dit artikel is een reactie op het artikel van Michel Verbeek over het volgeld-initiatief van BurgerInitiatief Ons Geld / George Van Houts.

Een ander perspectief: het belang van omloopsnelheid en locatie van geld
In zijn reactie op het pleidooi van George van Houts stelt Michel Verbeek dat het volgeldvoorstel op dit moment onnodig is: dat het huidige stelsel wel verbeterd kan worden, maar dat dat dan wel eerst met minder radicale middelen geprobeerd moet worden, zoals het sturen van nieuw gecreëerd geld (weg van sectoren die oververhit raken), Keynesiaans fiscaal beleid (staatsschuld tijdelijk verhogen om de economie te stimuleren), of aanpassingen aan het stelsel van sociale zekerheid en pensioenen (overdrachtsbetalingen).

Ik zie meer in de oplossing van Van Houts en Ons Geld dan het gebruiken van de standaard middelen die Verbeek voorstaat, al ben ik het met geen van beide volledig eens. Dat komt door de andere insteek bij mijn analyse van het probleem: niet alleen de geldcreatie en initiële besteding bekijken, maar ook het pad van geld verder door de economie: de geografische locatie en de omloopsnelheid.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Dorp in Wales kopieert belastingontduikingstruuks van multinationals

De Volkskrant bericht over het dorp Crickhowell in Wales, waar de locale kleine ondernemers de koppen bij elkaar hebben gestoken. Het hele dorp is “offshore” gegaan, om op die manier van dezelfde belastingontduikingstruuks gebruik te maken zoals we die kennen van multinationals als Starbucks en The Rolling Stones.

Kunnen we in Nederland ook niet zoiets doen?

 

‘ING schreef zelf wet die banken 350 mln scheelt’

NIEUWS - Voor wie er nog aan twijfelde dat banken ons letterlijk de wet voorschrijven. Vandaag in de NRC:

ING heeft vorig jaar belangrijke onderdelen geschreven van de wet die Nederlandse banken een fiscale aftrek van 350 miljoen euro per jaar geeft op coco’s: een nieuw type obligatie. Ondanks waarschuwingen uit zijn ministerie voor staatssteun koos minister Dijsselbloem (PvdA) er bovendien voor de aftrek alleen voor banken te laten gelden.

Dit blijkt uit interne documenten van het ministerie van Financiën die NRC via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur in handen kreeg.

Uit de documenten blijkt ook dat ING het ministerie aanraadde de aftrek alleen bij de Europese Commissie te melden als men denkt „dat het staatssteunrisico wel meevalt”.

Het is verplicht een vermoeden van staatssteun bij de Europese Commissie te melden. Volgens hoogleraar Sweder van Wijnbergen blijkt uit de documenten dat dit door Dijsselbloem (ook Eurogroepvoorzitter) „bewust niet gemeld is en dat er in samenwerking met de banken zelfs naar formuleringen gezocht is om de Commissie op een dwaalspoor te brengen”.

[…]Uit de documenten blijkt dat banken, aangevoerd door ING, al sinds 2011 lobbyden bij Financiën om de coco’s  fiscaal aftrekbaar te maken.  Ze stelden dat ze anders minder kredieten  kunnen verlenen.

De lobby werkte, de aftrek werd vorig jaar zomer geregeld via een nota  van wijziging bij de Fiscale Verzamelwet 2014. ING  kreeg conceptversies  van de wet toegestuurd en voorzag  die van commentaar. Vrijwel alle door  ING voorgestelde aanpassingen werden  daarna letterlijk in de wettekst en  toelichting overgenomen.

Vorige Volgende