Besteedbaar inkomen staat al bijna veertig jaar stil

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dat blijkt uit onderzoek van de Rabobank. Het Bruto Binnenlands Product (de totale geldwaarde van alle over een bepaalde periode in een land geproduceerde finale goederen en diensten) is wel gestegen, maar huishoudens profiteerden daar niet van mee.

Open artikel

Reacties (21)

#1 kneistonie

Meer regels en duurzaamheid kosten nu eenmaal meer geld.

Winst voor de consument is geboekt via technische vooruitgang en betere prestaties van “dezelfde” goederen.

#2 Lennart

@1:
“Meer regels en duurzaamheid kosten nu eenmaal meer geld.”

Tsja. We hebben het over de periode die nogal eens gekenmerkt wordt als een periode van deregulering. Maar ook een typering als “het fossiele tijdperk” kom je nog wel eens tegen.

#3 majava

“regels en duurzaamheid”?

Gek, ik vind daar niks over in dat lange stuk. Wel dat huishoudens minder en bedrijven juist meer profiteren van het toegenomen BBP. Je kunt dat misschien wel uitleggen als gevolg van een “regel”, namelijk die mbt belastingheffing en verdeling.

Het artikel doet dan wel een poging om een soort van trickle down situatie neer te zetten, maar gelukkig zit er ook wat nuance in waardoor het duidelijk wordt dat die toegenomen welvaart voor bedrijven niet alsnog terugvloeit naar Nederlandse huishoudens.

Alleen had dat van mij wel nog wat duidelijker gemogen.

#4 Amateur Commenter

@3: Neem daar ook in mee dat de lasten ook steeds vaker worden afgewenteld op de bewoners. Zie recent ook weer de dividendbelasting en Groningen, of het artikel van Arjen Lubach over groene stroom.

#5 Quintana

Maar sinds 1977 zie ik om me heen wel een duidelijke stijging van de welvaart. Mensen gaan vaker met vakantie, de straten staan vol met auto’s, woningen zijn luxueuzer, iedereen heeft meerdere computers, je kan gevarieerder eten kopen. Als de groei eerlijker verdeeld was geweest (niet alles naar het kapitaal dus), hadden we dan nog meer gehad?

#6 KO

@5 eens … ik snap het ook niet helemaal …

moet ik het zien als … we geven veel meer geld uit aan wonen … en veel minder aan eten … en van de rest kunnen we veel meer auto’s / computers / vakanties kopen maar inkomen is niet toegenomen ….??

De waargenomen trend sluit wel heel erg aan op wat er in de VS gebeurd maar kan het het zo snel naar NL vertalen. Misschien als ik niet mijn oma met mijn ouders vergelijk maar de bejaarde gastarbeider die nu op AOW zit met m’n oma. En mijn ouders met? En mezelf met? En hoe zit het met tweeverdieners?

Ik het het stuk niet zeer goed gelezen. Wel valt op dat inderdaad de middenopleidingen harde klappen krijgen in vergelijking met hoogopgeleiden. Wat dat betreft slaat dit ook direct op de opkomst van “het populisme”.

#7 KO

Als zelfs de RABO al komt met een oproep tot nadenken over “het internationaal coördineren van belastingen op kapitaal.”

Dan zegt dat wel iets vind ik.

#8 Frank789

@5: Het aantal tweeverdieners is m.i. enorm toegenomen, daardoor zouden huishoudens meer te besteden moeten hebben.

In 1985 kostte mijn wasmachine 1500 gulden, de veel betere en zuinigere opvolger van die machine kost nu 500 euro. Met inflatie had die eigenlijk 1500 euro moeten kosten.

In 1985 kostte mijn tv 1500 gulden, de veel betere en zuinigere en grotere hedendaagse platte tv kost nu 500 euro. Met inflatie had die eigenlijk 1500 euro moeten kosten.

Een sjouwbare computer kostte destijds 10.000 gulden, een “pc-privé” 3.500 gulden nu heb je een laptop voor 400 euro.

CV buizen werden destijds van dik staal gebogen, er werd een draad op gesneden en met henneptouw vastgeschroefd of direct aan elkaar gelast, en geverfd. Nu door snel-knelfittingen aan elkaar geschroefd.

Goedkope vluchten waren er nauwelijks nog.

