OPINIE - Een tijdje geleden verscheen een interview met documentairemaker Errol Morris in het blad Esquire naar aanleiding van zijn film The Known Unknown over Donald Rumsfeld, de minister van defensie die planning van de Amerikaanse inval en bezetting van Irak overzag.
Rumsfeld, zo meent Morris, had een nogal ongelukkige relatie met de werkelijkheid. In de woorden van Morris:
I don’t know how many people have asked me if I have read Orwell on language and politics, which, as it turns out, I have. Orwell was fascinated by how language could be used to obscure an argument, confuse an argument, debase an argument. But the idea in Orwell was always that someone in control was using it to manipulate others, to trick others. Here, I often think that language is being used not just simply to trick others but also, in Rumsfeld’s case, to trick oneself. […]
Well, he’s never expressed any kind of remorse or regret about the war. After all, we gave freedom to these countries where it did not exist before. The fact that these countries are still plunged in chaos is something that he refuses to admit or to even see.
Het geval Rumsfeld laat zien dat mensen in een positie van macht of (in andere gevallen) rijkdom zichzelf zodanig kunnen isoleren van de de werkelijkheid, dat hun blik op de realiteit er ernstig onder lijdt.
Tot op zekere hoogte is dat een consequentie van hun positie. Een minister van defensie ervaart nooit de realiteit van een soldaat of zelfs maar een commandant te velde. Zijn werkelijkheid wordt niet gevormd door directe ervaringen, maar door verbale abstracties: door rapporten en verslagen van ondergeschikten.
Maar terwijl een verkeerde interpretatie van de directe werkelijkheid onvermijdelijk tot vervelende consequenties leidt (zeker in een oorlogsgebied), kan een verkeerde interpretatie van een abstractie van de werkelijkheid voor de actor heel lang zonder gevolgen blijven, zoals het geval Rumsfeld eveneens illustreert.
De ironie hiervan is dat juist mensen die terecht komen op hoge posities – bijvoorbeeld vanwege hun (vermeende) vaardigheden en kennis – heel lang kunnen wegkomen met een stuitende onwetendheid en kortzichtigheid. (Zou dat zo langzamerhand ook voor iemand als Poetin kunnen zijn gaan gelden?)
Niet alleen zijn dergelijke figuren – dankzij hun positie – persoonlijk geïsoleerd van de directe gevolgen van deze tekortkomingen, maar ook kan de schuld voor mislukkingen bijzonder gemakkelijk worden afgeschoven op een hele serie ondergeschikten.
Meer in het algemeen: een falende schoonmaker zal het niet lang maken. Een falende manager daarentegen…
Reacties (18)
(Zou dat zo langzamerhand ook voor iemand als Mark Rutte kunnen zijn gaan gelden?)}
Er is psychologisch onderzoek naar gedaan. Slimme kinderen leren alles snel maar leren één ding nou net nooit, of alleen theoretisch: dat je fouten mag toegeven.
De typische reactie van een hoogopgeleide die een fout heeft gemaakt schijnt niet te zijn “hé, deed ik het fout? dan gaan we het anders doen” maar het bedenken van een nieuw motief waarom het achteraf toch geen fout was.
In ‘The Shock Doctrine’ van Naomi Klein staat ook interessante informatie over Rumsfeld. Daaruit komt een beeld naar voren van een man die zijn regeringstaken vooral zag in het licht van zijn belangen in allerhande bedrijven. Hetzelfde gold trouwens ook voor Dick Cheney. Bovendien hadden beide heren via vrouw en kinderen ook weer belangen in tal van andere bedrijven die direct of indirect betrokken waren bij defensie.
De ongelukkige relatie met de werkelijkheid betrof vooral één bepaalde kant van de werkelijkheid. Waarschijnlijk gaan zij daaraan voorbij als zijnde ‘collateral damage’ die verder niet ter zake doet. In alle andere opzichten hadden (en hebben) zij hun zaakjes voor zichzelf en hun familie prima voor elkaar.
Willens en wetens psychopaten. Los van de werkelijkheid? Zij maken hun werkelijkheid. Zij zijn het schoolvoorbeeld van waarom een sterke staat ook geen oplossing is.
Zo en nu eerst een groot glas Aspartaam.
Rumsfeld was een belangrijke steun voor George W. Bush in de strijd voor democratie en een veiligere wereld. Daarvoor alle hulde. Woorden zijn woorden. Mensen beoordeel je op de daden. En de intenties waren en zijn nog steeds goed.
Rumsfeld was zoals de derde reactie beschrijft een ondernemer. Dat is de eerste taak van een mens. Ondernemen. Dat linkse addergebroed is lui, en gaat zitten zeggen dat dat fout is. Dat kan natuurlijk niet. Ondernemen. Uit je luie stoel. En dat heeft Rumsfeld gedaan. Waarom dan al die kolder over hem?
Want personen in een sociaal isolement dat zijn de mensen in de bijstand, dat wordt uitgedragen in rapporten met de participatieladder. Als je werkt, onderneemt, zit je nooit in een sociaal isolement.
http://www.participatieladder.nl/home.html
En abstraheren dat doen wetenschappers – vooral sociologen en economen, die via hun taken als ambtenaar ons voorliegen, en niet meer doorhebben hoe de werkelijkheid is. Ze weten net zoals politici bijvoorbeeld niet meer hoeveel een bol brood kost. Die zijn dus net zoals Rumsfeld, wat hier hatelijk wordt geschreven, los van de werkelijkheid.
En dan de jaloersheid met de falende schoonmaker. Rumsfeld had verantwoordelijkheid, hij was/is een ondernemer, iemand die samen met anderen zorgt dat onze samenleving draait. De onzichtbare hand in de economie. Mandeville zei het al, geef vrijheid zodat mensen ondernemen. En Foucault bevestigde het in zijn colleges, al die ondernemers die dat uit egoïsme doen, zorgen zonder dat ze zich daar mee bezig houden, dat er welvaart is. Daar hoort Rumsfeld bij. Zo gaat het in de grote mensen-wereld.
Tenslotte dit stuk kan je over elke minister schrijven. Allemaal zitten ze in rapportages van hun technocratische gewetenloze ambtenaren, en proberen grip te krijgen over het 1 en ander. Losgezongen van de werkelijkheid, losgezongen van de burger, losgezongen van u en mij.
@Joop merendeel eens, maar zij hebben natural law overtreden met verkeerde keuzes. En ze verbergen zich voor berechting in het sterke staatsmonster.
@5: Je kunt je afvragen of Rumsfeld wel een ondernemer is. Hij lijkt me eerder een ordinaire zakenman en eersteklas zakkenvuller die rücksichtslos zijn eigen belangen stelt boven welke andere belangen dan ook.
Als dat laatste de kern zou moeten zijn van het ondernemerschap, dan is er iets grondig mis met de moraliteit en zou ik het niet willen omschrijven als ‘de eerste taak van de mens’.
@7.
Een ordinaire zakenman is een ondernemer. En helaas in de economie gaat het vaak niet over normen en waarden. Maar overleven, vechten, strijden. Het is eenvoudigweg niet voor kleine kinderen.
@8: Wat je blijkbaar niet ziet is dat deze man zijn positie als minister van defensie oneigenlijk gebruikt heeft om zijn eigen belangen te dienen. Daar gaat het wel degelijk over normen en waarden en moraliteit.
@9.
Hij zal het anders uitleggen, dat hij in het belang van de VS heeft gehandeld. Zijn eigen belangen zijn bijzaak.
Hoe denken ze in de VS over deze man? Had hij draagvlak of zijn de Republiekeinen helemaal klaar met hem? Ik denk dat als hij geen steun meer had hij allang was afgezet, vervangen, als minister.
@10: Laat dat laatste nou ook precies gebeurd zijn.
Inderdaad, maar dat was vanwege teleurstellende verkiezingen:
In mei 2004 kwam Rumsfeld in opspraak naar aanleiding van misstanden door militairen in de Iraakse Abu Ghraib-gevangenis. Door enkele Democraten uit het Amerikaans congres en sommige media werd Rumsfeld opgeroepen af te treden. Rumsfeld bood excuses aan maar stapte niet op. President Bush schaarde zich vierkant achter zijn minister van defensie.
Op 8 november 2006, daags na voor de Republikeinen teleurstellend verlopen verkiezingen voor de Senaat en het Huis van Afgevaardigden, maakte president Bush bekend dat Rumsfeld zou aftreden. (bron: wikipedia)
Of dat aan draagvlak onder de Amerikaanse bevolking heeft gelegen vindt ik behoorlijk suggestief, wensdenken.
Eigenlijk bleek al op 9/11 dat Rumsfeld de weg een beetje kwijt was. Na de aanslag op het Pentagon liep hij (69 jaar oud) naar buiten om ‘de gewonden te gaan helpen’ . (De belangrijkste man in het gebouw, werd opeens BHV-er ).
Hij kwam als held van 9/11 op de foto en niemand durfde meer te vragen hoe een gekaapt vliegtuig het beveiligde luchtruim boven Washington DC kon binnendringen, terwijl het land al 35 minuten in de hoogste staat van alarm was.
Also known as Opstelten Syndrome
Waarom wordt er gedaan alsof er geen enkel reeel referentiekader is waarin Rumsfeld zich goed zou kunnen voelen over wat ie heeft gedaan? Er waren in de jaren ’40 veel Amerikanen die het niet eens waren met de Amerikaanse inmenging in de tweede wereldoorlog. Zij noemden dat een bemoeienis in de aangelegenheden van andere landen die ook nog eens vele Amerikaanse soldaten het leven kostte (alleen al 20.000 Amerikaanse doden in het Ardennenoffensief, ter vergelijking, de Amerikanen verloren 5000 soldaten in Irak) en wezen uit dat er veel burgerdoden vielen in Europa door de oorlog (bombardementen, strijd tussen verzet en NSB). 70 jaar later kijkt een van die Europese slagvelden op 5 mei terug op die oorlog en vieren ze het als een bevrijding, waarschijnlijk hoopt Rumsfeld dat Irak dat over 70 jaar ook doet. Waarom wordt er trouwens ook zoveel minder moeilijk over Afghanistan gedaan? Dat land is nog een grotere puinhoop, Rumsfeld was ook een architect van die oorlog en ook daar heeft ie laten martelen. We zijn gewoon boos dat we zijn voorgelogen over de massavernietigingswapens van Saddam, dat is waar we niet tegen kunnen, plus dat we deze oorlog allemaal veel gezien hebben op tv (da’s toch anders dan lezen over een oorlog van 50 jaar geleden) want objectief was de oorlog in Irak niet zo anders dan andere oorlogen.
@15: Ik herken me niet in jouw ‘we’.
Ruim voordat de VS Irak binnenviel, werd er al gewaarschuwd dat een gewapende inval om Saddam Hoessein uit te schakelen een onzalige operatie was die niet zou leiden tot een vrij en democratisch Irak, hoogstens tot nog meer destabilisatie. Dat er ook geen massavernietigingswapens zouden worden aangetroffen, speelde in die argumentatie geen rol.
@5: Joop wil een maatschappij die nog meer dog-eat-dog is dan de huidige. Er is niks mis met ondernemers, ze houden een deel van de maatschappij draaiende (maar vergeet niet dat loonslaven in de overheid of het bedrijfsleven) zorgen dat de rest draait. De problemen met ondernemers ontstaan zodra de ondernemingen succesvol zijn en groeien. Dat is het moment waarop er over de ruggen van anderen geld verdient gaat worden en Rumsfeld vind het geen probleem om over lijken van Iraqezen zijn winst te verhogen. “Iraqi freedom” en ” enduring freedom” zijn beiden gebaseerd op een leugen. Het is machiavellistische machtspolitiek met als doel om europa in een slechtere economische-machts positie te brengen. Vergeet niet dat Saddam 2 weken eerder overging op de petro-euro en dat dat een grote rol heeft gespeeld in die oorlog. De duitsers en de Fransen hadden dat door. Meteen na ” operation iraqi freedom” werd dat teruggedraaid en werd de olie weer in dollars verhandeld, daar had rumsfeld een grote hand in (je moet een mens beoordelen op zijn daden toch). Die terugdraaiing was zeer negatief was voor alle landen die de euro gebruikten (of je voor of tegen de euro bent, het heeft de nederlandse economie en onderhandelingsmacht geschaad) doordat er minder euro’s als reserve-munteenheid gebruikt werden.
Aan de hand van de daden van rumsfeld (dus niet de woorden) kan dus geconcludeerd worden dat de iraakse ” vrijheid” een handig bijproduct was van de echte politieke doelen: De leugens over WMD’s, het veiligstellen van de petrodollar en olierijk gebied, redenen voor grootschalige inzet van leger voor de oorlogseconomie, wat Bush en Rumsfeld maar wat handig uitkwam aangezien ze belangen hadden in die sector.
Lees Il Principe van Machiavelli, dit alles staat erin. Niks nieuws onder de zon.
Ook je conservatief-sadistische tsunami van diarree over het probleem van de niet-ondernemers is een vastgedraaide plaat waar we al te veel van hebben gehoord in dit rechtse land. De overheid speelt een niet te onderschatten rol (lees bijvoorbeeld: ” the entepreneurial state”) en dat zeg ik als doorgewinterde anarchist en ondernemer. In deze wereld hebben we niet meer ondernemers nodig, die hebben we genoeg. Nee, we hebben goedgeregelde “commons” nodig: gezamelijk georganiseerde organisaties voor het milieu, huisvesting, energie en andere dingen die we uiteindelijk toch gezamelijk moeten regelen (vanwege grootschaligheid en infrastructuur).
Waarom geeft iedereen Joop minnetjes? Hij is een perfect voorbeeld van iemand die los staat van de werkelijkheid.
Al waag ik te betwijfelen of hij een hoge positie bekleedt.