Kilowattuur als munteenheid

Foto: zekasaur (cc)

ACHTERGROND - Waarin de auteur uitlegt waarom zelf energie produceren lang niet zo’n gek idee is.

Afgelopen week keek ik naar de Tegenlicht-documentaire “Power to the people” over kleinschalige initiatieven om duurzame energie op te wekken. Toen hoorde ik opeens dat ene zinnetje langskomen: “De miniproducenten praten over kilowatturen alsof het een munteenheid is.” (na 32 min 20 sec in de uitzending)

Dat is nog niet eens zo’n slecht idee: het kilowattuur(kWh) als waardevaste munteenheid. Het is een universele eenheid voor een bepaalde hoeveelheid energie of arbeid. Overal ter wereld betekent een kilowattuur hetzelfde; je kunt er niet mee sjoemelen.
Als een wielrenner met een vermogen trapt van 400 Watt, dan heeft hij na 2,5 uur één kilowattuur bij elkaar gefietst. Dat was zo in 1960 en als een wielrenner nu diezelfde inspanning levert, is het nog altijd dezelfde hoeveelheid energie.
Als je lichamelijke arbeid verricht, kun je die ook uitdrukken in kilowatturen (kWh).

De waarde van een kWh wordt zichtbaar als je kijkt naar andere energiedragers.

In een liter aardolie zit 10,7 kWh aan energie.
In een kuub aardgas zit 8,8 kWh.
In een liter benzine: 9,1 kWh.

Met één liter benzine kun je een auto wel 15 km. verplaatsen. Als je geen benzine hebt voor de terugweg en de auto terugduwt, zul je 9,1 kWh aan arbeid moeten verrichten.

De waardevastheid van het kilowattuur kan ik goed laten zien aan de hand van de prijs, die je in Nederland moet betalen voor 1000 kWh aan elektrische energie.

Stel je voor dat je salaris uitgekeerd wordt in energie, in de munteenheid kilowattuur. Als je salaris 1000 kWh bedraagt, stond daar in 2002 maar 170 euro tegenover. In 2012 zijn die 1000 kWh ruim 300 euro waard. Je salaris is in tien jaar tijd bijna verdubbeld.

Het is niet moeilijk om nieuwe euro’s en dollars te maken. De ECB pompt miljarden spiksplinternieuwe euro’s in de zieltogende Europese financiële sector. En de FED koopt in de VS met kakelverse dollars de rommelhypotheken op van Amerikaanse banken. Zo komen er steeds meer euro’s en dollars bij en worden deze valuta steeds minder waard. Olie, steenkool en gas zullen daardoor alleen nog maar duurder worden en de grote elektriciteitsproducenten zullen die stijgende kosten gewoon doorberekenen aan de consument.

Maar een kilowattuur is nog altijd dezelfde hoeveelheid arbeid of energie. Als je zelf kilowatturen kunt maken, dan heb je minder euro’s nodig. Steeds meer Nederlanders gaan dat inzien en de lokale energie-coöperaties schieten als paddestoelen uit de grond. Daardoor worden mensen zich bewust van hun energieverbruik en wordt het een sport om zo weinig mogelijk fossiele stroom af te nemen van de grote centrale energieproducenten. Bijkomend voordeel van al die kleinschalige duurzame energie-opwekking is een verlaging van de CO2-uitstoot.

In de Tegenlicht-documentaire “Power to the People” kun je zien waarom het in de toekomst heel lucratief wordt als je zelf elektriciteit opwekt in een kleine lokale energie-coöperatie.

Gauw kijken op Uitzending gemist.

 

Reacties (22)

#1 Luuk

“Als je geen benzine hebt voor de terugweg en de auto terugduwt, zul je 9,1 kWh aan arbeid moeten verrichten.”

Dat klopt niet volgens mij, want het rendement van je motor is zoon 25%, de rest wordt omgezet in warmte. Je zou theoretisch dus ongeveer 2,25 kWh hoeven te leveren om hem terug te duwen.

