Edge of Europe

163 Artikelen
1 Waanlinks
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: tom.beetz (cc)

Jazz

OPINIE - Volgens sommige mensen kun je in de keuken de mooiste multiculturele verrassingen creëren. Nou ben ik helemaal geen fijnproever, tot woede overigens van diegenen die dat wel zijn en niet in Italië wonen, en dus is al dat geëxperimenteer in de keuken niet aan mij besteed. Doe mij maar jazz.

Neem nou Buckshot Lefonque, een project van jazzsaxofonist Branford Marsalis. Hij gooide jazz, hiphop, funk, rock en R&B in de blender en dat leidde tot verrassende resultaten – luister bijvoorbeeld eens naar Some Cow Fonque (1994). Nou is dat nog niet zo heel erg multicultureel natuurlijk; het is allemaal zwarte Amerikaanse muziektraditie. Maar het mooie van muziek, net als lekker eten, is dat het niet gebonden is aan de grenzen van taal en cultuur. En zo kun je ergens in een Japans park ineens Japanners tegenkomen die… Some Cow Fonque spelen.

Het wordt voor mij pas echt interessant als je radicaal verschillende smaken samenbrengt. Jazz en klassieke muziek bijvoorbeeld. Kan dat? Nina Simone wilde klassiek pianiste worden; helaas was dat voor een zwart meisje in het Amerika van de jaren vijftig onmogelijk. Luister even naar die pianosolo op Love Me Or Leave Me (1958): dat is honderd procent Johann Sebastian Bach. Ook Miles Davis liet zich inspireren door Europese klassieke muziek. Zijn album Sketches of Spain bevat niet alleen zijn interpretatie van het Concierto de Aranjuez (1939) van de Spaanse componist Joaquín Rodrigo maar ook Will o’ the Wisp (1960), gebaseerd op het Andalusische muziekstuk El amor brujo (1915) van Manuel de Falla.

Foto: true2source (cc)

Niks te verbergen

COLUMN - Wie niets te verbergen heeft, hoeft zich geen zorgen te maken om de uitgebreide spionageactiviteiten van de Verenigde Staten in Europa. Toch? Nou goed. Dus jij hebt niets te verbergen. Heb je je eigen browsergeschiedenis al eens goed bekeken? Of “wis” je die elke dag (ha, ha!)?

Als ik die van mij terugkijk, dan vallen een aantal dingen op. De laatste dagen bezocht ik een aantal keer een zwaar antisemitische anti-immigratiesite vol snuff – foto’s van echte moordslachtoffers. Dat ik dat deed vanwege mijn vorige blog staat er niet bij. Ik bezocht ook YouTube en luisterde naar Ya Buyut Assuweis, Mohammed Hammam’s lied over de Yom Kippoeroorlog. Dat ik dat deed omdat ik als student Arabisch ook al naar deze Egyptenaar luisterde en dus gewoon jeugdherinneringen zat op te halen, staat er niet bij. En oh ja, via een modelbouwsite kwam ik ook nog langs deze video over een man die met een gestolen tank door San Diego denderde.

Nou, tel maar op. Antisemitisme, obsessie met extreem lichamelijk geweld, Arabische oorlog tegen Israël, het stelen van zware wapens. Op basis van twee weekjes browserhistorie verwacht ik nu toch minstens de Italiaanse geheime dienst aan de deur. Want ik woon ook nog eens pal onder de vliegroute naar Tel Aviv.

Foto: Carlo Alfredo Clerici (cc)

Een zee van onwil

OPINIE - Binnenkort is het weer winter en komen er geen bootjes met vluchtelingen meer deze kant op. De Europese politiek kan gerust zijn: geen bootjes is geen media-aandacht is geen noodzaak om iets te doen. En dat de toestroom in het voorjaar weer begint, ach… wie weet gaat alles goed en zinken ze midden op zee, waar niemand het ziet.

Frontex, het Europese agentschap voor ‘grensmanagement’ – I kid you not – wil intensiever patrouilleren op zee en daarmee zouden veel levens kunnen worden gered. Maar er is weinig budget: dit jaar heeft Frontex de beschikking over 85 miljoen euro. Dat is minder dan zeventien cent per inwoner van de EU.

In Italië zelf klinkt inmiddels de roep om veerboten en chartervluchten in te zetten zodat de vluchtelingen veilig naar Europa kunnen, ‘met VN- en EU-kantoren in de belangrijkste vertrekhavens van Egypte, Libië en Tunesië waar de vluchtelingen kunnen worden geïdentificeerd en van tijdelijke documenten worden voorzien,’ zoals journalist Gad Lerner stelt op zijn blog. Ik schreef tweeënhalf jaar en zo’n drieduizend doden geleden iets soortgelijks.

In ambassades van de EU kunnen kantoren worden opgezet waar vluchtelingen zich kunnen aanmelden. Zo wordt duidelijk wie kans maakt op een verblijfsstatus. Als je dat niet hebt, dan moet duidelijk zijn dat je niet hoeft te proberen om toch naar Europa te komen. Krijg je het recht om naar Europa te reizen, dan zorgt de EU ervoor dat je veilig aankomt en menswaardig onderdak hebt.

Foto: Carlo Alfredo Clerici (cc)

Ver van mijn bed

COLUMN - Confronterend: door je eigen blog bladeren en ontdekken dat er ook in april 2011 driehonderd vluchtelingen tegelijk verdronken zijn voor de Italiaanse kust. Ik heb erover geschreven en desondanks was ik het alweer vergeten.

Ik herinner me de Herald of Free Enterprise die op 6 maart 1987 kapseisde: 193 doden. Ik herinner me de Costa Concordia die op 13 januari 2012 op de rotsen liep: 32 doden. Mijn moeder herinnert zich nog de Andrea Doria die op 25 juli 1956 zonk na een aanvaring: 52 doden. Maar de naamloze houten bootjes die ten onder gingen in de Middellandse Zee, worden vergeten. Ook door mij, met mijn grote smoel.

Op de Academie voor Journalistiek en Voorlichting leerde je dat nieuws interessanter wordt door er een element van te benadrukken wat je lezers aanspreekt, zoals Twee Nederlanders vermist bij scheepsramp in Brazilië. Dat leidt dan weer tot gemor op Twitter, want zijn dode Nederlanders erger dan andere doden? Natuurlijk niet, maar ze zijn wel interessanter. Ook voor u, met uw grote smoel. Want laten we eerlijk zijn: tenzij u in de scheepvaartsector werkt of grote interesse heeft voor de Filippijnen, herinnert u zich de Doña Paz niet. 20 december 1987, waarschijnlijk 4375 doden. Tweeëneenhalve Titanic. Anderhalf keer 9/11. Vergeten. Er worden niet elk jaar lijsten met namen voorgelezen; er is geen spectaculaire kitschfilm over gemaakt. Ik vond de Paz omdat ik gericht zocht op Filippijnse veerbootellende. Alleen dat algemene brokje informatie was blijven hangen.

Foto: jaycobs (cc)

Polemiek en ironie

OPINIE - Theo van Gogh, Gerard Reve, Gerrit Komrij – een béétje polemist gaat af en toe over de schreef. Bewust, om de tegenstander in onbalans te brengen, zoals een bokser die een onverwachte pas opzij doet. Ineens iets onverwachts zeggen, en op een onverwacht moment. De tegenstander hapt naar adem en belt in het mooiste geval zijn advocaat. Dat zijn de momenten waarop de polemist schittert. Maar zoals met alle kunst is herhaling de dood in de pot van de polemiek. Als Van Gogh elke week een grapje had gemaakt over Joden die verbrand worden, dan had hij nu nog geleefd – als volstrekt uitgekotste paria, niet als schrijver en filmmaker. Een Nederlandse rechtbank zou korte metten maken met een schrijver die elke week weer zulke grofheden over hetzelfde onderwerp zou opdissen – zeker als het onderwerp de concentratiekampen is. Dat zou geen polemiek zijn, geen stapje opzij, maar een artilleriebarrage. Het doel daarvan zou niet zijn om de tegenstander in onbalans te brengen, maar om de tegenstander te vernietigen.

Dus bespaar me wijdlopige bespiegelingen over de Reviaanse ironie van GeenStijl, en bespaar me vergelijkingen tussen de incidentele uitvallen van Reve over katholieken of migranten en het permanente spervuur van grofheden dat nu al minstens tien jaar over (vooral) de moslims in Nederland wordt uitgestort. Er is geen vergelijking te maken – niet op artistiek niveau en al helemaal niet op maatschappelijk niveau.

Foto: OKNOVOKGHT (cc)

Driehoeksverhouding

OPINIE - Dyab Abou Jahjah, de Libanese Vlaming achter de Arabisch-Europese Liga, tweette: “Verzet tegen mijn comeback komt vanuit een driehoek: Extreem rechts, Israel lobby en Moslim fundamentalisten. Rare alliantie of juist niet.”
Het zijn precies de drie groepen die het debat overheersen, en ze hebben elkaar onderling hard nodig om hun kaartenhuis overeind te houden. Haal één van deze drie groepen weg en het hele gebouw stort in elkaar.

Zonder moslimfundamentalisten is er geen Grote Boze Islam die de andere twee kunnen gebruiken om te bewijzen dat de islam als geheel een gevaar is. Daarom zit Maiwand Al-Afghani bij Knevel en Van den Brink, in plaats van bijvoorbeeld Hassnae Bouazza die een volstrekt redelijk mens is.

Zonder Israëllobby lijkt extreemrechts ineens veel te veel op de nationaal-socialisten van weleer. De propagandistische retoriek van de nazi’s nemen ze vaak één op één over, maar ze kunnen zich dankzij hun vrienden verbergen achter enorme Israëlische vlaggen om hun overigens flinterdunne liefde voor de primaire slachtoffers van het nazisme aan te tonen.

Zonder extreemrechts hebben de moslimfundamentalisten het veel moeilijker om te recruteren onder jonge moslims die zich in hun geboorteland Nederland steeds minder welkom voelen. Mensen die zich thuis voelen en een toekomst zien in Nederland krijg je niet zo gek om in slachthuis Syrië Allahu Akbar brullend de dood tegemoet te rennen, of zelfs maar om zich totaal van de Nederlandse maatschappij af te keren en zich in een (vaak valse) traditie op te sluiten. Bovendien horen de fundamentalisten maar al te graag dat zij heel de islam vertegenwoordigen – en zowel de Israëllobby als extreemrechts willen ons juist dat doen geloven.

Foto: Roberto (cc)

De onvermijdelijke Berlusconi

COLUMN - Op de Merilin van Helsinki naar Tallinn zat een meisje achter mij in weifelend Duits geduldig het hele verhaal over Silvio Berlusconi uit te leggen aan haar Duitse reisgenoten. Ik besefte toen pas hoezeer ik het Italiaanse politieke circus beu ben – ik ben op het achterdek van de catamaran in de Baltische stormwind gaan staan om te voorkomen dat ik haar zou vragen of ze alsjeblieft wil ophouden over die man. Deze boot is onderweg naar Tallinn, cazzo, en niet naar Arcore.

Ik weet niet meer welk Nederlands kasteel het was, maar een van die typische museumvrouwen die er werkte – grijs, bril met koordje, wijde beige en bruine kleding, foulard – begon meteen over Berlusconi toen ze hoorden dat wij uit Italië kwamen. Mijn vriendin ging door de grond en ik hoorde beleefd het hele verhaal aan wat ik al zo vaak heb gehoord: corruptie, maffia, meisjes, “je snapt niet dat ze nog op hem stemmen.”

Ik reageer op Berlusconi zoals u reageert op de kat die de bus koffie omver stoot, pontificaal over de keukenvloer. Oh nee, niet wéér! Het verschil is dat u de koffie ergens anders kunt wegzetten om herhaling te voorkomen. Wij niet. Je opent de website van de krant en je weet al: Berlusconi heeft de voorpagina gehaald. Je zet de televisie aan en je weet al: het zal wel over Berlusconi gaan, tenzij je het platte vermaak opzoekt – en dat vind je vooral op Berlusconi’s eigen zenders. Je gaat op reis en je weet al: mensen gaan over bunga-bunga beginnen.

Foto: erjkprunczýk (cc)

Syrië en andere koloniale gedrochten

ACHTERGROND - Tribal. Just like Africa, was het oordeel van een van mijn Amerikaanse vrienden over Syrië. Het is verleidelijk om er zo over te denken, zeker in het grotendeels stabiele Europa, en om tot de conclusie te komen dat ze elkaar toch de hele tijd de kop afhakken in die landen. Het is een forse stap in de richting van een Niemöller-achtige theorie over de bloeddorst van verschillende etnische groepen – waar de blanke natuurlijk positief uit naar voren komt.

Een blik op een wereldkaart is voldoende om te begrijpen dat het toch een beetje anders ligt. In Europa liggen geen kaarsrechte, met een lineaal getrokken grenzen. Europese landen zijn, na talloze oorlogen in het verleden, grotendeels keurige afbakeningen van de gebieden van verschillende stammen of liever gezegd volkeren. Kunstmatig gevormde landen zoals Joegoslavië en België, beide ontstaan bij decreet van de Europese grootmachten, hebben in het verleden problemen veroorzaakt. Van de relletjes in de Voerstreek tot de zeer recente, smerige oorlogen in de Balkan – ze zijn allemaal terug te voeren op de creatie van kunstmatige landen waarbinnen verschillende volkeren gedwongen werden tot een ongemakkelijk samenleven.

Toen het Ottomaanse Rijk na de Eerste Wereldoorlog in elkaar stortte, werden de op de Turken veroverde gebieden bezet door de twee Europese grootmachten Frankrijk en Groot-Brittannië. Libanon en Syrië vielen onder Frans gezag; Palestina en Jordanië onder de Britten. Er bestond op dat moment geen Syrisch volk, geen Syrische cultuur, geen Syrische taal, geen Syrische variant van de islam. Er bestond alleen een taartpunt woestijn- en berggebied waar Arabieren, Assyriërs, Koerden, Turkmenen, Circassiërs en Armeniërs woonden. Het waren sjiieten, soennieten, alevieten, christenen of druzen. Ze spraken verschillende talen. Voorheen hadden ze geleefd in Ottomaans Syrië, dat zich uitstrekte van het huidige Turkije tot voorbij de Gazastrook. En al die verschillen bestaan tot op de dag van vandaag, nog uitvergroot door de aanwezigheid van honderdduizenden vluchtelingen uit onder andere Palestina en Irak.

Foto: Sean MacEntee (cc)

Privacy iets uit het verleden?

OPINIE - In de week dat Google ronduit zei dat Gmail-gebruikers geen privacy moesten verwachten, in het jaar van Snowden en de NSA, in het tijdperk van Google Glass, kochten wij een nieuwe fotocamera. Met ingebouwde zoomlens die optisch tot vijftig keer en digitaal tot honderd keer vergroot. U kunt op Flickr zien wat 50x zoom betekent voor een dorpje op vier kilometer afstand (gemeten in Google Maps). Dat is geweldig leuk natuurlijk, als je zoals ik een beetje een uitzicht hebt om te verkennen.

alfa

Maar je hoeft het niet op vier kilometer afstand te zoeken. Dit is een auto op 250 meter afstand van mijn badkamerraam (een uitsnede; opklikken voor origineel formaat); deze man weet niet eens dat ik besta, laat staan dat hij mijn camera gezien heeft – zo’n telelenskanon heeft het ding niet. Ik zal u de blik in de keuken van de buren op 50 meter afstand besparen.

Het punt is dat we kunnen piepen over Google Glass, bezwaar kunnen maken tegen Gmail en kunnen protesteren tegen PRISM totdat we een ons wegen (of totdat de Amerikanen “ineens” met een terror alertkomen natuurlijk), maar dat iedereen inmiddels met een cameraatje van zo’n vijfhonderd euro de houdbaarheidsdatum van het biertje van de overbuurman kan lezen. Bij wijze van spreken – maar dat is nog maar een kwestie van tijd want vijf jaar terug was mijn “oude” cameraatje met 10 keer zoom nog da bomb.

Foto: Elliott Brown (cc)

De krant is een lul

OPINIE - De krant is niet meer wat het geweest is, vindt Edge of Europe.

Leest u nog wel eens papieren kranten, in druk of in pixel? Ik bijna niet meer – alle Nederlandse kranten heb ik uit mijn bookmarks geknikkerd en voor een Telegraaf van gisteren, her en der in Italiaanse kiosks nog te vinden, ben ik nog nooit te porren geweest. Mijn nieuws haal ik van de websites van ‘buitenlandse’ kranten (voornamelijk La Repubblica en The Guardian) en, bij gebrek aan beter, van copypastesite nu.nl.

En ik was een krantenverslinder. Je kon me tegenkomen in Tilburg, al lopend verdiept in Le Monde of de Volkskrant als een smartphoneverslaafde avant la lettre. Of in een kroeg aan de leestafel met een Vrij Nederland of een Groene, met een Hoegaarden erbij. En desnoods in de kantine van de zoveelste uitzendwerkplek met het AD of de Telegraaf, want gelezen moest er worden.

In de krant schreven mensen die er meer van wisten dan jij. Dan stond ik ‘s ochtends in mijn blootje met één hand koffie te zetten met een tot handzaam formaat opgevouwd stuk zaterdagbijlage in de andere hand, omdat ik die column wilde begrijpen voordat ik de dag begon. Ook al ging die over economie of zo – iets waar ik overigens nog altijd geen donder van begrijp. Want de krant daagde je uit om de grenzen van je kennis te verleggen en prikkelde je om over dingen na te denken. Het was zelfs prettig om het oneens te zijn met de grote columnisten. Dat gaf het jonge brein zelfvertrouwen, dat gevoel in staat te zijn om onafhankelijk van erkende denkers tot een eigen conclusie te komen. Daarom was de krant ‘een meneer’.

Foto: Jeroen Mirck (cc)

Canal Pride nog steeds zinvol

OPINIE - Toen een manager mij vertelde dat het goed voor mij zou zijn om lid te worden van de vakbond, wist ik dat het met de vakbond in Nederland gedaan was. Hetzelfde gevoel heb ik met een Canal Pride waar de gehele overheid in mee vaart. Het is wel een heel erg vinexerige manier geworden om te tonen hoe tolerant je wel niet bent, als zes meter voor je ook Jeanine Hennis door de gracht dobbert, en tien meter achter je de boot van de politie. Van een rebels statement – we’re here, we’re queer, get used to it! – naar een grachtenparty voor VVD-types die een dagje lekker gek willen doen.

Toch mag defensiepersoneel pas sinds 2009 in uniform meevaren, en dat ging niet zonder slag of stoot, en elk jaar komen er nieuwe boten bij van groepen in de samenleving waarbinnen het met de homotolerantie droevig gesteld is. In 2011 voer voor het eerst een Hindoestaanse boot mee en in 2012 een Turkse. De Canal Pride heeft nog wel degelijk een functie, er worden elk jaar overwinningen geboekt. Dit jaar vaart zelfs “het voetbal” mee door de grachten in de vorm van Michael van Praag en Louis van Gaal. Ik voorspel dat het nu niet echt veel langer meer kan duren voordat de eerste spelers in tenue op een boot meevaren.

Foto: Mark Maas (cc)

Medisch personeel mag geen uitzethulp zijn

OPINIE - Wat staat er in de instructies van medisch personeel in AZC’s? Dat lijkt me een sleutelvraag in de tragedie rond het zesjarige meisje Renata dat uitgezet is met acute leukemie. Een tragedie vind ik dat inderdaad, en ik vind – tegen beter weten in want wat zijn sommige mensen weer stoer – dat ik niet uit hoef te leggen waarom.

Ik wil weten of de instructies van het medisch personeel in AZC’s passages bevatten over bewoners die moeilijk doen, over bewoners die via een arts denken in Nederland te mogen blijven, en over terughoudendheid bij de inzet van een arts. Teeven:

Als laatste kan ik nog opmerken dat bij verblijf in een asielzoekerscentrum de medische zorg voor asielzoekers vrij toegankelijk is, gelijk aan ingezetenen.


Maar “het Gezondheidscentrum Asielzoekers in AZC Baexem heeft het meisje niet doorverwezen naar de huisarts.” Voor zover ik weet, kan een “ingezetene” (u dus bijvoorbeeld) gewoon naar een huisarts zonder doorverwezen te worden. De staatssecretaris liegt. En het Gezondheidscentrum Asielzoekers handelt verkeerd, òf vanwege instructies, òf vanwege een persoonlijke overtuiging. Ik weet niet wat erger is, maar hoe dan ook, die instructies moeten op tafel.

Medisch personeel dient medisch geïnstrueerd te worden en verder niet. Iemand die naar een gezondheidscentrum gaat, moet erop kunnen vertrouwen dat hij of zij op die wijze toegang krijgt tot alle nodige zorg, zonder dat er overwegingen worden toegevoegd die met de gezondheid van de patiënt niets te maken hebben. En daar zal wellicht ook wel eens misbruik van gemaakt worden, maar dat is dan gewoon jammer. De goeden onder de kwaden laten lijden is in dit soort gevallen wel héél wrang, denkt u niet?

Vorige Volgende