Tips voor de kerstvakantie van Kunst op Zondag

Wie in de kerstvakantie graag een museum wil bezoeken, heeft in het noorden van ons land volop keuze. Voor Kunst op Zondag zet ik graag een aantal mogelijkheden op een rijtje. In Zwolle leer je Blaue Reiter-kunstenaar Marianne von Werefkin kennen. In Assen blinkt het goud van de Dacia. Labyrinthia is de nieuwe spannende collectie-opzet van het Drents Museum. Het kunst-drieluik in Assen is compleet met de eerste solotentoonstelling van de Duitse schilder van de Neue Leipziger Schule Mirjam Völker. In Paterswolde is de laatste expositie van ‘visitekaartjes’ te zien. [caption id="attachment_356646" align="aligncenter" width="450"] Artiesten (1910, gouache) © Marianne von Werefkin © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Marianne von Werefkin in Zwolle Marianne von Werefkin is geboren in het Russische Toela in 1860. Om haar talent zo goed mogelijk te ontwikkelen, kreeg zij privéles van Ilja Repin, hij was de belangrijkste vertegenwoordiger van het Russisch Realisme. Von Werefkin was een serieuze en zeer getalenteerde leerling. Ze werd als jonge schilder al de Russische Rembrandt genoemd. Op haar achtentwintigste raakte ze gewond tijdens de jacht. Door een schot in haar rechter hand, haar schilderhand raakt ze gehandicapt. Ook dit voorval kon haar schilderstroom niet stoppen en begon met links te schilderen. In 1892 leert ze de Russische schilder Alexej von Jawlensky kennen, vier jaar later besluiten ze samen naar München te verhuizen. Daar sluiten ze vriendschap met Gabriele Münter en Wassily Kandinsky. In Zwolle ontdek je welke cruciale rol Von Werefkin speelde aan het begin van de 20ste eeuw in de ontwikkeling van het expressionisme in Duitsland. Net als Gabriele Münter speelde zij een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het gedachtegoed van het kunstenaarsnetwerk Der Blaue Reiter. Marianne von Werefkin - Pionier van het expressionisme is nog tot en met 16 maart 2025 te zien in Museum de Fundatie in Zwolle.  MK=geldig. [caption id="attachment_356647" align="aligncenter" width="450"] Dacia, rijk van goud en zilver © foto's en collage Wilma Lankhorst.[/caption] Dacia, rijk van goud en zilver Het Drents Museum staat bekend om haar spraakmakende archeologische exposities. Denk maar aan de 'Maya’s, heerers van het regenwoud' en 'Sterven in schoonheid, de wereld van Pompeï en Herculaneum'. Door de grote zaal loopt nu tijdelijk een dikke goudader en kun je het goud en zilver van de kunstenaars en ambachtslieden uit Dacia ontdekken. Dacia ligt in het huidige Roemenië en was een rijk van 500 voor Christus tot 271 na Christus. De Romeinse Keizer Trajanus had zijn zinnen op Dacia gezet vanwege de grote goud en zilver voorraden. En zo werd Dacia van 106 tot 271 na Christus een provincie in het Romeinse Rijk. De inwoners van Dacia noemden zich de Daciërs. Het verhaal van de Dacia en hun goud- en zilver kunstenaars staat centraal in Dacia, rijk van goud en zilver. Deze tentoonstelling is nog tot en met 25 januari 2025 te zien in het Drents Museum. MK=geldig. [caption id="attachment_356651" align="aligncenter" width="450"] Zaalimpressie Labyrinthia © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Labyrinthia Wie het afgelopen jaar het Drents Museum heeft bezocht, zag overal bordjes ‘renovatiewerkzaamheden’ hangen. Die bordjes zijn nu weg en de 170ste verjaardag van het museum wordt gevierd met een nieuwe expositie-opstelling. In vijftien zalen maak je nu een bijzondere reis door de geschiedenis van Drenthe en de gevarieerde kunstcollectie van het Drents Museum. Je kunt op mammoetjacht, het meisje van Yde leren kennen, zelf een roeitocht maken door de prehistorie of het Drentse landschap bekijken door de ogen van Vincent van Gogh. Je kunt er zelfs dansen op een boerenbruiloft uit de 19de eeuw. In Labyrinthia komen archeologie, kunst en geschiedenis samen. Verschillende kunstwerken zijn in 3D-geprint zodat slechtzienden de afbeelding kunnen voelen. Dit is ook een interessante en leerzame tentoonstelling voor kinderen, er is ook en tekenstudio bij een schilderij van Rosa Loy. Kijk hier voor alle details. MK=geldig. Mirjam Völker Falsche Flagge Ik zag de (boom)hutten en schuilplaatsen van Mirjam Völker (Wiesbaden, 1977) voor het eerst in de expositie Crux in Zwolle in 2020. Völker heeft haar schilderopleiding tussen 2008 en 2010 afgerond in Leipzig met een master bij meester-schilder professor Neo Rauch aan der Hochschule für Grafik und Buchkunst. Falsche Flagge is de eerste solotentoonstelling van Mirjam Völker in ons land. De Abdijzaal van het Drents Museum is gevuld met boomhutten, huisjes, stokken om op te zitten en een stacaravan. Allemaal objecten die centraal staan in het werk van Mirjam Völker. De bouwsels die Völker schildert, timmert en filmt vallen bijna allemaal uit elkaar van ellende. Ze staan verlaten in het landschap, overwoekerd door de natuur. Er is geen persoon te zien, maar toch is de aanwezigheid van de mens ongemakkelijk voelbaar.  In de stacaravan draait een leuke film waardoor je het multi talent van Völker nog beter leert kennen. Mirjam Völker, Falsche Flagge is tot en met 2 maart 2025 te zien in het Drenst Museum. MK=gelig. [caption id="attachment_356649" align="aligncenter" width="450"] sfeerbeeld visitekaartjes expositie in Galerie Paterswolde © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Kunst visitekaartjes in Galerie Paterswolde In 2015 ontwikkelde het team van Galerie Paterswolde een nieuw concept: visitekaartjeskunst. Ze verstuurden een oproep  aan kunstenaars om kunstwerkjes te maken met de maximale afmeting van een visitekaartje. Deze naam bevat een extra laag. Zowel professionele kunstenaars als amateurs konden zich aanmelden voor deze expositie en zo hun artistieke visitekaartje afgeven. Na het grote succes van de eerste expositie bedenkt het team van vrijwilligers jaarlijks een nieuwe opzet. Het formaat is in 2020 vergroot naar 15x15 cm, het formaat van een ansichtkaart. Ook dit najaar is er weer een eindejaar expositie waaraan ruim 300 kunstenaars meewerken. Het geheel ziet er uit als een Wunderkammer, kleurrijk en vol verrassingen. De ‘Visitekaartjes-expositie’ biedt kunstenaars alle vrijheid voor materiaal- en vormkeuze. Naast talrijke schilderijtjes en tekeningen ontdekken we fotografiewerk, multimedia inzendingen, bronzen beeldjes, kunststof, textielwerk, keramiek, glas, aluminium, hout (boomschors) en hergebruikte materialen. [caption id="attachment_356650" align="aligncenter" width="450"] Galerie Paterswolde sfeerbeeld visitekaartjes expositie © foto Wilma Lankhorst.[/caption] Visitekaartjes is nog tot en met 11 januari 2025 te zien in Galerie Paterswolde. Tijdens ons bezoek vertelde vrijwilliger en glaskunstenaar Gretha Jonker dat dit helaas de laatste versie is van deze zo populaire eindejaarsexpositie. De eigenaresse van de galerie is op leeftijd en heeft besloten na dit seizoen te stoppen.   [caption id="attachment_356645" align="aligncenter" width="450"] Biennale Venetië, sfeerbeeld Venezuela © selfie Wilma Lankhorst.[/caption] Deze bijdrage met kerst-museumtips is mijn laatste artikel voor Kunst op Zondag in 2024. In 2025 ga ik weer op pad om nieuwe kunstverhalen te verzamelen. Daarom wens ik je graag liefdevolle feestdagen en een gezond, gelukkig en verbindend 2025. © tekst en foto’s Wilma Lankhorst © gebruik van de afbeeldingen met dank aan en met toestemming van de genoemde musea, kunstenaars en alle bruikleengevers.

Door: Foto: Zaalimpressie van Dacia, rijk van goud en zilver © foto's en collage Wilma Lankhorst.
Foto: Entree Museum STRAAT NDSM-plein Amsterdam © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag tentoonstellingstips september

NIEUWS - Dit is het derde deel en voorlopig laatste deel van de Kunst op Zondag tentoonstellingstips. Later dit jaar volgt een nieuw drieluik met tips. Voor de september tips ging ik op bezoek in twee Hanzesteden en de groene oase Almen in de Achterhoek. Dit drieluik sluit met een tip voor Museum STRAAT op de NDSM-werf in Amsterdam Noord.

Kunst op Zondag_Ellen Korth met #Walks in Museum EICAS (Deventer) © foto Wilma_Lankhorst

Ellen Korth met #Walks in Museum EICAS (Deventer) © foto Wilma Lankhorst.

Ellen Korth met #Walks in EICAS Deventer

Multimedia fotograaf/kunstenares Ellen Korth heeft een solo-expositie in museum EICAS in Deventer. EICAS   (European Institute Contemporary & Science) is het nieuwe museum voor modern kunst in de Hanzestad Deventer. Korth woont op korte afstand van het museum en sinds haar expositie #WALKS hier is te zien, loopt ze regelmatig binnen. #Walks is het resultaat van zeven weken elke dag wandelen – iedere dag dezelfde weg – iedere dag een foto – iedere dag printen. In de expositie zie je prints van deze wandeling op Japans papier, een film van de Walks, een video van het maakproces, een vloer vol geschreven met en-en-en-en Ellen’s stem. Lopend op blote voeten door de lichte museumzaal, luisterend naar de stem van Ellen voelt als een da-da-ervaring.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sofonisba Anguissola portrettist van de renaissance © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag en de vrouwen in onze musea

ACHTERGROND - Met het oog op Internationale Vrouwendag op 8 maart a.s. ging ik voor Kunst op Zondag op zoek naar vrouwelijke kunstenaars die je nu kunt zien in de Nederlands musea. Na jaren van museale droefenis door een zeer beperkt aanbod van vrouwelijke kunstenaars, begint 2023 hoopvol. En als slagroom op de taart organiseert een team van het Rijksmuseum op 7 maart a.s. het symposium ‘Vrouwen van het Rijkmuseum’. Hier volgt een overzicht van tentoonstellingen van vrouwelijke kunstenaars die je nu in de Nederlandse musea kunt zien.

Collage van werken van Suze Robertson © collage Wilma_Lankhorst

Collage van enkele werken van Suze Robertson © collage Wilma L.

Suze Robertson (vandaag, 5 maart, voor het laatst)

Kunstenaar Suze Robertson na 100 jaar in de schijnwerper

Museum Panorama Mesdag (Den Haag) heeft kunstenaar Suze Robertson Suze Robertson Toegewijd. Eigenzinnig. Modern.  (1855-1922) in de schijnwerper gezet. Het is dit jaar 100 jaar geleden dat deze toegewijde, eigenzinnige, moderne Haagse schilder overleed. De overzichtstentoonstelling telt maar liefst 75 werken van haar. Voor velen is ze nog een relatief onbekende kunstenaar, na een bezoek aan Panorama Mesdag zul je haar en haar werk nooit meer vergeten. Je hebt(helaas) alleen vandaag nog voor deze mooie tentoonstelling. Voor wie vandaag niet naar Den-Haag/Scheveningen gaat, hier een link om mijn kennismaking met Suze Robertson te lezen.

Foto: Theresie Tholen, Rivivere, campagnebeeld © De Domijnen Sittard copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

Kunst op Zondag | vooruitblik 2021

NIEUWS - In de laatste editie van Kunst op Zondag van dit jaar, kijken we vooruit naar 2021. Op dit moment zijn alle musea helaas weer gesloten. Maar voor 2021 staan er weer veel mooie exposities ingepland. Uit het grote aanbod, heb ik een keuze gemaakt voor de eerste helft van het nieuwe jaar. Laat je ook in het komende jaar weer verrassen door Kunst op Zondag.

Kunst op zondag Rivivere campagnebeeld © De Domijnen Sittard

Campagnebeeld van Rivivere © De Domijnen Sittard.

Januari 2021

Rivivere herleven, nieuw leven inblazen, herbeleven

De Domijnen, Sittard

De museumdepots in ons land liggen vol met objecten. Er is vaak eeuwenlang volop verzamelend door museummedewerkers met een bepaalde bedoeling. Het verrast je misschien maar het was lange tijd niet gebruikelijk om informatie over de aankopen vast te leggen. En soms was de informatie gewoon onvolledig. Het gevolg hiervan is dat er objecten in de collectie terecht zijn gekomen die er volgens de huidige maatstaven niet meer passen of gewoon nooit geaccepteerd zouden zijn. Kapotte glaasjes, scherfjes en onderdelen van meubels of gereedschappen, spulletjes die niet compleet zijn of zwaar beschadigd.

Kunst op zondag Theresie_Tholen_FIFTY GRAMMS OF YELLOW _ De Domijnen Sittard 2021

Fifty gramms of yellow © Theresie Tholen De Domijnen Sittard.

Theresie Tholen

Conservator Kitty Jansen-Rompen van Erfgoedcentrum De Domijnen in Sittard raakte gefascineerd door het werk van beeldend kunstenaar Theresie Tholen. Tholen blaast op een bijzondere manier oude voorwerpen nieuw leven in. Kitty Jansen nodigde Theresie Tholen uit om een expositie samen te stellen. Jansen vroeg of de kunstenaar daarbij gebruik wilde maken van afgekeurde spullen uit de depots. Het resultaat is straks te zien in Rivivere.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Huub Zeeman (cc)

Kunst op Zondag | Musea: het nieuwe open

De musea ontvangen weer publiek. Ze zijn gehouden aan een protocol dat moet garanderen dat het bezoek met ‘gezonde afstand’ weer kunst bewondert.

Online kaartjes kopen, vastgestelde routes lopen, beperkt aantal mensen in de gebouwen en in de zalen, overal handgels,  geen groepsactiviteiten, performances en workshops. Het is voor iedereen nog wennen dat ‘nieuwe open’.

De voorlichting op de websites van de musea is net zo verschillend als de praktische uitwerking van het protocol.

Alle musea werken met toegang per tijdslot, online te reserveren. Eenmaal binnen mag je bij het ene museum zo lang blijven als je wil, bij een ander moet je er na 1 tot 2 uur weer uit.
Bij de een kun je handgel gebruiken door het met een voetpompje uit de fles te halen, bij een ander staan overal flesjes die iedereen met de handen aanraakt.
De route die je kunt lopen is bij het ene museum vrij strak bepaald, terwijl je in een ander museum wat vrijer rond mag kijken.
In sommige musea zijn ook restaurant, winkel en bibliotheek toegankelijk, bij anderen weer niet.

Soms gaat het er in het museum net zo aan toe als in de rest van de samenleving en loop je het risico dat er toch iemand binnen 1,5 meter naast of achter je gaat staan. (Meneer, u staat te dichtbij! – Nee hoor, ik sta toch 1,5 meter van het schilderij?!).