Voorpagina

Dutch Overshoot Day

8 reacties
,

Als iedereen zou consumeren zoals we dat in Nederland doen, zouden we per vandaag alle grondstoffen die de aarde in een jaar produceert al opgebruikt hebben. In het huidige tempo doen we dat namelijk in slechts 102 dagen. En vandaag is het dus onze ‘Dutch Overshoot Day’. Dat klinkt alarmerend en dat is het ook. ‘Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we 3,6 Aarde’s nodig hebben’, berichtte Overshootday.org vorig jaar, eveneens op 12 april. Sterker nog, ‘de ecologische voetafdruk van Nederland is meer dan 7 keer zo groot als de Nederlandse biocapaciteit’, aldus het persbericht van dit jaar. We zijn immers een klein land met een grote voetafdruk.

De èchte Earth Overshoot Day, gebaseerd op de daadwerkelijke consumptie van de hele wereldbevolking, viel in 2006 nog op 9 oktober. Of op 21 augustus als je het aan Overshootday.org vraagt. De reken- of meetmethode kan intussen natuurlijk veranderd zijn. In ieder geval is de dag gestaag naar voren opgeschoven: vorig jaar viel de bewuste dag Earth Overshoot Day al op 28 juli. Earth Overshoot Day van 2023 wordt nog berekend en bekendgemaakt. Ik wacht vol spanning op de uitslag.

Om binnen de planeetgrenzen te blijven, is het nodig dat Earth Overshoot Day op 31 december valt of nog later dan op de laatste dag van een jaar. Gelukkig zijn er nog oplossingen om ervoor te zorgen dat we binnen de planeetgrenzen blijven. De website Overshootday.org toont hoopvolle pagina’s getiteld ‘solutions’ en ‘power of possibility’, daar is vast nog wat te halen. Op Sargasso kan je onder meer terecht voor de stukken uit de serie ‘Een ander kapitalisme’. Ideeën genoeg. Actie nog te weinig.

+4
Deel artikel

Reacties (8)

#1 beugwant

De kern van het probleem is natuurlijk dat enorme overschot aan Nederlanders. In mijn jeugd vond ik die 13 miljoen al veel.
De schepper heeft dit moeras bedoeld als de delta van een paar grote rivieren, maar de Batavieren zagen het aan voor de bebouwde kom.

#2 cerridwen

Het is goed om ook eens wat kritischer te kijken naar wat ‘Overshoot Day’ nou eigenlijk is. Dan blijkt dat het eigenlijk voor meet dat we teveel broeikasgassen uitstoten, om precies te zijn meer uitstoten dan door bossen kan worden opgenomen. De overige onderdelen gebruiken we niet teveel.

Het vertelt ons dus eigenlijk vrij weinig: we weten al dat we teveel CO2 uitstoten, en als we CO2 willen verminderen zijn er andere middelen dan ‘meer bossen laten groeien’.

https://youmatter.world/en/earth-overshoot-day-europe-carbon-28450/

https://thebreakthrough.org/issues/conservation/its-time-to-scrap-the-ecological-footprint

Wat onzichtbaar blijft, is de duurzaamheid van productieprocessen, en het lijkt daardoor dat armer = beter, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is.

#2.1 P.J. Cokema - Reactie op #2

Linus Blomqvist, de auteur van het artikel in je tweede link, is mede-opsteller van het Ecomodernistisch Manifest. De ‘ecomodernisten’ geloven heilig in ‘meer’. Meer economische groei = meer technologische oplossingen. Ik geef je twee bronnen om nader over na te denken of dat ecomodernisme wel zo warm omarmd moet worden:
Uit het essay dat we hier ovenramen in onze serie Een ander kapitalisme, waarin wordt uitgelegd dat de ecomodernisten eigenlijk ‘verdedigers van de status quo’ zijn:

Oplossingen voor de klimaatverandering, zo zeggen de verdedigers van de status quo, moeten vooral haalbaar en betaalbaar blijven. Maar hoe leg je dat uit aan Lucian en zijn vrouw die met een bronchitis in hun vochtig huis leven? Hun medicijnen zijn weggespoeld, ze hebben geen geld om nieuwe te kopen. Sorry meneer, we vonden het niet haalbaar en betaalbaar om jullie te beschermen. Haalbaar en betaalbaar voor wie?

