Heel intellectueel Nederland breekt zich het hoofd op de vraag waarom Wilders zoveel stemmen haalde. Nederland is versplinterd. Wilders heeft fors gewonnen. Het CDA is weggevaagd. De kiezer heeft het op zijn of haar heupen gekregen. Kaasstolp Binnenhof is in rep en roer. Maar zo verbazingwekkend en verrassend is de uitslag van de parlementsverkiezingen in Nederland toch niet? Ik nodig u uit om mee te denken met deze hoofdlijnen. Al vanaf begin jaren negentig worstelt het CDA met zijn eigen inhoudelijk koers. Voor de PvdA is het winnen van verkiezingen ook al dertig jaar geen appeltje-eitje. En de VVD jojoot ook al decennia van regering naar splinter en tussen liberaal en conservatief. De christelijk, socialistische en liberale zuilen zijn verkruimeld. Wat er rest aan kruimels en nieuw te bouwen grote brokken kiezersaandeel wisselt gretig van hand tot hand. Dat het deze verkiezing weer gebeurt is dus geen raadselachtig verschijnsel.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
[qvdd]
“Het land van Wilders is een grimmig land waarin weinig vrolijkheid zal zijn en weinig ruimte voor non-conformisme, in die zin dat iedereen die afwijkt van het door Wilders zelf gesmede malletje van de Nederlander daarin op argwaan of zelfs agressie zal stuiten.”
“Dat hoeft niet alleen moslims te treffen, maar ook andere orthodoxe gelovigen, rechters die een uitspraak in strijd met het gesundes Volksempfinden doen, schrijvers, kunstenaars, journalisten, linkse politici, of wellicht een voetbalcoach die een foute wissel doet.”
Aldus Marcel ten Hooven, hoofdredacteur van ChristenDemocratische Verken- ningen, blad van het wetenschappelijk instituut van het CDA.
Ook in België heeft het volk duidelijk gesproken. De grote winnaar van de verkiezingen is de N-VA die liever vandaag dan morgen de Waalse last dumpt. Hoezo veenbrand in ons deel van Europa? Zeg maar gerust bosbrand. En het wordt tijd dat de brandweer komt. De progressieve brandweer wel te verstaan.
Gisteren haalde de N-VA een monsterzege. Deze partij, onder leiding van Bart de Wever, streeft Vlaamse onafhankelijkheid na. Weg met de corruptie en fiscale last van het voortmodderende Wallonië. Andere partijen hadden het nakijken, maar in het bijzonder de christendemocraten. Zelfs Vlaams Belang – jarenlang een vluchtheuvel voor het Vlaamse onvrede – moest inleveren.
Het wordt vaak gezegd dat er een veenbrand smeult in Europa. In ieder geval in ons deel daarvan is dat waar. Opvallend is dat die veenbrand vooral in perifere gebieden in de openbaarheid ontvlamt. In het geval van België waren de successen van de N-VA het grootst in het oosten des lands, waar nou niet bepaald het economisch hart klopt van onze zuiderburen.
Misschien ligt daar meteen een verklaring voor het succes van dit soort protestpartijen. Misschien heeft het succes inderdaad niet zoveel te maken met het anti-immigratieplatform (van bijvoorbeeld de PVV), zoals ook veel lezers van dit blog bezweren. De N-VA is redelijk mild in dat opzicht.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
[qvdd]
“Dutch voters have not given Mr Wilders a mandate to govern, and he should certainly not now be rewarded with one.”
De Britse krant de Guardian relativeert de winst van de PVV in de Nederlandse verkiezingen.
Deze gastbijdrage is weer van Ad van der Stok.
Het lijkt een noviteit in de Nederlandse politieke geschiedenis, een meerderheidskabinet dat met een minderheid van de stemmen gekozen is. Mocht het ervan komen dan zal die twijfelachtige eer aan het kabinet van VVD, PVV en CDA ten deel vallen. Want op basis van de nu beschikbare gegevens heeft deze coalitie 49,58 % van de stemmen. Dat is bijna 39 duizend stemmen minder dan de helft van het totaal aantal uitgebrachte stemmen, ongeveer 0,6 zetel tekort dus.
Dinsdag brengt de kiesraad de definitieve uitslag naar buiten. Maar op basis van het aantal binnenlandse stemmen, de bekend gemaakte percentages van de iets meer dan 35.000 buitenlandse stemmen, en de hier uitgelegde rekenmethode, zal deze coalitie niet aan een meerderheid van de stemmen komen.
Hoe dat kan? De VVD heeft 30,72 zetels behaald, 30 direct en de eerste restzetel. Het CDA heeft 20,50 zetels behaald, 20 direct en één restzetel. Tot slot de PVV die 23,15 zetels kreeg, maar daarmee toch op 24 komt. Ze krijgt de laatste restzetel die daarmee voorbij gaat aan de lijstverbinding PvdA / GroenLinks. Met een kleine 12 duizend stemmen extra hadden zij die extra zetel gekregen en zouden VVD, PVV en CDA niet verder dan 75 kamerzetels zijn gekomen. De verdeling van de restzetels maakt ’t mogelijk dat met een minderheid aan stemmen, toch een meerderheid aan zetels te behalen is. Het doet denken aan Gore versus Bush, waarbij de eerste met ongeveer een half miljoen stemmen voorsprong toch verloor.4-6
Het tribale denken in Nederland
Soms helpt het voor de nuchtere analyse om eens te kijken hoe anderen tegen je aankijken. Dat geldt ook voor regeringen. Zo vinden iedereen buiten Italië Silvio Berlusconi een witteboordencrimineel en waren de enige mensen buiten het Midwesten van de VS die George Bush jr. geen imbeciel vonden te vinden op Het Vrije Volk. Op dit moment kan zoiets ook gezegd worden over Nederland: alleen een groot deel van de Nederlanders vindt de PVV geen extreem-rechtse partij.
De vraag is dan of zoveel Nederlanders er extreem-rechtse ideeën op nahouden. Het geijkte antwoord daarop is op dit moment: “Nee.” Volgens dat discours protesteert de PVV-kiezer tegen de mondialisering en de onzekerheden die dat met zich meebrengt. De PVV-stemmer wil in een veilige, rustige wijk wonen met in een huis met een tuin erachter betaald met een baan met een vast contract, dat eindigt bij 65 (of het liefst iets eerder). De anti-islamretoriek van Wilders is bijzaak, getuige ook het succes van de partij in gebieden waar helemaal niet veel moslims wonen. Akkoord, PVV’ers houden niet van immigranten, want die brengen rommeligheid met zich mee. Maar het zijn in overgrote meerderheid geen harde islambestrijders die kwistig met aanstootgevende soera’s rondstrooien.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.