"Beste broer, als president van dit land kan ik niet toestaan dat jouw Panamese bedrijven overheidscontracten in Ecuador binnenhalen. Dat is ethisch niet verantwoord." "Ja maar, ik heb persoonlijk een paar van je naaste medewerkers omgekocht. Hoe kun je nou doen alsof je van niks wist?" En toen had Rafael Correa, president van Ecuador, knallende ruzie met zijn broer Fabricio, die eigenaar is van een constructiebedrijf dat al zaken deed met de regering lang voordat Rafael president werd. Fabricio eist nu dan ook een schadevergoeding van 25 miljoen euro. Ook zijn critici zijn nog wel bereid te geloven dat Rafael echt van niks wist, maar in dat geval heeft hij toch foute medewerkers die hij niet onder controle heeft. Zo zijn er wel meer tekenen dat Rafael Correa binnen een half jaar na zijn herverkiezing grip op het land aan het verliezen is.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Venezolaanse cacao staat wereldwijd bekend als een product van de hoogste kwaliteit. Chocolademakers uit Europa beconcurreren elkaar meedogenloos om toegang te krijgen tot de Venezolaanse markt en zijn bereid aanzienlijke sommen geld neer te leggen voor dit unieke product. Desalniettemin brengt het land tegenwoordig niet veel meer cacao voort dan drie eeuwen geleden: minder dan één procent van de wereldwijde productie.
Al bijna een eeuw lang, tot op de dag van vandaag, is olie ’s lands voornaamste exportproduct. Ondanks uitgestrekte vruchtbare gronden kreeg de olie-industrie altijd voorrang van overheidswege en moest Venezuela zelfs voedsel importeren. Dictator op dictator wist zichzelf aan de macht te houden dankzij de enorme olieopbrengsten met als laatste incarnatie Hugo Chávez die de afgelopen jaren grootste sociale werken opzette, grotendeels gefinancierd door een almaar stijgende olieprijs.
De afgelopen maanden is de olieprijs echter sterk gekelderd, wordt Chávez in eigen land meer en meer veracht en zoekt de schreeuwdictator steun bij landen als China en Rusland die maar al te graag opstappen om hun invloed in Zuid-Amerika uit te breiden. Chávez zijn oplossing voor de noodlijdende cacao-industrie: de weinige private ondernemers overdonderen met controles, regelgeving en intimidatie.
Reeds voor de Tweede Wereldoorlog werden tal van cacaoplantages onder het bewind van Juan Vicente Gómez geconfisqueerd. Ambtenaren vergaarden vervolgens praktisch een monopolie over de sector terwijl de export van allesbehalve olie door een combinatie van regelzucht en tarieven werd tegengewerkt. De cacaoproductie daalde jaar op jaar. Onder Chávez namen de belemmering alleen maar toe. Waar, voordat Chávez aan de macht kwam, cacao-exporteurs vier formulieren moesten invullen om hun producten overzees te mogen verschepen worden zij nu geconfronteerd met maar liefst tweeënvijftig verschillende vergunningseisen.
Om de ontwikkelingen in Honduras beter te kunnen duiden, nemen we nu een gastbijdrage over van Pablo Eppelin.
Zondag 28 juni hebben militairen van het Hondurese leger de president van het land, Manuel Zelaya, aangehouden. Dit gebeurde enkele uren voordat de stembussen zouden opengaan voor het referendum over de mogelijkheid tot grondwetswijziging. De arrestatie vond plaats in de presidentiële woning. Zelaya werd door het leger naar een militaire basis gebracht, waarvandaan hij naar Costa Rica is vervoerd. Daar heeft de president politiek asiel gevraagd.
In zijn eerste verklaringen vanuit dit land beweert Zelaya dat hij het slachtoffer is van een “gewelddadige ontvoering” en dat hij is verraden door een “complot van militairen”. Kortom, de recente verontruste verklaringen van de president zelf en van verschillende Hondurese sociale organisaties dat er mogelijk een staatsgreep op komst was, zijn werkelijkheid geworden.
De zenders van de staatstelevisie en van Maya TV zijn uit de lucht gehaald. De staatszender TV 8 deed een uur voordat ze zou sluiten een oproep aan de bevolking om zich te verzamelen rondom de presidentswoning. De laatste woorden van de zender waren: “het lijkt erop dat de militairen hierheen komen”. Er zijn verklaringen dat zo’n 1.000 personen de presidentswoning genaderd zijn, maar militairen hebben de bevolking de toegang tot de plek versperd. Volgens sommige Hondurese kranten is de situatie in de hoofdstad relatief rustig, maar de militairen mobiliseren zich in de straten van de hoofdstad in tanks. Volgens de pers zijn er op verschillende plaatsen in Tegucigalpa rookgordijnen waargenomen. Het persagentschap Reuters meldt dat de politie traangas heeft ingezet tegen aanhangers van Zelaya die proberen bij de presidentiële woning te komen. Boven de hoofdstad vliegen militaire helikopters en vliegtuigen. Radiozenders riepen de bevolking op in huis te blijven en de kalmte te bewaren. Tegelijkertijd viel in verschillende regio’s en steden de elektriciteit uit.
Conflict
President Manuel Zelaya won de presidentsverkiezingen van 2006 voor de Partido Liberal (PLH). Zelaya, een populistische liberaal van goeden huize, had zich ten doel gesteld de armoede, corruptie en het geweld in zijn land te bestrijden. Hij heeft zware kritiek geleverd op de Hondurese oligarchie waarvan het leger gedurende de hele geschiedenis van het land de politieke en economische belangen heeft verdedigd. Honduras is met een bevolking van 7,2 miljoen inwoners een van de armste landen van Latijns-Amerika. Zelaya heeft Honduras lid gemaakt van de ALBA (het Bolivariaanse alternatief voor Latijns Amerika, gestimuleerd door Venezuela ), de politiek van Bush veroordeeld en de blokkade van Cuba afgewezen. Het heeft hem de sympathie van de progressieve presidenten van Latijns-Amerika en van de Hondurese sociale organisaties opgeleverd. Anderzijds reageerde de oppositie door haar belangen te blijven verdedigen en zij heeft zich verhard in haar acties tegen de regering.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Nog niet zo lang geleden werd de Venezolaanse alleenheerser Hugo Chávez nog wel eens als een goedwillende socialist geëxcuseerd maar sinds hij in januari 2007 zijn parlement een machtigingswet liet aannemen en in augustus van hetzelfde jaar zijn presidentiële ambtstermijn tot in het oneindige trachtte te verlengen kan toch nauwelijks meer getwijfeld worden aan de autoritaire ambities van “Orkaan Hugo.”
Niet alleen in politiek opzicht verstevigt Chávez zijn greep op het Zuid-Amerikaanse land. Al in 2007 trok hij zich terug uit zowel het Internationaal Monetair Fonds als de Wereldbank en een jaar later nationaliseerde hij de olie-industrie. Olie is namelijk Venezuela’s voornaamste bron van inkomsten en een dalende olieprijs brengt Chávez zijn geliefde Bolivariaanse missies in gevaar. Hij zoekt daarom steun bij China dat maar al te graag opstapt om Zuid-Amerikaanse landen in de problemen bij te staan.
En China is niet de enige die graag de banden met Venezuela aanhaalt. In Rusland koopt Chávez vrolijk onderzeeërs en met Cuba onderhoudt het uiteraard een gezellige vriendschap.
Echter in eigen land wordt Chávez niet alom meer geprezen. Zijn president-voor-het-leven-droom werd door felle protesten en een referendum eind 2007 verbrijzeld waarop hij aankondigde in 2013, wanneer zijn huidge termijn ten einde komt, te zullen aftreden. Ook vanuit de krijgsmacht klinkt weerstand. Chávez voert daarom een rigoreuze campagne om zijn controle over het leger veilig te stellen. Niettemin suggereren deze ontwikkelingen dat het van een ware dictatuur waarschijnlijk niet maar zal komen in Venezuela.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Obama en Chavez schudden elkaar de hand. Obama zei in vloeiend spaans: ¿Cómo estás?. Chavez antwoordde in het engels: “I want to be your friend”. Nagenieten kan hier.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.