Zonnebank = kankerkanon

Het is officieel: zonnebanken en gezichtsbruiners zijn volgens het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek even kankerverwekkend als mosterdgas. Pardon? Ja echt waar, aldus Radio 1. Wie voor zijn 30ste geregeld een zonnesalon bezoekt, loopt 75% meer kans op een melanoom dan iemand die dat niet doet. Het IARC geeft zonnekanonnen het hoogst mogelijke risicoprofiel. Dit staat in The Lancet.

Even ter illustratie: volgens het onderzoek is regelmatig kunstmatig zonnebaden even carcinogeen als roken of blootgesteld worden aan asbest.

In Nederland krijgen nu ongeveer een op de zes mensen huidkanker, maar de verwachting is dat dit in de toekomst snel op zal lopen. Ter indicatie: de afgelopen dertig jaar is dit aantal in het Verenigd Koninkrijk al verviervoudigd, van 3.4 gevallen per 100,000 mensen in 1977 tot 14.7 per 100,000 in 2006.

Huidkanker lijkt op basis van deze cijfers hard op weg een van de belangrijkste welvaartsziekten te gaan worden. We bestrijden kanker als gevolg van roken en we hebben asbest als bouwmateriaal al verboden. Mosterdgas is een buitenbeentje, want mosterdgas is in tegenstelling tot asbest, sigaretten en zonnebanken bedoeld om te doden. Toch is het per 1925 verboden (Geneefse Protocol).

Een logische volgende stap lijkt inperking van kunstmatig zonnebaden. In Duitsland en de VS is al een leeftijdsbegrenzing opgenomen. Gertruud Krekels die woordvoerder is van de Nederlandse vereniging voor Dermatologie en Venereologie reageerde al verheugd op die maatregelen, en zou die ook graag in Nederland zien.

Zelf vind ik het steeds moeilijker om een genuanceerde mening te hebben over dit soort welvaartsziekten – nuance: het verhoogde risico op deze aandoening. Vroeger was ik een stuk absoluter (mooi was die tijd). Iedereen heeft wat mij betreft een recht op kanker. Rook tot je stoflong hebt, drink tot je lever uit elkaar barst en ga naar de zonnebank tot je een braadkip bent, iedereen heeft zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen. We zeggen het er ten slotte duidelijk bij: roken veroorzaakt kanker, drinken leidt tot Korsakoff en overmatige blootstelling tot UV straling is ook ongezond. Geniet met mate en gebruik je verstand.

(Deze tactiek werkt bovendien. In de periode 2001 – 2008 nam het percentage rokers én drinkers af. Ook nam de gemiddelde consumptie af. Hoera voor de overheid! Hoera voor de volksgezondheid. Toch zie ik nog steeds een stuitende hoeveelheid mensen roken, en lijkt het aantal dikke mensen alleen maar toegenomen. Een zaterdagmarkt in mijn woonplaats laat zich met gemak vergelijken met een Romero film.)

Nu ik wat ouder ben (de mildheid zelve) en een schrikbarend hoog bedrag moet betalen aan mijn zorgverzekeraar – waar ik vrijwel nooit beroep op doe, want ik ben nooit ziek – vind ik het eerlijk gezegd wel de bloedige limiet dat ik moet betalen voor andermans – welbewust opgelopen, nee zelfs zo goed als uitgelokte – welvaartskanker. En ik weet heus wel dat roken waarschijnlijk niet de enige reden is voor de celdelingen, of alcohol voor de cirrose, enzovoorts enzovoorts, maar dat doet op mijn onderbuikgevoel niets af. Eerlijk gezegd: ‘Eigen schuld dikke bult’ slaat door naar het ronduit asociale ‘De gevaren waren bekend sukkels, dop je eigen boontjes maar’. Ik ben er niet trots op, maar wie anno nu nog longkanker krijgt omdat hij of zij de afgelopen twintig jaar stevig is door blijven roken ondanks alle waarschuwingen, heeft in werkelijkheid geen kanker, maar lijdt aan chronische stompzinnigheid. En ik voel me niet geroepen om daar solidair mee te zijn.

Nu komt daar dus de zonnebank bij. Tja, ik ga er nooit onder liggen. Niet omdat ik gevaar loop, maar gewoon omdat ik die behoefte niet voel. Net als met roken, waar ik een paar jaar geleden mee ben gestopt. (Overigens om de eenvoudige reden dat ik het zat was, en niet omdat ik er kanker van zou gaan krijgen. Ik had er gewoon genoeg van en ergerde me aan mijn verslaving, die ik zag als mentale zwakheid.)

De gevaren van een zonnebank zijn vanaf vandaag dus officieel bekend. Met een beetje geluk gaat de overheid straks de zonnebank ontmoedigen. En met nog een beetje geluk gaat dat nog werken ook. En over een paar jaar krijg ik datzelfde gevoel dat ik bij door roken veroorzaakte longkanker heb, ook bij door zonnebank bezoek veroorzaakte huidkanker. Dat is een vooruitzicht waar ik me bepaald niet op verheug.

Kan iemand mij even helpen enige moraal in deze kwesties? Want mijn onderbuik zegt me dat ik voor een no-claimkorting op mijn ziektekostenverzekering ben, en dat vind ik behoorlijk armetierig.