Einde aan demissionaire dubbele petten
ANALYSE - Vandaag kunnen zeven bewindslieden van kabinet Rutte IV eindelijk hun dubbele petten aan de kapstok hangen.
De zeven bewindslieden werden 6 december 2023 beëdigd als lid van de Tweede Kamer. Volgens artikel 57 van de Grondwet mag een Kamerlid niet tegelijkertijd bewindspersoon zijn. Uitzondering: demissionaire bewindslieden. In een 12 juni jl. uitgebracht rapport ziet het ‘Adviescollege inzake de werking van artikel 57 van de Grondwet’ een mogelijkheid ook aan die uitzondering een eind te maken. [1]
De aanleiding om een adviescollege op te tuigen was een kwestie tijdens het demissionaire kabinet Rutte III. Wegens leegloop van het kabinet werden de Tweede Kamerleden Steven van Weyenberg, Dennis Wiersma en Dilan Yesilgöz-Zegerius benoemd tot staatssecretaris en behielden aanvankelijk hun Kamerlidmaatschap.
Dubbele pet kan niet / kan wel
Staatsrechtdeskundigen Bert van den Braak en Wim Voermans waren stellig [2]:
Op grond van de wetgeschiedenis van artikel 57 van de Grondwet is er reden om de verenigbaarheid niet alleen te betwisten, maar zelfs strijdig met de Grondwet te noemen.
De Raad van State zag dat anders [3]. De benoeming was volgens de Raad van State “zonder meer in overeenstemming is met artikel 57 van de Grondwet”. De Raad vond ook dat “de gang van zaken uit grondwettelijk oogpunt ongelukkig is. De grondwettelijke complicaties van de recente benoemingen lijken niet tijdig en niet voldoende grondig te zijn onderkend”.