Zelfkennistest

COLUMN - Voor mensen die zich afvragen of ze wellicht complotdenker zijn, heb ik hier een korte test. De test is ook goed te gebruiken als leidraad voor zelfonderzoek, voor wie dat zou willen.

Ben je het eens of oneens met de volgende beweringen? Je mag je antwoorden toelichten.

• Onze politici zijn in het algemeen niet te vertrouwen.
• Er zijn al heel wat “complotten” waar gebleken. Ik wijs de gedachte van een wereldwijd complot daarom niet bij voorbaat af.
• Ik loop niet braaf in de kudde mee. Vroeger zou ik dat uit angst wel gedaan hebben.
• Verbinding met mezelf voelen is voor mij het allerbelangrijkste. Ik vertrouw allereerst op wat mijn intuïtie en mijn gevoel zeggen.
• Veel zogenaamde experts dienen een belang en bovendien spreken ze elkaar vaak tegen. Ik vertrouw daarom liever op mijn eigen expertise.
• Het komt weleens voor dat anderen me een “complotdenker” noemen, maar ik noem mezelf liever een “compleetdenker”.
• Als ik merk dat een video van YouTube verwijderd is vind ik dat verdacht. Kennelijk iets waarvan “ze” vinden dat ik het niet mag zien, een waarheid die “ze” proberen te verbergen.
• Landelijke kranten lees ik niet en naar het NOS journaal kijk ik al jaren niet meer. Internet is mijn belangrijkste informatiebron. Google is mijn vriend. Ik ben gewend om mijn eigen research te doen.
• Ik post regelmatig links naar YouTube filmpjes om mijn visie te ondersteunen.
• Ik vind Wikipedia misleidend. Kijk maar eens naar wat ze over vaccinatie schrijven. Wikipedia is trouwens een hobby van gepensioneerde witte mannen en daar heb ik geen trek in.
• Ik vind mezelf vooral heel kritisch. Ik wil weten waarom iets zo is en ik haak af als een goede onderbouwing uitblijft.
• Ik probeer nuchtere, feitelijke vragen te stellen. En vaak krijg ik op die vragen geen bevredigend antwoord. Maar bevredigende antwoorden moeten er toch zijn.
• Ik ben in het verleden vaak niet gehoord, en mensen zijn over mijn grenzen heen gebanjerd. Maar nu heb ik geleerd om te leven vanuit mijn waarheid. Ik heb recht op mijn eigen waarheid want ik ben vrij om te denken wat ik wil.
• Ik wil de controle hebben over mijn eigen leven, en ik ga mensen uit de weg die dat proberen te verhinderen door mijn diepste overtuigingen tegen te spreken.
• Ik wil me niet teveel inlaten met mensen die negativiteit uitstralen, en daarom houd ik me zoveel mogelijk buiten debatten en discussies.

Als je het met meer dan de helft van deze beweringen hartgrondig eens bent, dan concludeer ik daaruit dat je mensen en instituties die je zouden kunnen helpen bij het vat krijgen om de complexe werkelijkheid om ons heen wantrouwt, en dat dat wantrouwen zo groot is dat het je vatbaar maakt voor nepnieuws en gevoelig voor complotdenken. Met mijn conclusie zul je het dan hoogstwaarschijnlijk hartgrondig oneens zijn. En zolang dat zo is ben je gedoemd om een nepnieuwsconsument en een complotdenker te blijven. Dat moet dan kennelijk zo zijn.

Gelukkig maakt je gevoeligheid voor alternatieve waarheden je als mens niet minder waardevol. Ik kan nog steeds van je houden, en juist omdat ik van je houd hoop ik van harte dat je op een keer de weg terug gaat vinden en dat je weer zult leren om vertrouwen te hebben in mensen en bronnen die dat vertrouwen waard zijn. En nu ik dit schrijf besef ik dat je die hoop van mij ongetwijfeld paternalistisch zult vinden, misschien zelfs een teken van gebrek aan respect. Het zij zo. Er is op dit moment niets dat ik voor je kan doen, en er is niets dat ik tegen je kan zeggen dat je op andere gedachten zou kunnen brengen. Misschien is de situatie trouwens wel symmetrisch. Misschien denk jij wel dat ik degene ben die de weg kwijt is, en wens je mij ook toe dat ik nog een keer het licht ga zien. Dat is dan eigenlijk goed nieuws, want het laat zien dat we in elk geval het beste met elkaar voor hebben.

Als je je ergert aan wat ik schrijf dan is het voor je gemoedsrust misschien beter om mijn blogs niet meer te lezen. We kiezen allemaal onze bronnen, en ik geef onmiddellijk toe dat er weinig is dat ik echt zeker weet en veel dat ik mis zou kunnen hebben.

Het besef dat we het mis zouden kunnen hebben is iets uiterst waardevols, want het kan ons behoeden voor haat, voor fanatisme, en voor ondoordachte acties. Kunnen we daarom misschien nog even een paar dingen afspreken? Dat we geen 5G masten in brand gaan steken? Dat we geen politici gaan uitschelden voor kinderverkrachter? Dat we niet op eigen houtje op pedofielenjacht zullen gaan? Dat we in deze covid tijd geen mensen gaan knuffelen die daar geen prijs op stellen? Dat we de maatregelen om de covid-19 pandemie de baas te worden niet gaan frustreren? Dat we onze medeburgers niet gaat ophitsen om de coronamaatregelen te boycotten? Dat we onze epidemiologen, onze medici en ons zorgpersoneel niet op facebook gaan uitmaken voor leugenaars? Dat we niet gaan meelopen met extreem rechts? Dat zou allemaal heel fijn zijn.