WW: Openbare Online Sensordata

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. De mogelijkheden voor het Web zijn nog altijd groeiende. Bestond het Web eerst nog uit een verzameling gelinkte documenten, tegenwoordig kunnen we ook het Web van de Gegevens (het Semantische Web) of het Sociale Web onderscheiden dat zich manifesteert binnen dezelfde technologie: dat van het Internet. Met de opkomst van de mobiele systemen en de steeds kleiner en goedkoper wordende sensorelektronica dient zich naast deze bekendere voorbeelden nu ook een Web van (real-time) sensor data aan. Ook milieusensoren sturen hun gegevens de ether in en her en der duiken websites en systemen op die deze gegevens aggregeren en publiceren. Dat het Web een belangrijke rol in de verdere openheid en democratisering van de samenleving kan spelen hebben we de afgelopen jaren al laten zien. De technologie is nu dus zover dat een uit 1998 stammend EU-besluit over de openheid van milieudata eindelijk haalbaar is. In het besluit dat werd genomen op de Aarhus conferentie van dat jaar staat dat de lidstaten hun milieugegevens openbaar zullen maken en dat ze dit pro-actief dienen te doen. Dus niet alleen de bibliotheek moet open, er diende ook actief informatie gepubliceerd te worden. De Nederlandse overheid geeft hier slechts mondjesmaat gehoor aan en publiceerde onder andere de fijnstofwaarden gemeten door het RIVM op haar website. En ze ging nog een stap verder door zich aan te sluiten bij een open sensor-data initiatief Pachube.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dikke dijen zijn gezond? Nee, natuurlijk niet

In dit artikel zijn dijen met heupen verward. Het blijft een vreemd onderzoek, met vreemde resultaten, maar de argumentatie hieronder houdt dus geen stand.

Dijen (Foto: Flickr/fran.sie.man)

Een mooi staaltje selectieve journalistiek sierde gisteren de kranten: Dikke dijen zijn gezond! Dunne dijen meer kans op hart en vaatziekten!

Inderdaad, een opmerkelijke conclusie. Ware het niet dat de conclusie niet klopt, en dat de resultaten van het onderzoek waarschijnlijk gepresenteerd worden op een manier die de auteurs van de artikelen persoonlijk het best uitkomt.

Want als je even verder leest, dan kom je erachter dat het niet gaat om “dunne dijen” die slecht zijn, maar om de superslanke dijen, zoals die van modellen, met zestig centimeter omtrek of minder. Superslank is hier een net eufemisme voor ‘ondervoed’. De onderzoeker hebben het namelijk over deze ‘dunste dijen’. Daarboven werd geen correlatie aangetoond. Dus voor iemand met dijen van 61 centimeter omtrek, nog steeds zeer slank, is er geen extra risico meer. Het is al met al een zeer selecte groep mensen die voldoet aan deze omschrijving. Modellen, maar ook mensen met een eetstoornis bijvoorbeeld zullen oververtegenwoordigd zijn in deze groep. Mensen die regelmatig ondervoed zijn. Daarnaast hebben ze ook bovengemiddeld vaak een zeer extreme levensstijl met ongezond eten en drugsgebruik. En dat is van belang.

Want het onderzoek was een zogenaamde ‘prospectieve cohortstudie‘, wat betekent dat men een groep mensen pakt op basis van een gemeenschappelijk kenmerk en hen dan gaat onderzoeken, zodat je afwijkingen die deze groep heeft ten opzichte van een gezonde controlegroep kan vinden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Methaan borrelt op uit arctische wateren

bubbelsWe gaan er aan …en het komt door het methaan! Vorige maand al publiceerde een wetenschappelijk tijdschrift een onderzoek naar het ontsnappen van methaangas uit de arctische zeebodem rondom Spitsbergen, hier leest u hoe. Doordat de zeetemperatuur de afgelopen 30 jaar met 1 °C is gestegen ontsnapt er nu meer methaangas uit het zogenaamde methaanijs in de zeebodem. Methaan is een 20 tot 25 maal sterker broeikasgas dan CO2, de huidige klimaatverandering zou dus wel eens een onverwachte boost kunnen krijgen vanuit de opwarmende poolgebieden.

Andrew Weaver, Canadees onderzoeker die bijdraagt aan het IPCC zegt dat in de klimaatmodellen tot nu toe onvoldoende rekening is gehouden met methaangas uit de ondergrond. Ook in het noorden van Canada zijn er in arctische meren en voor de kust mysterieuze ‘bubbelbaden’ waar te nemen. Grote bellen methaan ontsnappen aan het soms zelfs hete water. Er gaan relativerende stemmen op die zeggen dat deze plekken er altijd al zijn geweest. En ja bovengetekende heeft als jongen schaatsend op het IJsselmeer in de strenge winters van de jaren ’80 ook wel eens staan staren naar een geheimzinnig rond wak van waaruit gas borrelde. De natuur doet wel vaker raar, ook zonder de mens. Maar als er daadwerkelijk 500 tot 10.000 gigaton aan koolstof uit arctische wateren en opdooiende permafrost ontsnapt dan moet men razendsnel de klimaatvoorspellingen naar boven aanpassen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ramadan welkom bij UvA? Vooral publiciteitsstunt

Tariq Ramadan (Foto: Jan van der Ploeg | Erasmus Universiteit Rotterdam)

Enkele dagen geleden pleitten vier wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam (UvA) voor de aanstelling van Tariq Ramadan aan hun universiteit. Betrof het een publiciteitsstunt of een daadwerkelijke poging om de academische vrijheid van Ramadan te waarborgen?

Allereerst claimen de vier dat het onrechtmatig is dat de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) Ramadan heeft ontslagen. Ze overtuigen slechts deels. Dat Ramadans bijbaantje bij het, door Iran gesubsidieerde, tv-station PressTV de reden voor zijn ontslag zou zijn, is inderdaad merkwaardig te noemen. Wordt namelijk niet bijna ieder tv-station of omroepbedrijf gesponsord door een overheid (NOS, TROS, BBC, de Russische staatstelevisie) of commerciële instellingen (RTL 4, SBS 6, Channel 4, Fox)? Bovendien, waarom wordt bij Iran de grens getrokken en niet, zoals filosoof Jos de Mul van de EUR zich afvraagt, bij China, ook geen land met een vlekkeloze staat van dienst waar het mensenrechten betreft? En daarbovenop, was de EUR niet al lang op de hoogte van Ramadans schnabbel?

Ondanks de terechte vaststelling dat de reden voor het ontslag dubieus is, slagen de auteurs er niet in aan te tonen dat de EUR zich heeft laten beïnvloeden door de gemeente Rotterdam, de financier van de door Ramadan bekleedde leerstoel, en dat het dus een politiek gemotiveerde kwestie is. Het blijft bij verdenkingen. Uiteraard is het een moeilijk aan te tonen beschuldiging, die vermoedelijk nooit bewezen zal worden, maar het is nogal wat om een andere universiteit van belangenverstrengeling te betichten, zonder dat je daarvoor harde bewijzen kunt aandragen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoezo Ramadan geen wetenschapper?

stine-jensen De onderstaande gastbijdrage is van schrijver / columnist Mohammed Benzakour en filosoof Stine Jensen. Dit artikel verscheen op 31 augustus in de Volkskrant. Benzakour bood Sargasso deze naar eigen zeggen ‘ongecensureerde’ versie aan.

Amanda Kluveld heeft ons via de Volkskrant getrakteerd op zo’n vijfentwintig columns over Marokkanen en een stuk of twaalf over Tariq Ramadan. Een dwangneurotische blikvernauwing die nauwelijks een pré is in de journalistiek maar razend nieuwsgierig maakt naar de mens en diens diepere drijfveren. Volgens goed Kluvelds gebruik vragen we ons af: wie is haar opa? Wat zijn haar nevenfuncties? Haar vrienden? Is zij wel een ‘echte’ wetenschapper of kent ze verborgen agenda’s en dubbele rollen die haar in de weg staan? Is het bijvoorbeeld interessant om te weten dat Kluveld onlangs is gevraagd voor het PVV-senaatslidmaatschap? En dat ze heeft geweigerd vanwege één programmapunt: koranverbanning. En wat zou haar nieuwe werkgever, de universiteit van Maastricht, van deze ‘nevenfunctie’ hebben gevonden?

