Geen bal op tv | Tegenlicht en de toekomst van de mensheid

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Serie: ,

COLUMN - Waarin Max Molovich naar een speciale Tegenlicht-uitzending over de (nabije en verre) toekomst van de mensheid keek en heen en weer werd geslingerd tussen hoop en angst.

Tegenlicht stond in het teken van de toekomst. Volgens filosoof Nick Bostrom, directeur van het Instituut voor de Toekomst van de Mensheid, wordt de toekomst zelden serieus genomen. De toekomst is vaak niet meer dan een beeldscherm waarop we onze eigen hoop en angsten kunnen projecteren. Dat moet anders.

En wie hadden we daar? Tegenlicht-stamgast Jim Rogers. Een Amerikaanse durfinvesteerder die elk jaar zijn licht laat schijnen op de ontwikkelingen in de wereldeconomie. Volgens de voice-over had Rogers ruim van tevoren de huizencrisis, de kredietcrisis én de eurocrisis zien aankomen, maar als ik Jim Rogers’ hoofd zie, moet ik altijd denken aan hoe hij ergens aan het begin van deze enerverende eeuw in een Tegenlicht-uitzending enthousiast vertelde over het opwindende investeringsklimaat dat er in IJsland heerste. Enige tijd later viel Icesave om. 

Toen kwam Douglas Rushkoff aan het woord, schrijver van Life Inc. Hij meent dat de burger op het punt staat te ontdekken dat ie geen multinationals en geen banken nodig heeft om z’n waar te verkopen. Als we dat beseffen, zal de mens waarlijk opbloeien. Peter Diamandis legde vervolgens uit hoe nieuwe technologieën ons zullen bevrijden van de dagelijkse sleur. De zon levert ons meer dan genoeg energie, we zullen water uit stront kunnen winnen en de mobiele telefoon zorgt ervoor dat iedereen, waar ook ter wereld, alle informatie tot zich kan nemen die hij of zij nodig heeft om zichzelf te onderwijzen. Dat je ook een hoop desinformatie uit je mobieltje kan halen, vergat hij gemakshalve.

Kortom: de hemel brak open, een gigantisch engelenkoor zong hallelujah en ik kreeg een onbedwingbare zin om naakt rond de meiboom te gaan dansen. Waarna Nick Bostrom mij weer op m’n plek zette. Hij vertelde over machines die vele slimmer zullen zijn dan wij. En die machines zullen machines maken die weer slimmer zijn dan zij. En die zullen weer machines maken die weer slimmer zijn dan zij. En ga zo maar door. De intelligentie van die machines is niet te bevatten. Even kreeg ik de indruk dat al die superslimme machines alleen nog maar bezig zullen zijn met zichzelf te verbeteren. Dat heet dan vooruitgang.

In mijn hoofd hadden de machines die veel slimmer waren dan wij, tussen het zichzelf verbeteren door, al lang bedacht dat de wereld beter af was zonder hun scheppers. Vlak voor zijn uiteenzetting had Nick ons rondgeleid door zijn Instituut voor de Toekomst van de Mens. Hij deed de deur van zijn eigen kamer open. ‘Hier zit ik,’ zei hij. En hij voegde eraan toe: ‘Niet nu natuurlijk.’ Vervolgens wilde hij ons voorstellen aan een econoom, een wiskundige en een computerspecialist. Maar die bleken ook niet op hun plek te zitten. Het Instituut voor de Toekomst van de Mens was uitgestorven. Ik vond het weinig hoopvol.

Reacties (13)

#1 Oud Zeikwijf

Het gaat er bovendien bij mij niet in dat die Eva Jolie (europarlementariër) Frans is. Ze had een heel gek accent en maakte fouten zoals ‘Un Nollandais” Geen Fransmens zegt dat zo. Ik dacht: ik meld dat ff, voor het geval jullie francofielen NLers haar gaan na-apen.
Ze zei wel zinnige dingen, vond ik. Ik zou graag op haar willen stemmen, als het mocht. Maar ja, we mogen alleen de parlementariërs uit NL kiezen. O maar wacht! Ergens ver weg ben ik nog Frans! Hahaa! Nu maar aan een Franse ID komen, want die heb ik in 1984 aan de wilgen gehangen.

  • Volgende discussie
#2 Max Molovich

Ja, ze zei goede dingen. Paste alleen niet zo in mijn verhaal.

En, lang leve tandem google-wiki: http://en.wikipedia.org/wiki/Eva_Joly
In Noorwegen geboren Française.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Tom van Doormaal

De neus krult mij wat, want deze dingen vielen mij ook op. Maar het programma was een lekker-maker voor wat er komend seizoen allemaal gaat komen. Dat vermeld je niet.
Daardoor kreeg het wel een beetje Leger des Heils geloof in de toekomst, hoewel de (nep) Francaise… En die meneer Bostrom die als genie werd geschilderd leek mij een goed opgeleide onderzoeker, meer niet. En die speculant…
Kortom, Max, leuk stukje, maar iets minder zeik mag van mij ook. Tenslotte is de VPRO ongeveer de enige die iets te melden heeft dat van betekenis is.
Zag je het programma daarvoor ook, die merkwaardige aankoop van kinderopvang, de dubieuze balansposten good-will en de pronte dame, die directrice was, die eerlijk deed op haar manier, maar zeer overtuigend liet zien deel te nemen aan een foute transactie en een fout systeem?
Ik huiverde en dacht: goed dat de VPRO een beetje zijn best doet, op maandagavond.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Max Molovich

Nee, had dat programma niet gezien. Het was overigens niet bedoeld als afzeiken, dit stukje. Ik vond het juist vrij prikkelend. Maar meestal schrijf ik zo’n stukje, en dan kom ik uit op veel te veel woorden, en dan ga ik lopen zitten schrappen. Kennelijk sneuvelt er dan wel eens informatie die mijn werkelijke bedoelingen iets duidelijker hadden kunnen maken.

Overigens probeer ik in mijn stukjes zoveel mogelijk weg te blijven van de mening. Meer wat overpeinzingen en observaties te beschrijven. Die weerspiegelen kennelijk ook niet noodzakelijk wat ik nu precies vind van het programma.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 marijntje

@1: Ja, Eva Joly is van oorsprong Noors. Ook in Frankrijk hadden sommige mensen commentaar op haar accent toen zij kandidaat was voor het presidentschap. Haar antwoord: http://youtu.be/idk0jZhQTxY

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 mark3000 (tijdelijk)

@3: Inderdaad, Tom, dat programma ervoor…, voor de sargasso-lezer: dit programma is goed voor uw cognitieve consonantie.

link

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Ernest

Ik vond alleen al dit trailer-achtige programma geweldig (vooral ook de Braziliaan Semler), omdat het, net als vorig jaar, laat zien dat het op een andere manier doen van de dingen ook bijzonder goed kan uitpakken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 HansR

[…] maar als ik Jim Rogers’ hoofd zie, moet ik altijd denken aan hoe hij ergens aan het begin van deze enerverende eeuw in een Tegenlicht-uitzending enthousiast vertelde over het opwindende investeringsklimaat dat er in IJsland heerste. […]

Soms is geheugen een straf, als je dit kan onthouden een zegen.

En Eva Joly kan misschien wel wat zinnigs te zeggen hebben, maar idd, met zo’n accent en vooral zo’n bril (de rode en de groene) kun je het echt vergeten.
Inhoud telt niet (in de politiek), presentatie is alles.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 gronk

Even kreeg ik de indruk dat al die superslimme machines alleen nog maar bezig zullen zijn met zichzelf te verbeteren. Dat heet dan vooruitgang.

Nee, dat heet ‘the singularity’. Staat ook wel bekend als de ‘Rapture of the nerds’. Geloofsartikel voor jonge techneuten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 GerritB

De VPRO is reportages zijn het enige wat ik mis sinds ik geen TV meer kijk.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Henk van S tot S

@10:
Bekijken via uitzending gemist met pc of andere “internet(bewegende)plaatjeskijker” kan ook ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 André Somers

Ik vroeg me bij die Rushkoff toch vooral af wie al die technologie moest gaan maken die hij nodig had voor zijn afschaffen van de multinationals…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 gerard

@1: volgens wiki is ze noors van geboorte

  • Vorige discussie