Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn vijfde bijdrage aan Sargasso vanuit Zimbabwe. Voor het eerst ben ik in een 'gedollariseerd' land. Zimbabwe heeft op 14 april officieel de Amerikaanse dollar als wettig betaalmiddel ingevoerd. Met de eigen munteenheid, de Zimbabwaanse dollar, is niets meer te koop. Een noodgreep, maar onvermijdelijk toen de Zimbabwaanse dollar inflatiepercentages van enkele duizenden procenten per dag ging scoren, volgens mij een nieuw wereldrecord dat nog wel even stand zal houden. Ik zie dat Tapiwa Zivira, en rustige jongen van de landarbeidersbond GAPWUZ, een kreukloos briefje van 50 triljoen Zimbabwaanse dollar gebruikt als boekenlegger in de dikke Engelstalige pocket die hij tijdens de rit met het vakbondsbusje naar Nyanga probeert te lezen. Een 5 met zoveel nullen dat ik duizelig wordt als ik ze probeer te tellen, terwijl we over de hobbelige tweebaans asfaltweg rijden. De chauffeur moet soms flink manoeuvreren tussen de gaten in de weg, maar dit is de beste weg van het land.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn vierde bijdrage aan Sargasso vanuit Zimbabwe.
In Zimbabwe bedraagt de werkloosheid 95 procent. Slechts vijf procent van de arbeidzame mensen heeft een baan. En de rest?
Die probeert zijn kostje bij elkaar te scharrelen in de informele economie: straatverkoop, handeltjes, bedelen, klusjes opknappen.
Wat doet een vakbond in een land waar bijna niemand een echte werkgever heeft? Precies, je richt een vakbond op voor de informele economie. Die dateert nu al van 2002 en heeft inmiddels ongeveer 2,5 miljoen leden. Iemand van de bond schat dat het er misschien wel vijf miljoen zijn. Het exacte aantal is niet bekend. De leden zijn geregistreerd maar dat betekent niet dat ze ook contributie betalen. Bijna niemand heeft daar geld voor.
In het kantoor van de ZCTU, de Zimbabwe Congress of Trade Unions, de evenknie van de FNV, zijn de wanden van onbehandeld multiplex, het soort waarmee in Nederland leegstaande panden worden dichtgetimmerd. Om op de vierde verdieping te komen gebruiken we de trap, de lift is al tijden niet meer in gebruik. Misschien maar beter ook, want de elektriciteit valt dagelijks uren uit. Tot voor een jaartje gebeurde dat op vaste tijdstippen, maar tegenwoordig is er geen peil op te trekken.
Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn derde bijdrage aan Sargasso vanuit Zimbabwe.
Verhoeven sprak met iemand nabij Tsvangirai die onthulde dat de oppositieleider vlak na het auto-ongeluk zei dat hij een aanslag op zijn leven verwachtte: “I was expecting this”. Dit bevestigt de rondgonzende vermoedens.
Hoe gaat het nu in Zimbabwe?
Lastige vraag. De ene dag spreek ik een consultant, een deskundige zonder politieke relaties. Hij is lovend over de nieuwe regering, alles gaat nu step by step de goede kant op, nee, deze revolutie is niet meer te stoppen. Het andere moment spreek ik met een lokale medicus die hier al zijn hele leven woont en die diep teleurgesteld is in Tsvangirai en zijn MDC. Zijn mensen hebben zich laten inpakken, laten overweldigen door de immense problematiek van een groot, bankroet land dat wordt geregeerd door een keiharde, gewelddadige niets ontziende politiestaat, een macht die haar tentakels tot in de diepste haarvaten van de samenleving heeft. Hij ziet de komende jaren geen oplossing.
De regering van Mugabe en Tsvangirai heette bij het begin, juni vorig jaar, nog de regering van eenheid (Unity), maar dat bleek al snel en onmogelijke naam voor de wijze waarop de ZANU-PF (van Mugabe) en de MDC van Tsvangirai met elkaar omgingen. Nu heet het de ‘inclusieve regering’.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn tweede bijdrage aan Sargasso opweg vanuit Zuid-Afrika naar Zimbabwe.
De laatste vuvuzela van heel Johannesburg is knalblauw, kostte maar veertien euro en zit nu in de rode rugzak van Jan Willem. De toeter is nu al beroemd dankzij de irritante zoem die de commentaren bij de voetbalwedstrijden van de Confederations Cup vrijwel onverstaanbaar maken.
Jan Willem noemt zich hier, maar half bij wijze van grap, de bodyguard van Agnes Jongerius, voorzitter van de vakcentrale FNV. Met haar en met Bianca Teeling, eerste voorlichter van FNV en Agnes reizen we als delegatie naar Zimbabwe, het land van Robert Mugabe. Gesloten voor journalisten, en diep vervallen in ellende met een munt, de Zimbabwaanse dollar, die niets meer waard is, bedrijven die vertrekken, mensen die honger lijden, blanke boeren die van hun boerderijen en plantages worden gejaagd en van vakbonden, die leden hebben die geen baan meer hebben of de contributie niet meer kunnen betalen. Interessant. We gaan er praten met de grootste bond ZCTU, met LEDRIZ, met GAPWUZ. Afkortingen die mij nu nog even helemaal niets zeggen.
Deze week is John Verhoeven hoofdredacteur van onzeWereld op pad in Zimbabwe, in het kielzog van een delegatie van FNV Mondiaal, met voorzitter Agnes Jongerius, en hoofdbestuurder Jan Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond. Hieronder volgt zijn eerste bijdrage aan Sargasso nog vanuit Zuid-Afrika.
Op pagina 3 van The Star staat in de maandagkrant van 22 juni een welwillend verslagje van de voetbalwedstrijd tussen Brazilië en Italië in de Confederations Cup, dezer dagen in Zuid-Afrika. Het was een prachtige pot, lezen we, al blijft het een beetje raden naar de einduitslag; want die wordt niet genoemd. (het werd, geloof ik, 3-1).
De Confederations Cup is eigenlijk geen echt voetbaltoernooi, maar een soort generale repetitie met publiek. Het spektakel dient maar één doel: het is een gigantische oefening voor de wereldkampioenschappen voetbal die hier volgend jaar worden gehouden. Volgend jaar worden een miljoen supporters verwacht, nu zijn het er nog een stuk minder.
Maar dat maakt de straatbandieten hier niets uit, ook voor hen is het een generale repetitie. En dus heeft The Star van maandag 22 juni op haar voorpagina, naast een enorme foto van zingende Braziliaanse supporters, een stevig artikel over overvallen, inbraken en straatdiefstal. Tientallen supporters blijken overvallen, sommigen zelfs in hun gehuurde huisje, zoals een ongelukkige Duitser in Johannesburg. Anderen kregen zomaar een pistool op de neus. Daar zijn voetbalsupporters niet aan gewend, net zo min trouwens als de Britten die zondag in Durban een rugbymatch bijwoonden tussen hun eigen Lions en de Zuid-Afrikaanse Springboks.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Voor de zesde keer proberen Amerikaanse parlementariërs een einde te maken aan het reisverbod naar Cuba. Deze keer maakt het voorstel echter een kans wet te worden. Landbouwproducten mogen al verhandeld worden met Cuba, maar de regels moeten veel losser, vinden de betrokken staten.
Obama’s campagnebelofte dat hij bereid is met iedereen in gesprek te gaan, begint zich af te tekenen in het buitenlandse beleid. Hillary Clinton, momenteel op reis door Azië, hintte dat een einde aan economische sancties tegen Myanmar tot de opties behoort. Het land met de onverschillige junta heeft niet bewogen onder strenge maatregelen waar de huidige vice-president Joe Biden ooit de architect van was.
Zimbabwe zal nog even moeten wachten op de opheffing van sancties, al is niet duidelijk in hoeverre die een rol gespeeld hebben bij de vorming van de zojuist aangetreden eenheidsregering. De Syriërs hebben goede hoop dat Obama ook hun land van het sanctielijstje haalt. Sudan trekt zich nergens wat van aan.
De vraag is wat een ander Amerikaanse beleid betekent voor de (economische) sanctie als instrument in de internationale politiek. Toen westerse landen de wereldhandel domineerden was een verenigd front een effectieve methode om een regime onder druk te zetten, maar nu de rol van minder scrupuleuze landen als China is toegenomen, hoeft in elk geval de heersende elite in dictaturen weinig hinder ervan te ondervinden. Misdadige regimes die niks geven om hun bevolking of internationale aanzien, zijn met steeds strengere sancties niet langer te treffen.
“I am not in Mr Mugabe’s government; I am in an inclusive government. I can?t be demoted by one principal without the other principals agreeing.”
Nelson Chamisa, de woordvoerder van Zimbabwes premier Morgan Tsvangirai, is door president Robert Mugabe vervangen als minister van telecommunicatie. Chamisa las over zijn ontslag in de krant. Ondertussen groeien de geruchten dat er een schaduwregering is die de werkelijke macht in het land heeft.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.