Zomergasten recensie | Beatrice de Graaf

In de derde aflevering van Zomergasten 2013 ontving presentator Wilfried de Jong hoogleraar Conflict en Veiligheid Beatrice de Graaf, die ons een boeiend kijkje gunde in haar veel te snel denkende hoofd.  Ik krijg het altijd wat warm als een ongelovige een praktiserend gelovige probeert te begrijpen, terwijl je aan alles merkt dat hij niet wezenlijk geïnteresseerd is om het écht te begrijpen. Wilfried de Jong vroeg aan zomergast Beatrice de Graaf hoe gelovig zij was op een schaal van één op tien. Aanvankelijk gaf zij een ontwijkend antwoord. Een kwartiertje later kwam ze er nog op terug, door te zeggen dat zij dat stadium al lang voorbij was. De grootste uitdaging, legde zij uit, zat ‘m erin uit te vinden hoe jij jouw geloof, met alle eeuwenoude regels en dogma’s van dien, laat verhouden tot jezelf en tot de tijd waarin je leeft. Wilfried de Jong vroeg haar of ze, als ze zou mogen kiezen, haar werk zou inruilen om een leven als ouderling in haar kerk te leiden. De Graaf keek Wilfried de Jong vol ongeloof aan. Ze had net een kleine twee uur vol vuur over haar werk als historicus en terrorismedeskundige verteld. 

Door:
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Zomergasten | Beatrice de Graaf

, door

OPEN DRAAD - Vanavond  in Zomergasten: Beatrice de Graaf. Ze is terreurexpert (‘hoogleraar conflict en veiligheid’), heeft een boek geschreven over tien vrouwelijke terroristen zoals Ulrike Meinhoff, Tanja Niemeyer en het chickie van Samir A. Ze gaat onder andere praten over haar (en onze) fascinatie voor geweld. Ze komt uit Putten, het hart van de bible belt. Ze gaat nog steeds naar de kerk, wat volgens mij vrij ongebruikelijk is in de academische kringen waarin zij verkeert. Een achtergrond die wel eens tot verrassende inzichten in door religieus fanatisme geïnspireerd geweld kan leiden. Ik heb zo het vermoeden dat de moord op Theo van Gogh ook nog wel langs zou komen, waardoor we mooi dwarsverbanden met de uitzending met Hans Teeuwen kunnen gaan leggen.

Kortom: dat belooft een gezellige avond te worden! Ik zou zeggen: zet een kan ranja binnen handbereik, knabbelnootjes erbij, lekker plaid over uw naakte onderlijf, gooi uw tv op Ned2 en slinger desnoods uw iPad aan om de kijkervaring te optimaliseren. Hieronder kunt uw ongezouten mening kwijt. In het buurtcafé dat Twitter heet, ken u meediscussiëren met hashtag #zg13, het zogenaamde tweede scherm hebben zij van Zomergasten wijselijk met pensioen gestuurd. Morgen leest u op deze plek de recensie van yours sincerely.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Haagse neonazi gearresteerd wegens opzetten terreurnetwerk

, door

Zes verdachten in Zwitserland, Duitsland en één in Nederland zouden volgens politie en justitie bezig zijn met het opzetten van een terroristisch netwerk, een zogenaamd ‘Werwolf Kommando’.

De ring zou worden aangevoerd door twee Zwitserse neonazi’s, die op dit moment beiden een celstraf uitzitten. Ook hun cellen werden afgelopen woensdag doorzocht.

De moeder van de 19-jarige Nederlandse verdachte reageerde vol ongeloof op de inval bij haar thuis: ‘Jeroen is daar allang mee gestopt.’

Foto: Jeff Keacher (cc)

Digitale klopjachten in belang nationale veiligheid

, door

ANALYSE - De input van het publiek bij zoekacties van de autoriteiten kan veel opleveren, maar het gevaar van digitale klopjachten ligt op de loer, zegt Quirine Eijkman.

Het komt de laatste tijd steeds vaker in het nieuws dat burgers gevraagd en ongevraagd de autoriteiten digitaal assisteren bij het beschermen van de nationale veiligheid. Onder andere na de bomaanslagen tijdens de Boston Marathon werd door de FBI aan omstanders gevraagd filmpjes te uploaden. Op populaire interactieve fora, waaronder Reddit,werd een onlineklopjacht ontketend. Ook in Nederland, waar de Commissie Project X Haren recent concludeerde dat de overheid meer gebruik zou moeten maken van de sociale media-expertise van jongeren en waar de website doodsbedreiging.nl (@doodsbedreiging op Twitter) ‘dreigtweets’ door middel van wederpublicatie monitort, worden digitale klopjachten ontketend.

In Boston was er een reële kans dat er nog een aanslag zou plaatsvinden. Op zich rechtvaardigde dat een stevige reactie van de autoriteiten, al dan niet geholpen door het publiek. Toch kent het fenomeen van de digitale klopjacht ook neveneffecten, die op gespannen voet staan met grondrechten zoals het recht op een eerlijk proces of een privéleven.Wat gebeurt er bijvoorbeeld als onschuldigen digitaal als terrorist worden gelabeld? Bestaat er een recht op vergetelheid? Natuurlijk is publieke assistentie in zaken van nationale veiligheid van belang. Na een terroristische aanslag moeten de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de politie vaak naar een speld in een hooiberg zoeken en tegelijkertijd op nieuwe dreigingen anticiperen.

Foto: Chris Applegate (cc)

Aanslagen steeds bloediger

, door en

ANALYSE - Terroristische aanslagen zijn het afgelopen decennium wereldwijd flink bloederiger geworden. Vooral het aantal gewonden neemt toe. Dat blijkt uit cijfers van de Global Terrorism Database, van de University of Maryland.

Het aantal doden is sinds begin jaren ’80 niet sterk veranderd: jaarlijks komen er zo’n 5.000 tot 10.000 mensen om door een aanslag. Het aantal gewonden neemt echter flink toe sinds 2004. Sinds dat jaar kwam het aantal gewonden dat jaarlijks valt niet meer onder de 11.000, terwijl in de decennia daarvoor zo’n hoog aantal maar twee keer voorkwam.

Volgens Edwin Bakker, de directeur van het Center for Terrorism and Counterterrorism van de Universiteit Leiden, is het goed mogelijk dat de hulpverlening in arme landen in verbeterd, waardoor meer mensen een aanslag overleven. Overigens raken ook daders de afgelopen jaren vaker gewond of laten zelfs het leven; dat komt door een toenemend aantal zelfmoordaanslagen.

Bomaanslagen zijn de afgelopen jaren een stuk populairder geworden onder terroristen; sinds 2004 wordt de hoofdmoot van de aanslagen met een explosief gepleegd. Ook gijzelingen komen vaker voor. De laatste jaren worden bovendien politie- en burgerdoelen vaker aangevallen, terwijl journalisten, bedrijven en het vliegverkeer minder vaak slachtoffer zijn. ‘Het wachten op vliegvelden is niet helemaal voor niets. het vliegverkeer is door alle maatregelen gewoon veiliger geworden. De toename van het aantal politiedoelen komt vooral door de situatie in Irak en Afghanistan. De rijen voor de rekruteringsbureaus waren een geliefd doelwit’, aldus Bakker.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-09-2022

Terrorisme of industriële veiligheid? Terrorisme wint!

, door

ELDERS - Vrijwel tegelijkertijd met de terroristische aanslag op de marathon van Boston, vond een grote explosie plaats in een kunstmestfabriek in het plaatsje West, Texas. Hoewel daarbij méér doden vielen dan in Boston, besteedden de Amerikaanse media maar weinig aandacht aan deze zaak. Was dat terecht of niet?

Het nieuws uit de VS werd de afgelopen tijd gedomineerd door de aanslag in Boston. Mede hierdoor werd relatief weinig aandacht besteed aan de explosie in een kunstmestfabriek in het plaatsje West in de staat Texas, waarbij vijftien doden vielen (vijf keer zo veel als in Boston), 160 mensen gewond raakten en meer dan 150 gebouwen werden verwoest.

Het verschil in media-aandacht is niet onbegrijpelijk: doelbewuste moord is natuurlijk een opvallender gegeven dan een ongeluk. Bovendien past een grootschalig industrieel ongeluk minder goed in een keurig, gemakkelijk te begrijpen verhaal: er zijn immers geen overduidelijke duidelijke schurken en helden. Tenslotte valt niet uit te sluiten dat ook klassenverschillen een rol speelden: zowel journalisten als (betalende) nieuwsconsumenten zullen zich sneller identificeren met middle class bezoekers van een sportwedstrijd dan met de hele of halve hilbillies die noodgedwongen direct naast een kunstmestfabriek moeten wonen.

De relatieve onzichtbaarheid van industriële en werkgerelateerde ongelukken in, met name, de Amerikaanse media is echter niet zonder gevolgen:

Foto: adesigna (cc)

Collectieve intelligentie ‘Boston’ faalde, maar bleef waardevol

, door

ANALYSE - Na de aanslagen in Boston werd al snel gespeculeerd over mogelijke daders, onder andere op Reddit. De ware daders werden niet genoemd. Maar hoezeer de massa ook faalde, de collectieve intelligente blijft waardevol.

Wie gelooft in de wijsheid van de massa, zal het na ‘Boston’ niet eenvoudig hebben. Onterecht. Want Boston-zonder-aanhalingstekens bestaat natuurlijk niet. Er is niet zoiets als één moment in de geschiedenis; één eenduidige gebeurtenis waartegen we alles wat erna gebeurde, kunnen afzetten. De aanslag is een optelsom van fasen: het falend toezicht voorafgaand aan de ontploffingen, de ontploffingen zelf, de slachtoffers in doodstrijd, de hulpverlening, de zoektocht naar de daders, de schietpartijen en arrestatie, het verdriet dat bij velen nog naweet en de lessen die we moeten trekken. En een optelsom van rollen. Alleen het publiek heeft er al minimaal vier: preventieve ogen en oren, slachtoffer, hulpverlener en opsporingsapparaat.

Crowdsourcing in pre-internettijd

Kortom: ‘Boston’ is een complex aan gebeurtenissen en rollen en niemand weet waar we precies het falen van de hive mind, alias de collectieve intelligentie, alias de wisdom of crowds aan moeten toeschrijven. Ik ook niet. Maar het kind (de actieve inzet en betrokkenheid van een deel van het publiek) wegspoelen met het badwater (een foute uitkomst, namelijk de verkeerde verdachte) is volgens mij niet de oplossing. Sterker – in het verleden heeft het inschakelen van die collectieve intelligentie haar waarde meermalen bewezen, somt zelfs Evgeny Morozov op. De beroepscriticus van alles wat met internet te maken heeft, haalt in To Save Everything, Click Here (Allen Lane) drie voorbeelden van crowdsourcing in het pre-internettijdperk aan:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Terroristische aanslagen wereldwijd tussen 1970 en 2011

, door

ACHTERGROND, DATA - De Global Terrorism Database geeft een goede indruk van het verloop van de terroristische aanslagen in de laatste 40 jaar. Het jaar 2012 is nog niet verwerkt in de database. Maar het beeld tot en met 2011 is opvallend.
De piek lag rond 1992/1993. Daarna een lange daling tot 2004. Vanaf die periode een stevige stijging. Grootste deel van die stijging is toe te schrijven aan Afghanistan (South Asia) en Irak. Zie daarvoor deze interactieve versie (gaat maar tot 2007).
terroristische_aanslagen_1970_2011_475

Overigens ontbreekt 1993 in de data. Het schijnt dat een computerstoring ooit alle bestanden uit dat jaar onbruikbaar heeft gemaakt. Een benadering van de aantallen (4950) vind je in de toelichting bij de download.

Het aantal dodelijke slachtoffers als gevolg van de aanslagen geeft een iets ander beeld.
ter_slacht_1970_2011_475

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

#Dezeweek | De Al Qaida-dans

, door

COLUMN - De terreurdreiging in Nederland is omhoog gegaan, maar hoe merken we dat eigenlijk?

Ik merkte er eigenlijk niks van, maar toen ik in het zwembad baantjes aan het trekken was, is de terreurdreiging van beperkt naar substantieel gegaan. Ik moet nu opeens rekening houden met een aanslag, maar ik heb eigenlijk geen flauw idee hoe dat moet.

Op 11 september 2001 was ik slechts acht, maar ik kan me nog wel herinneren ‘waar ik was’. Het was woensdagmiddag, de vrije middag, en ik ging bij een vriendje spelen. Zijn moeder kwam ons ophalen op het schoolplein en ze was zichtbaar ontdaan. Toen mijn vriendje vroeg wat de reden was, vertelde ze over de vliegtuigen die het World Trade Center in New York waren binnengevlogen. Ik weet nog goed dat we elkaar op de achterbank van de auto aankeken en dachten: ‘nou en?’

Ik was op dat ogenblik ongetwijfeld te jong om de impact van die gebeurtenis te begrijpen, maar in de jaren daarop zou ik opgroeien in wat ik, heel clichématig, een samenleving van angst zou noemen. Elk zoekgeraakt rugzakje ging gepaard met evacuaties en bomb-squads. De Nederlandse burger moest worden voorgelicht dat niet elke buurtbewoner met gezichtsbeharing zomaar terroristisch zou worden. Terreur als constant aanwezige levensbedreiging. De angst polariseerde en leverde politiek leiders als Pim Fortuyn en Geert Wilders op. Een bijna buitensporige angst die ik, ondanks mijn scepsis, wel te verklaren vond.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende