FBI: Food activist = terrorist
, door
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 18-10-2022
Evelien telt niet tot tien
, door
Goed, het is een heel flauw woordgrapje, maar Evelien (Tonkens) vraagt er ook wel een beetje om als ze boven haar column in de Volkskrant de kop plaatst “Maak je dik om de vettaks”. Nou doe ik dat ook, zowel hier als elders, maar zij bedoelt er iets anders mee: dat die vettaks er beslist moet komen.
Het is natuurlijk prima en ieders goed recht om daar een lans voor te breken, maar als je daarvoor gaat argumenteren op basis van feiten is het natuurlijk wel fijn als die feiten ook kloppen. En dat doen ze niet, of in elk geval niet allemaal. En in elk geval niet op het vlak van het hoofdargument.
Dat hoofdargument luidt namelijk dat er een einde moet komen aan de huidige situatie waarin de goedkoopste keuze ook de ongezondste is. Een kroket, stelt Tonkens, is goedkoper dan een appel. En dat is eenvoudig niet waar. Een modale appel kost momenteel bij de super nog geen twintig cent; voor zelfs een democratische kroket moet nog altijd circa het dubbele worden neergeteld. Een aardappel, een prima groente die vol zit met waardevolle bouwstoffen, kost in de schil een fractie van wat zo’n knol verwerkt tot supermarktfriet moet kosten, en dan hebben we het nog niet over de kiloprijs van snackbarfriet die ten opzichte van de ongejaste pieper wel een keer of tien over de kop gaat, als het niet meer is.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 22-04-2022
Ambachtelijke strapatsen en de pepernotenrevolutie
, door
Er loopt op de tv een heel irritant reclamespotje voor Lu. In een bakkerij staat een bakker trots de lekkerste koekjes te verkopen. Hij doet of hij ze zelf heeft gemaakt (“van goudgeel graan”) maar in werkelijkheid staat hij achterin de zaak niets anders te doen dan industriële koekjes van Lu uit de verpakking halen. De boodschap is duidelijk: je hoeft niet naar de ambachtelijke bakker, want die kan het tóch niet zo lekker als Lu. Natuurlijk zijn er voor de rest nog een paar ondertonen, maar dat is uiteraard per ongeluk.
Van zulke spotjes word ik best boos. Er zijn in Nederland heus niet meer zo gek veel vakmensen die eerlijke spullen leveren en die hebben het al moeilijk genoeg in een tijd waarin een groot deel van ons volk tijd noch geld wenst te besteden aan het in huis halen van behoorlijke waar.
Maar vandaag liep ik binnen bij mijn lokale vestiging van Harrie van Looijengoed, ambachtelijk bakker en lid van een organisatie die zich Het Gilde noemt. “Het Gilde zorgt ervoor dat haar (sic!) leden aan de hoogste kwaliteitseisen voldoen (…) Alle Echte Bakkers hebben een eigen bakkerij waar de producten zelf gemaakt worden”. Harrie heeft best lekker brood overigens.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 11-03-2022
Orgalogisch en bionisch eten
, door
Ha, het is weer eens zo ver. Voor de zoveelste maal komt iemand mij iets vertellen over “organisch voedsel”. In de tijd dat ik nog regelmatig in kringen van vertalers verkeerde, werd zoiets wel aangeduid met de amusante term “word book translation”. Dat geeft op zichzelf net zo min een goed resultaat als zinnetjes in een vertaalwebsite invoeren: het werkt alleen als de vertaler van de klok en de klepel weet. Hoe dan ook: hier wordt weer eens “biologisch voedsel” bedoeld. Je zou denken dat de publicerende mens dat na al die jaren wel eens zou mogen weten.
Aan de andere kant is de ene term natuurlijk eigenlijk niet onzinniger of minder onzinnig dan de andere. “Organisch” betekent dat iets van (al dan niet voormalig) levend materiaal is gemaakt, materiaal dus dat vanzelf gegroeid is. “Biologisch” betekent dat iets behoord behoort (dank mevr. Zandvoort) tot het domein van de levensleer. In feite dus een geval van same difference.
Nou wil ik alleen nog één ding weten: hoe stellen wij ons eigenlijk voedsel voor dat niet uit levend materiaal bestaat dan wel behoort tot het domein van de levensleer? Die vraag stel ik me nou eerlijk gezegd al best lang.
(Featured foto van spinster)
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Lokaal voedsel een logistieke nachtmerrie?
, door
Bizar maar echt waar: het is efficiënter om van overal uit de wereld voedsel op een centraal punt in Nederland samen te brengen en het van daaruit te distribueren dan om voedsel van lokale producenten bij consumenten op maximaal 10 km afstand thuis te brengen.
Je ziet in die logistieke situatie de macht van de grote getallen aan het werk. Groot inkopen, groot vervoeren, groot aanbieden en de consument een one-stop-shop bieden. En zo ontstaan dus de AH’s van deze wereld, die voor 99% door het hele land precies hetzelfde assortiment aanbieden dat ook nog eens door het jaar heen nauwelijks verandert. Tenslotte kunnen aardbeien probleemloos uit Spanje of Istaël worden gehaald en boontjes moeiteloos uit Zimbabwe of Egypte. Zelfs in het Nederlandse hoogseizoen.
Des te leuker is het te zien dat er toch systemen ontstaan die met deze logistieke wetten van Meden en Perzen de strijd aanbinden. Eetlezeres Richelle (dank!) wees me op een bericht over het Amerikaanse bedrijf Sysco, dat in opdracht van de Michigan State University zijn eigen logistiek onder de loep nam en ervoor zorgde dat producten van het lokale platteland weer een lokale bestemming kregen. En passant kregen ze ook iets anders terug dat al lange tijd was weggeweest: een gezicht. Het bleek zo succesvol dat Sysco hetzelfde principe nu voor de hele VS wil gaan toepassen.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Overgewicht: ook kleinere porties nodig
, door
In het debat over overgewicht gaat het vaak om gezonde en ongezonde voedingsmiddelen. Meer aandacht moet de portiegrootte van eten krijgen, want grote porties zijn vaak goedkoper dan kleine. Aanpassingen in de omgeving zijn nodig, maar de consument moet ook zelf de controle kunnen herwinnen over zijn eigen eetgedrag, zegt gastauteur Ingrid Steenhuis, universitair hoofddocent Gezondheidsbevordering bij de Vrije Universiteit.
In de afgelopen tientallen jaren zijn de porties van ons eten steeds groter geworden. Grotere zakken chips, emmers popcorn (in bioscopen) en tweeliter flessen frisdrank zijn toegevoegd aan het assortiment en we zijn gewend geraakt aan de kingsize en supersize varianten. De trend dat de porties groter worden, loopt parallel aan de trend dat steeds meer mensen overgewicht hebben. Onderzoek laat zien dat je van grote porties en uit grote verpakkingen meer eet; dit kan oplopen tot ongeveer 30 procent meer. De consument wordt verleid tot het kopen en eten van grotere porties, doordat deze vaak relatief goedkoper zijn. Een grote portie levert letterlijk ’meer waar voor je geld’ dan een kleine portie.
Gezond eten komt er bovenop
Een omgeving met grote hoeveelheden eten, beschikbaar op ieder willekeurig moment van de dag tegen een relatief lage prijs kunnen we ‘dikmakend’ noemen. Een gezonde keuze is misschien mogelijk, maar is zeker niet de gemakkelijkste keuze. In een dergelijke omgeving is het niet terecht om de verantwoordelijkheid volledig bij de consument neer te leggen. Ook zou dit de gezondheidsverschillen alleen maar vergroten. Er is voorzichtig een trend waar te nemen die inhaakt op het idee dat ‘meer niet altijd beter is’. Puurheid en kwaliteit zouden meer voorop moeten staan in het productaanbod dan de grote bulk. Het is de uitdaging om deze trend verder uit te bouwen.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 10-11-2022
KSTn | Verduurzaming voedselproductie
, door
Interessant rapport tussen de kamerstukken deze week: “Economische verduurzaming voedselproductie”. Zit je gelijk rechtop. Hoezo alleen “economische” verduurzaming? Waarom niet verduurzaming in het algemeen? Gelukkig blijkt in de inleiding dat het toch wat breder gezien moet worden.
In het licht van de groei van de wereldbevolking, inclusief welvaart en dus consumptie, wil de 2e kamer weten hoe we de voedselproductie met minder impact op de aarde en mens kunnen uitvoeren. Interessante materie.
Wat ik uit dit rapport wil halen is de kwantificering van kosten als gevolg van de productie van voedsel die u niet direct betaalt. Oftewel, de kosten die de maatschappij meestal op langere termijn maakt als gevolg van de productie van dat voedsel. Denk hierbij aan klimaatschade, fijnstofschade (impact op gezondheid -> extra kosten gezondheidszorg) en schade aan het landschap.
Het rapport heeft een belangrijke tabel (2.2) in de bijlage zitten met de bekende factoren. En dat wordt later dan gekwantificeerd.
Extra kosten varkensvlees zijn volgens het rapport nu al bijna net zo hoog als de productiekosten (€1,84 per kilo). En dan zijn de effecten van bestrijdingsmiddelen en resistentie antibiotica op milieu en mens niet meegenomen. Daar lijken me toch nog veel meer kosten in te zitten.
Lekker kort door de bocht mijn vertaling: de staat (en dus u) subsidieert niet-duurzame voedselproductie in orde grootte 10 tot 60% van de productiekosten. Oftewel, mensen die bijvoorbeeld wel biologisch eten (of geen vlees) betalen stevig mee aan het ongezonde, goedkope consumptiegedrag van anderen. Nu u weer.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
RIVM gooit eten op een hoop
, door
Nieuws! Het RIVM heeft maar weer eens onze eetgewoonten onderzocht en het enthousiasme is niet groot. Zo eten we nog steeds te weinig groenten, fruit, vezels en vis. Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes: zo is bijvoorbeeld de hoeveelheid transvetten in ons voedsel flink gedaald.
Maar wat moet je als gewone Nederlander hier nu mee? Je verneemt dat ouderen nog het gezondst eten, terwijl jongeren zich verhoudingsgewijs het meest te buiten gaan aan snoep, koek en gebak. Verderop lees je dan weer dat overgewicht vooral voorkomt bij ouderen. Sterker: mannen van 51-69 jaar oud hebben ruim tweemaal zoveel overgewicht als hun 19- tot 30-jarige seksegenoten.
Ook gebruiken we te veel verzadigd vet, zegt het bericht. Dat is dan ook ongetwijfeld de reden dat ons in de laatste alinea op het hart wordt gedrukt toch vooral melk te drinken. Dat bevat namelijk vrijwel uitsluitend verzadigde vetten.
Het is natuurlijk ook niet makkelijk. Zoals ik op deze plek al dikwijls heb geroepen is de interactie tussen voeding en gezondheid een heel complexe, waar we nog altijd maar heel weinig van begrijpen. Dat komt natuurlijk vooral doordat er zo enorm veel variabelen zijn. We eten heel veel verschillende dingen en hebben ook lichamen die daar allemaal weer net iets anders op reageren. De wet van de grote getallen wijst op die manier soms heel tegenstrijdige zaken uit. En omdat het natuurlijk onmogelijk is mensen gedurende een observatieperiode slechts één ding te laten eten, is het ook heel lastig vast te stellen welk gevolg terug moet worden gevoerd op welke oorzaak. Daar hebben we ons in het verleden dan ook dikwijls in vergist.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.