Uit de oude doos: Linkse en rechtse politiek

De politieke scheidslijn 'links - rechts' is volgens Hans van Haastert vervangen door de scheidslijn 'kosmopolieten - nationalisten'. Zoals de opkomst van het socialisme en de sociaaldemocratie heeft gezorgd voor een correctie op het kapitalisme in de vorige eeuw, is het nu tijd voor een correctie op overmatige neoliberale globalisering Vroeger had je een politieke indeling naar links en rechts. Dat was verschrikkelijk handig en overzichtelijk. Je wist dan dat linkse politici opkwamen voor de armen en rechtse politici opkwamen voor de rijken. Links wilde belastingen verhogen en allerlei voorzieningen goedkoper maken (of gratis), rechts liet het liever allemaal over aan de vrije markt. Het was de oude strijd tussen de socialisten en de conservatieven. Maar door het sociaal-liberale compromis, dat in het Westen heeft geleid tot een gematigde markteconomie in combinatie met een verzorgingsstaat, is het links-rechts conflict minder belangrijk geworden. Niet onbelangrijk, maar minder. De Derde Weg van Tony Blair, Gerhard Schröder en Bill Clinton had de oude klassenstrijd overbodig gemaakt! Wat daarvoor in de plaats is gekomen is een nieuwe scheidslijn, die door politicologen al jaren werd voorspeld en nu, anno 2016, volwassen is geworden. Het gaat tegenwoordig om vraagstukken als de globalisering, migratie en identiteit. Bestuurskundige Mark Bovens noemt dit het onderscheid tussen Nationalisten en Kosmopolieten. Nationalisten willen dat de globalisering wordt afgeremd, zijn tegen Europese samenwerking, willen de grenzen sluiten voor migratie en vinden het behoud van de Nederlandse identiteit belangrijk. Kosmopolieten zijn de hoogopgeleide wereldburgers die daar dus net even heel anders over denken.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Ten voeten uit

Volop drukte gisteren in het Rijksmuseum, want men kon gratis en voor niets 160 miljoen euro van dichtbij bekijken.

Wat is er zo bijzonder aan Marten Soolmans en Oopjen Coppit (zo heten die euro’s eigenlijk)?
cc commons.wikimedia.org Pendant portraits of Maerten Soolmans and Oopjen Coppit

Volgens het Rijskmuseum: “Het waren Rembrandts eerste levensgroot, staand en ten voeten uit geschilderde pendantportretten en ook de enige die hij ooit zou maken.”
Bijzonder is ook, volgens het museum dat tot dan toe (1634) levensgrote (2 meter 10 bij 1 meter 35) staande portretten alleen aan vorsten en adel waren voorbehouden.

Pendantportretten zijn twee individuele portretten die bij elkaar horen. Geen uniek genre. Menig echtpaar is “pendant in de olie” afgebeeld. Het Rijksmuseum heeft bijvoorbeeld pendantportretten, gedateerd rond 1620 van Laurens Reael, gouverneur-generaal van Nederlands Oost-Indië, en zijn vrouw Suzanna Moor. De schilder is onbekend. De schilderijen zijn iets hoger (223 cm) en iets smaller (127 cm)dan die van Rembrandt.
cc commons.wikimedia.org Laurens Reael 1583-1637

Ongetwijfeld zullen deze Rembrandts zijn eerste levengrote portretten zijn. Hij schilderde wel eerder personen ten voeten uit, maar op kleiner formaat. Dit zelfportet met poedel is ‘slechts’ 66,5 bij 52 centimeter.
cc commons.wikimedia.org Selfportrait in oriental attire with poodle, Rembrandt van Rijn

De Italiaanse schilder Moretto da Brescia zou echter de eerste zijn die een levensgroot portret heeft gemaakt. Ritratto virile a figura intera (Portret van een man in volle lengte) stamt uit 1526 en is 201 bij 92,2 centimeter groot.
cc commons.wikimedia.org Moretto da Brescia Ritratto virile a figura intera 1526

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

SG-café zaterdag 02-07-2016

Dit is het Sargasso-café van zaterdag 02-07-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: risastla (cc)

De Tweede Kamer kan weer wat meer leeuw worden

COLUMN - De Tweede Kamer kan volgende week door aanneming van een motie-Amhaouch (CDA)/Schouten (CU) de eigen informatiepositie aanzienlijk versterken. De bij de behandeling van de Raming 2017 ingediende motie vraagt namelijk om een systeem waarbij de regering binnen een bepaalde termijn beredeneerd aangeeft of en hoe zij de uitvoering van een motie ter hand heeft genomen en wat de planning is.

Kamervoorzitter Khadija Arib liet namens het Presidium al weten bereid te zijn uitvoering van de motie ter hand te nemen. Het is ook nauwelijks voorstelbaar dat de Kamer zich niet achter deze wens zou scharen en aanstuurt op uitvoering. Een Kamer die zichzelf serieus neemt, moet zeker door haarzelf vastgelegde verzoeken en opvattingen serieus nemen. Dat doet ze door toe te zien op uitvoering van aangenomen moties en zo nodig aan de bel te trekken als de regering in gebreke blijft. Maar dan moet de regering wel tijdig en adequaat rapporteren.

Inmiddels bijna 37 jaar geleden nam de Tweede Kamer de motie-Ginjaar-Maas (VVD)/Van Leijenhorst (CDA) aan, waarin de regering werd gevraagd uit het oogpunt van parlementaire controle jaarlijks te rapporteren over uitvoering van aangenomen moties en gedane toezeggingen. De motie-Amhaouch/Schouten gaat nog een stap verder, maar ligt wel geheel in de lijn met die motie-Ginjaar-Maas/Van Leijenhorst.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update mei 2016

DATA - Kennelijk heeft Brexit ook MetOffice van slag gemaakt. Hun cijfers over mei 2016 kwamen pas vandaag binnen. Dus bij deze weer wat verlaat de maandelijkse update van de opwarming van de aarde. In deze reeks het dertiende maandrecord op rij. En daarmee zijn alle langjarige gemiddelden ook op nieuwe records uitgekomen.

wereldtemp201605_475

Intussen lijkt de Noordpool iets minder extreem te smelten dan eerder werd aangenomen. Maar nog steeds op weg om een record te breken.
En de zeespiegel stijgt rustig door.
sl_ns_global_201606

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Colin Newman

Colin Newman geniet aardig bekendheid als een van de oprichters van postpunkband Wire. Hij heeft echter ook redelijk wat solowerk afgeleverd.

Het album uit 1986, Commercial Suicide was wat een misleidende titel, want het album was redelijk succesvol. Opvallend is het instrumentarium: het is duidelijk een pop-album, maar de drums ontbreken volledig. In plaats daarvan veel blazers, een strijkorkest, en nogal wat electronica.

Foto: Daniel Lobo: Lucha contra el capital, Flickr (CC)

Joseph Vogl en de eeuwige macht van het kapitaal

ANALYSE - Het is tegenwoordig mode om te beweren dat de tijd van de natiestaat voorbij is (1,2,3,4,5). De democratie wordt ondermijnd door globalisatie en de macht van de markt. In zijn onlangs verschenen boek Het financiële regime stelt Joseph Vogl dat dat altijd al zo is geweest: al sinds de opkomst van de Italiaanse stadstaten in de late Middeleeuwen is er een symbiose tussen staat en het kapitaal.

De gemiddelde lezer van Sargasso zal nu misschien een geeuw onderdrukken. Maar ik waag het toch om vraagtekens te zetten bij Vogl’s verhaal over de macht van de financiële markten in de moderne tijd, vanaf de Tweede Wereldoorlog. Ik reageer in dit artikel op het interview van Vogl, afgenomen door Koen Haegens, dat een paar weken geleden in de Groene Amsterdammer (15 juni 2016) verscheen [1].

De macht van het kapitaal

Het mechanisme waarmee het kapitaal [2] macht kan uitoefenen over de staat is eenvoudig. Als een staat meer geld uitgeeft dan het door belasting kan innen, moet zij het verschil lenen op de kapitaalmarkt. Vooral in moeilijke tijden krijgt deze daardoor grote invloed omdat de schulden dan hard oplopen, bijvoorbeeld na een financiële crisis of tijdens een oorlog:

SG-café vrijdag 01-07-2016

Dit is het Sargasso-café van vrijdag 01-07-2016. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Nicholas Lens

Nicholas Lens is een Belgisch componist. Hij is vooral bekend vanwege z’n opera’s, vocale muziek en filmmuziek. In 1995 bracht hij Flamma flamma, the fire requiem uit, een muzikale studie die alle nabestaanden van een zojuist gestorvene langs loopt.

Als zichzelf respecterend muzikant uit die tijd kon je natuurlijk niet om het Trio Bulgarka heen, dus die doen mee als de mensen op aarde die in hun frivole bestaan alles bespotten. Daartegenover staan de stemmen van de professionele operazangers, die de Goden vertolken die alles bloedserieus nemen, en die dus in het latijn zingen.

Vorige Volgende