Kunst op Zondag | AI voor de luie componist

Een roman schrijven met ChatGPT, een schilderij maken met Dall E-2, het kan allemaal. En nog op een tamelijk luie manier ook. Gewoon een opdrachtje intikken en de software doet de rest. Kan dat ook met muziek? Nog niet. Er is nog geen AI programma dat een leuk moppie muziek levert, simpelweg met de opdracht ‘componeer mij een deuntje in de stijl van Bob Marley voor symfonieorkest in wandeltempo’. OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT en Dall E-2 is met de kunstmatige jukebox al een heel eind. De complexiteit van de data waarmee de software moet ‘leren’ een liedje te maken is enorm. Niet alleen wordt er voor de stijl uit talloze samples van bekende artiesten en hun songs geput, de software moet ook alle muzikale parameters (ritme, maat, klankleur, dynamiek, toonhoogte, etc.) kunnen hanteren.  En dan nog een tekstje er bij kunnen leveren. Bob Marley beginnen ze een beetje onder de knie te krijgen. OpenAI · Late October: In the style of Bob Marley OpenAI geeft hier een lijst samples die door hun AI jukebox zijn gemaakt. Het zijn dan weer anderen die de videoclips maken bij een song uit de Open AI Jukebox. Dan krijg je bijvoorbeeld een virtuele Nirvana met een even virtuele ‘Rotting Away’. https://www.youtube.com/watch?v=OfYEH0Nv1T4 Sony is al net zo ver. Met Flow Machines genereert AI liedjes in elke populaire stijl. Een Beatlesnummertje? Geen probleem. https://www.youtube.com/watch?v=LSHZ_b05W7o David Cope doet het met klassieke muziek. Hij ontwierp ‘Emmy’, een AI programma dat bijvoorbeeld een stukje Vivaldi genereerde. Meer op zijn Youtube-kanaal. https://www.youtube.com/watch?v=2kuY3BrmTfQ Artificiële intelligentie blijkt ook handig om niet afgemaakte composities te voltooien. Veel componisten van klassieke muziek werden niet ouder dan hun negende symfonie. Schetsen voor een tiende symfonie behoorden tot de nagelaten erfenis. Musicologen hebben zo nu en dan een symfonie voltooid, puur op basis van hun kennis. Maar een knap staaltje werd geleverd door ‘Beethoven AI’. Het computerprogramma werd gevoed met alle composities van Beethoven én werken van componisten die van invloed waren op zijn werk. Er rolde een volledige partituur van Beethovens tiende symfonie uit.  Het Beethoven Orchestre Bonn voerde het stuk live uit. Een beetje Beethovenkenner zal zeggen dat het een mislukt resultaat is. Wat we aan het begin horen ligt dicht bij de wereldbekende vijfde symfonie (ta ta ta taaaa). Wie Beethovens ontwikkeling langs de lijn van zijn symfonieën kent, zal zeggen dat deze 10e te ver afklinkt van de wereldberoemde Negende (Alle Menschen en nog zo wat…). Een zweem daarvan valt tegen heit einde te ontwaren. Oordeelt u zelf. https://www.youtube.com/watch?v=Rvj3Oblscqw Awel, met het juiste computerprogramma kunt u dus zelf een roman maken, een schilderij produceren of een muziekstukje ontwikkelen. Zelfs muziek die bij een film zou kunnen passen. Dat zou heel fraai kunnen als het om de verfilming van een boek gaat. Stop het boek in de database, die er wat beelden uit de film bij, bepaal de stijl en de instrumentatie en dan moet zo’n programma iets behoorlijks kunnen leveren? Wetenschapper Saif Mohammad en programmeur Hannah Davis ontwikkelden ‘Transpose’, dat van literatuur muziek kan maken. Simpel gezegd koppelt het algortime woorden aan emoties (‘tranen’= ‘droevig’), het algoritme genereert op basis van die associaties een muziekstukje. De muziek bij een Sherlock Holmesfilm (op basis van de boeken van Arthur Conan Doyle) zou zo kunnen klinken: TransProse · The Adventures Of Sherlock Holmes Hier de muzikale vertolking van Lord of the Flies (roman van William Golding). TransProse · Lord Of The Flies Menig boek is verfilmd en natuurlijk was het boek beter. Volgens hardcore literatuurliefhebbers. Tot op heden gaat de ‘vermuzieking’ van een boek niet verder dan ‘filmscores’: muziek die de film begeleid. Soms niet meer dan wat muzikaal behang, maar er zitten ook regelrechte hits bij. Maar het zou leuk zijn als er een soort ChatGPT komt waar je jouw favoriete boek mee kunt op weten in jouw favoriete muziek. Zegt u eens: welk boek zou graag ‘vermuzieken’?

Door: Foto: AKZOphoto (cc)

Closing Time | Loyle Carner

Luister/kijk het nummer hier.

Yeah, they said it was all that you could be if you were black
Playing ball or maybe rap, and they would say it like a fact
All my people in the back, all the nurses in the front
All my teachers, where you at?
‘Cause we’ve been living like a trap
Putting numbers on the wall, hoping people would react
But it’s a fact, we’ve been living in a trap, we’re trapped

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Ars Electronica (cc)

Kunst op Zondag | ‘Darlings’ reanimeren

‘Kill your darlings’ is een vast ritueel bij de totstandkoming van Kunst op Zondag. De weg van idee naar artikel is erg leuk, maar soms worden er heel wat schatten om zeep geholpen. Die halen de definitieve publicatie niet, simpelweg omdat het anders veel te lange stukken zouden worden. We moeten tenslotte rekening houden met de moorddadige spanningsboog van de lezers.

Het ziet er naar uit dat sommige van die ‘darlings’ tot eeuwigheid liggen te verstoffen. Om dat te voorkomen zullen we zo nu en dan enkele van die omgekomen ‘darlings’ reanimeren. Opdat u er toch van kunt genieten.

Petri Damstén

In Tot op het bot ging over het skelet. In de kunsten vaak symbool voor de dood. Tijdens onze research kwamen we een kunstwerk tegen van de Finse fotograaf Petri Damstén.
Flickr CC BY-NC-ND 2.0 Petri Damstén Skeleton in the Closet

‘Skeleton in the Closet’ is een van de werken in de ‘death series’. Het is ook een zelfportret. Damstén figureert zelf in bijna al zijn werk. Met interesse voor de donkere kanten van het leven en dus afficheert hij zich als ‘dark art’ fotograaf.

Kunst op Zondag is er eigenlijk nooit bij als kunstenaars in hun ateliers aan het werk zijn.  Gelukkig geven kunstenaars sosm een blik in hun keuken en leggen het maakproces van een werk uit. Petri Damstén deed dat bij zijn ‘Skeleton in the Closet’.

Closing Time | Khotin

Mooi nieuw album van electronisch artiest Khotin. De titel Release Spirit verwijst naar  World of Warcraft en is voor Khotin een metafoor voor de vrijheid die hij vond bij het maken van nieuwe muziek.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Laraaji

Altijd leuk als je nietsvermoedend een nieuw album aanzet en je een hele tijd later afvraagt of je per ongeluk het album op repeat hebt gezet, om vervolgens te ontdekken dat het album gewoon drie uur duurt. Het valt in eerste instantie niet op omdat Laraaji’s muziekstukken repeterend en meditatief (of licht-hypnotiserend) van aard zijn. De muziek op het album Segue To Infinity is gemaakt in de jaren 70, vlak voordat Brian Eno in 1978 de muzikant ‘ontdekte‘ die urenlang met gesloten ogen speelde in Washington Square Park. De meeste nummers, waaronder de stukken met de kalimba (een Afrikaanse duimpiano), op Segue To Infinity werden dan weer pas ‘ontdekt‘ nadat de opnames werden gevonden in een opslagruimte en via veiling, vlooienmarkt, eBay en een student in 2021 bij een platenlabel terechtkwamen.

Closing Time | Fatoumata Diawara en Roberto Fonseca

Lekker stukje muziek? Lekker stukje muziek!
De Malinese zangers/gitariste Fatoumata Diawara  en de Cubaanse pianist Roberto Fonseca komen in mei naar Nederland.

De Malinese Lekker stukje muziek?

26 mei Musis Arnhem, Arnhem
27 mei De Oosterpoort, Groningen
28 mei Paradiso, Amsterdam

Closing Time | Alleen de allenigen

Allenigen zijn niet sneu, maar de maatschappij is nog steeds sterk ingericht op samenstelletjes. Populaire muziek ook. Daar gaat het nog altijd over ‘happy together’. Over het alleen zijn wordt enkel gesmartlapt als een relatie aan diggelen ligt.

Als het al over ‘happy alone’ gaat, is het bluffen dat iemand geen last heeft van het feit dat partner de relatie heeft verbroken. Zo van, ‘je doet maar, ik red me wel’.

Closing Time | Marina Diamandis

Burnt me at the stake, you thought I was a witch
Centuries ago, now you just call me a bitch,
Mother nature’s dying
Nobody’s keeping score
I don’t wanna live in a mans world anymore

Marina Diamandis maakt popliedjes die qua catchyness misschien makkelijk af te serveren zijn als niemendalletjes. Totdat je even wat aandachtiger luistert en hoort dat haar nummers vol zitten met maatschappijkritiek. De thema’s: feminisme, gender en culturele stereotypes.

Closing Time | R&B Skeletons in the Closet

Bij de schatgraverij vanmorgen in de archieven van Kunst op Zondag, sluit dit stukje muziek aardig aan. George Clinton, bandleider van Parliament-Funkadelic, maakte in 1976 een solo-album met de titel R&B Skeletons in the Closet.

Centraal thema van dit album: de pogingen van zwarte artiesten “over te steken” naar een wit publiek. In dat proces dreigen ze hun belangrijkste zwarte publiek te verliezen.

George Clinton vraagt in het titelnummer van het album de klassieke R&B muziek uit de kast te halen:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende