minimax | Bankiers

Joris Luyendijk legde een aantal weken geleden in Tegenlicht uit dat veel van de moderne bankiers die hij bestudeerde voor zijn blog op The Guardian psychopaten zijn. Of autisten. Het ging over een bepaald type bankier. Het type dat geen idee heeft hoe mensen in elkaar zitten. Cijferfreaks die in andere tijden op de brandstapel geëindigd waren. En nu de dienst uitmaken. Revenge of the nerds. Een wetenschapper liet zien dat sommige bankiers langere ringvingers dan middelvingers hebben. Of langere wijsvingers. Of ging dat niet over bankiers maar over autisten? De precieze reden van het fragment ontging mij. Maar de boodschap was duidelijk: de top van de financiële wereld bestond uit Patrick Batemannen. Ze praatten over miljoenen alsof het Monopoly-geld was. Totaal van de wereld losgezongen. In een ander programma had ik al gezien: hoe hoger de bonus, hoe groter de teleurstelling. Het is altijd te weinig. Probleem is ook dat er geen malus tegenover de bonus staat. Als je het slecht doet, wordt het geld dat je al hebt verdiend niet teruggepakt. Een week eerder las ik in Trouw een interview met de Amerikaanse econome Deirdre McClosky. Zij noemde kapitalisme een vorm van liefde.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Een avondje Beatrix

COLUMN - Koningin Beatrix kondigt aan dat ze gaat aftreden. Reden voor de Nederlandse televisie om een hele avond aan haar koningschap te wijden en vooruit te blikken op dat van Willem-Alexander.

Joost Karhof staat op de Dam. Waarom hij op de Dam staat? Koningin Beatrix heeft heur aftreden aangekondigd. En de wetten van Hilversum dicteren dan: we moeten live-beelden van buiten de studio kunnen bieden. Niet dat er op de Dam iets gebeurde. Maar het zou kunnen. Wellicht zien we Willem-Alexander nog van het Paleis springen omdat ie de druk toch niet aan kan. Het is nu eenmaal een gebeurtenis die om live buitenopnames schreeuwt. Voor je het weet hebben de mensen niet door dat het een historische dag is. En dat mag toch niet mogen.

Bij DWDD hadden ze een blikje usual suspects opengetrokken om hun alles verhelderende licht op de abdudicatio te laten schijnen. Jan, Prem, Koos, Sywert, dat soort lui. Men had niets dan bewondering. Dit tot grote ergernis van mevrouw Molovich die nu wel eens zou willen weten wanneer de vergadering had plaatsgevonden waarin men had besloten hoe wij, het volk, onze vorstin zouden moeten beoordelen: als een hoogst intelligente vakvrouw, een controlefreak en perfectionist, ogenschijnlijk kil, maar wel een lieve oma. 

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Tegenlicht blijft bestaan, maar moet ’toegankelijker’

NIEUWS - Er is ophef rond het VPRO-programma Tegenlicht. De woordvoerder van Gerard Timmer (directeur televisie bij de publieke omroep) liet vandaag aan de Volkskrant echter weten dat het voortbestaan van het programma niet ter discussie staat. Voorlopig blijft ook het uitzendtijdstip (maandag 21.00u) hetzelfde.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Tegenlicht en de toekomst van de mensheid

COLUMN - Waarin Max Molovich naar een speciale Tegenlicht-uitzending over de (nabije en verre) toekomst van de mensheid keek en heen en weer werd geslingerd tussen hoop en angst.

Tegenlicht stond in het teken van de toekomst. Volgens filosoof Nick Bostrom, directeur van het Instituut voor de Toekomst van de Mensheid, wordt de toekomst zelden serieus genomen. De toekomst is vaak niet meer dan een beeldscherm waarop we onze eigen hoop en angsten kunnen projecteren. Dat moet anders.

En wie hadden we daar? Tegenlicht-stamgast Jim Rogers. Een Amerikaanse durfinvesteerder die elk jaar zijn licht laat schijnen op de ontwikkelingen in de wereldeconomie. Volgens de voice-over had Rogers ruim van tevoren de huizencrisis, de kredietcrisis én de eurocrisis zien aankomen, maar als ik Jim Rogers’ hoofd zie, moet ik altijd denken aan hoe hij ergens aan het begin van deze enerverende eeuw in een Tegenlicht-uitzending enthousiast vertelde over het opwindende investeringsklimaat dat er in IJsland heerste. Enige tijd later viel Icesave om. 

Toen kwam Douglas Rushkoff aan het woord, schrijver van Life Inc. Hij meent dat de burger op het punt staat te ontdekken dat ie geen multinationals en geen banken nodig heeft om z’n waar te verkopen. Als we dat beseffen, zal de mens waarlijk opbloeien. Peter Diamandis legde vervolgens uit hoe nieuwe technologieën ons zullen bevrijden van de dagelijkse sleur. De zon levert ons meer dan genoeg energie, we zullen water uit stront kunnen winnen en de mobiele telefoon zorgt ervoor dat iedereen, waar ook ter wereld, alle informatie tot zich kan nemen die hij of zij nodig heeft om zichzelf te onderwijzen. Dat je ook een hoop desinformatie uit je mobieltje kan halen, vergat hij gemakshalve.

Foto: zekasaur (cc)

Kilowattuur als munteenheid

ACHTERGROND - Waarin de auteur uitlegt waarom zelf energie produceren lang niet zo’n gek idee is.

Afgelopen week keek ik naar de Tegenlicht-documentaire “Power to the people” over kleinschalige initiatieven om duurzame energie op te wekken. Toen hoorde ik opeens dat ene zinnetje langskomen: “De miniproducenten praten over kilowatturen alsof het een munteenheid is.” (na 32 min 20 sec in de uitzending)

Dat is nog niet eens zo’n slecht idee: het kilowattuur(kWh) als waardevaste munteenheid. Het is een universele eenheid voor een bepaalde hoeveelheid energie of arbeid. Overal ter wereld betekent een kilowattuur hetzelfde; je kunt er niet mee sjoemelen.
Als een wielrenner met een vermogen trapt van 400 Watt, dan heeft hij na 2,5 uur één kilowattuur bij elkaar gefietst. Dat was zo in 1960 en als een wielrenner nu diezelfde inspanning levert, is het nog altijd dezelfde hoeveelheid energie.
Als je lichamelijke arbeid verricht, kun je die ook uitdrukken in kilowatturen (kWh).

De waarde van een kWh wordt zichtbaar als je kijkt naar andere energiedragers.

In een liter aardolie zit 10,7 kWh aan energie.
In een kuub aardgas zit 8,8 kWh.
In een liter benzine: 9,1 kWh.

Met één liter benzine kun je een auto wel 15 km. verplaatsen. Als je geen benzine hebt voor de terugweg en de auto terugduwt, zul je 9,1 kWh aan arbeid moeten verrichten.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-11-2022

Alternatieve troonrede

De derde dinsdag van september komt eraan, maar door de verkiezingen van morgen dit jaar helaas geen Prinsjesdag. Dat betekent dat onze koningin ook geen Troonrede uit zal spreken. VPRO’s Tegenlicht kwam daarom met een eigen troonrede voor ons geplaagde land. Ramsey Nasr, onze Dichter des Vaderlands, is de gids van dienst. Hij neemt ons mee naar de werkelijkheid van Nederland op een keerpunt.

De aflevering heet ‘Dichter op Nederland’, wat vast een leuk bedoelde woordgrap is vanwege het feit dat Ramsey Nasr de aflevering presenteert. Maar het laat inderdaad een mooi beeld zien van ons Nederland: een beeld dat we nogal eens vergeten als we naar de repetitieve oneliners in de vele, vele verkiezingsdebatten zitten te kijken.

Bekijk de aflevering.

 

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

De crisis als truc

De crisis is een truc. Geen truc die is afgesproken, maar wel eentje die zo uitwerkt. De banken gingen failliet. De belastingbetaler betaalde de rekening. De staat kwam in de problemen. De banken maakten weer winst, maar wilden de staat niets lenen. Eerst hervormen, lees de welvaartsstaat afbreken.

Maandagavond had Tegenlicht een mooie aflevering over een groepje intelligente mensen die onder leiding van socioloog Manuel Castells samen komen om nieuwe ideeën over de crisis te ontwikkelen. Duidelijk is dat we moeilijke en roerige tijden tegemoet gaan. Zie hier een kort fragment met Castells.

Interessant was het betoog van mediadeskundige Sarah Banet-Weiser. Zij analyseert hoe reclame een beeld van de crisis neerzet, waarbij de schuldvraag angstvallig weggemoffeld wordt en een beroep wordt gedaan op de invididuele redzaamheid van de getroffen burger. Hier vind je een audiofragment van haar interview.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Google vs China en de waarde van informatie

‘Don’t be evil’, luidt het credo van Google. Die lijfspreuk vormde vorig jaar aanleiding voor de internetgigant om te vertrekken uit China. Als het bedrijf zich bleef onderwerpen aan de Chinese censuurwetten zou het haar lijfspreuk te grabbel gooien, vond Google-oprichter Sergey Brin. Volgens NRC Handelsblad heeft Google hiermee een norm gepresenteerd: wel respect maar geen blinde adoratie voor de nieuwe wereldmacht. Zullen andere bedrijven volgen?

VPRO’s Tegenlicht duikt vanavond dieper in het conflict tussen Google en China en bestudeert de waarde van ongefilterde informatie.

Vorige