De bemoeienis van de overheid met het internet groeit met de dag. En dat geldt niet alleen voor landen als China, Iran of Saoedi-Arabië. Begin juli organiseerde de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Verhagen samen met zijn Franse collega Kouchner een conferentie over internetvrijheid in andere landen. In een gezelschap van regeringsvertegenwoordigers van 18 landen, ngo's en bedrijven spraken zij over het beter naleven van internationale verdragen, een gedragscode voor bedrijven die technologie leveren, hulp aan cyberdissidenten en het internationale juridische kader voor het internet. En zij wijdden mooie woorden aan de bescherming van grondrechten op het internet. Nog dit jaar krijgt de conferentie een vervolg in Nederland. Verhagen en zijn collega werken aan een gedragscode met richtlijnen voor de export van internetfilters. Verhagen heeft kennelijk weinig contact met zijn Nederlandse collega Hirsch Ballin. Deze publiceerde niet kort daarna voor Nederland een concept-wetsontwerp Bestrijding Computercriminaliteit waarin het Openbaar Ministerie volgens Bits of Freedom een censuurknop krijgt. Zonder rechterlijke toetsing zou het OM volgens dit ontwerp straks Internetaanbieders kunnen verplichten een site te blokkeren als er een vermoeden is van een strafbaar feit. Dat is een wel erg ruime formulering waar van alles en nog wat onder kan vallen, van kinderporno tot het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal of het toegankelijk maken van gedigitaliseerde oude kranten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Hieronder een tweede gastbijdrage van Tom van Doormaal
Het gaat niet goed met de formatie: vooralsnog geen Paars-plus. Dat staat natuurlijk niet los van de electorale kansen en risico’s, die door Maurice de Hond vlijtig in beeld worden gebracht. Als ik de Majesteit was, zou ik er niet veel soep van kunnen koken.
Hoe betekenisvol is de groei van de PVV en de krimp van de VVD in de peilingen? Beide partijen voeren een V van vrijheid in hun naam. Is “vrijheid” de nieuwe pasmunt in onze politiek? Het is een oude liberale gedachte: niet meer regels dan strikt nodig is.
Als vrijheid, ruimte om je eigen lot te bepalen, centraal staat in onze verwachtingen van het openbaar bestuur, heeft de politiek dan mogelijkheden daarin beslissend te interveniëren? Dat lijkt er niet erg op. De politiek kan de complexiteit in de samenleving niet reduceren, de demografische werkelijkheid niet veranderen, de invloed van globalisering en EU niet keren.
De veerkracht van het begrip vrijheid is opmerkelijk. De verdedigers van de vrije markt hebben het lastig gehad: graaien en bonussen, crisis, falend toezicht. Wat heb je nodig om te bewijzen dat regels en effectief toezicht van levensbelang zijn?
Maar “links” en “rechts” blijven tamelijk goed in balans. In de USA is Obama wel een bijzonder soort politicus, maar dat betekent nog niet dat het politieke bedrijf in Amerika ingrijpend van kleur is verschoten. Bij ons laat b.v. Hans Wiegel zien hoe je met een simpele analyse van links en rechts kunt aantonen dat de politieke verandering op lange termijn minimaal is. De beweging tussen de partijen en binnen de partijen bestaat, maar dat betekent niet dat wezenlijke stemmingswijzigingen optreden, zo vat ik hem, wellicht wat te globaal samen.
Wie volledig vasthoudt aan privacy, wordt niet gekend, heeft geen toegang en krijgt geen informatie. Welkom in het net.
Privacy is hot. Het verzet tegen het Elektronisch Patiënten Dossier, rekeningrijden, OV-chipkaart, de centrale database met vingerafdrukken en gelaatscans groeit. Vandaag zijn twee boeken uitgekomen die een fris perspectief bieden op deze discussies.
Van het Rathenau Instituut verschijnt het boek Check in / Check uit. De digitalisering van de openbare ruimte. ,,Dit laat zien dat de informatiesamenleving een nieuwe fase ingaat waarin de openbare ruimte steeds verder digitaliseert. Dagelijkse handelingen als betalen, door de OV-poortjes lopen en autorijden, worden steeds meer vastgelegd. Onze digitale identiteit wordt daarmee steeds ‘rijker’. Dat biedt interessante mogelijkheden, bijvoorbeeld voor marketing of opsporing. Er zijn echter ook risico’s: verlies van anonimiteit, misbruik van persoonsgegevens en systeemdwang’’, aldus het Rathenau.
Het huidige privacydebat richt zich nog veel op het opslaan van gegevens, het al dan niet te verbergen hebben van persoonlijke informatie. Het goede van Check in/Check uit is de groeiende informatiehonger wordt ingebed in het krachtenspel waar burgers/klanten, bedrijven en overheden in verwikkeld zijn.
De auteurs volgen daarvoor twee ‘discoursen’. Ten eerste dat van ‘empowerment’, of anders gezegd, in hoeverre de beloften van de informatierevolutie voor de burger uitkomen. Wat hebben wij aan al die nieuwe techniek en het verstrekken van persoonsgegevens? Er wordt terecht geconstateerd dat die persoonsgegevens in toenemende mate bepaalt of je toegang hebt tot ruimtes (stations, wegen, gebouwen, winkels etc.), diensten (verzekeringen, financiële producten, facebook) en goederen. Je kunt dat ook omdraaien. Wie die gegevens niet verstrekt of niet aan het gewenste profiel voldoet, wordt uitgesloten of gestraft. Wie anoniem met de trein wil reizen, loopt kortingen mis.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
De SGP reageert geschokt op het door de Hoge Raad bekrachtigde verbod op discriminatie van SGP-vrouwen. De partijvoorzitter Kolijn: “Ons wordt de mogelijkheid onthouden om een eigen vereniging in te richten zoals leden dat op grond van onze lezing van de bijbel willen. Dat is een inperking van de eigen vrijheid.”
Kolijn neemt daarbij het woord ‘vrijheid’ in de mond. Een woord dat door SGP-ers gewoonlijk alleen gebezigd wordt in samenstelling met het woord ‘godsdienst’. En aangezien SGP-ers zelden te betrappen zijn op gemakzuchtig of slordig taalgebruik, mogen we aannemen dat het begrip ‘eigen vrijheid’ bewust gekozen is en dat niet ‘godsdienstvrijheid’ bedoeld wordt. Het begrip ‘eigen vrijheid’ is geen gevleugelde term met algemeen bekende betekenis zoals de vrijheid van meningsuiting, maar we kunnen ons er iets bij voorstellen. De meest voor de hand liggende betekenis is die van de vrijheid om onderling te doen wat je wilt, zonder dat een derde daar last van heeft. Ook uit aansluitende citaten uit het NRC-artikel blijkt dat eigen vrijheid gaat over het recht om binnen eigen kring te discrimineren en gediscrimineerd te worden, zolang derden daar maar geen last van hebben. Het is het ‘consenting adults’ argument dat Amerikanen (voornamelijk in een seksuele context) terecht gebruiken om te betogen dat volwassen mensen vrij moeten zijn om samen te doen waar ze zin in hebben zolang het anderen niet schaadt. Dat argument lijkt hier ook op te gaan: we leven in een vrij land, en als SGP-vrouwen er voor kiezen zich te laten discrimineren, dan moeten ze dat zelf weten. SGP-mannen en vrouwen zijn in die zin vergelijkbaar met in leer en rubber gehulde volwassenen die elkaar vrijwillig met zweepjes bewerken in groezelige SM-kelders.
Toch denk ik dat er een zeer cruciaal verschil is en dat het terecht is dat het masochisme van de SGP-vrouwen wordt verboden. SGP-vrouwen zijn namelijk geen ‘consenting adults’, maar vrouwen die vanaf hun jongste jaren stelselmatig zijn geïndoctrineerd met de opvatting dat ze ondergeschikt en dienstbaar aan mannen horen te zijn. De keuze van SGP-vrouwen om gediscrimineerd te worden is geen vrije keuze, maar het resultaat van een uitgekookt en verstikkend systeem van hersenspoeling vanuit een achterlijk en fundamentalistisch geloof. Deze vrouwen zijn daarmee slachtoffers van kindermishandeling, zoals de filosoof Floris van den Berg terecht betoogt in zijn boek ‘Hoe komen we van religie af?‘.
Helaas moeten we constateren dat we in een land, nee, wereld leven waar veiligheid boven alles gaat. Elk mogelijk nieuw gevaar kan rekenen op een pavlov-reactie van meer controles en meer repressie, en daardoor minder vrijheid voor mensen die geen kwaad in de zin hebben. Daarbij lijkt niets doen voor de overheid dodelijk, dus doet de overheid maar iets, of het nu werkt of niet.
Tegelijkertijd weten we dat geen enkele plek waar duizenden, zo niet tienduizenden mensen per dag komen 100% veilig te maken is. Mensen die echt kwaad willen vinden altijd wel een gaatje in het systeem.
De persoon in Nederland die dat gegeven tot op het bot uitbuit is Alberto Stegeman. De beste man heeft er hoogstpersoonlijk voor gezorgd dat de veiligheidsmaatregelen op Schiphol nu twee keer zijn verscherpt. De laatste keer deze week, toen hij aantoonde dat je op Schiphol achter de douane een fles drank kon kopen, en deze mee naar huis kon nemen. Tot dusver niets opvallends, maar hij hervulde de fles met – potentieel – een vloeibaar explosief, kwam terug en rekende de fles opnieuw af. Waarna deze netjes weer werd ingesealed. Op deze manier kon hij de fles zonder problemen weer door de douane loodsen, waarna hij willekeurig welk vliegtuig had kunnen opblazen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
[qvdd]
“Er zijn momenten in de geschiedenis dat wij ons moeten realiseren dat de vrijheid die wij hier genieten duur bevochten is. We hebben onze vrijheid niet cadeau gekregen. Dat lijken we soms te vergeten.”
Aldus Gidi Markuszower, het nieuwe gezicht op nummer vijf van de PVV-lijst, die daarmee uiteraard groot gelijk heeft – maar tegelijk het sentiment verwoordt waardoor velen zich juist tegen de PVV keren.