TTIP heisa: activistische journalisten of noodzakelijk kwaad?

OPINIE - Veel rumoer vandaag in de journalistieke wereld. Een columnist valt journalisten aan. Ze zouden hun journalistieke taak niet serieus nemen en teveel doen aan activisme. En dat is slecht voor het proces en slecht voor de burger.
Waar ging dat dan over? Over TTIP. Dat handelsverdrag waar al jaren in besloten overleg over onderhandeld wordt, maar waar pas recent het publiek is wakker geschud. Er valt nogal wat aan te merken op de stelling van de columnist.

Om te beginnen is het zo dat er tot een maand of drie geleden helemaal geen breed gedragen debat was in Nederland over TTIP. En dat terwijl TTIP vergaande consequenties kan hebben voor iedere burger van de EU. Je zou verwachten dat zo’n belangrijk onderwerp vanaf het begin door politici en journalisten op de publieke agenda zou zijn gezet. Niets is minder waar. Onder het mom van moeilijk moeilijk moeilijk schreven de meeste journalisten er nauwelijks over. Het was ook nog eens iets dat in Brussel gebeurde, dus saai en niet goed voor de waan van de dag.
Maar ook politici durfden er weinig over te zeggen. De weinige politici die zich uitspraken, met name over het volledige gebrek aan transparantie, zat in… jawel, Brussel. Dus daar hoorde je hier weinig over.

De weinig kritische bronnen zoals de Correspondent en ons bescheiden blogje, kunnen publicitair geen deuk in een pakje boter slaan. Die bepalen niet het publieke debat. En zo kon dus dit onderwerp jarenlang uit de spotlights blijven.

Pas op het moment dat wat mensen met wat meer publiek zich er mee gingen bemoeien, werd het interessant. Dat er een cabaretier voor nodig is om het grote publiek wakker te schudden, is eigenlijk gewoon een stevige beschuldiging richting de “serieuze” journalistiek. Daar zij geen zin hadden het publiek mee te nemen in de complexe materie, bleef alleen satire over om het noodzakelijke debat te krijgen.
Maar nu vindt meneer Canoy het wel weer genoeg. Nu moet iedereen weer “normaal” gaan doen en het overlaten aan de “deskundigen”, zo valt op te maken uit zijn woorden. En kennelijk ziet hij zichzelf ook als “serieus”. Daarbij even over het hoofd ziend dat hij in zijn stuk als vanzelf stelling neemt voor TTIP en vermeende voordelen oplepelt als waarheden.

Maar cabaretiers zouden de burger maar verwarren en het onderhandelingsproces maar in de war schoppen. Nou en? Dat heet democratie. En daar heeft het al die tijd nou juist aan ontbroken in dit verhaal. Dus in plaats van te roepen dat het weer allemaal in stilte moet gebeuren, moeten er juist meer cabaretiers opstaan en meer activistische journalisten. En dan mag meneer Canoy uitleggen waar de feiten niet kloppen en welke argumenten er nog meer zijn. Dan hebben we tenminste een debat.

Want dat debat heeft teveel ontbroken bij grote Europese thema’s. Het debat over de Europese grondwet ging al nergens over, de debatten over dataretentie en PNR (ja, zoek maar op) werden hier pas gevoerd nadat de wetten al aangenomen waren. ACTA was ons bijna door de strot geduwd als niet een paar activisten en wat oplettende Europarlementariërs niet jarenlang geschreeuwd hadden om aandacht.

Kortom, als mensen als meneer Canoy wat beter hun best hadden gedaan, hadden we dit debat niet gehad.
Het is toch te triest voor woorden om te moeten constateren dat nu net als de VS al tien jaar geleden afhankelijk worden van cabaretiers voor onze keiharde nieuwsvoorziening?

Maar op dit moment is het beter dan niets. En het is van het allergrootste belang voor het democratische proces. En daar mogen serieuze meneren als meneer Canoy geen enkele beperkingen op leggen.