  • Volgende discussie
#2 frankw

Hans, ik vind het best een sympathiek idee, maar er is al een andere standaard waardemaat die wereldwijd wordt gebruikt, de bigmacindex.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 HansR

Over de waardevastheid valt te twisten. Die heeft nl te maken met waardering van bv autotransport. Als ik alles weer met een ezel ga transporteren op mijn eigen tempo dan wordt die KWh behoorlijk wat minder waard (iig als die uit de olie of gas moet komen).

Maar het idee is op korte termijn best waardevol.
Beter dan een dollar of een euro, daar heb je een punt.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Kacebee

@HansR: je moet eraan denken dat ook een ezel energie nodig heeft. Daar stop je weliswaar geen steenkool in, maar groenekool pluk je ook niet uit de lucht. Die staat op het land zonne-energie in koolwaterstoffen om te zetten. De keten zonne – ezel – arbeid is lang niet zo efficiënt als de keten zon – elektriciteit – arbeid.

In feite draait alles om energie, op korte en op lange termijn. Ik weet niet of Hans dit zelf bedacht heeft, maar als dat zo is, verdient hij respect.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Floris

Grappig maar een van de meest onpraktische ideëen die ik ooit heb gehoord. Hoe gaat een bank werken in je nieuwe wereldorde? Gaan we kWh’s van elkaar lenen? Kan ik kWh’s sparen met rente? Gaan derdewereldlanden massaal energie opwekken met honderden spinfietsen?

Het lijkt een beetje op een valuta die gekoppeld is aan bijvoorbeeld goud, alleen is dat nog makkelijk te vervoeren. Als je transportverlies zou hebben op goud was het al lang vervangen. Bovendien is goud een primaire grondstof, energie is niets zonder een infrastructuur. Je kan heel leuk 5kWh opwekken, maar zonder netwerk gaat het nergens heen. Waar wordt dat netwerk dan van betaald?

Misschien neem ik het te serieus, maar volgens mij zie je het zelf als serieuze optie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Toni (niet ingelogd)

@luuk, ook spieren hebben maximaal 25% rendement. Gebruik je je spieren om te fietsen is dat 24% (Bijna het maximum dus) roeien 23%, duwen weet ik zo niet uit mijn hoofd, maar waarschijnlijk een stuk lager.

@Floris, natuurlijk kun je je kWh “verkopen” aan iemand die er meer voor geeft dan je ze nu waard vind, en dan later terug “kopen” als er meer waarde (kWh’s) mee is geproduceerd. Vergelijk het met sparen en lenen wat je met geld ook doet.

Energie transporteren kost geld, net zoals het transporteren van goud en als ik mijn euro’s in Denemarken wil uitgeven, betaal is wisselkosten, dus ook geld transporteren kost geld.

Als je je geld wilt bewaren zul je een spaarvarken of beurs moeten kopen, wil je je kWh’ bewaren, koop je een batterij o.i.d.

Ik zie een stuk minder problemen dan jij

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Henk van S tot S

Op zich een leuk idee.
Klein probleempje kan ontstaan bij het verrichten van hersenarbeid.
Moeten we een soort Electroencephalography(EEG)-helmpje met kWh-meter ontwikkelen?
En wat te denken van dom denken, zijn dit negatieve kilowatturen ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Marius

Eerst nadenken.
Energie HEEFT waarde. Dat wil niet zeggen dat het waarde IS. Een elementaire functie van geld is dat het een opslagmiddel van waarde is. Economische waarde is daardoor in plaats en tijd te transporteren. Geld dat vandaag verdiend is kan morgen of volgend jaar ergens anders worden uitgegeven. Geld blijft bestaan en is dus behouden. Daarom is een boekhouding altijd in balans. Dit zijn slechts enkele kenmerken van wat geld is.

Voor energie geldt dit alles niet. Energie is niet gemakkelijk in plaats te transporteren (‘overschrijven’), in elektriciteitsdraden treden verliezen op. Ook kan energie niet door de tijd heen getransporteerd worden (‘sparen’), Als ik vandaag een kWh produceer wil dat niet zeggen dat die kWh morgen nog bestaat. Er is geen enkele garantie dat er morgen evenveel kWh’s geproduceerd worden dan vandaag. Energie is niet behouden: In elke transformatie van de ene vorm naar de andere treden zeer grote verliezen op (‘deflatoir’). Energie is niet op te slaan (‘sparen’). Althans niet in de benodigde hoeveelheden, Batterijen (‘banken’) ontladen vanzelf.

Energie is geen geld. En de hoeveelheid in een product verwerkte energie bepaalt niet de waarde van dat product.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Hans Verbeek

@5 Floris: je kunt ook dingen onderling regelen buiten de bank om in de informele economie. Voor ruilhandel heb je geen banken nodig.

@8 “En de hoeveelheid in een product verwerkte energie bepaalt niet de waarde van dat product.”
Het is heel gewoon om het aantal gewerkte uren (de hoeveelheid geleverde energie) bij je klanten te declareren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Rik

Leuk dat grafiekje met die energieprijzen. Dat zijn de consumentenprijzen, en het afgelopen decenium is de energieheffing op elektriciteit langzaam ingevoerd. Bijna niemand weet dat maar ongeveer 40% is tegenwoordig bijna belasting. Voor 2000 was dat nog niet zo. Grappig hoe publieke perceptie werkt en dat bepaalde dingen totaal niet bekend zijn
Ik vind de energieheffing zelf trouwens prima, maakt mensen iig. wat bewuster en tegen de tijd dat energie echt duur gaat worden is ons verbruik daardoor al lager.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Vast Goed

Geld wordt ook wel gestolde menselijke energie genoemd, dus zo gek is het idee niet. Maar de vraag is wat het wisselen van valuta nu feitelijk veranderd?
Volgens mijn laatste informatie zitten we net in een Eurocrisis, waarin wordt gesteld dat er problemen zijn met de geldcreatie (hoort die taak bij de overheid of bij particuliere banken) en methet politieke verdelingsvraagstuk (in hoeverre accepteren we waardeoverdracht van de Randstad naar bv Limburg of Noord-Europa naar Zuid-Europa?).
De Kwh als munteenheid krijgt dezelfde vragen: mogen steeenkoolvoorraden al in het economisch verkeer worden gebracht? Wordt kernenergie of teerzandwinning hetzelfde gewaardeerd als zonne-energie?
Het idee klinkt dus sympathiek, maar biedt geen oplossing voor de vraagstukken die rond geld spelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Henk van S tot S

@8
Onlangs heb ik nog een voorraadje energie in een stuwmeer gekregen.
Verder verwacht ik binnenkort een paar tanks met waterstofgas en een stuk grond met een “geowarmtewisselaar”
Aardig wat spaar(geld)energie opgeslagen dus ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Dirk Zeeman

Als kilowattuur een munteenheid wordt, dan leidt forse energiebesparing tot hyperinflatie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Anton B

@10
Het nadeel is alleen dat een steeds grotere groep hierdoor moeite krijgt om hun maandelijkse energie rekening te betalen en energie intensieve bedrijven plus de bijbehorende banen verdwijnen naar landen waar de energie veel goedkoper is. In omringende landen is energiearmoede al een ingeburgerd begrip. Wat dat betreft heeft het wel een treffende gelijkenis met de munteenheid.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Theo

Je hebt volkomen gelijk met de stelling dat alles van waarde is terug te voeren op een bepaalde hoeveelheid energie en dat ook geld in essentie alleen een hoeveelheid energie vertegenwoordigt. Het huidige welvaartsniveau in de westerse wereld is zelfs geheel en al afhankelijk van de overvloedige beschikbaarheid van (te) goedkope energie, waarbij we er de in een paar miljard jaar opgebouwde hoeveelheid zonne-energie in een paar honderd jaar door heen draaien. Iedereen hier beschikt tegenwoordig over het equivalent van 200 slaven aan energie (zie Walter Lewin). Zodra die overvloed weg zou vallen zijn we terug bij af en moeten we weer met de hand gaan ploegen, dijken graven, te voet reizen, enzovoort. Als er dus iets is dat prioriteit zou moeten hebben voor de mensheid is het wel het vinden van een alternatief. Verhoogde bewustwording daarvan door de euro te hernoemen in KWh kan een begin zijn.
@8: Energie kan natuurlijk prima worden getransporteerd en opgeslagen. Biodiesel, waterstofgas, water in stuwmeren, allemaal voorbeelden van opgespaarde en opgeslagen energie. Al je bezwaren gelden overigens ook voor geld zoals we dat nu kennen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Steeph

@7 Juist omdat je met hersenwerk niet direct energie oplevert, is het interessant om te kijken hoe je hersenwerk kunt omrekenen naar deze nieuwe eenheid. Ergens moet een koppeling te maken zijn. (Bv als uitvinder iets maken wat wereldwijd 1% zuiniger landbouwmachines geeft, maakt je stinkend rijk)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 roland

Natuurlijk is kWh als energie eenheid te gebruiken en kunnen andere energie eenheden daarin omgerekend worden, zie het boek van David MacKay uit 2008 http://www.withouthotair.com

Onzin is de bewering dat energie = “waardevaste munteenheid”. Net als andere grondstoffen – zelfs goud – stijgt en daalt de prijs per eenheid. Voor energie die moeilijk op te slaan is – zoals stroom – is de prijs heel grillig. Bij veel stroomaanbod – door op een zonnige, winddag – en weinig stroomvraag – op zondag – is de prijs per kWh laag. Duurzame energie met een grillig aanbod maakt de stroomprijs nog grilliger.

Blijkbaar zijn de stroomkosten tussen 1997 en 2012 gestegen en in andere jaren gedaald. Kijk eens naar de grafiek van de olieprijs over de laatste vijftig jaar; bepaald niet waardevast.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 roland

°Overal ter wereld is een kWh hetzelfde; je kunt er niet mee sjoemelen°
Inderdaad overal ter wereld is 1 meter, 1 liter, 1 kg hetzelfde.

°Olie, steenkool en gas zullen daardoor alleen nog maar duurder worden°
Bij geldontwaardig wordt alles duurder dus ook olie en gas.

°Als je zelf kilowatturen kunt maken, dan heb je minder euro’s nodig°
tenminste als je zonnepanelen en/of kWh gesubsidieerd wordt, zonder die vergoeding is zonenergie duurder dan fossielestroom dus heb je meer euro´s nodig.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Peter

Wie zei er dat energie niet gemakkelijk is te transporteren?
In feite bevinden wij ons in een groot energieveld. Nikola Tesla wist dat 100 jaar geleden al …

http://www.youtube.com/watch?v=iIi2ZjUeYsQ
http://www.youtube.com/watch?v=bb0SWBGDySg

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 trialanderr0r

Pffff….

Geld != energie

Geld = tijd

(momento mori/in the long run we are all dead)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 Edwin den Boer

Leuk idee. Doet me denken aan energy credits, de valuta in de klassieke game Alpha Centauri. Daarin werd overtollige energie die je produceerde direct bijgeschreven op je banksaldo. In het echt zal dat wat ingewikkelder worden.

Toevallig kwam ik vandaag een initiatief tegen dat nogal idealistisch overkomt maar misschien beter past bij de diensteneconomie: de Tijdbank van ‘Stroom Den Haag’ – een letterlijke toepassing van het principe tijd = geld en geld = tijd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 hendrikjan

Ik weet er niet zo veel van, maar als ik het goed begrijp wordt in Duitsland de stroom heel duur door de subsidie op het aan het stroomnet leveren van zelf opgewekte energie, hetzij zonnepanelen, hetzij blokverwarming die ook stroom opwekt.
Ik zie niet zo goed hoe het moet als iedereen maar in het wilde weg stroom aan het net levert, dan wel daar weer uithaalt.
Wie dan nog wat regelt, het is mij onduidelijk.

  • Vorige discussie