Onafhankelijke journalistiek: een krant zonder regering

In mijn vorige post over WikiLeaks heb ik verschillende aspecten van de ontwikkelingen rond deze organisatie op een rij gezet. De vraag of het goed is wat zij doet heb ik niet echt beantwoord. In het commentaar stelt collega blogger Martijn terecht dat we kritisch moeten zijn over WikiLeaks. Dus daarom nogmaals de vraag: Is het goed wat Wikileaks doet of niet? Ik denk dat we het er wel over eens zijn dat WikiLeaks zoals het nu is georganiseerd niet ideaal is. Met name als het gaat om de review procedure: wat wordt wel en wat wordt niet gepubliceerd. Wat we wel kunnen constateren is dat de manier waarop WikiLeaks te werk gaat evolueert. Oorspronkelijk bedoeld als plaats om informatie te dumpen, door iedereen - vandaar 'wiki' - begint het steeds meer te lijken op een journalistieke organisatie. Ze zijn te klein om zelf de review te doen, maar laten het over aan de traditionele media (van de 250.000 cables zijn er nu iets meer dan 1000 gepubliceerd, op het moment dat ik dit schrijf exact 1311 stuks). De beschuldiging dat het om een dump van 250.000 documenten gaat is dus propaganda. Wat opvalt is dat deze kritiek ook vaak van journalisten komt. Zouden zij zich bedreigd voelen? Veel (Amerikaanse) journalisten hebben in periode tussen 9/11 en de inval in Irak mee gewerkt aan oorlogspropaganda of hun mond gehouden – zijn dit de 'waakhonden' van de macht?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het wikilek is goed voor de online journalistiek

Deze gastbijdrage is van Jelmer Mommers en is ook op zijn site te lezen.

Voor de toekomst van internationale online journalistiek zal deze publicatie — net als de Afghaanse warlogs en de video van een schietpartij in Irak — van groot belang blijken. Moet je, in de eerste plaats, toch nagaan dat dit alles op een zondagavond gebeurt. Dat is Wikileaks’ manier om te zeggen dat de journalistiek van de toekomst continu is, online is, over landsgrenzen heen gaat, en gebaseerd is op samenwerking.

Wikileaks’ streven naar transparantie kent geen grenzen. De VS is daar als slachtoffer vanzelfsprekend niet over te spreken. Het is te vroeg (en misschien wel onmogelijk) om definitief te beslissen of deze nieuwe publicatie in de praktijk goed zal zijn voor de wereld – of de wereld beter af is met een zwakker Amerika.

Wellicht bewegen de VS en andere landen na de schrik van vandaag verder weg van hun eigen streven naar transparantie, willen ze hun communicatie nog meer controleren. (De VS heeft al maatregelen aangekondigd om geheime informatie beter te beveiligen.) Dat zou slecht zijn voor burgers, die recht hebben op open informatie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hufters en fatsoensrakkers: een geschiedenis van de VS

Boekcover 'A Renegade History of the United States' van Thaddeus Russell

Het verkooppraatje was natuurlijk al bijna net zo mooi als het boek zelf: Thaddeus Russell was hard op weg naar een vaste baan aan Columbia University, maar werd, toen in gezaghebbende kringen bekend werd welke ongemakkelijke waarheden hij verspreidde over de geschiedenis van de Verenigde Staten, zonder pardon via de gebruikelijke achterkamertjes en de symbolische achterdeur de academie uitgewerkt. Russell raapte zichzelf bij elkaar en schreef een boek, en dat boek, zo heet het, geeft een totaal nieuwe kijk op de geschiedenis van de Verenigde Staten – een kijk die zo radicaal nieuw en verontrustend is dat er aan de topuniversiteiten van het establishment een taboe op rust. Amerika werd Amerika, zo betoogt Russell, ondanks de Founding Fathers en ondanks al die helden van de diverse emancipatiebewegingen. Amerika werd Amerika dankzij outcasts, criminelen, hoeren, ‘bad niggers’ en drag queens. Amerika is het product van hufters en niet van fatsoensrakkers en, zo is de sluimerende ondertoon, dat is maar goed ook.

Het is een fascinerend boek dat vlotjes wegleest, druipt van de sappige anekdotes, en glimt van het retorische glijmiddel. Thaddeus Russell heeft een doordachte en consistente boodschap, en een goed opgebouwd verhaal, en verkoopt zijn lezer zeker geen citroenen voor knollen. Ach ja, af en toe komt er in de verte een amechtige president voorbij gezeild, en hier en daar verschijnt zo nu en dan een sputterende intellectueel of dominee, maar meestal hebben ze niet zoveel invloed op de loop van het verhaal, en voor je het weet zit je al weer vuistdiep in de rokende, zuipende, feestende, neukende proleten die druk bezig zijn zich geen hol aan te trekken van wat macht, principes en scrupules heeft, die gewoon doen waar men zin in heeft, en die al doende onvermoed de immateriële verworvenheden van de volgende generaties in de grondlak zetten. Met enige triomfantelijkheid ‘ontmaskert’ Russell Martin Luther King en een aantal andere zogenaamde ‘leiders’ van emancipatiebewegingen als schapen in wolfskleren: uiteindelijk, zo heet het, streefden zij assimilatie na en geen emancipatie: wie voor vol wilde worden aangezien, moest in het kuise, benauwde protestants-christelijke stramien en zich het bijbehorende arbeidsethos aanmeten, en de bij sociale marginaliteit horende vrijheden opgeven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een echte Medal of Honor

Nee, dit is geen game. Bescheiden Sal Giunta, voormalig employé van een vervoerbedrijf, is de eerste levende Amerikaan na Vietnam die is onderscheiden met een Medal of Honor. Dit wegens vergaande heldhaftigheden tijdens een gevecht in Afghanistan. Hier vertelt hij wat er gebeurde, en hoe hij over zijn onderscheiding denkt.

The Sal Giunta Story from SebastianJunger/TimHetherington on Vimeo.

Meer bij Videovolt, @hmblank.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Bush Tax Cuts: een verhaal over weekdieren en gewervelde dieren

Inktvissen (Foto: Wikimedia Commons/Rainer Zenz)

Het onderscheidende kenmerk van de gewervelde dieren (fylum vertebrata) is het bezit van een ruggengraat. Wie de politiek in Amerika volgt krijgt de indruk dat Democraten gerangschikt moeten worden in de groep van de weekdieren (fylum mollusca) omdat niet altijd duidelijk is of zij in het bezit zijn van dit orgaan. Maar misschien is dat optiek: het contrast met de onverbiddelijke, doelgerichte en nooit loslatende Republikeinse haaien, is gewoon te groot.

Binnenkort zal blijken tot welk fylum de Democraten behoren want vóór 1 januari moet het Congress beslissen of de belastingverlaging, die tien jaar geleden door Bush is ingevoerd, gecontinueerd moet worden. Als men niets doet verloopt deze wet en komt het belastingniveau weer terug op het nivo van 2000. Anders geformuleerd: per 2011 wordt de belasting verhoogd als het Congress niets doet. Dat mag niet gebeuren want een belastingverhoging midden in een diepe recessie is zeer onverstandig. Alleen voor gezinnen die meer dan $250.000 per jaar verdienen willen de Democraten een uitzondering maken. De extra inkomsten die dat oplevert is 700 miljard dollar over een periode van 10 jaar. Ook de Republikeinen willen deze wet verlengen maar dan wel voor alle inkomensgroepen. De korting voor de hoogste inkomens die de Democraten willen schrappen zijn namelijk een essentieel onderdeel van deze wet. Tot 1 januari hebben de Democraten de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden, maar in de Senaat komen ze stemmen te kort. Er moet dus een compromis gevonden worden.

Behalve dat het spannend is om te kijken hoe dit afloopt de komende maand, is het ook interessant om eens naar de tactiek te kijken die de Republikeinen hebben gevolgd bij ontwerp en invoering van deze belastingwet omdat zij goed laat zien hoe gehaaid zij zijn. Waarom is de belastingverlaging voor rijke Amerikanen voor de Republikeinen zo belangrijk? Zij beweren zelf dat belastingverhoging voor miljonairs banen gaat kosten. Maar is dat de ware reden?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Over het belang van woorden

Gevangenen Guantanamo January 2002 (Foto: Wikimedia Commons/Shane T. McCoy)

Woorden zijn belangrijk in de politiek. In de mond van politici zijn woorden wapens zoals we in de Nederlandse politiek dagelijks kunnen zien: hoofddoekjes worden kopvodden en de verzorgingsstaat wordt een geluksmachine. Maar ook het omgekeerde is mogelijk: er zijn ook woorden die men liever niet in de mond neemt. Omdat het onderwerp niet altijd vermeden kan worden gebruikt men dan een eufemisme. Natuurlijk hebben politici niet het alleenrecht als gaat om de woordkeus: de journalistiek moet ook meewerken. Journalisten kunnen er voor kiezen of ze meedoen met het spel van de politici of niet. Als het goed is doen ze dat natuurlijk niet.

Afgelopen donderdag was de ‘284-voudige vrijspraak’ van Ahmed Ghailani in het nieuws op de volgende manier:

Het is een merkwaardige veroordeling: deze man is waarschijnlijk schuldig aan de dood van honderden mensen maar hij wordt tot levenslang veroordeeld omdat hij ‘heeft meegedaan met een samenzwering om Amerikaanse eigendommen te vernietigen’. Eigendommen? Niet alleen is de beschuldiging merkwaardig maar ook de gang van zaken rond zijn proces: hij is in al in 2004 opgepakt maar hij wordt blijkbaar pas nu veroordeeld, ruim zes jaar later. Om het nog vreemder te maken blijkt dat hij wordt vrijgesproken op 284 van de 285 beschuldigingen. Het is alsof men een schot hagel heeft afgeschoten: er zal dan vast wel één kogeltje raak zijn.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Amerika hielp nazi’s

De Verenigde Staten hebben na de Tweede Wereldoorlog gevluchte nazi’s een veilig onderkomen gegeven. Dit is volgens de New York Times de inhoud van een geheim rapport van het Amerikaanse Ministerie van Justitie. Meest belastend is het verhaal dat de Central Intelligence Agency (CIA), de geheime dienst, Duitse nationaal-socialisten vergaand hielp met onderduiken. Het bewijs zou verder gaan dan reeds bestaande beschuldigingen van samenwerking met nazi’s. Dit betroft met name het gedogen van oud-SS’ers in de Westduitse geheime dienst en het vergaren van informatie die behulpzaam zou kunnen zijn in de Koude Oorlog tegen de Sovjet-Unie.

In Nederland kennen we de recente discussie over de KLM die nazi’s zou hebben vervoerd naar Zuid-Amerika. Amerika die nazi’s hielp: Het is een duidelijk aanvulling op de meeste verhalen over nazi’s die Europa ontvluchtten na de oorlog. Het zet ook de  brief die opdook in de KLM-affaire, waarin de Amerikaanse overheid de KLM-top waarschuwt voor verdachte Duitsers aan boord van de KLM-toestellen, in een ander daglicht. De VS voerden dus een tweeslachtig beleid: aan de ene kant een bedrijf waarschuwen tegen nazi’s, aan de andere kant zelf in het geheim meer dan verdachte Duitsers onderdak bieden.

Het zal interessant zijn om te zien hoe het CIDI (Centrum Informatie en Documentatie over Israel) reageert op het nieuws. De Verenigde Staten die – als hoeder van de nieuw te vormen staat Israel – vlak na 1945 nazi’s hielp: dat past niet echt in het traditionele wereldbeeld van het CIDI. En Simon Wiesenthal, de bekende nazi-jager, zal zich omdraaien in zijn graf. Past het in uw wereldbeeld?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Minderheid Amerikanen vindt Obama te links

Obama in betere tijden (Foto: Flickr/transplanted mountaineer)

We hadden het er afgelopen weekend al over: de verkiezingsnederlaag van Obama bij de recente midterm elections betekende niet per definitie dat Amerikanen vonden dat zijn beleid te links was. Uit exit-polls bleek dat een fors deel van het electoraat juist vond dat zijn beleid niet links genoeg was.

Een nieuwe nationale poll van CNN lijkt die stelling te onderschrijven. Als je alleen naar de getallen bovenin kijkt, lijkt de poll slecht nieuws voor Obama: 48% vindt dat hij zijn werk goed doet, terwijl 50% vindt dat hij zijn werk niet goed doet. CNN vroeg echter ook waarom respondenten vonden dat hij zijn werk niet goed deed en dat levert een interessant resultaat op. Slechts 38% van de respondenten vindt dat hij te links is, terwijl 9% vindt dat hij het slecht doet, omdat hij niet links genoeg is.

Het is dus maar de vraag of Obama op zijn verkiezingsnederlaag moet reageren door op te schuiven naar rechts. Wellicht heeft hij een betere kans door juist harder op te treden tegen de Republikeinen, zodat het enthousiasme onder zijn teleurgestelde linkse kiezers toeneemt en ze in 2012 wel van de bank af komen om te stemmen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Democratie in beweging

Verkeersbord 'curve left then right' (Wikimedia Commons/Epson291)

Tijdens de midterm elections vorige week hebben de Democraten het grootste verlies geleden sinds decennia. Alleen doordat de tegenstanders vaak gepatenteerde gekken waren hebben de Democraten in ieder geval nog de Senaat kunnen behouden. Volgens Frans Verhagen is de Tea Party slechts een opgewonden theekransje dat verder niet veel effect op de politiek zal hebben in Amerika. Maar is dat ook zo?

Lust in your heart
Als een vooraanstaand politicus als Harry Reid, die voorzitter van de Senaat is alleen maar kan winnen omdat zijn tegenstander Sharron Angle onervaren en een dwaas is, dan is er iets niet helemaal in orde. Hoe was het mogelijk dat mevrouw Angle door de Republikeinen als kandidaat werd gekozen? Is alles wel helemaal in orde in die grote democratie van het machtigste land van de wereld? Het zou niet moeilijk moeten zijn om te winnen van clowns die beweren dat de President heimelijk een moslim is, een socialist, of hem vergelijken met Hitler.

Bah, masturbatie (screenshot van Youtube/Rachel Maddow)Om nog maar niets te zeggen over de corrumperende werking van masturbatielust in your heart is committing adultery volgens Christine O’Donnell, Tea Party kandidaat voor de Senaatzetel van Delaware dankzij de steun van Sarah Palin. Dit heeft O’Donnell ooit verklaard zoals blijkt uit oude opnamen die Rachel Maddow uit archieven heeft weten op te diepen. In het screenshot is haar afschuw van seksualiteit goed te zien – bekijk ook de video.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende