Vrijheid van meningsuiting

Weet u nog: de ‘vrijdenkersruimte’ in het Tweede Kamergebouw? Ik was ‘m al lang en breed vergeten, maar de Volkskrant, bij monde van columniste Sheila Sitalsing, herinnert ons gelukkig weer aan dit fraaie initiatief uit 2008 van VVD en PVV.

Volgens Mark Rutte (toen nog in de oppositie) werd de vrijheid van meningsuiting in Nederland bedreigd en diende de opening van de vrijdenkersruimte als tegenwicht. Het allerliefst zag hij toen nog de invoering van een Amerikaans model waarin zo’n beetje alles gezegd kan worden:

In Amerika weegt de vrijheid van meningsuiting zwaarder dan de inhoudelijke waardering voor de uitgesproken boodschap. Dat zou in Nederland ook zo moeten zijn.

Kortom: haatzaaien en discriminatie moet, zolang niet expliciet wordt opgeroepen tot geweld, gewoon kunnen. Demonstrerende nazi’s? Geen probleem!

Zodoende was Rutte ronduit trots een ruimte te mogen openen waarin anti-islam cartoons van Gregorius Nekschot, werken van Theo van Gogh en naakten van Ellen Vroegh, die – naar verluidt – vanwege klagende moslims door het gemeentebestuur van Huizen uit het zicht werden geplaatst.

Maar dat was toen. Nu het gaat over IS-vlaggen en ‘haatimams’, klinkt een heel ander geluid:

Nederland is een democratische rechtsstaat. Vrijheid van meningsuiting is hier een onbetwist recht.’ Maar er zijn grenzen, aldus de premier. ‘En als die overschreden worden, zal de staat die grenzen vastberaden bewaken.’

(Hoe kan overigens iets ‘onbetwist’ zijn, maar wel grenzen hebben? Maar dat terzijde.)

Wat deze hele episode illustreert, is dat beroepen op algemene principes en neutrale grondrechten vaak vals zijn. Niet de vrijheid van meningsuiting is heilig, maar de inhoud van de ene boodschap wel en die van de andere niet.

Zo zie je tegenwoordig nog wel eens dat mensen met veel verbaal geweld in het geweer komen tegen antisemitisme, maar er tegelijkertijd geen been in zien om moslims weg te zetten als mensen waar je er maar het beste zo min mogelijk van kan hebben.

Misschien dat Ruttes principes even hol zijn. Maar het kan natuurlijk ook zijn dat hij inmiddels oprecht van gedachten is veranderd. Dat zou iemand hem eens een keer moeten vragen.

Reacties (15)

#1 Quintana

“Maar het kan natuurlijk ook zijn dat hij inmiddels oprecht van gedachten is veranderd.”
Zoiets zou Rutte zomaar kunnen zeggen. Maar als politici “oprecht” zeggen dan voel ik een leugentje aankomen, gek hè?

  • Volgende discussie
#2 Bookie

Het wegzetten van moslims kan je niet vergelijken met antisemitisme, maar met het wegzetten van bijvoorbeeld zionisten. Het zijn van moslim of zionist is een keuze en beide groepen zijn erg divers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 basszje

Zoals altijd bij rechts is alleen het recht om anderen uit te schelden heilig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Prediker

@2 – Als je spitsvondig wilt zijn, zoek dan voortaan een argument dat niet zo gemakkelijk door te prikken is, Bookie.

Islam is een religie; jodendom is een religie gekoppeld aan een etniciteit.

Zionisme is de nationalistische overtuiging dat Joden/joden recht hebben op een specifiek lapje grond in het Midden-Oosten omdat het Joodse volk daar bijna tweeduizend jaar geleden woonde; en dat Arabieren elders genoeg land hebben om een soevereine staat te stichten, dus dat hun aanspraken op hetzelfde lapje grond daarom veel minder valide zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 JANC

Gisteren in een talkshow over principes en democratie: Als we beginnen aan onze principes te tornen dan kunnen we de democratie bij het grofvuil zetten. Het begint met kleine uitzonderingen en wordt zo steeds sneller een onding. De man gaf een voorbeeld: Stel je voor dat je een bomaanslag waarbij 500 mensen op het leven komen kan vermijden door die man te folteren. Folteren is verboden. Als we daarin een uitzondering maken, wordt het leven in categoriën gedeeld. De man ging het voorbeeld een beetje extreem doortrekken door te spreken over naar een doktor gaan. Stel je voor, je bent een voor de rest gezonde mens en je gaat naar het ziekenhuis voor een kleinigheid. Een verkoudheid. In het ziekenhuis zitten nog drie andere patienten. De ene moet zijn been geamputeerd worden, de ander wacht op een harttransplantatie en een derde heeft nier die niet funktioneert. Als de redenatie is dat drie levens belangrijker zijn dan een, dan kan jij als verder gezonde mens geofferd worden om die drie anderen te helpen. Zo blijkt maar dat een bezoek aan de doktor gevaarlijk kan zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 pedro

@4:

jodendom is een religie gekoppeld aan een etniciteit

Volgens mij gaat het er om (in fundamentalistische joodse kringen), dat je moeder joods moet zijn, anders ben je geen echte jood. Die moeder kan dan dus in principe ook interraciaal trouwen, en het joods zijn is dan niet meer aan etniciteit gekoppeld, hoewel het begrip etniciteit hier eigenlijk al te ruim voor is. In de betekenis van een aan een etniciteit gekoppelde religie, is ook de islam een aan een etniciteit gekoppelde religie, en het christendom ook.

Overigens zou bookie’s vergelijking een stuk dichter bij de waarheid komen als hij islamisten vergelijkt met zionisten. Als hij tenminste bereid zou zijn over moslims net zo genuanceerd te spreken als over de joden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 mbmb

@4 Ik snap je punt niet. Beide zijn toch een keuze?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Bookie

@4
Weinig overtuigend.

Antisemitisme is discriminatie op grond van geboorte als Jood. Net als racisme e.d.

Het zijn van moslim of zionist is een keuze voor een overtuiging. Daarbij maakt het niet uit of dit een religieuze overtuiging is als de islam, of een seculiere als het zionisme.

@6
Er zijn inderdaad zionisten vergelijkbaar met islamisten, maar dat is wat anders. Je hebt nu eenmaal (extreem) linkse zionisten (in hun kibboets), (extreem) rechtse en (extreem) religieuze zionisten. Je hebt zionisten die een Joodse staat noodzakelijk vinden en andere nemen genoegen met een Joods thuisland.
Het over 1 kam scheren van zionisten is net zo belachelijk als het over 1 kam scheren van moslims.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 pedro

@8: islamisten heb je in net zo veel soorten en maten als zionisten. Het over een kam scheren van islamisten is net zo belachelijk als het over een kam scheren van zionisten. De vergelijking met moslims blijft gewoon veel en veel minder terecht. Wat zionisten en islamisten delen is de politieke wil om een eigen staat op te richten. Zoals gezegd: zo genuanceerd als je over joden en nu ook zionisten bent, zo ongenuanceerd ben je over moslims. En dat demonstreer je in je reactie dus nog een keer.

Zionisten staan tot het jodendom zoals islamisten tot de islam staan. Zo moeilijk is het niet hoor. Tenzij je moslimhaat op je agenda hebt staan natuurlijk. Dan wil je daar graag een andere wending aan geven.

NB antisemitisme kijkt echt niet naar de geboorte hoor. Het is voor antisemieten voldoende om je als jood te benoemen, en of je als jood geboren bent, zal voor hen worst wezen. Btw: moslims worden ook geboren, en al heel vroeg in hun leven worden ze islamitisch opgevoed. Het is in de meeste gevallen helemaal geen keuze, tenzij jij aan kunt tonen dat babies en peuters bewust een keuze maken om moslim te worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Vipsania Agrippina maior

Ach ja, Rutte. Dan denk ik toch altijd aan die ene keer dat hij zo blij als een kind voor de camera uitlegde “dat we onze triple A status hebben behouden.” Dat is een beetje zijn niveau.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 JeroenT

@2: grappig om te zien dat zodra het om het vergelijken van het wegzetten van moslims en joden gaat, je meteen met de tegenwerping komt dat ‘moslims een keuze hebben’ Dit itt Joden, die hun Jood-zijn danken aan hun afkomst.
We kunnen allemaal zien, dat het voor moslim-bashers meestal helemaal niet uitmaakt of iemand moslim is of dat iemand ‘gewoon’ Turk, Marokkaan, Iraniër of Irakees is. “Ze komen allemaal uit de zandbak”
Hetzelfde geldt voor antisemieten, die meestal ook niet erg zuiver zijn in leer als het gaat om afstamming via de moeder, via de vader (of allebei); Israëliërs zijn is vaak al voldoende. Of “een grote neus hebben…”
Verder lijken Joden aardig wat onheil over zich af te roepen door zodra iemand kritiek heeft op Israël, meteen “antisemitisme!” te roepen. Geen wonder dat simpele zielen, wanneer ze tegen Israël willen demonstreren, een uitvlucht vinden in anti-Joodse leuzen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Bookie

@11
Grappig om te zien hoe sommige mensen niet om kunnen gaan met hun vooroordelen.
Als Jood wordt je nu eenmaal geboren, net als Koerden of Roma. Welke nationaliteit ze ook hebben en of ze al dan niet een religie aanhangen ze blijven Jood, Koerd of Roma.
Joden hebben wel de keuze joods te zijn, of een andere/geen religie aan te hangen. Marokkanen, Turken, Nederlanders hebben de keuze al dan niet moslim te zijn.

Antisemitisme is discriminatie op het Joods zijn en niet op joods. Hoe je deze feitelijkheden in godsnaam moslim-bashen kan noemen is mij een raadsel, maar vind waarschijnlijk zijn oorsprong in jou antizionisme wat dan weer wel te vergelijken is met moslim-bashen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 JeroenT

@12: Nu krijg ik het idee dat jij denkt dat ik je van moslim-bashen beschuldig. Nou dat was dus niet de issue, hoor.
Ben intussen wel benieuwd naar je motivatie om me voor antizionist uit te maken….
Ik stelde slechts aan de kaak, dat er blijkbaar mensen zijn die allerlei onderscheid menen te rechtvaardigen over wie welke mensen op wat voor grond mogen ‘wegzetten’. Of is dit te cryptisch?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Michel

Het stukje in de VK was me ook opgevallen. Het laat zien hoe dun het laagje liberaal vernis is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 ritalynn

@4: Recht hebben op???

Ze denken dat ze er recht op hebben en dank zij de indoctrinatie van het christendom mogen ze alle middelen inzetten om dit zelf geschonken recht nog verder uit te breiden.

Vrijheid van meningsuiting is in dit land nog steeds geen recht wat overal voor geldt. De goegemeente, politiek en overheid bepaalt wat jij wel of niet mag en kan zeggen. Deze onderdrukking is niet veranderd na het de 2e wereldoorlog alleen in een ander jasje gegoten.

  • Vorige discussie