Britten massaal bespioneerd

De Britse inlichtingendienst MI5 profiteerde jarenlang van vage wetgeving. Snowden's boek is nog lang niet gesloten.  De Britse minister van Binnenlandse Zaken Theresa May heeft toegegeven dat de inlichtingendienst MI5 sinds 2001 massaal telefoongegevens van Britten heeft verzameld onder dekking van de Telecomwet. Het programma was zo geheim dat zelfs binnen de inlichtingendienst weinigen op de hoogte waren. Volgens David Anderson, een onafhankelijke expert die de regering van advies dient inzake terrorismewetgeving, is die wet zo vaag dat je er alles mee kunt doen. Tot nu toe werd gedacht dat alleen data van buitenlanders verzameld werden. May kwam deze week met dit nieuws naar buiten bij de behandeling van een nieuwe wet, die het mogelijk moet maken internetgegevens van burgers te bewaren. De inlichtingendiensten kunnen met een bewaarplicht  van providers toegang krijgen tot de internetgeschiedenis van alle Britten over de periode van een jaar. Cruciale punten in deze wetgeving zijn de toestemmingsprocedure en de controle op de uitvoering van de wet. Het zeer gedetailleerde wetsvoorstel voorziet volgens minister May niet in nieuwe bevoegdheden om het internetgebruik van burgers te monitoren. Maar Ryan Gallagher schreef gisteren op The Intercept : "this is precisely what the government is trying to do." Het Britse parlement kan zich na de steken die het eerder heeft laten vallen nu stevig opstellen in de verdediging van de privacy in het Verenigd Koninkrijk. Maar het is de vraag of dit gaat gebeuren. De druk van de kant van politie en inlichtingendiensten is groot. Zonder communicatiegegevens kunnen we terroristen niet pakken, is de boodschap. Privacyvoorvechters vermoeden dat de regering hoog inzet om vervolgens met kleine concessies een grote vrijheid voor spionnen binnen te kunnen halen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Citizenfour

RECENSIE - Een spannende week met klokkenluider Edward Snowden op een hotelkamer in Hongkong.

Twee jaar geleden kwam Edward Snowden met zijn onthullingen over de omvangrijke, alles en iedereen omvattende, spionagepraktijken van de Amerikaanse National Security Agency (NSA). We herinneren ons de verhalen van Glenn Greenwald, de Amerikaanse freelance journalist die voor de Guardian schreef. Minder bekend is de rol van filmmaakster Laura Poitras. Met haar legde Snowden, onder de schuilnaam citizenfour, als eerste contact in het voorjaar van 2013. Zij ontmoette Snowden, samen met Greenwald op een hotelkamer in Hongkong. Van daaruit werd het nieuws verspreid dat de wereld nog maanden zou bezighouden.

Citizenfour is de documentaire van Laura Poitras waarin we zien hoe het ging in die hotelkamer in Hongkong. Het is een persoonlijk verslag, een gefilmd dagboek van Poitras over haar ontmoeting met Snowden, de interviews van Greenwald en zijn collega van de Guardian, flitsen van de media over de onthullingen en vervolgens Snowden’s vlucht uit het hotel. De film, die inmiddels een reeks prijzen heeft gewonnen, laat een kalme, rationele klokkenluider zien, die zich bewust is van de risico’s die hij heeft genomen, maar evenzeer overtuigd van de juistheid van zijn beslissing. Ook als hij het middelpunt is geworden van wereldwijde ophef blijft hij tamelijk rustig, gedecideerd en alert op de gevaren die internetverbindingen hem kunnen opleveren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: beeld: commons.wikimedia.org

Vrijbrief voor de NSA

ACHTERGROND - De Washington Post publiceerde deze week een nieuw geheim document over de NSA afkomstig van klokkenluider Edward Snowden. Hieruit blijkt dat de Foreign Intelligence Surveillance Court, de rechtbank die aanvragen voor spionage moet toetsen, de NSA vrijbrief heeft gegeven om te spioneren in alle landen met uitzondering van Amerika’s meest naaste bondgenoten: het Verenigd Koninkrijk, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Het gaat dan om het onderscheppen van zowel telefoon als e-mail van door de NSA zelf nader te bepalen doelen en hun Amerikaanse relaties, zoals mogelijk gemaakt door de FISA, de Foreign Intelligence Surveillance Act.  Niet alleen mag de NSA gegevens verzamelen over de buitenlandse regeringen op de lijst, ook internationale organisaties als de Wereldbank, de Europese Unie, het Internationaal Monetair Fonds en het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) mogen in de gaten worden gehouden. De toestemming van de speciale rechtbank wil nog niet zeggen dat de NSA er in alle landen gebruik van maakt. Het gaat er meer om dat er geen problemen ontstaan als het nodig is informatie te verzamelen, bijvoorbeeld in crisissituaties als er Amerikaanse burgers geëvacueerd zouden moeten worden. De toestemming van het speciale FISA-hof laat zien hoeveel ruimte de inlichtingendiensten in de VS krijgen en hoe weinig betekenis de wetten hebben die spionage moeten regelen, zegt Jameel Jaffer van de American Civil Liberties Union.

Foto: foto: Heureux, flickr.com

Licht ins dunkel bringen

ELDERS - Edward Snowden heeft naast de omvangrijke spionage van de Amerikaanse NSA ook de bescherming van klokkenluiders weer op de agenda gezet. Bijvoorbeeld in Duitsland.

De nieuwe Duitse regering van CDU/CSU en SPD zal -al dan niet in samenwerking met andere landen- nog een adequaat antwoord moeten vinden op de intensieve Amerikaanse afluisterpraktijken zoals die onthuld zijn door Edward Snowden. De kans dat de klokkenluider zelf naar Berlijn komt lijkt niet groot, al houdt de roep om hem asiel te verlenen aan.

Maar Snowden heeft in Duitsland ook de belangstelling voor de positie van klokkenluiders in het land zelf aangewakkerd. Met een voor de tijd van het jaar passende leuze, Licht ins dunkel bringen, presenteert het Whistleblower-Netzwerk een virtuele tentoonstelling van klokkenluiders die door de onthulling van corrupte praktijken in grote problemen zijn gekomen.

Deze zomer kwam Gustl Mollath vrij uit een psychiatrische inrichting waar hij opgesloten zat nadat hij onregelmatigheden bij de bank waar zijn vrouw werkte openbaar had gemaakt. Rechters en psychiaters die zijn onthulling niet geloofden en in de context plaatsten van zijn echtscheidingsperikelen verklaarden hem paranoïde en sloten hem als gevaar voor de samenleving op. Mollath blijkt niet de enige die dit overkwam. Ook bij belastinginspecteur Rudolf Schmenger uit Frankfurt werd door een psychiater een onomkeerbare “paranoid-querulatorische Entwicklung” geconstateerd nadat hij de vinger had gelegd op belastingontduiking bij grote banken in zijn stad die door de politiek werd gedekt.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Spionage: het einde van de rechtsstaat

Goed journalistiek werk van onder meer de NRC met nieuwe onthullingen over de hack van de Britse geheime dienst GCHQ bij Belgacom. Belgacom zult u denken, waarom een Belgische telecom provider? Nou onder meer omdat de zenuwcentra van NATO en EU in Brussel zitten, en nog om andere redenen.

Spionage op industriële schaal bij bevriende landen, het gaat gewoon door. Evenals het ontkennen en liegen daarover. “Zij” treden de wet met voeten, moet u eens zien als u een simpele hacker bent hoe die wet ineens wel voor u geldt. De rechtstaat geldt alleen voor sufferds.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Verkrachtingsslachtoffer moeder, Facebookboycotts en oliebaronnen

ELDERS - Deze week in Zuid-Amerika: verkrachting en (geen) abortus in Chili, Facebookboycotts en -klonen in Venezuela en Argentinië,  en olienieuws uit Brazilië en Cuba.

Het abortusdebat in Latijns-Amerika is weer in volle kracht opgelaaid, nadat een elfjarig slachtoffer van verkrachting in Chili aangaf geen illegale abortus te zullen laten doen. President Sebastián Piñera prees haar “volwassen” beslissing. Dat het meiske herhaaldelijk door de partner van haar moeder was verkracht met dit als gevolg, en dat diezelfde moeder dat allemaal best vond, liet hij voor het gemak even buiten beschouwing. Ex-president Michele Bachelet, die naar verwachting ook de komende presidentsverkiezingen in Chili zal winnen, heeft gezegd abortus na verkrachting te willen legaliseren. Chili is momenteel een van de weinige landen wereldwijd waar abortus altijd illegaal is; volgens the Economist gebeuren proportioneel in Latijns-Amerika veruit de meeste illegale abortussen.

Het NSA-Snowden-nieuws druppelt ondertussen ook nog rustig door. Diplomatieke rellen over vliegtuigen en analyses waar Snowden het beste heen kan vluchten genoeg. Frappant genoeg is ook Facebook het doelwit van Zuid-Amerikaanse politieke woede over het spionagedebacle. Een Venezolaanse minister gaf aan dat Facebook boycotten een goed idee zou zijn om de CIA een hak te zetten. De man heeft niet helemaal ongelijk, maar dan mag hij nog wel een paar andere diensten aan die lijst toevoegen. Peronisten in Argentinië hebben de gelegenheid aangegrepen om hun eigen vreselijke Facebook-kloon aan te kondigen, met in plaats van emoticons gezichtjes van historische Peronisten. ‘Facepopular‘ gaat het heten. It’d be funny if it weren’t so sad.. Oprecht zorgwekkend is de sectie “Undesirable Person of the Week” die er volgens The Bubble en La Nación [ES] gaat komen. Die term ligt eng dicht bij het begrip ‘subversieven’ dat de militaire dictatuur gebruikte om hun vijanden aan te duiden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Zuid-Amerika: voetbalgeweld, social media protestanalyse, Snowden (zucht)

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: journalisten kwijlen de kolommen vol over Snowdenjacht en vergeten de inhoud, Brazilianen kunnen ook scheidsrechtermoorden en aardige analyse van de tweets die demonstranten in Brazilië de wereld insturen.

Sinds Latijns-Amerikaanse landen – inmiddels zes stuks – zich mengen in de discussie over waar klokkenluider Snowden asiel kan en mag en misschien wel zal aanvragen kan deze rubriek ook schaamteloos meehijgen in de jacht op de held/verrader/anderszins. Of nouja, schaamteloos.. De hoeveelheid verhalen over “Where Is Snowden“, is Greenwald wel een echte journalist (alsof dat ertoe doet) moeten we hem niet in het gevang gooien (uitstekende reactie van Greenwald hier) en meer onzinnige vragen staat natuurlijk in schandelijke proportie tot de wél inhoudelijke stukken, zoals de analyse van de Boston Review over (Amerikaanse) democratie, media en klokkenluiders. Met daarin de mooie Rawls-quote:

In a democratic society, each citizen is responsible for his interpretation of the principles of justice and his conduct in light of them. . . . The final court of appeal is not the court, nor the executive, nor the legislature, but the electorate as a whole. The civilly disobedient appeal in a special way to this body.

Een productie over uitleveringsverdragen van The Guardian is nog wel het vermelden waard, meer vanwege de vorm dan de inhoud, hoewel het overzicht van alle verdragen interessant is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende