De afgelopen maanden was ik op werkbezoek bij een bij een universiteit in de Verenigde Staten. Net zoals bij mijn eerdere bezoeken viel me op hoe lang de mensen werken. Dat is niet alleen mijn indruk: data van de OECD laten zien dat een werkende Nederlander in 2012 gemiddeld 1381 uur per jaar werkte, terwijl een Amerikaan 1790 uur klokte, bijna 30% meer dus. Hoewel Nederland door de vele parttime banen een uitschieter naar beneden is, werken Duitsers (1397 uur) en Fransen (1479 uur) ook een stuk minder lang dan Amerikanen. Verschillende economen hebben verklaringen aangedragen voor dit grote verschil. In een artikel uit 2004 argumenteert Edward Prescott op basis van simulaties van een theoretisch model, dat verschillen in werkdruk worden veroorzaakt door verschillen in belastingdruk. Doordat de inkomstenbelastingen sinds de jaren zeventig in de VS. flink zijn gedaald ten opzichte van de belastingen in Europa, is het voor Amerikanen aantrekkelijker geworden meer te werken. Dat klopt met het feit dat (West) Europeanen in de jaren zestig nog harder werkten dan Amerikanen.
Columnist René Kneyber, zelf docent wiskund op een vmbo, somt in Trouw op waarom de hoge werkdruk fnuikend is voor goed onderwijs.
Werkdruk is de terminale ziekte van het onderwijs. Wie het onbekommerd door laat groeien, riskeert uiteindelijk een gezond onderwijssysteem te verliezen. In Nederland staan we in het primair onderwijs aan de rand van die afgrond.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
BRIEF - Minister van Onderwijs Jet bussemaker wil dat er meer taaldocenten worden opgeleid en stelt daar 4 miljoen euro voor beschikbaar. In een open brief aan de minister en de staatssecretaris legt docente Nederlands Michelle van Dijk uit dat de minister en de staatssecretaris de verkeerde prioriteiten leggen.
Hooggeachte mevrouw Bussemaker, hooggeachte heer Dekker,
De school staat in brand. Er is een extreem lerarentekort, dus trekt u vier miljoen uit voor meer taaldocenten. De alarmbel luidt: wat moeten we doen? Je kunt de brandslang pakken en blussen, met je handen in je zakken gaan staan kijken. Of wegrennen.
Natuurlijk probeert u de brand te blussen en te redden wat er te redden valt, maar gebeurt dat wel op een goede manier? Er gaat geld naar de lerarenopleidingen, naar beginnende docenten, maar er is nog niet één maatregel bedacht om het werk voor de ‘blijvers’ aantrekkelijk te houden. Wat zeg ik, aantrekkelijk? Ik bedoel burn-out-veilig. De werkdruk wordt steeds hoger en het toekomstperspectief is beperkt. Daardoor staan in het onderwijs veel mensen met de handen in de zakken. Waarom zou je jezelf overspannen werken als daar niets tegenover staat? Daarom stel ik (eerstegraads docent Nederlands) drie oplossingen voor, die nú nodig zijn om ons onderwijssysteem overeind te houden.
ANALYSE - Is de werkdruk van rechters echt zo hoog geworden? En welke rol speelt beheersorganisatie Raad voor de Rechtspraak? Docent staatsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen Mentko Nap licht toe.
De rechtspraak stond de afgelopen maanden op een andere wijze dan gebruikelijk in de belangstelling. De directe aanleiding lijkt het manifest (pdf) dat enkele Leeuwardense raadsheren (rechters in een gerechtshof) rondstuurden onder collega’s. Het manifest klaagde over de toegenomen werkdruk, en over de gevolgen daarvan voor de kwaliteit van de rechtspraak. Honderden collega-rechters gaven te kennen zich in de klachten te herkennen. De meeste rechters deden dat anoniem. De president van de Hoge Raad durfde ook publiekelijk zijn zorgen over dit thema uit te spreken.
Dat de werkdruk voor rechters toeneemt, is als zodanig geen nieuws. Wie de moeite neemt de jaarverslagen van de Raad voor de Rechtspraak (de beheersorganisatie voor de meeste rechters in Nederland) er op na te slaan, ziet al gauw dat er sprake is van een stijgende lijn in het aantal zaken dat bij de rechter binnenkomt. In het afzonderlijk gepubliceerde jaarverslag (pdf) van de Hoge Raad over 2011 luidde de procureur-generaal bij die raad, de heer Fokkens, ook al de noodklok. Hij voorzag dat er op termijn een parlementaire enquête naar de rechtspraak gehouden zou worden die zou concluderen dat de financiering van de rechtspraak achterbleef bij het torenhoge ambitieniveau.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Zo meldt Trouw:
Circa 80 procent van de werknemers in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) vindt de mentale belasting te hoog. Verder meent 76 procent dat de zwaarte van de zorg toeneemt. Dat meldt de Abvakabo FNV woensdag op basis van een onderzoek onder 1578 werknemers in de ggz […]
En verder:
82 procent van de deelnemers aan het onderzoek vindt dat er steeds meer naar de kosten van werkzaamheden wordt gekeken in plaats van naar goede zorg. […] Behandelaars, verpleegkundigen en begeleiders besteden meer dan 30 procent van hun tijd aan administratie. Die tijd kunnen ze beter besteden aan de zorg voor patiënten.
OPINIE - President Geert Corstens van de Hoge Raad voegde zich begin februari in het koor van klagende rechters dat in december het inmiddels veelbesproken manifest (pdf) presenteerde, zegt een gastredacteur van Ivoren Toga.
Corstens concentreert zich onmiddellijk op de werkdruk, hoewel het manifest dit pas noemt als laatste van de vier punten.
Het richt zich in de eerste plaats tot/tegen de Raad voor de rechtspraak, met de navolgende grieven:
– Dat men zich door die Raad niet vertegenwoordigd voelt;
– Dat de benoemingsprocedure voor nieuwe gerechtsbestuurders uitermate gebrekkig was;
– Dat de rechtspraak steeds meer lijkt op een ‘opgeschaald’ bedrijf.
Pas in het laatste punt wordt gesteld dat de productiedruk onaanvaardbaar hoog is geworden.
Op de eerste drie punten van het manifest gaat Corstens niet in. Verstandig, want dan zou hij óf de onder vuur liggende Raad voor de rechtspraak te hulp moeten schieten, óf haar moeten desavoueren. Daarom gaat het weer alleen over de relatie tussen de ervaren of gevoelde werkdruk en kwaliteit. Dit leidt tot nogal risicoloos proza.
Het probleem is de Hoge Raad al eerder opgevallen, gelet op de verwijzing van Corstens naar een passage in het jaarverslag van de Raad over 2011, van de procureur-generaal. Die schreef dat er jarenlang te weinig geld is uitgetrokken om de rechter de taken die hem worden toebedeeld naar behoren te laten uitvoeren en sprak van een situatie die nijpender wordt: te hoge werkdruk in combinatie met het gevoel dat je als rechter je werk niet kunt doen zoals je vindt dat je dat zou moeten doen.
OPINIE - Onderwijsmanager Ruud van Diemen vindt dat docenten niet zo moeten zeuren over werkdruk. Onterecht vindt Michelle van Dijk, schrijfster en docente Nederlands.
Je hoort mij niet snel klagen, maar als we zo gaan beginnen, ja, dan dus wel.
Dit zijn de tien terechte klachten van de leraar; ik zal op een zomerdag eens een lofzang schrijven, maar daar is het nu het seizoen niet voor.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
VERSLAG - AD-verslaggever Mark van der Werf werd in 2011 leraar op een basisschool in de Rotterdamse binnenstad. Hij schreef een boek over zijn belevenissen – Meester Mark draait door – en legt uit waarom hij het binnen 2 jaar alweer voor gezien hield.
Eén van de plannen van Rutte I is het aantal kamerleden terugbrengen van 150 naar 100 leden. Dat alles om het volk het idee te geven dat de bureaucratie wordt aangepakt.
Hoe erg die parlementaire bureaucratie is wordt snel duidelijk als je de verschillende parlementen in de ons omringende landen afzet tegenover onze 225 parlementariërs. Dat zijn er 150 in de Tweede Kamer en 75 in de Eerste kamer.
Tijd dus voor een lijstje:
Erg? Mwah. In Nederland is de verhouding ongeveer 73.860 inwoners per zetel. In bovenstaande – willekeurige – lijstje heeft alleen Duitsland een relatief kleiner parlement. Nu is zo’n vergelijking natuurlijk niet zaligmakend, de rechtgeaarde aanhanger van de kleine overheid zal ongetwijfeld vinden dat de parlementen in die landen ook te groot zijn, maar het zegt toch in ieder geval dat het Nederlandse parlement niet buitensporig groot is, en misschien wel relatief klein.
Een ander punt dat regelmatig boven komt drijven in de hedendaagse politiek is de kloof tussen burger en politicus. Die is te groot. Denken de partijen die dit voorstel steunen nu echt dat door het aantal parlementariërs te verlagen, en dus de werkdruk te verhogen, die kloof wordt verkleind? Onwaarschijnlijk. Sterker nog, de band van de parlementariërs met de samenleving zal verder onder druk gezet worden. Alle parlementariërs krijgen meer macht, en zullen meer worden bespeeld door lobbyisten. De feitelijke kiesdrempel (1 zetel) wordt verhoogd en kleinere partijen krijgen relatief minder macht omdat ons systeem van restzetels grote partijen bevoordeeld.
OPINIE - Docenten in het voortgezet onderwijs en MBO klagen over de hoge werkdruk. Maar ze moeten niet zeuren, schrijft onderwijsmanager Ruud van Diemen in de Volkskrant.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.