Laat het vlees maar weg

Nog een ideetje voor de algemene beschouwingen. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft een oproep om minder vlees te eten geschrapt uit een campagne om burgers klimaatbewuster te doen leven. Dat gebeurde in ruggespraak met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Volgens de ministeries ligt het onderwerp minder vlees eten te “politiek gevoelig”. Dit onthulde 'Wakker Dier' nadat de organisatie via een WOB-procedure documenten over de campagne in handen had gekregen. De campagne wilde burgers duidelijk maken wat iedereen zelf kan doen aan het terugdringen van de CO2 uitstoot. Het weglaten van aandacht voor de vleesconsumptie is duidelijk een gemiste kans. De consumptie van dierlijke eiwitten levert een grote bijdrage aan de klimaatopwarming en er kan dus flinke winst behaald kan worden in de strijd tegen de klimaatopwarming. Milieucentraal, oorspronkelijk ook een overheidsinitiatief om onafhankelijke voorlichting te geven over wat mensen zelf kunnen doen aan een beter milieu, laat wel duidelijk de schadelijke kanten van de productie van vlees zien. Minder vlees eten helpt. En zo moeilijk is het niet. Het ministerie van EZK liet dit heel bewust achterwege. Het argument dat vlees eten 'politiek gevoelig' ligt is niet onjuist, maar verhult de belangrijkste reden van die gevoeligheid: de belangen van de agribusiness die nog altijd van grote invloed zijn op het regeringsbeleid. Dat LNV vlees uit de campagne van EZK geschrapt wilde hebben zal zeker ook te maken hebben met de nog steeds invloedrijke lobby van boerenorganisaties en de industrie daaromheen. Beide ministeries laten opnieuw zien dat ze het algemeen belang achterstellen bij de belangen van handel en industrie. Koudwatervrees, anders kun je 't niet noemen. Van een overheid die boven de partijen wil staan mag je een andere houding verwachten. En dat geldt des te meer voor een overheid die zegt de klimaatopwarming serieus te nemen. Wat we hier missen is het eerlijke verhaal en een beetje politieke lef. Vleesconsumptie ligt politiek gevoelig, zeker. 'Vleeseten is nog altijd razend populair in Nederland', volgens deze lobbyist. Maar mogen overheidsvoorlichters, ministers en andere politici daarom de waarheid verbloemen en de milieubeweging het werk laten doen? Eerlijkheid en volledige informatie zijn onmisbaar in een democratie, en zeker als het om een crisis gaat die uit de hand dreigt te lopen als er niet snel drastisch wordt ingegrepen. Dus, dames en heren politici, als jullie nog willen scoren met die veelgeroemde 'nieuwe bestuurscultuur', dan ligt hier deze week een kans. Zeg waar het op staat, je kunt het! [een eerdere versie verscheen op Free Flow of Information]

Door: Foto: Christer (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Just a Vega day at the office

ACHTERGROND - Na een lange vergadering lopen we het bedrijfsrestaurant binnen. Lunchtijd!! En als we met klanten lunchen verzorgt onze cateraar een luxe lunch. Al pratend storten we ons op het buffet. Broodjes kroket, zalmwraps, filet americain… Snel graai ik twee broodjes kaas weg.

Ik werk voor een leuke organisatie en doe betekenisvol werk. Net als bij veel organisaties staat kostenbesparing voorop, maar wordt er ook aan maatschappelijk verantwoord ondernemen gedaan. Met die tweede heb ik altijd meer gehad dan met puur geld verdienen. Een bedrijf dat zijn verantwoordelijkheid pakt en zijn invloed gebruikt om iets goeds te doen voor de wereld. Afval scheiden, een milieuvriendelijk gebouw en projecten in derdewereldlanden. Goed voor de reputatie van mijn werkgever en goed voor de wereld. Een bedrijf met bovengemiddeld slimme en bewuste mensen. Dacht ik.

‘Lekker geluncht’ zegt de klant. Als we na de lunch opstappen werp ik nog een blik op de stapels overgebleven broodjes en ik schaam me. Kroketten, filet americain, rosbief, er ligt meer vlees dan ik op kreeg in een week, toen ik nog vlees at.

