De onzin van Teeven over duizend asielzoekers per week

ANALYSE - Eergisteravond kwam Fred Teeven bij Eén op één met het verhaal dat er nu duizend asielzoekers(*) per week naar ons land komen – althans dat maakt de pers ervan. Op de website van het programma staat: ‘Tot voor kort waren het er 1000 per maand. In april was dit dus 4 keer zo hoog.’ In de maand april zouden er dus 4.000 asielzoekers naar ons land zijn gekomen.

Wie echter de uitzending beluistert komt tot de conclusie dat er niets anders aan de hand is dan wat we twee weken geleden al wisten: er zijn duizend meer asielzoekers uit Eritrea gekomen. Teeven gaat vervolgens roepen dat dat duizend per week dus 65.000 per jaar is (blijkbaar telt een jaar ook nog 65 weken).

Van een journalist mag je verwachten dat hij kritische vragen gaat stellen of het misschien over dezelfde groep gaat als twee weken geleden? En hoe kan je nu in godsnaam van een groep van duizend in een paar weken nu 65.000 over een heel jaar maken?

Nee hoor, dat doet deze journalist niet. Integendeel: hij wakkert het vuurtje nog eens flink aan.

In onderstaand figuur de cijfers van oktober vorig jaar tot en met maart dit jaar:

Helaas zijn er nog geen cijfers over april. Gemiddeld kwamen een kleine 1.500 asielzoekers per maand naar Nederland. Het niveau ligt op jaarbasis een paar duizend hoger dan in 2013 (14.500).

In april zouden het er dus ca. 2.400 zijn door de duizend extra asielzoekers uit Eritrea. Of zijn het er 4.000? Het zou mij niet verbazen als we het werkelijke aantal na 22 mei pas weten.

De Volkskrant schreef onder andere over de cijfers van januari en februari. Die cijfers kloppen met wat je in de tabel ziet. De cijfers kwamen van het ANP. Omdat er op dat moment nog geen cijfers over februari publiek waren, moet het ANP die cijfers wel rechtstreeks van de IND hebben gehad.

In totaal zie je in de tabel in januari en februari 3.060 asielzoekers. Nu is het opmerkelijke dat de opvang van de asielzoekers (COA) over de eerste twee maanden een getal geeft van 2.698 en dat terwijl over 2013 het COA op wonderlijke wijze er in slaagde om meer asielzoekers op te vangen dan dat er naar ons land kwamen. Ik heb daar over geschreven, niet voor niets onder de kop Duizenden spookasielzoekers. Zie ook dit artikel.

Het COA geeft dus over 2013 een lager cijfer dan de IND en dat zette mij aan om verder te speuren. De oplossing van het raadsel vond ik in een hoekje van het CBS – klik hier helemaal links op i. Een weinig geraadpleegd plekje is mijn ervaring, maar daar vinden we de volgende tekst:

De registratie van het aantal asielverzoeken bij de Immigratie en Naturalisatiedienst IND is met ingang van januari 2014 gewijzigd. Vanaf 1 januari 2014 worden asielverzoeken eerder geregistreerd dan voorheen het geval was. Voor die datum was dit bij de start van de asielprocedure. Dat was in de regel enkele weken na de aanmelding bij de Centrale Ontvangstlocatie in Ter Apel. Sinds 1 januari 2014 wordt de asielzoeker direct bij aanmelding in Ter Apel geregistreerd. In de oude situatie kwam het hierdoor geregeld voor dat een aanmelding pas in de opvolgende maand(en) daadwerkelijk als asielaanvraag werd geregistreerd en meegerekend werd in de asielinstroom.

Door de wijziging van de administratie hebben we dus schijnbaar veel meer asielzoekers in januari. Dat staat niet in de krant. Ook vind je dat belangrijke feit niet terug in de officiële rapportage van de IND. Dat noem ik de boel belazeren.

Asielzoekers naar de EU

Tot slot nog even deze tabel over het aantal asielzoekers naar de EU over het jaar 2013:

Bron: Eurostat. Zie voor de landen hier.

In 2013 kwamen er 395.000 asielzoekers naar de EU-27(**). Aangezien de EU een half miljard inwoners telt zijn dat 787 asielzoekers per miljoen inwoners. Anders gezegd: per 1.270 inwoners van de EU komt er één asielzoeker. In de pers wordt vaak het totaal aantal asielzoekers genoemd dat naar een land komt. Een onzinnige vergelijking. 110.000 asielzoekers voor Duitsland betekent iets heel anders dan dat Luxemburg er 110.000 zou krijgen. Dat zou voor Luxemburg 250.000 asielzoekers betekenen per miljoen inwoners terwijl dat getal voor Duitsland iets meer dam 1.300 is.

In de tabel heb ik ook nog extra Noorwegen en Zwitserland opgenomen. Weliswaar zijn die twee landen geen lid van de EU, maar zij doen wel volledig mee met het asielbeleid van de EU. Nederland zit net iets boven het EU-gemiddelde. Van de landen uit Noordwest-Europa krijgen er alleen Finland, het VK en Ierland minder asielzoekers per hoofd van de bevolking.

De Zweden krijgen de meeste asielzoekers per inwoner. Direct gevolgd door Malta. De voormalige Oostbloklanden scoren het laagst. De niet-EU landen Noorwegen en Zwitserland nemen plaats drie en vier in. Nederland neemt van de EU-landen plek twaalf in. Italië zat in 2013 een flink stuk onder het EU-gemiddelde.

Conclusie

Voor de pers – ook het NOS-journaal dat ik zojuist zag – is er sprake van een verviervoudiging van het aantal asielzoekers. Terwijl Teeven alleen maar zei dat er de laatste weken van april meer asielzoekers waren en dat wisten we al. Daar kan je natuurlijk geen enkele conclusie aan verbinden. Teeven gaat dan heel flink doen met zijn grenscontroles die hij gaat opvoeren, maar dacht je nu echt dat dat mensen tegenhoudt? Natuurlijk niet. Asielzoekers hebben vaak een levensgevaarlijke reis achter de rug en dan laat men zich niet afschrikken door een Nederlandse grenscontrole. Bovendien: als de genoemde stijging een eenmalig fenomeen blijkt te zijn geweest, kan Teeven roepen dat het komt omdat hij persoonlijk zelf voor de grens is gaan liggen.

Grote kans dat het een eenmalige uitschieter was. Zo heb je die wel vaker. Teeven heeft het over ombuigen van asielstromen. Welke stromen zijn er dan? Gaan er ineens geen asielzoekers meer naar de andere EU-landen? Daar zijn helemaal nog geen cijfers over. Hoe wil hij dat dan gaan ombuigen? Betekent het ombuigen dat hij zich niet meer aan zijn internationale verplichtingen gaat houden?

Het is uitermate triest dat de pers hier zo mee omgaat. Al jarenlang wordt er desinformatie verspreid via de pers en ik heb er vele artikelen aan besteed. Dit interview is een nieuw dieptepunt. Al vijf jaar probeer ik zo goed mogelijk om feiten te geven. Geheel tevergeefs. Op mijn verjaardag is het een mooie gelegenheid om er maar een punt achter te zetten. Ik stop met dit blog. Misschien ga ik nog iets op een andere manier doen, maar met factchecken stop ik.

(*) Teeven – en hij is niet de enige – klutst de begrippen lekker door elkaar. Een asielzoeker is iemand die asiel zoekt. Een vluchteling is een asielzoeker die een verblijfsvergunning heeft gekregen. De term bootvluchtelingen is dan ook onjuist ook al omdat een deel geen asielzoeker is, maar mensen die gewoon werk zoeken.

In de cijfers zitten ook dubbeltellingen van asielzoekers die in meerdere landen asiel aanvragen (‘Dubliners’). Nederland heeft ook in Nederland geboren kinderen van asielzoekers in de cijfers zitten.

Via flipvandyke.nl.