De laatste tijd lijkt politiek alleen nog te bestaan uit een aaneenschakeling van incidenten, personen en de waan van de dag. Dat is best triest.
Elders ben ik bezig om te bestuderen hoe een nieuwe politieke ideologie opgezet kan worden passend bij de huidige tijd. Het ontbreekt me echter aan een gedegen studie politicologie (zegen of vloek?). Daarvoor is de waan van de dag alleen maar afleiding. Maar wat is dan wel interessant? Daarvoor gaan we maar weer eens de Wisdom of the Crowds gebruiken. En wel de Sargasso Crowd. Geheel in traditie van eerdere Sargasso Lijsten (1, 2, 3) geven we het woord aan jullie.
Wat zijn de belangrijkste, meest invloedrijke, meest inspirerende politieke documenten? Dat kunnen boeken of artikelen zijn, maar ook vastgelegde speeches.
Geef ons uw lijst (nummer, naam/verwijzing) van maximaal 20 documenten. Uw hoogst genoteerde krijgt 20 punten, de volgende 19 etc… Wij stellen dan een totaal lijst op.
Inzendingen tot zondag 12:00 uur.
Reacties (70)
De koran en de bijbel lijken op het eerste gezicht misschien geen politieke documenten, maar als je ziet wat een invloed ze hebben op politiek handelen door de eeuwen heen, zou ik ze willen nomineren. Met stip op 1 en 2. Ik spreek geen voorkeur voor volgorde uit.
Kuifje en het geheim van Abu Graib
Lucky Luke: de CO2 mijn van de Daltons
Suske en Wiske: het vliegende opvlieg-tuig
Asterix en Obelix: het everzwijn Verdonk
1. das Kapital
2. Mein Kampf
@Sikbock: leuk
@jan: Ja, dat was te verwachten dat die genoemd zouden worden. Hopelijk zijn er meer interessante en belangrijke documenten.
@Steeph. Magna Charta bijvoorbeeld.
Ik adviseer: ff googlen op “belangrijke documenten” ;-)
Met stip:
1) Dwight D. Eisenhower – farewell speech – January 17th, 1961
2) Martin Luther King – last speech – Memphis, April 3rd, 1968
De idee Europa – George Steiner – Lezing van 7 september 2004, uitgegeven door het Nexus instituut, Tilburg
The hydrogen economy – Jeremy Rifkin – September 2002 ? (Hoewel geen direct politiek manifest,…wel navenante gevolgen)
@su: Ik heb jouw bijdrage maar even van linkjes voorzien. Hoeft niet iedereen apart te zoeken.
Als ze verkeerd zijn, moet je even de juiste geven. Corrigeer ik het.
Bij deze een aanmoediging voor de verdere bijdragen.
1- Cyrus Cylinder ;)
2- Bijbel
3- Koran
4- Das Kapital
– La Déclaration des droits de l’Homme et du citoyen
– The Declaration of Independence
– Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
Is Het Communistisch Manifest niet politieker dan Het Kapitaal?
Jimi Hendrix & The band of Gypsies – Fillmore East Auditorium, New York – January 1st, 1970
Zonder gein: de eerste Belgische grondwet.
De afscheidsspeech van Dwight Eisenhower inderdaad.
Inspirerend over de USSR vond ik De lichtende toekomst van Aleksandr Zinovjev. Politiek in roman.
I have a dream kun je niet omheen, gelukkig.
En dan denk ik dat er nog wel wat bevlogen speeches van John Anderson (onafh pres.kandidaat) en Bill Clinton (b.v. medics op de schop) zijn.
Plakkaat van Verlatinghe, 26 juli 1581 (Info.)
~ GBA.
Ik heb de ” Puinhopen van 8 jaar Paars” nog niet eens gehoord!
Stom stom @EVH, natuurlijk die ook.
Poeh. Eigenlijk vind ik dat je juist geen politieke documenten zou moeten lezen, maar wetenschappelijke en filosofische werken. Als je dan vervolgens op grond daarvan een nieuwe politieke ideologie ontwikkelt, kan je die ook meteen verdedigen. Wat religieus werk lezen maakt je ongetwijfeld een beter onderlegd mens, maar als je daar je ideologie op baseert heb je mijn stem alvast verloren.
Ik heb veel van de klassiekers niet gelezen. Mijn lijstje bestaat daarom, wat onconventioneel, uit boeken van mensen die dat hebben gedaan, en mij het idee geven dat ik zo ook wel weet wat er in die klassiekers staat.
Good Natured van Frans de Waal.
The History of Captital van Hernando de Soto (de econoom, niet de vrijheidsstrijder).
Animal Liberation van Peter Singer. Ik ben het grondig met de man oneens, maar het boek legt wel de problemen van onze huidige opvattingen over dieren bloot. Ben al drie jaar bezig met een weerwoord in kinderboekvorm.
Something new under the Sun van John McNeill et al.
Voor wat bredere algemene ontwikkeling mag André Klukhuhn’s magnum opus natuurlijk niet ontbreken: De geschiedenis van het denken.
Daarnaast zou ik ook wat fictie willen aanbevelen:
Voor verkenningen van het extremere denken:
The Turner Diaries van Andrew McDonald.
Voor je vorming wat betreft zingeving in een seculiere wereld: Zen and the Art of Motorcycle Maintenance van Robert Pirsig.
En voor een tragikomisch boek over de rollen van man en vrouw in het Nederland van nu: Artikel 285b van Christiaan Weijts.
Oeps! Slordig geweest met de code. Jammer genoeg kan ik er niet in editen. Kan een van de Mods nog zien wat de bedoeling was?
Popper’s The Open Society and its Enemies, waarvan net een complete review online is gezet:
http://www.complete-review.com/reviews/popperk/opensae.htm
quote:
” In a world where religious fundamentalism again manages to move the masses (and leads far too many to do the outrageous), and powerful democratic states like the United States move, under the jr. Bush administration, to limit the rights and voices of individuals, while arguing that they benevolently (yet untransparently) are working towards the greater good, The Open Society and its Enemies remains an essential work.”
Ah. Eén van de allereerste bloggers van het Internet heeft zojuist zijn boek uit, zie ik. Het belooft een pareltje te worden, dat zeker bij zal dragen aan je politieke vorming: ‘So manly that even its sentences don’t have periods!’
Animal Farm van George Orwell
persoonlijk:
handboek voor de nieuwe illegalen
verder:
grenzen aan de groei van de club van rome
UN charter – in al zijn onmogelijkheid
Geneva Conventions – op voorwaarde dat de Amerikanen die wat netter gaan interpreteren.
Je moet tenslotte niet de klassiekers vergeten. Maar wat versere:
The European Dream – Rifkin
Heresies; against progress and other illusions (John Gray) – een oproep tot bescheidenheid voor politici
The Dayton Agreement (of voor hetzelfde geld het Annan plan voor Cyprus of de Goede Vrijdag agreements in Noord Ierland) – de meest recente pogingen om het monster van nationalisme te temmen
ACh, ik verzin later nog wel wat andere dingen.
..is dit wat?
3) 95 stellingen op een kerkdeur (Maarten Luther, 1517)
4) ‘Over de Joden en hun leugens’ (Maarten Luther, 1543).
Hier komt een poging tot een top 20: Het is een onvoorstelbaar allegaartje geworden, met politieke redes, wetenschappelijke werken, een beetje filosofie en een beetje kunst.
1. De bergrede (Mattheüs, hoofdstukken 5, 6 en 7) uit de bijbel;
2. De universele verklaring van de rechten van de mens;
3. Paus Johannes XXIII: Encycliek Pacem in terris;
4. Aristoteles, Politica;
5. Hannah Arendt, On Violence;
6. Martin Luther King, Speech bij de ontvangst van de Nobelprijs;
7. Augustinus, De Civitate Dei;
8. William Shakespeare, Richard III (of Macbeth);
9. Plato, Politeia;
10. K. Marx, F. Engels, Communistisch Manifest;
11.Magna Charta;
12. M. Gandhi Speech ‘Quit India';
13. N. Macchiavelli, Il Principe;
14. Hannah Arendt, The Origins of Totalitarianism;
15. G. Verdi, Don Carlos;
16. Martha Nussbaum, Frontiers of Justice;
17. Desiderius Erasmus, brief aan Johannes Fabri;
18. Thomas van Aquino, De Regno;
19. Hannah Arendt, On Revolution;
20. Barbara Tuchmann, The March of Folly;
21. Verdrag tot Vaststelling van een grondwet voor Europa.
De Magna Charta lijkt me wel een van de belangrijkste, vooral vanuit Westers perspectief.
Ik weet even geen documenten, maar ik denk dat er ook wel iets van Fukuyama in mag. Irving Kristol? Nelson Mandela?
Graag ook iets van Chavez/Castro/Morales, al zullen dat niet de beste schrijvers zijn. En wat te denken van Kim Jong-Il/Kim Il-Sung?
@BartB: Staat #20 zo goed? (was een sluit url vergeten)
Ik mis Il Principe van Machiavelli en de grondwet van Stadstaat Sparta, ook al zijn die niet opgeschreven. Via Plato’s Wetten de inspiratie voor zo’n beetje elke tiran die een militaristische staat wilde opzetten (eerste stadstaat die de krijgers scheidde van de rest van de bevolking, elk kind opleiding tot krijger tot 30e jaar) en ook voor communisme (gezamelijk eten, land en slaven bezit van de staat) (link).
Ah ik zag Stijn/28 over het hoofd wegens andere spelling van Machiavelli…
Toegevoegd moeten nog worden:
1) Corpus Juris Civilis
2) Lex Salica
3) De brief van Peppijn de Korte aan paus Zacharias.
4) Von Kriege van Carl von Clausewitz
En hoe gaat die veelgeroemde Verlichting hier in de lijst verschijnen? Zullen de brieven van Voltaire aan Frederik van Pruisen toevoegen?
Of weet iemand een essentieler werk?
En de Amerikaanse onafhankelijkheids verklaring, zullen we die er ook bij doen?
Leuke lijst!
1 Spinoza: Ethica
2 Spinoza: Politiek theologisch tractaat
3 JJ. Rousseau: Contrat Social
4 Verklaring van de rechten van de mens
5 Franse en Amerikaanse grondwet
6 Erich Fromm: Angst voor Vrijheid
Hugo Grotius – De jure belli ac pacis
Kijk ook eens bij The Avalon Project.
Ik stem mee met @Agricola 17 voor het Plakkaat van Verlatinghe.
Volkomen correcte eerste alinea gevolgd door de juiste consequenties.
Deze democratisch inzichten moeten wel geinspireerd zijn op het gedachtengoed van Luther, dus stem ik ook mee op iets van Luther (Von der Freiheit eines Christenmenschen of vertaling van de bijbel in het Duits).
Nog eentje dan: De Duivelsverzen van Rushdie. Toen werd in de moderne tijd pas echt duidelijk hoe groot de kloof is tussen volkeren.
Onze democratische inzichten moeten veel meer en veel eerder gebaseerd zijn op Erich Maria Remarque, Van het westelijk front geen nieuws.
Hij is subtiel, @Sikbock 2 ;-)
Mandela’s verdedigingsrede bij begin van zijn proces in 1964, waarbij hij tot levenslang veroordeeld zou worden: http://www.historyplace.com/speeches/mandela.htm
Protestrede Cleveringa, uitgesproken op 26 november 1940 door prof.dr. Rudolph Pabus Cleveringa
Cleveringarede http://www.wetenschapsagenda.leidenuniv.nl/index.php3?m=2&c=137
Martin Luther King, Jr.: “I Have a Dream “http://www.americanrhetoric.com/speeches/Ihaveadream.htm
N. Macchiavelli, Il Principe (mens- en politiek-lievend boek) ik begrijp niet dat Macchiavelli zo vaak als standaard slecht mens wordt beschouwd.
(Machiavellistisch heeft nb slechtere connotatie dan christendemocratisch)
* De l’esprit des lois – Charles de Secondat, baron de Montesquieu (trias politica)
* The open society and its enemies – Karl Popper
* A Theory of Justice – John Rawls (beide omdat het liberalisme toch de dominante stroming van het moment is)
Zou nog wel wat meer liberalisme zien tegen het authoritair geweld van Plato, Marx en Machiavelli.
Ik ga er nog even goed over nadenken maar hier alvast een paar die sowieso in de lijst horen:
Common Sense van Thomas Paine: het werk dat leidde tot de grootste hegemoon van onze tijd.
A Theory of Justice van Rawls: de belangrijkste inspiratiebron voor elke moderne politicus op de linkerflank.
Anarchy, State, and Utopia van Nozick: de rechtse tegenhanger van Rawls’ boek.
Discorsi van Machiavelli: niet zo bekend als dat andere boek van hem, maar des te belangrijker omdat het over het functioneren van een republiek gaat ipv een autocratie.
En tot slot de Lijkrede van Pericles: misschien wel het belangrijkste politieke document, zeker als je gelooft dat een democratie het beste politieke systeem is.
Ik zal er ook een paar tegenaan gooien die nog niet genoemd zijn:
On Liberty van John Stuart Mill
Apology van Socrates
Ethica Nicomachea van Artistoteles
De revolutionibus orbium coelestium van Copernicus
Willekeurige volgorde:
PNAC- Boulding Americas defenses. Meest actuele document op dit moment.
http://www.newamericancentury.org/statementofprinciples.htm
Frederic Bastiat – The Law
http://www.constitution.org/law/bastiat.htm
Robert D. Kaplan – The Media and Medievalism
http://www.policyreview.org/dec04/kaplan.html
Macchiavelli – Il Principle
http://www.constitution.org/mac/prince00.htm
Leo Strauss – The city and man http://www.press.uchicago.edu/cgi-bin/hfs.cgi/00/2309.ctl
Operation Northwoods
http://www.gwu.edu/~nsarchiv/news/20010430/doc1.pdf
Bijbel
Koran
Verklaring van de rechten van de mens
Franse en Amerikaanse grondwet
Mein Kampf
Volgorde van 1 naar 20 volgt….
Weet niet of je dit bedoelt Steeph, maar dit zijn voor mij op dit moment bepalende politieke stukken.
En zeker niet iets om je toekomstige politieke agenda op te baseren…
Als we alleen op politieke invloed focusen kunnen de meeste boeken van Plato en Aristoteles wel op de lijst. En dan zal bijvoorbeeld Spinoza en Copernicus waarschijnlijk moeten wijken voor bijvoorbeeld Marx.
@RennieB
Goddomme, heeft die Kaplan link me weer op eentje gebracht:
Massa en Macht van Elias Canetti
@RennieB
Overigens had ik dat artikel nog niet gelezen: Erg goed, weer.
Still, cnn — and in particular, cnn International — cannot be defined simply as a left-wing network. Look at the latter’s exotic female anchors, so chic and exquisitely made-up. Rosa Luxemburg never looked like that. cnn International is a global cosmopolitan network
@RennieB: Niet alle werken hoeven inhoudelijk als voorbeeld te dienen. Maar dan valt er nog wel te leren van hoe ze opgezet zijn. Op welke manier beschrijven ze grondslagen. Hoe motiveren ze keuzes. Hoe wordt er om gegaan met aannames. Hoe verwoordt je helder/duidelijk/inzichtelijk een visie.
Dus leerzaam zijn ze altijd, ook al zal de inhoud absoluut niet overeen komen met de gewenste richting.
Nog even een tip;
Er is een heel fijn boekje waar 99% van de bovengenoemde teksten instaan (Plato tot Huntington), verplichte kost voor 1e jaars politicologie aan de Uva.
Heet: De kwetsbare democratie; sleutelteksten uit de politieke theorie. Samengesteld door Tjitske Akkerman.
Leerzaam zeker.
”On The Origin of Species by Means of Natural Selection, or
The Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life”, Charles Robert Darwin, 1859, John Murray Publishers, London leek me wel een lekker belangrijk document.
Clash of Civilization, Samuel Huntington
Leviathan, Thomas Hobbes
Two treatises of government, John Locke
Il Principe, Machiavelli
The end of history, Fuckuyama
Animal Farm, George Orwell
Deense Mohammed Cartoons
The open society and its enemies, Karl Popper
Corpus Iuliis Civilis
Anarchy, State and Utopia, Nozick
Eh… Fukuyama? Dat meen je niet? En daarnaast weet ik niet hoeveel invloed Nozick nu buiten de States heeft gehad. Niet zoveel volgens mij. :P
@JSK: Maar het mag ook gewoon inspirerend zijn hoor. Hoeft niet overal invloedrijk of belangrijk te zijn.
Taaie rakkers, die Kaplan’s ; ) @ Pelayo…
Kan niet wachten op de lijst, wordt een lang weekend!
Maar wel geweldig dit Steeph! Zeer waardevolle lijst gaat dat worden Zondag! : )
@Brech #53
Dat boek ligt nog ergens tussen mijn studieboeken. Inderdaad best een aardig overzicht. Het bijbehorende De Moderne Democratie. De Geschiedenis van een politieke theorie van Meindert Fennema geeft de broodnodige duiding. Ooit les gehad van Akkerman? Pfoeh, da’s geen virtuoos spreker. Fennema daarentegen… leuke man, leuke verhalen.
1. De heerser – Machiavelli
2. Universele verklaring van de rechten van de mens – VN
3. Trimph des Willens – Leni Riefenstahl / NSDAP
4. Bijbel / Nieuwe Testament / Filosofie van Christus
5. De Staat – Plato
6. The cathedral and the bazaar – Eric S. Raymond
7. Hitchhiker’s guide to the galaxy
@Q/60 7 is natuurlijk van Douglas Adams.
1) Rawls, John – A theory of justice
Omdat het relatief recent is en teruggrijpt naar een meer oorspronkelijk liberalisme en niet het utilitarisme en zgn. neoliberalisme wat tegenwoordig populair is. Dit gaat niet over VVD-liberalisme, wat op zich (met een paar uitzondering) wel een contradictio in terminis lijkt.
2) Orwell, George – 1984
Ik zag een paar keer animalfarm staan wat een goede metafoor geeft hoe de communisten (varkens!) na de revolutie vervallen tot dezelfde, of ergere wandaden als de gevestigde orde waartegen ze zich hadden verzet maar 1984 geeft een indringender beeld van wat er kan gebeuren wanneer je vervalt tot een totalitair regime waarbij alle oordelen en macht aan de staat vervallen. Dat lijkt me gezien alle nieuwe wetten en bevoegdheden tegen terrorisme wel weer interessante literatuur.
3) Smith, Adam – Inquiry into the nature and the causes of the wealth of nations
Omdat er brood op de plank moet komen en de schoorsteen ook moet roken. Hier en daar misschien wat gedateerd maar de basis principes staan altijd nog overeind. Dit gaat o.a. over economische vrijheid en de vrije markt, bij nadere bestudering zal je ontdekken dat Adam Smith minmaal ingrijpen van de overheid voorstaat maar de vrije markt ook niet als heilige graal beschouwt en wel degelijk erkent dat zelfzucht beperkt moet worden en dat economische machtblokken (zoals bijvoorbeeld kartels en monopolys toen en grote multinationals nu) een negatief effect kunnen hebben op economische ontwikkelingen.
4) Kafka – Das Schloss
Dit is misschien meer persoonlijk, wegens een zeer grote afkeer van de extreme vormen die onze huidige bureaucratie regelmatig aanneemt. Ieder ambtenaar die weer eens een onbedwingbare drang heeft om een beleidsnota te schrijven zou verplicht eerst een uur in dit boek moeten lezen. Wedden dat het tot minder zinloosgeregel leidt?
5) Het Verdrag van Rome
Ondanks al het eurobashing de laatste jaren is dit toch een goed en zorgvuldig gekozen begin, vooral over de rechten van de mens.
Deze lijst kan nog veel langer en beter worden met bijvoorbeeld werken van kant en sartre etc. want ideologie ontbreekt hier nog wel een beetje en een goede ideologie begint met kennis van filosofie, Je kan wel meteen Marx er bij halen maar communisme heeft om praktische redenen gefaald. Misschien de boekenlijst over een maand herzien om tot een steeds betere lijst te komen?
Oh ja , als laatste sluit ik me aan bij Q
6) Hitchhiker’s guide to the galaxy – Douglas Adams
Behalve erg grappig, ook vol wijsheid; De oplossing voor een probleem begint bij het stellen van de juiste vraag, “42?”. “Don’t panic”, altijd waardevol en breed inzetbaar. En natuurlijk: “vergeet je handdoek niet”.
In mijn lijstje ontbrak nog:
Adam Smith: An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations.
Een van de meest invloedrijke boeken ooit en de basis van de huidige economie en staatsinrichting. Bijna meer nog dan al die politieke filosofen van rond de Franse revolutie.
The affluent society van de onlangs overleden econoom John Kenneth Galbraith, als moderne tegenhanger van Adam Smith.
En ik vergat natuurlijk de oosterse wijsheden. What about Sun Tsu’s Art of War en de verschillende boeddhistische geschriften zoals de Heart Sutra?
Moet natuurlijk zelf ook nog een bijdrage doen.
Beperk met zoveel mogelijk tot documenten die ik zelf echt ken of waarvan ik nog denk te weten dat ik ze regelmatig tegen gekomen ben. De rest vind ik wat moeilijk in te schatten. (Maar het was dan ook een vraag aan jullie, en minder voor mezelf). Constateer ook gelijk, eerdere bijdrages lezende, dat ik nog veel te veel niet gelezen heb. Zucht.
Afijn, mijn lijst:
1. Moon speech, John F. Kennedy
2. 1984, Orwell
3. The Schuman Declaration, Robert Schuman, 1950
4. I had a dream, Marten Luther King
5. Inquiry into the nature and the causes of the wealth of nations, Adam Smith
6. Quotations from Chairman Mao Tse-tung (het rode boekje)
7. Erkenntnis und Propaganda, Joseph Goebbels (1928)
8. Das Kapital, Karl Marx
9. De verweesde samenleving, Pim Fortuyn
10. The Open Society and its Enemies, Popper
11. Il Principe, Machiavelli
12. The Information Age: Economy, Society, and Culture, Manuel Castells
13. Verklaring van de rechten van de mens
14. Grenzen aan de groei, club van Rome
15. The origins of totalitarianism, Hannah Arendt
16. The Jewish State, Theodor Herzl
17. The Foundation Trilogy, Isaac Asimov
18. The Tragedy of the Commons, Garreth Hardin
Heb ik er nog twee over.
@Steeph
De verweesde samenleving op 9?
Boven Popper en Machiavelli en de rest?
Valt me tegen Steeph!
Lijkt me heftig overschat.
Zeker Asimov hoort nog boven hem :)
@HansR: Is misschien wat overdreven. Maar ik moest een boek kiezen uit zijn reeks als vertegenwoordiger voor een omslag (die in NL toch stevig was).
Geen inzendingen verder???????
Ik laat hem nog even open staan.
eeehm ,
Das Kapital
Veni Vidi Vice,
Ook gij Brutus?
ook een hapje van de appel?
there is no such thing as freedom without a rifle C.Heston N.R.A
er bestaat geen armoede in Nederland
er zitten twee kanten aan , Den Uyl
Machiavelli hoort erbij
In den beginne ( auteur G.Od, uitgeverij J.C.prod.)
vaak misbruikt voor politieke ideëen , waarschijnlijk geschreven door een politicus.
het stampen met de schoen van Chroetsjov en de coolness van Kennnedy, clash der titanen.
J’accuse Emile Zola.
Uh, Hemaworstje, dank voor de bijdrage, maar de uitslag was er al:
https://sargasso.nl/archief/2006/06/05/sargasso-lijst-belangrijkste-politieke-documenten-uitslag/