Je hoeft geen hoogleraar te zijn om te snappen dat de manier waarop wij vlees produceren en consumeren een enorme druk legt op het milieu, en bijdraagt aan de wereldwijde armoede. Voor een kilo rundvlees is 25 kilo groenvoer nodig en een derde van ons zoet water wordt gebruikt voor de vlees en zuivelindustrie (Stichting Een Dier een Vriend http://www.edev.nl/pages/vlees–en-zuivelindustrie-en-klimaatverandering.php). Alle problemen die we hebben, met voedsel en water en de vervuiling van het milieu door CO2 en bestrijdingsmiddelen, hebben mij doen besluiten om vegetariër te worden. Bewust en hip, steeds meer mensen kiezen er voor om één of meerdere dagen per week geen vlees te eten.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Is er genoeg vlees voor iedereen?

Hoogleraar Vaclav Smil gaat kort in op de vraag of er wel genoeg vlees is voor de gehele wereldbevolking. In zijn boek Should we eat meat? belichte hij al eerder de consumptie van vlees van verschillende kanten: o.a. vlees als onderdeel van onze voeding, de rol van vlees eten in de menselijke evolutie en de toekomst van vleesconsumptie passeren de revue.

(via)

Foto: Eduardo Amorim (cc)

Vleesch in de Nederlandse krant

DATA - Een datastukje voor nerds. Welke vleessoorten waren wanneer populair in Nederland? In ieder geval is er een gestage opkomst van varkensvlees sinds de Tweede Wereldoorlog. Een gastbijdrage van Maarten Marx, van de political mashup-groep van de UvA.

Na alle ophef over paardenvlees de laatste tijd waren we benieuwd wat voor soorten vlees er besproken werden in de Nederlandse kranten. Het krantenarchief van de Koninklijke Bibliotheek (KB) is hier de uitgelezen plek voor. We haalden uit alle 88 miljoen artikelen in het KB-archief alle 236.950 artikelen waarin de tekst de reguliere expressie \b\w+vlees(ch)?\b bevatte. Dit is dus een woord eindigend op ‘vlees’ of ‘vleesch’, met minstens één letter ervoor.

Deze 236.950 hits zijn verdeeld over de volgende categorieën:

119.449 advertenties
116.783 artikelen
498 familieberichten
219 illustraties met onderschrift

Per hit hebben we de volgende informatie (hier een voorbeeld over menschenvleesch):

  • De context: den in Europa groote hoeveelheden zwart menschenvleesch verslonden.” „Rijken en machthebbenden!
  • De datum: 1872-02-23
  • Het type bericht: artikel
  • de link naar het artikel bij de KB

Wat voor soorten vlees?

We hebben voor alle vleessoorten geteld in hoeveel artikelen ze voorkwamen. Omdat er veel verschillende spellingen zijn geweest, hebben we de woorden wat genormaliseerd: alle hoofdletters werden klein, we haalden de “n” in paarden– en ander vlees weg en vervingen ‘vleesch’ overal door ‘vlees’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vlees: hoe het ook kan

Tja, het is me wat met die vleesconsumptie. Die moet terug, en als u dat niet gelooft, dan wonen wij op verschillende planeten en ontbreekt elke basis voor begrip. Een ideaal moment, dunkt me, om het mooie adagium van Michael Pollan in de praktijk te brengen: “eat less, pay more”. Niks kiloknaller. Subliem vlees dat van een goede veehouder via een goede slager is gegaan. Duur, ja, maar aan zulk vlees één keer per week heb je vele malen meer plezier dan aan zevenmaal treurlapjes. Zo doe ik het.

Maar het kan natuurlijk ook anders. Je kunt ook op de fundamentalistische toer gaan en over al het vleselijke (van bord zo niet van bed) op vertoornde wijze de banvloek uitroepen. Er zijn individuen voor wie dat de Enige Juiste Weg is. Gewoonlijk spreken zij dit ook met die hoorbare hoofdletters uit.
Let wel, ik heb vegetariërs zowel onder mijn vrienden als in mijn familiekring. Prima mensen met wie wederzijds respect voor elkaars leefwijze heel goed mogelijk is. Over die mensen heb ik het hier nadrukkelijk niet.

Ik doel nu op die militante vegetariërs die menen hun boodschap het best over het voetlicht te kunnen brengen door in niet mis te verstane bewoordingen uit te weiden over de geestelijke onvolkomenheid van de primitievelingen onder ons die nog verkiezen zich met dood dier te voeden. Zij worden des te onuitstaanbaarder wanneer zij hun fundamentalistische visie overgieten met een pseudo-wetenschappelijk sausje dat er qua wolligheid zowaar in slaagt het geitenwollen gepsychologiseer van de jaren ’60 ruimschoots te overtreffen. Je houdt het anno 2011 niet meer voor mogelijk, maar het kan.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.