Remco Sleiderink De cijfers liegen er niet om: het aantal jongvolwassenen dat zich gelukkig voelt en tevreden met het leven is, daalt al sinds 2012. Studenten melden vaak last te hebben van prestatiedruk, eenzaamheid, angst, depressie en meer. Wat zijn de oorzaken en is het tij nog te keren? Of moeten we anders met ongeluk leren omgaan? Recent werd pijnlijk duidelijk dat studenten het moeilijk hebben op het vlak van geluk. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde in mei 2024 het jaarlijkse rapport over de brede welvaart in Nederland. Dat begrip wordt gemeten op basis van dertien maatstaven, waaronder welzijn, gezondheid, werk en vrije tijd en wonen. Waar de NOS nog positief bericht over het geluk en de tevredenheid met het leven van de mensen in Nederland, lezen we tussen de regels door dat het er voor jongvolwassenen een stuk minder rooskleurig uitziet. De leeftijdsgroep van 18- tot 25-jarigen die tevreden met het leven is, daalt tot 76.1%, terwijl het gemiddelde over alle groepen 84,2% is. Het CBS rapporteerde in 2022 ook al dat jongvolwassenen over de periode 1997-2021 de sterkste afname in levensgeluk ervaren van alle leeftijdsgroepen, wat ook geldt voor de tevredenheid met het leven. Hoe kan het dat het geluk van jongvolwassenen, en daarmee ook studenten, flink onder druk staat? Geluk onder druk Allereerst zijn er omgevingsfactoren waar jongvolwassenen zelf weinig invloed op hebben en waar de overheid een rol speelt. De huidige generatie studenten maakt zich zorgen over financiële druk, een hoge studiebelasting, de wooncrisis, oorlogen, klimaatverandering en meer. De toekomst biedt weinig soelaas, want ook in het nieuwe hoofdlijnenakkoord van de regering staat bijvoorbeeld de langstudeerboete, die de druk op studenten verder opvoert. De coronapandemie werkte ook niet bevorderend voor het studentenwelzijn, maar eigenlijk staat dat welzijn al langer onder druk, blijkt uit een interview met studentenpsychologen Arthur van Andel en Jerre Mijnarends van de Universiteit Utrecht. Zij benoemen ook de prestatiedruk die studenten ervaren waardoor hun geluk afneemt. Mijnarends: “Ik denk dat onze maatschappij veel belang hecht aan opvallende of ‘excellente’ studenten. De universiteit draagt hieraan bij: er worden bijvoorbeeld praatjes gehouden voor studenten die cum laude slagen. Dit zorgt bij veel studenten voor onevenredig hoge verwachtingen en prestatiedruk.” Van Andel haakt hierop aan: “En dat perfectionisme breidt zich uit naar andere vlakken. We moeten alles hebben: goede cijfers, leuke relatie, mooie kleren. Maar wanneer is het dan perfect? Daar hebben we geen definitie voor. En zo kan het altijd beter. Als je daar te veel mee bezig bent, ga je op een gegeven moment inleveren op iets anders. Dat is meestal levensgeluk in het algemeen.” Aansluitend is daar de groeiende maatschappelijke overtuiging dat geluk maakbaar is, die ook blijkt uit de lezing van literatuurwetenschapper Esther op de Beek. Op de Beek stelt vast dat quotes over geluk vrijwel altijd in de gebiedende wijs staan: “Wees blij, wees gelukkig, doe wat je leuk vindt!” Zulke quotes hebben een dwingende toon: je moét zelf iets ondernemen om gelukkig te kunnen zijn. Maar of het succesvol is? Het maakbaarheidsidee impliceert vooral dat mensen verantwoordelijk zijn voor hun eigen geluk. Als geluk maakbaar is en het lukt je niet om gelukkig te zijn, is dat een teken dat je gefaald hebt. Het leidt tot schaamte als je niet aan de geluksplicht voldoet of tot jaloezie als anderen om je heen gelukkig zijn. Jonge, ambitieuze studenten kunnen op die manier vastlopen. De weg van De Wachter Wat kan je dan wel doen om je geluk te bevorderen? Volgens de Vlaamse psychiater Dirk de Wachter vereist dat een nieuwe manier van kijken naar geluk. Zijn boodschap staat haaks op het maakbaarheidsidee: “Geluk als levensdoel is een vergissing”. Volgens hem heeft de moderne mens zijn prioriteiten niet goed op orde. In een interview met het Financieele Dagblad, legt de psychiater dit uit: “De maatschappelijke vergissing is dat we geluk vaak heel materieel en heel zintuiglijk invullen, met allerlei leukigheid. Voor echt geluk hebben we verbinding, zorgzaamheid en barmhartigheid nodig. Dat vinden we vaak lastig, want dat staat die leukigheid, dat oppervlakkig geluk in de weg. Toch is het juist dat wat waarachtig geluk geeft.” Tenslotte schetst De Wachter een nieuwe kijk op ongeluk en verdriet. Volgens hem moeten we dat niet minder, maar meer toelaten in ons leven om gelukkiger te worden. Het accepteren van tegenslagen in het leven is een veelgehoord advies en lijkt op het eerste gezicht dus niks wereldschokkends, maar De Wachter gaat verder dan dit. Hij ziet een afkeer tegen imperfectie in onze maatschappij en het is die afkeer, en niet de imperfectie zelf, die vaak zorgt voor stress en ongeluk. In een interview zegt De Wachter: “Een beetje ongelukkig zijn af en toe komt je relaties met anderen ten goede, het zorgt voor verbinding. Het is dat beetje ongelukkig zijn dat liefde en genegenheid brengt tussen mensen. Als je je goed voelt kun je het leven makkelijk alleen aan. Maar wordt het lastig, dan is het fijn als er iemand voor je is. Juist door die lastigheid ontspringt er liefde in de wereld. Een rare paradox, maar zo is het. Ongeluk is onvermijdelijk. Als je het kunt delen met de mensen om je heen, geeft de pijn je toegang tot een vervullend, zorgzaam en gelukkig leven.” Dit artikel van Remco Sleiderink verscheen eerder bij Studium Generale Utrecht.
De coronatijd was niet voor iedereen improductief. De Colombiaanse prog-surfband BALTHVS sleepte er een aantal lekker klinkende thuisconcerten uit.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
De Israëlische krant Haaretz heeft documenten verzameld alsmede getuigenverklaringen van diverse militairen, zo wel hooggeplaatste als minder hoog geplaatste, waaruit blijkt dat Israël tijdens de inval van Hamas- en Islamitische Jihad-strijders op 7 oktober, de Hannibal-procedure heeft ingezet.
De Hannibal-procedure is erop gericht te voorkomen dat er gijzelaars worden gemaakt. De strategie houdt in dat zodra eigen mensen in handen vallen van de vijand het vuur wordt geopend, zodat behalve de aanvallers ook de gijzelaars worden gedood in plaats van gevangen genomen. De laatst bekende keer dat Israel deze procedure toepaste was in 2014, ook in Gaza. In Rafah was de luitenant Hadar Golding tijdens de veldtocht van dat jaar gevangen genomen en Israel opende daarop een zwaar artilleriebombardement met 155 mm granaten op en rond de plek waar dit was gebeurd. Golding is nooit teruggevonden. Een 75 mensen werden door de beschieting gedood.
Van verschillende kanten was de afgelopen tijd gesuggereerd dat op 7 oktober, te midden van de gigantische chaos die was ontstaan, waarbij het militaire hoofdkwartier was overvallen en uitgeschakeld niemand de situatie kende en de bevelen over elkaar heen buitelden, iets dergelijks was gebeurd. Er was aanleiding dit te veronderstellen, onder meer de vele auto’s van de festivalgangers die waren beschoten en uitgebrand vroegen om een onderzoek, evenals de situatie in een aantal kibbutzim aan de grens waar een schade was aangericht die niet door leden van Hamas met hun lichte wapens kon zijn veroorzaakt. De Israëlische regering heeft dat onderzoek steeds tegengehouden. Alleen is er een onderzoek ingesteld naar aanleiding van de gebeurtenissen in kibbbutz Be’eri, waar generaal Barak Hiram een tank opdracht gaf op een huis te vuren. Dertien Israeli’s werden daarbij gedood evenals een veertigtal strijders van Hamas. De resultaten van het onderzoek worden binnenkort bekend. Er is een (kleine?) kans dat nu, negen maanden na oktober, ook een ruimer onderzoek van de grond komt
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Björk had dit pareltje al op de plank liggen sinds de late jaren negentig, maar de zangeres vond het te catchy voor Homogenic (1997) of Vespertine (2001).
Over Rosalía morgen meer.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Je zal maar een hitsige satyr als Nick Cave aan je deur horen schurken, hinnikend van bronstigheid en huilend van wellust. Daar zou je toch van schrik diep onder de lakens kruipen?
We blijven nog even hangen in avant-gardistische sferen met het Brooklynse kwartet Wood River.
Frontvrouw en multi-instrumentalist Charlotte Greve zit in tal van muziekprojecten, waar ze dan meestal altsaxofoon speelt.
Ik krijg steevast de zenuwen van experimentele jazz, en deze uitvoering vormt daarop geen uitzondering.
Meer informatie over dit avant-gardistische muzikale project, dat inmiddels alweer tien jaar loopt, vindt u hier.
We kennen Iggy Pop natuurlijk allemaal als langharig podiumbeest. De punkrocker weet halfnaakt en zwetend, met priemende blik en brutaal charisma hele arena’s tot exase te brengen.
Hier zien we Pop echter gesoigneerd, in maatkostuum, bewegen met een gevaarlijke elegantie.
‘Heet van de naald’, zeiden ze vroeger, als een plaat net uit was gebracht. Wat zou het equivalent daarvan zijn voor een digitaal geschoten videoclip?
Hoe het ook zij, de Zweedse softgothic retro-rockband Rosegarden Funeral Party voert ons muzikaal terug in de tijd met dit makkelijk wegluisterende deuntje.
Eigenlijk had ik hier een concertregistratie uit 1979 willen plaatsen, maar het samengeknepen geluid van Rick Davies doet het live toch een stuk minder goed.
Dit was allemaal lang voordat er zoiets als autotune bestond, dat begrijpt u.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.