2019: Kolen omlaag, CO2 omhoog

De productie van elektriciteit in kolencentrales daalt dit jaar met zo’n 300 TWh. Tegelijkertijd is er volgens de  World Meteorological Organization nog geen zicht op stabiliserende, laat staan dalende, wereldwijde CO2 emissies.

Daling kolen

Eerder schreef ik al over de wereldwijde terugval in de kolensector. In een nieuwe analyse van de elektriciteitsproductie van de eerste 6 tot 9 maanden van 2019 komt Carbon Brief tot de conclusie dat de productie van kolenstroom dit jaar met 3% daalt. Dat is 300 TWh, oftewel zo’n 230 keer de hoeveelheid stroom die de NS in 2018 verbruikte.  De daling van kolenstroom wordt veroorzaakt door een daling van de hoeveelheid kolenstroom in ontwikkelde landen, zoals de Zuid-Korea, de EU (inclusief Duitsland). De daling is het grootst in de VS, waar weinig terecht komt van Trump’s belofte om de kolensector te redden. Dit jaar sloot wederom 14GW aan Amerikaanse kolencentrales (5,8% van de totale capaciteit) Een tweede belangrijke reden is de scherpe koerswijziging in India. In China stabiliseert de vraag naar elektriciteit.

In China wordt nog steeds iedere twee weken een kolencentrale opgeleverd. De vraag stijgt echter niet mee, waardoor de capaciteitsfactor (hoeveel % van de tijd een centrale stroom produceert) van Chinese kolencentrales daalt. Dit jaar ligt de capaciteitsfactor voor het vierde jaar op rij onder de 50%. Een andere zorgwekkende ontwikkeling voor de kolensector is dat in China volgend jaar de eerste wind- en zonneparken in gebruik worden genomen die tegen dezelfde kosten als kolencentrales stroom gaan leveren. Waarmee de sector op weg is naar subsidievrije productie. In India ligt de capaciteitsfactor van de kolencentrales momenteel op 58%. De kolensector heeft last van de economische terugval, terwijl de elektriciteitsproductie van wind- en zonne-energie blijft groeien.

Stijging CO2 emissies

De daling in kolenstroom heeft vooralsnog geen grote effecten op de wereldwijde CO2 emissie. Sterker Petteri Taalas, the WMO secretary-general, zei bij de recente publicatie van een nieuw rapport over de CO2 concentratie:

There is no sign of a slowdown, let alone a decline, despite all the commitments under the Paris agreement on climate change. We need to increase the level of ambition for the sake of the future welfare of mankind.

It is worth recalling that the last time the Earth experienced a comparable concentration of carbon dioxide was 3-5m years ago. Back then, the temperature was 2-3C warmer and sea level was 10-20 metres higher than now.

Daarbij is driekwart van de reductiedoelstellingen die landen hebben ingediend voor het klimaatakkoord van Parijs volstrekt onvoldoende is om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen. Ook de hoeveelheid olie, gas en kolen die landen nog willen winnen is te hoog om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen. De winning van olie, kolen en gas wordt door veel overheden nog steeds stevig ondersteund in alle fases van het proces. Van opsporing tot daadwerkelijk winning.

Conclusie

Dat de wereldwijde stroomproductie m.b.v. kolen daalt is goed nieuws, al is het nog even wachten of de trend in 2020 en verder doorzet (wat ik zelf wel verwacht). Voor het halen van de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs zijn we er daarmee nog niet. Dat vergt zowel verdergaande maatregelen om de CO2 te verminderen als maatregelen om de winning van olie, kolen en gas aan banden te leggen. Tot nu toe is er slechts een handvol landen dat de winning van fossiele brandstoffen aan banden legt. Nederland heeft daarin slechts een zeer klein stapje genomen door geen nieuwe opsporingsvergunningen voor aardgas meer af te geven buiten bestaande opsporingsconcessies.