[edit] Ik vergat dit nog: in deze masterscriptie is onderzocht wat het probleem is met dat ecomodernisme.

(ecomodernisme) is namelijk gebaseerd op een wereldbeeld dat niet meer overeenkomt met hoe de aarde, de natuur, de mens en onderlinge verhoudingen hiertussen, daadwerkelijk zijn. Daarom moeten we reflecteren over hoe onze houding ten opzichte van de aarde wél moet zijn

[/edit]

André Gonçalves, de auteur van het stuk bij je eerste link, betoogt dat niet de krimp aan natuurlijke bronnen de oorzaak van de problemen zijn maar de CO2-uitstoot. Meer preciezer: hij stelt dat CO2-uitswtoo het grootste probleem is. Dat mogen we opmaken uit wat hij aan het Slot van zijn stuk schrijft, waar hij pleit voor ‘minder’ i.p.v ‘meer’:

We moeten natuurlijk niet vergeten dat de natuurlijke hulpbronnen van de planeet niet onbeperkt zijn: sommige visbestanden nemen af ​​omdat we te veel van bepaalde soorten consumeren, bossen nemen geleidelijk af omdat we nog steeds te veel ontbossen in vergelijking met de bomen die we (niet) planten en dit tast de biodiversiteit aan met een snelheid waarmee elke dag 200 soorten verloren gaan – wat net zo gevaarlijk is voor de duurzaamheid van de planeet als klimaatverandering. Daarom moeten we onze consumptie (en productie) van hulpbronnen verminderen, voorkomen dat we fragiele bestanden onderzoeken (ze tijd geven om zichzelf te vernieuwen), voorkomen dat we hulpbronnen verspillen… Maar laten we niet vergeten dat een groot deel van het ecologische probleem betrekking heeft op energieverbruik en CO2-productie, die waarschijnlijk schadelijker is dan over ons verbruik van hulpbronnen

Je ene bron wil meer, je ander bron wil minder. Dit draagt niet bij aan een oplossing.

#2.2 cerridwen - Reactie op #2.1

Goncalves en Blomqvist zijn het eens in hun analyse van de ‘overshoot day’, en zijn het ook eens over dat CO2 uitstoot het grootste probleem is, waar veel aan moet gebeuren.

Over eco-modernisten: je moet je afvragen of de ‘status quo’ eigenlijk wel zo slecht is. Mensen hebben het nog nooit zo goed gehad. Daar moeten we op verder bouwen, niet terug. Dat hebben ze in elk geval goed begrepen.

Daartegenover staan de mensen die de consumptie / de rijkdom willen verminderen. Dat biedt in elk geval totaal geen perspectief aan de miljarden mensen die nu nog in armoede leven, een deel in extreme armoede. En het risico op verarming van ook het rijke deel van de bevolking is groot. Dat zeggen ze niet rechtstreeks natuurlijk, maar dat is wel de logische implicatie.

#2.3 Hans Custers - Reactie op #2

Had nou even op de link naar dat persbericht geklikt. Daar staat:

De carbon-footprint van Nederland is 60% van onze totale voetafdruk.

60% is best een behoorlijk deel, maar ook weer niet alles.

En aanvullend op #2.1, het Breakthrough Institute is zeker geen objectief wetenschappelijk instituut, maar een ideologisch gedreven denktank. Ze hebben af en toe wel eens een punt, maar hun analyses zijn altijd wel erg eenzijdig. Dus die opmerking over ‘kritischer kijken’ zou je ook wel eens op jezelf mogen betrekken.

En dan komt dat verhaal ook nog eens uit 2015 en is het gebaseerd op een wetenschappelijk artikel uit 2013. De methodiek is sindsdien op een aantal punten verbeterd. En Blomqvist ‘vergeet’ in zijn blogje te vermelden dat er direct een uitgebreid antwoord is gegeven op zijn kritiek.

Ga nou zelf eerst eens wat meer oefenen op dat kritisch kijken, voor je anderen zo makkelijk de maat neemt.

#2.4 cerridwen - Reactie op #2.3

Wat Blomqvist wel of niet is, doet niet echt ter zake, het gaat er om of wat hij zegt klopt. Daarom geef ik ook twee linkjes, die precies hetzelfde zeggen. Het is niet moeilijk om nog weer andere bronnen te vinden met vergelijkbare strekking.

Ik ben overigens wel benieuwd of jij het ‘uitgebreide antwoord’ wel goed gelezen hebt. In principe bevestigen ze namelijk in het stuk de kritiekpunten van Blomqvist:

At the end of the day, the Ecological Footprint does the job it sets out to do — answering the question of whether humanity uses more biomass than croplands, grazing lands, and other ecosystems can produce, and whether forests can absorb all our carbon emissions. The conclusion: we’re in ecological balance or surplus for all categories bar carbon emissions.

The Ecological Footprint, however, does not indicate that we’re unsustainably harvesting crops, fish, pasture, or timber. In other words, it’s not that the Ecological Footprint is wrong, per se, although the implication of sustainability is in many ways misleading. It’s that, despite its grand claims of global ecological overshoot, its real findings are trivial to the point of being banal.

En het lijkt me dan ook dat er niets af te dingen valt op zijn conclusie:

Let’s scrap the Ecological Footprint and start measuring our carbon footprint directly, in terms of carbon-dioxide equivalents, and use other, more meaningful metrics for the sustainability of farming, forestry, fisheries, and other activities. The world will be wiser for it.

#2.5 Hans Custers - Reactie op #2.4

Uit die weerlegging;

Many of Blomqvist et al.’s claims are themselves misleading. For instance, they assert that “… the ecological footprint is practically equal to the carbon footprint”. This is incorrect. The carbon Footprint is only a small fraction of the domestic Footprints of many countries (e.g., 7% in the case of Tanzania in 2008) and constitutes just 55% of the total human Footprint in 2008 (up from 35% in 1961)

Het punt dat jij maakte in #2 en dat Blomqvist maakt is incorrect. Snap je dat woord? Zoek het anders even op.

Het lastige is wel dat Blomqvist op het ene moment roept dat er alleen naar CO₂ wordt gekeken (eerste zin, derde alinea) en dan wat verderop weer wat anders zegt (het citaat dat je nu aanhaalt, waarin ook landgebruik wordt genoemd). Een trucje dat wel vaker wordt gebruikt, want zo kun je altijd roepen dat je het toch hebt gezegd. Maar ondertussen trapt de minder kritische kijker (#2) wel in de val die is opgezet en kakelt hij in eerste instantie gewoon die eerste opmerking na.

En natuurlijk zegt die voetafdruk niet alles. Geen enkele indicator op dat aggregatieniveau doet dat. Dus als daar op gewezen wordt is daar niks mis mee. Maar dat het alleen om CO₂ en de ‘opname door bossen’ zou gaan, zoals jij in #2 beweert is incorrect. (Om het woord ‘bullshit’ maar eens te vermijden.)

Mocht je nu weer de doelpalen gaan verplaatsen, dan wil iemand anders misschien wel reageren. Ik heb andere dingen te doen.

#2.6 Hans Custers - Reactie op #2.5

Toch nog een korte toevoeging, omdat ik een ander trucje van Blomqvist niet had benoemd. Hij constateert namelijk dat we op wereldschaal niet meer land gebruiken voor landbouw dan er land ís. En niet meer vis vangen dan er in de zee zit. Hoe zou dat nou toch kunnen?

Natuurlijk gebruiken we niet meer land dan er is, of vangen we er meer vis dan er rondzwemt. Maar de informatie daarover is dan nog steeds relevant:

National/regional Footprint assessments reveal some of the most significant findings of Footprint accounting and those with the highest policy utility. Even relative “self-sufficiency” is becoming an increasingly important policy consideration in an era of accelerating global change as revealed by rapid growth in international ‘land-grabbing’ by countries with ecological deficits/

The method currently shows that about 84% of the world population live in countries that run growing ecological deficits, i.e., they are living on overuse of their own ecosystems, on imported biocapacity or on appropriations from the global commons.

Whether running an ecological deficit in an uncertain world already in overshoot is a significant risk every nation must evaluate for itself. However, there is nothing gained by not knowing one’s country’s biocapacity balance, and there are presently no better estimates than those delivered by Global Footprint Network’s current Footprint accounts.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*

*