Intussen zit Kluveld niet stil. In de Volkskrant Forum, 25 augustus) beticht ze, samen met arabist Hans Jansen (Nova, 21 augustus) dat Tariq Ramadan geen wetenschapper is maar een ‘predikant’, immers: zijn geloof legt hem beperkingen op. Als dat het criterium is mogen de werken van Isaac Newton, Blaise Pasal en Immanuel Kant ook meteen maar naar de prullenmand. Toch menen Kluveld en Jansen beter dan alle gerenommeerde universiteiten en onderzoeksinstituten waar Ramadan doceert (en gaat doceren) op de hoogte te zijn van wat echte wetenschap behelst. We nodigen Kluveld en Jansen daarom graag uit om een avondje samen met ons Ramadans verhandelingen over Nietzsche’s ‘Zur Genealogie der Moral’ door te spitten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Dansende robots

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Dansende robot (Foto Flickr/fragmented)

Bij veel AI-onderzoek is het onderliggende doel om een computersysteem iets te laten doen waar wij mensen heel goed in zijn. Een taktiek die het onderzoeksveld als geheel bezigt om vooruitgang te stimuleren is zichzelf hele moeilijke doelen stellen en daar dan met z’n allen naartoe werken. Het meest succesvolle voorbeeld hiervoor is ‘schaak-uitdaging‘, waar het doel was om een systeem te bouwen dat zo intelligent was dat het een schaakgrootmeester kon verslaan. Dit werd lange tijd als hét AI-probleem gezien en iedereen stortte zich er met verve op. En met succes: computerprogramma’s als Deep Fritz verslaan nu met enige regelmaat de wereldkampioenen. Tijdens deze competitieve race werd en passant een hoop duidelijk over wat intelligentie nou eigenlijk was, de theoretische kracht van computers en van ingewikkelde problemen als schaken. Een succesvolle onderneming.

Dat proberen we nog eens, dacht AI-land en stelde een volgende ‘challenge’ op. Met het passeren van het station ‘probleem oplossen’, kwamen we nu aan bij de volgende heilige graal van de AI: autonome menselijke robots. En ook ditmaal werd er weer voor een competitie gekozen: robotvoetbal, met als doel een robot-team dat in 2050 de menselijke wereldkampioenen kan verslaan. Allemaal leuk en aardig, maar humanoide bewegingen blijken nog een grote drempel. En terwijl de ene helft van de onderzoekers zich op het spel, de perceptie van de bal en de rest van het veld richten, is er ook een onderzoeksrichting die zich bezig houdt met het creëren van realistische menselijke bewegingen in robots. Onderzoekers en technici die zich hierin specialiseren hebben ondertussen een wat minder prozaische vorm van menselijke beweging gekozen om zich op te richten: dans.

Die keuze ligt erg voor de hand, dans is een van de meest fundamenteel menselijke uitingsvormen en het is voor een tak van sport die zich bezighoudt met het zo goed mogelijk nabootsen van menselijk gedrag een mooie usecase. Wie immers een dansende robot bouwt moet ook snel een wandelende, rennende of voetballende robot kunnen maken. De recente ontwikkelingen in robotdans (niet te verwarren met de robotdans) zijn vrij spectaculair. Een bekend voorbeeld is dat van Sony’s dansende robots. Deze humanoide robots staan voorlopig nog wat vast op de beentjes, maar ze hebben de ‘groove’ zeker wel, of wat er in Japan voor doorgaat. De HRP-2 robot van Tsukuba (inderdaad, ook uit Japan) beweegt alweer wat vrijer, hoewel hij nog aan draadjes vastzit. En de Terminator-achtige robot van Sarcos lijkt ook levensecht te bewegen. Het is geen Nurejev, maar op Mysteryland zullen heel wat meer houterige types rondgelopen hebben. De dansrobots hoeven natuurlijk niet per se humanoide te zijn: zo hebben we een paaldansende robot en een stel insectoide robots die met menselijke dansers in een voorstelling terecht zijn gekomen. De technische en wetenschappelijke mogelijkheden liggen open en er valt nog een hoop te verbeteren.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Het (Evolutionaire) Nut van een Depressie

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Depressie (Foto: Flickr/rnav1234)

Zoals wel bekend is, heeft het proces van biologische evolutie de mens gemaakt tot wat hij heden ten dage is. Al onze vele kenmerken zijn terug te leiden op de mechanismen die onze voorouders in staat stelden om langer, vruchtbaarder en gezonder te leven zodat hun genen de tand des tijds doorstonden. Zo hebben we benen om voor tijgers weg te rennen, handen om gereedschappen vast te pakken en hersenen om ons uit lastige situaties te MacGyveren.

Toch is de mens niet een perfect wezen, we lijden aan allerlei evolutionaire onhandigheden, die er om verschillende redenen ingeslopen zijn. De miljoenen jaren die we hebben doorgemaakt zonder een staart nodig te hebben waren toch te weinig om alle resten te verwijderen: ziedaar het stuitje. Een probleem als obesitas bewijst alleen maar dat onze voorouders het miljoenen jaren zonder MacDonalds en bonbonwinkels moesten stellen: vetzucht was gewoon een bittere noodzaak. En bij sommige onvolkomenheden gaat het eigenlijk om juist iets heel handigs: een koortsreactie is eigenlijk een zinnig biologisch afweermechanisme die ons beschermd tegen ziekteverwekkers.

Maar soms is het lastiger de evolutionaire verklaring voor een onvolkomenheid te vinden. Dat is bijvoorbeeld het geval bij depressie. Een klinische depressie lijkt alleen maar nadelen te hebben: een persoon kan emotionele vlakheid vertonen, hij of zij trekt zich volledig terug en angst, wanhoop en apathie wisselen elkaar af. Allemaal niet erg zinnig voor je overlevingskansen zou je zeggen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Wikipedia gedeeltelijk op slot

“We are no longer at the point that it is acceptable to throw things at the wall and see what sticks. There was a time probably when the community was more forgiving of things that were inaccurate or fudged in some fashion ? whether simply misunderstood or an author had some ax to grind. There is less tolerance for that sort of problem now.”

Wikipedia stapt gedeeltelijk af van het idee dat iedereen zomaar alles kan aanpassen. Binnenkort is het niet meer mogelijk om de pagina’s van nog levende mensen aan te passen zonder dat de veranderingen vooraf zijn goedgekeurd.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Open source GSM netwerk

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Nokia 3310 op HAR2009 die contact maakt met open source netwerk (Foto: HAR2009/Massoud)

Afgelopen weekend werd in Vierhouten de Hacking At Random (HAR2009) conventie gehouden. Deze hacker-bijeenkomst, een opvolger van succesvolle conventies als Hacking at Large en What the Hack, is hét moment waarop Nederlandse ‘IT-beveiligingsexperts’ bijeenkomen om elkaars prestaties te laten zien. Met 170 presentaties in drie grote zalen is het bepaald geen kleine bedoening. Eén van de interessantere presentaties kwam van het Duitse wizzkid Harald Welte.

Welte presenteerde een manier om een open source GSM telefoonnetwerk op te zetten. En hij hield er niet alleen een praatje over, maar runde tijdens HAR2009 ook daadwerkelijk een netwerk.

Er werd gebruik gemaakt van twee Base Transceiver Stations (GSM-zenders), vastgeknoopt aan bomen. Via deze zenders kon contact gemaakt worden met een Base Station Controller (een electronische doorschakelcentrale), die in dit geval een variant van het open source besturingssysteem Linux draaide.

Het werd een groot succes: in totaal konden 391 mensen die zich via een smsje hadden aangemeld contact maken met het netwerk en met elkaar bellen alsof ze met een normaal, commercieel netwerk belden.

Wel was een testlicentie van de Nederlandse telefoon-autoriteiten nodig, die deze onder een aantal restricties inderdaad gaf.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende