Alle helpers weg!

De oorlog in Syrië duurt al meer dan tien jaar. Meer dan een half miljoen mensen zijn omgekomen. Bijna zeven miljoen mensen zijn het land uit gevlucht, het merendeel naar Turkije in een poging naar Europa te komen. Ongeveer 1,5 miljoen Syrische vluchtelingen verblijven nu in Libanon. Een kwart van de Libanese bevolking bestaat nu uit Syrische vluchtelingen. In totaal is de ongeveer helft van de Syrische bevolking ontheemd geraakt. Het heet een burgeroorlog te zijn. Maar Russen bombarderen steden en dorpen die nog niet door het regime Assad zijn heroverd. Amerikanen en Israëliërs bombarderen stellingen van aan Iran gelieerde gevechtsgroepen in het oosten van het land. Turkije schiet er op los in Koerdische gebieden langs de noordgrens. Onderzoeksjournalisten van Declassified UK vonden documenten waaruit blijkt dat de Britten net als de Nederlandse regering heimelijk materiële steun hebben geleverd aan de rebellen in de provincie Idlib. De Britse regering heeft daarvoor ten minste 350 miljoen pond uitgegeven. Het paste allemaal in een geheim programma voor regime change waarin de Britse regering samenwerkte met de VS, Turkije en de Golfstaten. Die van het oliegeld bulkende Golfstaten hebben net als Saoedi-Arabië hun rijkdom besteed aan wapens voor soennitisch vechtjassen die strijden tegen Assad en zijn behulpzame, door Iran gesteunde, sjiitische vechtjassen. Er wordt wel eens geklaagd dat de internationale gemeenschap bij een ramp toekijkt in plaats in ingrijpt. Hier is de internationale gemeenschap verantwoordelijk voor het in stand houden van een ramp. Welke wereldleider slaat nu eens met de vuist op tafel en roept: iedereen die hier niet thuis hoort, wegwezen! Zo lang als deze oorlog duurt zijn er van verschillende kanten gerede twijfels geuit over de kans dat het regime Assad vervangen zou kunnen worden door een regering die meer waarde hecht aan democratie en mensenrechten. Daar ging het toch oorspronkelijk om in de Arabische Lente - die iedereen alweer vergeten is. De realiteit gebiedt ons nu te erkennen dat Assad, onlangs herkozen als president, niet zal vertrekken. Het is een brute dictator. Maar de vraag is of hij in z’n eentje de afgelopen tien jaar de Syrische bevolking meer ellende bezorgd zou hebben dan wat alle buitenlandse wapens vanuit de verschillende delen van de internationale gemeenschap nu hebben bereikt. [deze column verscheen eerder in het Vredesmagazine , waarin ook een dossier over Klimaat en vredesbeweging is opgenomen. Overigens is het deze week Vredesweek, een jaarlijks terugkerende manifestatie die wel wat meer aandacht verdient]

Door: Foto: steve p2008 (cc)
Foto: IISG (cc)

Nederland en de Amerikaanse kernwapens

, door

ACHTERGROND - In mei 2020 onthulde de Amerikaanse National Security Archives een geheim document over de rol van Amerikaanse kernwapens en de opslag daarvan op overzeese bases. Nederland blijkt met enkele andere bondgenoten te behoren tot een categorie landen die de beoordeling om kernwapens in te zetten, en of dat die inzet conform NAVO-beleid is, geheel overlaten aan Washington. Het is opmerkelijk dat het wettelijke openbaarheidstraject in de VS kennelijk meer onthult over het Nederlandse veiligheidsbeleid dan de regering in Den Haag zelf wenst prijs te geven. Antimilitaristen zullen niet verrast zijn over deze onthulling, maar het is, zoals defensieanalist Ko Colijn in een commentaar in het Historisch Nieuwsblad opmerkt, toch schokkend om daarvan een bevestiging te vinden in een ‘top secret’-document uit 1961. Ook een aanval op de VS zelf, waarmee Nederland niets te maken zou hebben, zou de Amerikanen de bevoegdheid geven om de in Volkel opgeslagen kernbommen te gebruiken. Colijn stelt vast dat, nu in Amerikaanse documenten eindelijk man en paard genoemd worden, de Nederlandse regering haar verkrampte geheimhouding moet loslaten. Het kan nu immers niemand meer ontgaan dat Nederland een nucleaire vazal is van de VS.

Soesterberg

Over Soesterberg hebben altijd geruchten de ronde gedaan dat daar kernwapens waren opgeslagen, maar de vredesbeweging kon er nooit de vingers achter krijgen. Een belangrijke onthulling in de documenten van het National Security Archive is, dat er begin jaren zestig concrete plannen zijn geweest om ook in Soesterberg een kernwapendepot in te richten voor de daar aanwezige Amerikaanse eenheid. Er was een verzoek van de commandant van United State Air Forces in Europe (USAFE) van 11 december 1961 aan de Nederlandse luchtmacht om voorzieningen te treffen voor de opslag van kernwapens op Soesterberg. Bij de documenten in het Nederlandse Nationaal Archief is het antwoord van de Nederlandse plaatsvervangend luchtmachtcommandant, commodore Thijssen, aangetroffen. Hij zegt dat hij “nu in staat is om te verklaren dat hij in principe instemt met de opslag van de wapens op voorwaarde dat er overeenstemming wordt bereikt over de te treffen voorzieningen”. Die moeten worden vastgelegd in een Technische Overeenkomst tussen USAFE en de Nederlandse luchtmacht “betreffende de ondersteuning van kernwapens voor het Tactical Fighter Squadron van de USAF dat is gestationeerd op het vliegveld Soesterberg.” Een voorstel zit bij die brief. Daarin worden de bevoegdheden van de Nederlandse luchtmacht en van de VS omschreven en de plaats van het kernwapendepot op een bijgevoegde kaart aangewezen. De wapens vallen onder het gezag van de US Air Force en worden bewaakt door Amerikanen. De wapens zullen worden vrijgegeven door “de bevoegde autoriteit” en ingezet “alleen in overeenstemming met de militaire planning van de NAVO en de procedures die zijn vastgesteld door SACEUR”. SACEUR is de opperbevelhebber van de NAVO in Europa, dit is altijd een Amerikaanse generaal.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Advocaat voor de vrede dreigt monddood gemaakt te worden

, door

ACHTERGROND - Vrijdag 18 november a.s. dient het hoger beroep tegen het ontslag van advocaat Meindert Stelling.

Meindert Stelling, oud luchtmachtofficier en sinds 30 jaar advocaat van de anti-kernwapenbeweging, zal vrijdag waarschijnlijk voor het laatst voor een rechtbank zijn vlammende pleidooien mogen houden. Hij staat nu zelf terecht vanwege belediging van een groot aantal magistraten. Het juridisch gevecht tegen kernwapens is langzaam maar zeker veranderd in een strijd tegen Nederlandse rechters, tegen de Haagse deken van advocaten Martens, de tuchtrechter en de Raad van discipline. Deze Raad besloot Stelling in maart j.l de zwaarste straf te geven voor zijn ‘onbetamelijk gedrag’ als advocaat: hij is van het tableau geschrapt, zoals dat heet, en mag zijn beroep niet meer uitoefenen.

Stellings kruistocht tegen de kernwapens begon in de jaren tachtig in de nasleep van de beweging tegen de kruisraketten. De advocaat verdedigde actievoerders die de vliegbasis Volkel probeerden binnen te dringen om daar aanwezige F16 vliegtuigen, die atoombommen kunnen vervoeren, onklaar te maken. Hij baseert zijn verdediging op het internationale recht waarin het absoluut verboden is om de burgerbevolking tot doelwit van een militaire aanval te maken. Kernwapens maken onvermijdelijk burgerslachtoffers en zouden dus verboden moeten worden. Acties tegen kernwapens behoren dan ook niet bestraft te worden. Tot nu toe is geen enkele Nederlandse rechter met deze redenering meegegaan. Zelfs de Hoge Raad stelde dat niet bij voorbaat kon worden gezegd dat de nucleaire vernietiging van steden altijd onrechtmatig zou zijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vredesbeweging tussen rechts en ‘vredesbeweging light’

, door

demonstratie van Peace Now in 1982Vredelievende, linksige Israeli’s stichtten in 1978, een jaar nadat in Jeruzalem de eerste echt  rechtse regering  was aangetreden onder premier Menachem Begin (Likud), de beweging Vrede Nu. Het waren jonge enthousiaste Israeli’s, die een beroep op Begin deden om gebied af te staan voor vrede en die actie voerden voor een tweestaten-oplossing met de Palestijnen. Een spectaculair actie in het jaar van haar oprichting was de vorming van een kilometerslange menselijke keten in en om Jeruzalem, toen premier Begin in Camp David onder leiding van de Amerikaanse president Carter in vredesbesprekingen was verwikkeld met  president Sadat van Egypte.

Het absoluut grootste wapenfeit van Vrede Nu vond plaats tijdens de Israelische inval in Libanon van 1982. Toen in september van dat jaar de massamoord bekend werd die onder het toeziend oog van minister van defensie Ariel Sharon en de Israelische troepen was gepleegd in de Palestijnse kampen Sabra en Chatila in Beirut, hield Vrede Nu een protestdemonstratie in Tel Aviv. Er kwamen 400.000 mensen opdagen, de grootste demonstratie uit Israels geschiedenis.

Vrede Nu was lang de hoop des vaderlands. Het was het levende bewijs dat de Likud weliswaar links bij de verkiezingen van 1977 had verslagen (definitief naar later zou blijken), maar dat toch niet alle was verloren. Dat het andere Israel, het ‘mooie Israel’ gelukkig toch nog bestond.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.