Zo zijn ongemerkt veel dingen enorm veel goedkoper geworden en kun je bij gelijkblijvend besteedbaar inkomen toch veel meer consumeren.

P.S. mijn inkomen steeg in al die tijd vrijwel nooit meer dan de inflatie. Alleen door promotie en baanverandering steeg je inkomen. Dat was in de jaren 60 heel anders.

#9 Ronzhu

@8 Let op, hetzelfde geldt voor de aandeelhouders van ondernemingen. Echter stijgt hun rendement wèl gewoon met het BBP mee (of harder). De TV die zij kopen van een dividenduitkering is evengoed goedkoper.

Welvaartspeil staat mijns inziens los van het winst uit arbeid/kapitaal debat.

#10 Lennart

@9: Ja, en dat niet alleen. Die welvaart is voor aanzienlijk deel gefinancierd. Dat geldt voor de meeste huizen en veel auto’s, bijvoorbeeld. Allemaal leningen. De private schuld ligt op dit moment fors hoger dan in de jaren ’70, het is iets van 250 % van het BBP, geloof ik. Eigenlijk moet een groot deel van die welvaart nog verdiend worden.

#11 KO

@allen. Dank voor de duidingen.

Dus:
– besteedbaar inkomen != welvaart vanwege deflatie (?) op veel goederen (kleding en voedsel ook?)
– we lenen
– het gaat niet alleen om besteedbaar inkomen maar ook om de boodschap dat taart heel anders verdeeld wordt: er blijft veel meer geld bij bedrijven hangen en dat vloeit niet / niet gelijkmatig naar de huishoudens.

#12 KO

Probeer over deze materie maar eens een discussie te hebben met teflon Rutte … hij glibbert zich daar op meesterlijke wijze uit, om met grote glimlach op super positivo wijze uit te leggen dat het dus verdraaid goed gaat met Nederland!

En dan druip je als Roemer roemloos af om te kijken of de dochter van je oude baas dit wel kan agenderen.

#13 Frank789

@9: Ik heb nu juist aan @5: uitgelegd dat welvaart kan stijgen bij gelijkblijvend besteedbaar inkomen als veel goederen goedkoper worden. Dat geldt dan uiteraard voor inkomens uit arbeid én kapitaal.

@10: A
De toegenomen kosten van al dat lenen zijn dus de toegenomen inkomsten van de kapitaalverschaffers.

@11: Als je spullen goedkoper kunt produceren en daardoor een lager prijs kunt vragen is dat geen deflatie.

#14 Kacebee

Het is algemeen bekend dat de economie lijdt onder regeldruk. Daarnaast lijden burgers onder belastingdruk. Eén en ander kunnen we wijten aan het lidmaatschap van de EU en de EMU; de Euro is een draak die de (pensioen-) spaartegoeden laat verdampen en zo voorkomt dat pensionarissen de bloemetjes nog buiten kunnen zetten. En dan hebben we op dit moment nog goedkope fossiele brandstoffen, maar met de groei van het wereld-energieverbruik komt daar snel een einde aan. Kortom, het wordt niet leuker en ook niet makkelijker.

#15 Letaupe

Het begrip besteedbaar inkomen is een statistische wanbegrip zoals dat in Nederland gehanteerd wordt. Het inkomen uit vermogen begrepen in het besteedbaar inkomen is negatief door de hypotheekrente. De CBS bijtelling voor eigenwoning bezit in dat zelfde besteedbaar inkomen is een lachertje. De huurder mag de huur wel uit zijn besteedbaar inkomen betalen, de HRA is daar al vanaf. Het jaarlijks rendement op het pensioenvermogen van gemiddeld 85 miljard komt niet in de cbs statistieken voor. De pensioendeelnemers genieten hiervan 55 miljard, de staat strijkt 30 miljard (35%) op, een veelvoud van de rente op de staatsschuld. Ook de arbeidsinkomensqote wordt dus nogal door de pensioenrendementen vertekend. In totaal is zo’n 200 miljard inkomen uit vermogen niet in het bruto-inkomen en besteedbaar inkomen verantwoord (2014) uiteraard heeft dit vergaande consequenties voor de inkomens- en vermogensverdeling die dus door het cbs volstrekt misleidend wordt weergegeven. Die cijfers zijn dan ook voornamelijk gebaseerd op fiscale gegevens, die 1) uiterst belabberd worden gecontroleerd, 2) nogal voordelig zijn voor de happy few, waarbij substantiële delen van het vermogen niet worden belast. het CBS krijgt ook het geld niet om die statistieken te verbeteren. Maar zei de heer Asscher niet dat het kabinet van mening is dat de vermogensverdeling evenwichtig is? ( zie Pikety discussie in Tweede Kamer) De bekende glijbaan naar belastingvrijdom van A.C. Rijkers zijn afscheidsrede in Tilburg maakt de fiscale leemtes nog eens duidelijk.
https://cormol.wordpress.com/2017/09/16/inkomen-uit-vermogen-revisited/

#16 analist

Als het aandeel van huishoudens in het nationaal inkomen is gedaald, waar is dat aandeel dan naartoe gegaan? Een deel van het inkomen is gebleven bij de overheid, wiens aandeel in het nationaal inkomen sinds de eeuwwisseling sterk is toegenomen (figuur 6).

speelt ook mee. dat is een politieke keuze geweest.

#17 beugwant

@8: Onderstaande opsomming is niet volledig:
-Die producten uit 1985 gingen ook minstens drie keer zo lang mee als de huidige die maar een derde kosten. Planned obsolescence had je toen bij wijze van spreken alleen bij gloeilampen en tegenwoordig bij alle producten.
-Zonder tweeverdienershuishouden heb je (in elk geval in de randstad) niet een woning waarin je nog je kont kunt keren.
-Dat vliegreizen goedkoper dan de trein zijn is voor een groot deel terug te voeren op het ontbreken van accijns op kerosine en het uitblijven van compensatie aan hen die er overlast van ondervinden..
-De meeste vaste lasten zijn (al dan niet kunstmatig) gestegen en er zijn nieuwe bij gekomen (internetaansluiting, mobiele telefoon, allerlei diensten en producten in abonnementsvorm).

@14: Zalm heeft inderdaad ook zelf toegegeven dat hij de gulden te goedkoop in de euro heeft laten opgaan.

#18 Frank789

@17:
Planned obsolescence begon al véél eerder, o.a. bij de nylon kousen (begonnen jaren ’40), ingenieurs waren verontwaardigd dat later de kwaliteit omlaag moest.
Voor inkjet printers ben ik het volledig met je eens, maar mijn televisies gingen altijd zo’n 10 tot 12 jaar mee, en volgens mij is dat nog steeds zo.
Mijn auto is 17 jaar oud zonder roest, kwam daar maar eens om in de jaren ’70.
Ledlampen moeten 20.000-50.000 uur mee gaan. Minimaal 20 keer zo lang terwijl de aankoopprijs niet (meer) 20 keer zo hoog is.
Dus ik geloof je bewering niet dat er tegenwoordig bij ALLE producten een kortere levensduur op zit dan 40 jaar geleden.

De huizenprijzen zijn een beetje een kip-ei kwestie, de door dubbel inkomen hogere vraag zorgt voor hogere prijzen die door makkelijkere hypotheekverstrekking nog eens een keer hoger worden. Daar komt nog een andere factor bij waardoor de vergelijking niet eerlijk is, dat de bevolking maar blijft groeien en iedereen per se in Amsterdam dan wel de randstad wil wonen.

Vliegreizen waren vroeger echt veel duurder dan nu, ook toen zonder accijns. Een KLM lijnvlucht A’dam Zürich koste in 1995 nog circa 400 euro, nu geen 200 euro.

#19 su

@18 De grootste besparing op de prijs van een vliegticket zijn dan weer de loonkosten van het personeel..

#20 beugwant

@18: @19: Vergeleken met de tijd dat er nog letterlijk een jet-set was, is ook de dienstverlening flink uitgekleed.
Maar wie dat wil kan nog steeds voor een paar mille de plas over. Eigen cabine, ver weg van het plebs…

#21 Frank789

@19: In die tijd kon iedereen nog rustig zijn werk doen en was er geen sprake van een omdraaitijd (Engels turn-around-time) van 25 minuten, maar van bijna een uur.
Dat levert je zomaar een of twee extra retourvluchten per dag op.
The race tot the bottom bereikt uiteindelijk iedereen, zelfs de piloten.
https://www.groene.nl/artikel/uitstappen-schoonmaken-instappen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*